Читать книгу Ettie Bierman Keur 8 - Ettie Bierman - Страница 8

5

Dieter sit aan die hoof van die tafel, met sy moeder regs van hom en Carl aan die oorkant, langs Rothea. Terwyl ’n meisie in ’n swart rok die sop bedien, praat die twee broers oor Frankfurt en Londen, lammers en die huidige markprys vir karakoelpelse. Hul ma neem nie aan die gesprek deel nie. Haar oë is stip op haar bord gerig – omdat sy sukkel om met ’n lomp linkerhand die lepel te hanteer, of omdat sy wil vermy om na hul kuiergas te kyk, weet Rothea nie. Ná die sop volg ’n visvoorgereg met slaai, dan wildsboud, groente en verskillende bygeregte. Laastens vars vrugte en roomys.

Rothea is bly sy hoef nie te gesels nie, sodat sy haar aandag by die korrekte eetgerei kan bepaal. In huishoudkunde op skool het hulle geleer die mes en die vurk aan die buitekant word in die reël eerste gebruik, probeer sy onthou, baie selfbewus en bang sy maak ’n gek van haarself.

Koffie word in die klein sitkamertjie bedien, maar Carl se ma is reeds kamer toe en hy is weggeroep vir ’n telefoonoproep. Dieter neem sy koppie, maar hy lyk moeg en nie in die luim om moeite te doen om Rothea te laat tuis voel nie.

“Sal dit vir almal makliker wees as ek in die toekoms my etes saam met Albie en Hanna in die kinderkamer nuttig?” vra Rothea.

“Nee.” Dieter se weiering is kortaf.

“Ek het gedink ...” Rothea neem ’n sluk van die sterk swart koffie. Medisinaal, dink sy, soos Dieter se bier nou die aand. “Jou ma hou nie van my nie ...”

“Of jy teenwoordig is of nie, saam met ons eet of nie, sal nie aan haar houding ’n verskil maak nie. En solank jy ’n gas in my huis is, sal ons jou as sodanig behandel. Albie moet op Hanna steun, nie op jou nie.”

“Sodat ek gouer kan vertrek?”

Dieter sug en vryf ’n moeë hand deur sy hare, sodat hulle soos ’n skoolseun s’n vooroor op sy voorkop val. “Ons het al hierdie dinge reeds bespreek. Ek sien nie die nodigheid om weer in ’n argument gewikkel te raak nie. Is jou huisvesting bevredigend?”

“Dankie, ja,” antwoord Rothea net so formeel.

“Nog koffie?”

“Ek het nog, dankie.”

Rothea het gedink om die laaste slukkie te neem en dan ook kamer toe te gaan. Maar Dieter keer toe sy haar koppie op die silwer waentjie terugplaas en aarselend in die middel van die vertrek bly staan.

“Ons moet oor Albie praat. Kan jy swem?”

“Kan ek ... swem?” Die vraag was uit die bloute en Rothea is bang sy het verkeerd gehoor.

Dieter maak ’n ergerlike gebaar. “Swem. Hier is ’n swembad wat diep genoeg is dat ’n kleuter daarin kan verdrink. Kan jy jouself goed genoeg help om Albie met veiligheid in die water toe te laat?”

“Ek dink so.”

“Dink is nie goed genoeg nie. Kan jy of kan jy nie?”

“Ek kan swem. Redelik goed. En ek het ’n boek in die biblioteek uitgeneem oor hoe om babas en klein kindertjies aan water gewoond te maak.”

“Het jy die boek saamgebring?”

“Nee. Maar ek het dit gelees voor ek dit weer ingehandig het.” Rothea is vies vir haarself omdat sy teenoor Dieter altyd verskonend en op die verdediging is. Maar hy is anders as Carl, by wie sy kan ontspan en op haar gemak wees. “En ek het navraag gedoen na moeder-en-kindklasse ...”

“By die munisipale swembad op Upington?” Dieter se gesigsuitdrukking is sardonies. “Gelukkig is jy dié darem nou gespaar,” spot hy. “Ek het ’n veiligheidsheining om die swembad laat aanbring en bevele gelaat dat die twee hekkies ten alle tye op knip moet wees. Sien asseblief toe dat Albie nie met die knippe peuter nie en wanneer hy swem, sorg dat dit onder toesig is. Is dit duidelik?”

Rothea knik gedienstig, dankbaar oor die moeite wat hy gedoen het om vir Albie se veiligheid te sorg.

“Soos jy moontlik opgelet het, is die tuin teen ’n skuins helling uitgelê, met gebruik van steil kliptrappe, terrasse en paadjies wat na die tennisbaan en stalle lei. Dit mag gevaarlik wees. Hou Albie weg van die trappe, waar hy kan val. Verstaan jy?”

