Читать книгу Modelowanie systemów informatycznych w języku UML 2.1 - Włodzimierz Dąbrowski - Страница 15

Jak już wspomnieliśmy wcześniej, modele, z którymi mamy do czynienia w życiu codziennym czy zawodowym, są bardzo różne. W tym podrozdziale skoncentrujemy się na rodzajach modeli przydatnych w projektowaniu systemów informatycznych.

Klasyfikacja modeli może przebiegać z uwzględnieniem różnych kryteriów. Możemy dzielić modele, biorąc pod uwagę ich przeznaczenie, obszar systemu, który modelują, stopień złożoności itd.

Z punktu widzenia projektowania systemów informacyjnych możemy wyróżnić na przykład:

 model wymagań,

 model architektury systemu,

 model implementacyjny,

 model magazynu danych.

Każdy z tych modeli może być przedstawiany na różnym poziomie abstrakcji, a więc zawierać różną liczbę szczegółów.

Przykładowy podział modeli pokazuje rysunek 2.6.

Rysunek 2.6. Przykładowa klasyfikacja modeli

Na klasyfikację modeli można też spojrzeć z punktu widzenia ich wpływu na modelowany system.

Rysunek 2.7. Perspektywy w modelowaniu

Przyjrzyjmy się schematycznemu rysunkowi (rys. 2.7). Przedstawiliśmy na nim przykład różnych perspektyw w modelowaniu systemu oraz kolejnych transformacji (odwzorowań), które towarzyszą procesowi projektowemu.

Rysunek 2.8. Przykład modelu architektury systemu na wysokim poziomie abstrakcji

Pierwsza z nich to odwzorowanie świata rzeczywistego na model koncepcyjny. Model taki tworzony jest przez osoby zwane analitykami (lub analitykami biznesowymi). Ich zadaniem jest budowa uproszczonego modelu analitycznego (logicznego), który opisywałby rzeczywiste procesy zachodzące w prawdziwym świecie możliwie w sposób jak najdokładniejszy i najbardziej zrozumiały. Najczęściej w wyniku tych prac powstaje model opisu wymagań i model statyki układu, czyli model klas. Modele perspektywy analitycznej powinny dobrze pokazywać logikę działania systemu oraz jego strukturę. Są jednak budowane na wysokim poziomie abstrakcji i w oderwaniu od warstwy implementacyjnej. Nie zawierają więc wielu szczegółów oraz danych niezbędnych do zaplanowania implementacji systemu. Dlatego też potrzebne jest zbudowanie modeli w innej perspektywie i dokonanie transformaty modelu perspektywy logicznej na model perspektywy implementacyjnej.

Rysunek 2.9. Przykład modelu pojęciowego struktury systemu

Rysunek 2.10. Przykład modelu statyki systemu na niższym poziomie abstrakcji

Modele perspektywy implementacyjnej muszą uwzględniać uwarunkowania platformy, na której zostanie wykonana implementacja przyszłego systemu. Dlatego też w modelach tej perspektywy projektanci muszą zawrzeć szczegółowe informacje dotyczące na przykład typów danych czy specyficznych dla zastosowanego systemu zarządzania bazą danych struktur danych. Modele tej perspektywy cechują się oczywiście większym stopniem szczegółowości i skomplikowania niż modele perspektywy logicznej, a do ich odczytania i zrozumienia potrzebna jest fachowa wiedza. Nie są one przeznaczone dla użytkowników systemu, ale dla jego twórców – architektów, programistów itp.