Читать книгу Podstawy ekonomii integracji europejskiej - Anna Zielińska-Głębocka - Страница 9

Wszystkie kraje członkowskie uczestniczą w tworzeniu bogactwa wspólnoty, jakkolwiek w zróżnicowanych proporcjach, wynikających z wielkości, potencjału i historycznych uwarunkowań. Dwa wskaźniki w syntetyczny sposób pokazują wkład poszczególnych krajów do unijnej gospodarki – procentowy udział w PKB oraz stopień integracji handlowej w ramach UE w powiązaniu ze stopniem otwartości zewnętrznej na import dóbr i usług. Na podstawie wskaźnika udziału w PKB, można wyróżnić, wielką szóstkę, której udział w PKB całej UE przekracza łącznie 75%, (Niemcy 21%, Francja 15%, Wielka Brytania 16%, Włochy 11%, Hiszpania 8% i Holandia 5%); kraje o średnim udziale po około 3% (Szwecja, Polska, Belgia); grupę pozostałych mniejszych krajów, których łączny wkład do unijnej gospodarki wynosi około 16% (rys. 4.2).

Rys. 4.2. Udział państw członkowskich w PKB Unii Europejskiej w 2016 roku

Źródło: Eurostat.

Na pozycję kraju członkowskiego wpływa również stopień integracji handlowej w zakresie dóbr i usług, mierzony wskaźnikiem wewnętrznego eksportu i importu między krajami członkowskimi w relacji do PKB (EU-level trade integration index), oraz stopień ogólnej otwartości rynkowej wewnątrz i za zewnątrz UE w zakresie dóbr i usług4. Stopień integracji handlowej w zakresie dóbr pozwala na wyróżnienie trzech grup krajów:

● o silnej integracji handlowej, o wskaźniku wewnątrzunijnego handlu przekraczającym 27,5%; w kolejności od najwyższego indeksu są to: Słowacja, Czechy, Węgry, Belgia, Słowenia, Estonia, Holandia, Litwa, Łotwa, Bułgaria, Polska, Austria, Rumunia, Luksemburg;

● o słabej integracji handlowej, o wskaźniku mniejszym niż 13,7%; są to: Wielka Brytania, Grecja, Cypr i Włochy;

● o średniej integracji handlowej, o wskaźniku zawartym między 13,7% i 27,5%; są to pozostałe kraje członkowskie (średnia dla UE wynosi 20,6%).

Na podstawie stopnia integracji handlowej w zakresie usług można wyróżnić również trzy grupy krajów:

● ze wskaźnikiem integracji przekraczającym 8,8%; w kolejności od najwyższego indeksu są to: Luksemburg, Malta, Irlandia, Cypr, Belgia, Estonia, Węgry, Chorwacja, Holandia, Austria, Słowenia, Dania;

● ze wskaźnikiem integracji mniejszym niż 4,4%; są to: Włochy oraz Wielka Brytania;

● ze wskaźnikiem integracji między 4,4% i 8,8%; są to pozostałe kraje członkowskie (średnia dla UE wynosi 6,6%).

Pod względem stopnia otwartości rynkowej na handel wewnętrzny i zewnętrzny odnoszony do PKB i mierzony importem, do krajów najbardziej otwartych na rynku dóbr należą Słowacja, Belgia, Czechy, Węgry, Słowenia, Holandia, Litwa, Estonia, Bułgaria, Malta, Łotwa, gdzie indeks otwartości jest większy niż 42,8%. Wszystkie pozostałe kraje charakteryzują się indeksem otwartości między 21,4% i 42,8%. Średni indeks dla całej UE wynosi 32,1%

Z kolei indeks otwartości rynkowej na usługi, wynoszący ponad 14,6%, jest najwyższy w Luksemburgu, Malcie, Irlandii, Cyprze, Belgii, Holandii, Danii, Estonii, natomiast najniższy, poniżej 7,3%, w Hiszpanii, Włoszech, Rumunii, Grecji, Polsce i Portugalii. We wszystkich pozostałych krajach stopień otwartości mieści się pomiędzy 7,3% i 14,6%, a średnia dla UE wynosi 10,9%.

Wymiana towarowa UE jest zdominowana przez handel wewnątrzunijny, na który przypada 65% całości obrotów. W obrotach z partnerami zewnętrznymi największy udział mają Stany Zjednoczone, Chiny, Szwajcaria, Rosja i Turcja (rys. 4.3).

Rys. 4.3. Struktura geograficzna handlu zagranicznego Unii Europejskiej w 2016 roku

Źródło: Eurostat.

Przedstawione wskaźniki pokazują znaczenie handlu zagranicznego i udziału w łańcuchach wartości dla poszczególnych krajów UE, stopień wewnątrzunijnej integracji handlowej, a także intensywność otwarcia własnych gospodarek na wymianę dóbr i usług na rynku europejskim i na rynkach międzynarodowych.