“Ja.”

“Die stalle is verbode vir hom, so ook die eendedam en die krale waar die karakoelramme is. Reg?”

Rothea stem met al die veiligheidsmaatreëls saam, maar nie met sy outokratiese behandeling van haar, asof sy ook ’n kind is wat nie vir haarself kan dink nie.

“Ek het Albie ses maande lank opgepas en hy het niks oorgekom nie,” antwoord sy koelweg.

“Ek wil hê daar moet geen misverstand wees sodat jy later kan sê jy het nie geweet nie. ’n Plaaswerf hou meer gevare in as ’n eenkamerwoonstel. Het jy alles begryp wat ek uitgewys het?”

“Ja.” Ja, baas; nee, baas; drie sakke vol, baas! dink sy opstandig. Wie dink hy is hy? En sý? Kamma ’n gas in sy huis, maar dis nie hoe hy haar behandel nie ...

“Gaaf. Dan kan daar geen verwyte later wees nie. Goeienag.” Dieter glimlag vlugtig toe hy deur toe stap en dit hoflik vir Rothea oophou. “Slaap gerus.”

Die half onderstebo glimlag het dieselfde uitwerking op Rothea se hartsnare as drie weke gelede. Sy bly aan die onderpunt van die trap staan terwyl hy na sy studeerkamer stap en die deur agter hom toemaak. Rustig slaap? dink sy ironies. Terwyl hy terselfdertyd met daardie skewe glimlag gewaarborg het dat sy ’n slaaplose nag sal hê ...

Carl is gawer, vertel sy haarself terwyl sy met die trap opklim kamer toe. Vriendeliker en nie so ’n boelie soos sy ouer broer nie. Carl het haar Delila genoem, terwyl Dieter haar behandel soos iets wat die hond op ’n vullishoop gevind het. Sy moenie toelaat dat Dieter vir haar belangrik word nie, want hy vind haar vaal, so maer soos ’n telefoonpaal en moederlik. Buitendien het hy ’n nooi met die naam Ilse.

Dit moet dieselfde Ilse wees, mymer sy. Ilse Bauer, die pragtige, verfynde en sensitiewe meisie wat soos ’n eie dogter in die huis is. Ilse, wat deur Ernst in die steek gelaat is ’n maand voor hul troue ... Soek sy nou by ’n ander broer troos?

Rothea word met ’n kloppende hoofpyn wakker en met Albie wat energiek op en af op haar bed spring. Onder sy een arm het hy ’n jong bulterriër, nie ouer as agt weke nie, te oordeel na die vet lyfie en ronde magie. Onder die ander arm is die groot, rooi bal wat Rothea gisteraand voor sy bed sien lê het.

“Uitpeul. Babyte. Pietal!” jaag hy Rothea aan.

“Stadig, my skatjie,” kalmeer sy hom. “Wat sê jy?”

Soveel opwinding wag dat Albie skaars tyd het om alles mooi duidelik te herhaal. Ná ’n lang ruk eers vind Rothea uit hy wil uit, buite speel met Piet, wat wil hardloop. Piet is die Staffordshire-terriër, wat meer wil doen as net speel en hardloop.

Piet wil kou ook, met ’n bulterriër se manie om sy kake oefening te gee. Rothea klim uit die bed, trek ’n seilbroek en T-hemp aan en volg Albie buitentoe.

“Het jy al geëet?” wil sy weet.

Hy het, drie keer al, maar Rothea kan nie uitvind wat nie. Tanna was egter by. Tanna, kom Rothea agter, is kortpad vir tannie Hanna. En solank ontbyt onder Hanna se toesig was, is sy tevrede dat Albie wel iets geëet het wat hom tot middagete sal hou.

Albie wil alles gelyk sien – die ander honde, katte, swembad, eende en skape, saam met die hoenders. Dan wil hy swem.

Gedagtig aan Dieter se reëls en regulasies, is Rothea versigtig waar sy Albie toelaat. Sy probeer die moets en moenies onthou en die plekke vermy wat vir ’n geesdriftige kleuter gevaar mag inhou.

“Piet swem!” soebat Albie toe sy hom ongemerk van die stalle wegkeer, terug na die gelykte van die tuin en grasperke naby die huis.

Rothea neem haar swemkostuum en handdoeke, die hond, die bal en Albie. Toe knip sy die swembadhekkie oop en voel met haar voet die watertemperatuur.

“Ek word seker oud, Albie, maar as jy en Piet dit wil waag ...”

