Читать книгу Chodyka - Władysław Syrokomla - Страница 2
II
Оглавление«Nie bój się! Jaśnie Oświecone Książę7,
Ja z twojej wioski, ja tu z niedaleka,
Ja zbójca jestem, ja zabiłem człeka,
Znam8, że mą głowę miecz katowski czeka,
Niech się przynajmniej sumienie rozwiąże!!
O, bo to ciężko… tak ciężko… nie wiecie —
Nosić na rękach krew darem9 rozlaną,
O! tak to dręczy, tak pali, tak gniecie,
Jak gdyby w piersi żaru nasypano —
Zdaje się dawno – przed trzydziestu laty,
Ale sumienia, – nie przedawnić marnie, —
Zdejmijcie tylko z méj duszy męczarnię,
A głowę sobie oddajcie na katy,
Może toporem odbita od szyje10,
Przestanie płonąć od gorących myśli,
Może krew moja krew niewinną zmyje;
Każcie mię11 skować12, uwięzić najściślej,
Tylko z sumienia rozwiążcie mi pęta —
Bo jak to ciężko, nie daj Panie Boże!» —
«Któż ty snadź13 jesteś?» —
«Zwali mię Chodyką,
Rodem z Polesia – w mojej wiosce może
Który ze starych dotąd mię pamięta;
Choć to już dawno na bezludnym borze,
Żyję jak źwierzę14 ze źwierzyną dziką,
Lecz długo żyje pamiątka zbrodniarzy!!
Może dawniejsze wspominając lata,
Któryś mój sąsiad i dziś jeszcze gwarzy,
O tym Chodyce, co zgładził ze świata
Niewinną duszę!…»
– «Kiedy? jak to było?
Gadaj mi starcze!» —
«Oj, ty jasny książę!
Niemiło przeszłość wspominać, niemiło,
Kiedy się zbrodnia do wspomnień uwiąże.
Odkąd poszedłem na bezludną puszczę,
Nie wyjawiłem méj zbrodni przed nikim;
Lecz dziś jak w cerkwi, jak przed spowiednikiem,
Wszystko spod serca, a wszystko wyłuszczę;
Chciejcie posłuchać, co wyznam otwarcie,
A potem zróbcie, co trzeba, sędziowie,
Dekret śmiertelny napiszcie na karcie,
I dajcie spełnić na zbrodniczéj głowie». —
7
Jaśnie Oświecone Książę – daw. rzeczownik książę był rodzaju nijakiego. [przypis edytorski]
8
znać (daw.) – tu: wiedzieć. [przypis edytorski]
9
darem – tu: daremnie; niepotrzebnie. [przypis edytorski]
10
od szyje – dziś D.lp: szyi. [przypis edytorski]
11
mię – daw. forma D. i B. zaimka w pozycji nieakcentowanej w zdaniu, analogiczna np. do cię. [przypis edytorski]
12
skować – dziś popr.: skuć. [przypis edytorski]
13
snadź (daw.) – widocznie; tu: przecież. [przypis edytorski]
14
źwierzę – dziś popr.: zwierzę (w zapisie uwzględniono regionalną wymowę). [przypis edytorski]