Albie is nie vir koue water bang nie. Piet ook nie. Rothea benadruk watter die vlak kant is en leer Albie hoe om aan die opblaasmatras vas te hou. Sy sorg dat sy naby hom op die wal sit, op haar handdoek en in haar swemklere. Om Albie se ontwil en ook om die arme babaterriër te red as dinge te wild gaan.

“Dag,” groet ’n onvriendelike damestem.

Rothea het gehoop dis ontbyt. Vir Carl Richter sou dit mooi gewees het, en waarskynlik vir Dieter ook, maar Rothea het nie ’n besondere waardering vir blondines in posbusrooi bikini’s nie, veral nie op haar nugter maag tienuur die oggend nie.

“Goeiemôre,” antwoord sy. “Soek u een van die Richters?”

Die meisie kyk haar op en af. “Nee. Ek weet Dieter is Mariental toe,” lig sy Rothea koelweg in.

Ilse Bauer? wonder Rothea, wetend haar raaiskoot is reg. ’n Ander meisie sal haar nie so sonder uitnodiging tuismaak nie.

Ilse sprei ’n wit handdoek op die gras oop, skop haar goue spykerhaksandale uit en bind haar lang hare met ’n serp op haar kop vas. Sy is skynbaar nie van plan om te swem nie, want sy soek ’n donkerbril en strek haar dan op haar handdoek uit. Ook maar goed, want met al daardie armbande en goue kettings om haar nek sou sy soos die Titanic gesink het, dink Rothea.

Sy kry skaam oor haar kleingeestigheid. “Ek glo nie ons het al ontmoet nie ...” huiwer sy onseker, terwyl sy haar swart eenstukkostuum ’n pluk gee en haar hare netjies vee.

“Ek weet jy is Beukes.” Die meisie se opmerking en houding moedig nie nadere kennismaking aan nie.

“Kyk, Mamma, kyk!” skree Albie en spring van die wal op die trap, asof dit ’n groot prestasie is.

“Kyk!” Hy klouter uit en herhaal sy vertoning met ’n groot geplas.

Die blondine lig haar donkerbril om afkeurend te kyk waar die lawaai vandaan kom. “Kan jy hom stil hou? Ek het hoofpyn.”

“Albie!” roep Rothea, warm in die gesig. Van ergernis of verleentheid weet sy self nie. “Kom speel by Mamma!”

“Albie spling!” herhaal hy.

“Ja, ek sien. Albie spring ver. Maar jy gaan moeg word. Kom sit hier by Mamma, dan vertel ek jou ’n storie.”

“Sneeuwitjie!”

“Sjuut ... Nie so hard nie. Die tannie wil slaap,” maan Rothea en laat hom naby haar op die handdoek sit. “Daar was eendag ’n dogtertjie, net bietjie groter as jy, wat by haar stiefma gebly het ...”

Lank voor Rothea en ’n ademlose Albie by die huisie in die bos kom, is hul teësinnige luisteraar heel duidelik geïrriteerd.

“Kom ons twee ouens speel liewer met jou mooi rooi bal,” stel Rothea voor. “Maar moenie skree en raas nie, hoor! Die tannie se kop is seer.”

“Salfies smeer?” bied Albie besorg aan en draf op kort, vet beentjies nader.

“Nee!” Rothea is net betyds om hom by die bottel sonbrandolie te keer, voor hy die inhoud op Ilse se kop omkeer. “Kom ons speel vang-vang ... Saggies, hoor!”

Rothea is besig om die bal vir Albie en Piet te gooi, toe dieselfde meisie in die swart rok wat gisteraand aan tafel bedien het, ’n skinkbord op die tafel onder die grassambreel neersit.

“Frühstück – ontbyt, Fräulein,” kondig sy skaam aan en wys na die koffie, broodrolle en verskillende konfytsoorte en vars vrugte op die skinkbord.

Ilse Bauer wag tot Klara heel bo met die kliptrap is op pad terug kombuis toe, toe gebied sy vanuit die hoogte: “Ek sal ook koffie geniet. Bring asseblief vir my ’n koppie en ’n ekstra pot koffie. Warm melk, nie koud nie.”

Rothea knik en staan op. As toekomstige vrou van die huis het Ilse seker die reg om haar rond te stuur ...

“Was ist los, Fräulein? Wat makeer?” vra Klara bekommerd toe Rothea die kombuis instap.

“Bitte. Asseblief,” stel Rothea haar gerus. “Würdest du uns bitte noch eine kaffee bringen? Sal jy asseblief vir ons nog koffie bring?”

Die Duitse meisie straal omdat die kuiergas uit Upington hulle taal kan praat en haas haar om die vars pot koffie gereed te kry.

Rothea moes vir die ketel wag om te kook en vir warm melk. Toe sy uiteindelik met die skinkbord aan die onderpunt van die trappe aankom, is haar eie ontbyt koud en sit Carl uitgestrek op ’n seilstoel, nog half deur die slaap, maar in sy swembroek.

“Ek het vanoggend ’n harem tot my beskikking!” Hy spring galant op om die skinkbord te neem en dit vir Ilse aan te bied. “Ken julle twee mekaar?”

Ilse glimlag in Rothea se rigting. “Ons het nie formeel ontmoet nie, maar ek het aangeneem sy is Barbara se suster. Ek kan nou verstaan dat Ernst met die eerste oogopslag halsoorkop op Rothea se tweelingsuster kon verlief raak. Ernie het altyd ’n swakheid vir rooikoppe gehad, in so ’n mate dat ek soms oorweeg het om my hare te kleur.”

Rothea is verbaas oor die onverwagte ommeswaai. Eers afsydige hoogmoed, nou vriendskaplike aanvaarding.

Rothea word ’n antwoord gespaar toe sy Albie sien. Carl en Ilse sit met hul rûe na die swembad, by die handdoek wat Ilse netnou weggesleep het. Hulle het nie opgelet nie, maar Rothea is op sy veiligheid ingestel. Met een vinnige beweging is sy op haar voete en aan die hardloop.

“Albie!” gil sy. “Stop! Los die bal!”

Rothea besef self sy moes nie geskree en gehardloop het nie, liewer kalm gebly het en rustig met Albie gepraat het. Toe hy haar sien, kyk hy om. Terselfdertyd reik hy weer uit na die groot rooi bal wat aan die diep kant van die swembad dobber en toe sy skree, skrik hy en verloor sy ewewig. Hy tuimel vooroor, vet vingertjies nog steeds uitgestrek na die bal wat hy probeer bykom. Die water sluit oor sy kop en hy sink na die bodem.

Rothea dink nie aan koue water en haarkapsels nie. Sy duik in die swembad en af in die water na waar sy die skynsel van ’n groen baaibroekie sien.

Albie het nie die gevaar besef nie, maar toe hy aanhou val sonder om die vastigheid van die trap onder hom te voel, raak hy paniekbevange. Hy vergeet wat Rothea hom saans met badtyd geleer het, die twee keer toe hulle by die munisipale swembad was en ook vanoggend. Hy hou nie sy asem op en probeer dryf nie. Hy gryp na die wal, maar daar is niks nie. Net water ... Hy wil skree Mamma moet kom. Pleks van ’n hulpkreet, stroom water sy keel binne. Dit is in sy mond, sy keel en maag. Toe hy stik, kom nog water in. Koud en baie ...

Rothea kry ’n stuk baaibroek beet, terwyl Albie voor haar verbytol. Hy gryp haar vas soos ’n drenkeling ’n lewensredder op die oop see, om haar arms en aan haar hare. Voor Rothea se oë dwarrel ’n stroom borrels verby, maar aan die stamp teen haar rug voel sy dat hulle onder op die bodem is. Albie se greep verwurg haar byna en hy hang soos ’n dooie gewig aan haar. Sy kan nie beweeg nie. Angs maak haar kouer as die troebelgrys water. Waar is Carl en Ilse? Hoekom help hulle nie? Sy het volgehou sy kan swem, maar nie goed genoeg om Albie betyds bo te kry nie ...

Dieter! Sy naam is ’n stil klank. As hy net hier was ...

Rothea gebruik geweld om haar een arm los te kry. Sy stut haarself teen die wal, skop met haar voete teen die bodem en maak maalbewegings met haar arm. Niks gebeur nie. Dan stadig, geleidelik, begin hulle styg, agter die borrels aan. Die grys word ligter, ’n witblou, dan deurskynend. Skielik, genadiglik, breek haar kop bo die water se oppervlak. Die son skyn warm in haar gesig en die teue vars lug is die soetste wat sy nog geproe het.

“Was daar ’n krisis?” vra iemand.

“Die kind het byna verdrink!” roep ’n manstem uit.

“Dieter?” prewel Rothea.

“Nee, dis Carl.” Hy lig Albie uit die water, help Rothea op die wal en gee haar ’n handdoek.

Rothea wil praat, maar al wat uitkom, is water wat na chloor ruik en haar laat stik.

“Hoes alles uit,” sê Carl sussend. “Jy sal beter voel.”

“Was daar regtig drama?” vra Ilse ontsteld. “Ek dag sy oordryf. Ek het nie gesien die kind val in nie.”

“Ek ook nie. Meisie ...?” Carl raak aan Rothea se skouer. “Hoe voel jy? Moet ek ’n dokter kry?”

“Ek is reg. Wat van Albie? Waar is hy?” Sy sien Albie, ’n handdoek om hom gedraai en op Ilse Bauer se skoot. “Haal hy asem?” roep sy vreesbevange uit.

“Natuurlik haal hy asem,” antwoord Ilse. “Wat het jy gedink? Dat hy dood is?”

Die woord “dood” is vir Rothea steeds nie maklik om te hoor nie. Trane van verligting stroom oor haar wange.

Carl hou haar vertroostend teen sy bors vas. “Toe maar, alles is nou verby. Albie het niks oorgekom nie.”

“Hy kon ... dood gewees het.”

“Nee wat, moenie so daaraan dink nie,” troos Carl. “Klein Albie is veilig.”

Rothea hoor ’n motor stilhou en ’n deur toeklap.

“Hier is Dieter,” merk Ilse op. “Ek het hom later verwag. Hy is vroeg terug van die dorp af.”

Rothea kom meteens agter Carl se arms is om haar nek en teen haar lyf kan sy die growwe tekstuur van sy borshare voel. Hoe moet dit vir Dieter lyk? Sy ken sy broer skaars ...

“Nee, sit nog ’n rukkie hier by my, tot jy beter voel,” keer Carl toe Rothea hom probeer wegstoot.

“Ek voel klaar beter, dankie.” Rothea vee die trane af en sit regop.

“Het iets gebeur?” vra Dieter skerp.

Van die vyf mense is Carl die kalmste. “Moenie onnodig op loop raak nie. Al wat gebeur het, is dat Albie sy bal wou bykom en in die swembad geval het. Rothea het hom uitgehaal sonder dat skade gedoen is.”

“Rothea?” Dieter klink ontevrede. “Hoekom nie jy nie?”

“Sy was te vinnig. Toe ek wou induik, het Rothea hom al by die wal gehad.”

In die oomblik van stilte ná Carl se verduideliking klink Rothea se stem onnatuurlik hard. “Sy bal het ver weg op die gras gelê. Hoe het die bal in die diep kant gekom?”

“Moenie jou oor ’n onbelangrike ou bal ontstel nie,” paai Carl. “Die hond het seker daarmee gespeel.”

“Die hond? Hy is te klein om ’n groot bal rond te sleep.”

“Dan seker Albie self.”

Rothea voel steeds bewerig, maar haar verstand is helder en sy weet dit was nie die hond nie. Of Albie nie. Het iemand die bal in die swembad gegooi? Wetende Albie sal dit probeer uithaal en sy is nie byderhand om te keer nie?

’n Siddering laat Rothea ril. Die son skyn warm, maar sy bewe opeens asof sy koud kry. Sy kom stadig orent, loop na Ilse en tel Albie van haar skoot af op.

“Mamma,” huil hy en hou haar vas.

“Die bal het anderkant die swembad op die gras gelê toe ek weg is kombuis toe,” hou Rothea vol. “En Albie het hier duskant gespeel. Piet ook.”

“Rothea het geskrik,” sê Ilse. “Sy ly aan skok en weet nie wat sy sê nie. Kom, dan neem ek jou en Albie in huis toe, dat jy ’n bietjie kan gaan lê, Rothea.”

“Nee!” Instinktief gee Rothea van die ander meisie af pad en hou Albie stywer vas.

“Het jy hom alleen gelaat, by die swembad en sonder toesig?” vra Dieter.

Ilse wil blykbaar vir haar vroeëre onvriendelikheid teenoor Rothea vergoed. “Dit was nie Rothea se skuld nie,” tree sy vir haar in die bresse. “Albie was nie sonder toesig nie. Ek en Carl was hier, maar ons het gesels en nie gekyk wat Albie doen nie.”

Dit lyk of Dieter nog beskuldigings teenoor Rothea wil kwytraak, maar Ilse gee hom nie kans nie.

“Moenie ’n groot bohaai oor niks maak nie, Dieter. Jy is vroeg terug. Was die dorp besig? Het jou dipstof gekom en het jy vir my die pienk handdoeke gekoop wat ek gevra het?”

“Ek weet nie of hulle pienk of rooi is nie,” antwoord Dieter kortaf. “Jy moet self kom kyk.”

“Mansmense ...” Ilse knipoog vir Rothea. “Almal kleurblind. Maar vir wie sou ons hare ingedraai het en bikini’s gedra het as die Adams nie daar was nie?” Sy lag koketterig en steek haar arm besitlik deur Dieter s’n, terwyl hulle met die kliptrap opstap motor toe.