Читать книгу Insolvenzstrafrecht - Gerhard Dannecker - Страница 40

Anmerkungen

Оглавление

[1]

MüKo-StGB-Radtke/Petermann Vor §§ 283 ff. Rn. 11; Schönke/Schröder-Heine/Schuster Vor §§ 283 ff. Rn. 2.

[2]

Vgl. dazu Achenbach/Ransiek/Rönnau-Wegner VII 1 Rn. 3 und die einschlägigen Kommentare zum StGB und zur InsO.

[3]

Vgl. dazu MüKo-StGB-Radtke/Petermann Vor §§ 283 ff. Rn. 19; LK-StGB-Tiedemann Vor § 283 Rn. 6.

[4]

S. dazu LK-StGB-Tiedemann Vor § 283 Rn. 45.

[5]

BGHSt 9, 84; 28, 373; BGH NStZ 1987, 23; BGH NJW 2001, 1874; OLG Frankfurt NStZ 1997, 552; Fischer Vor § 283 Rn. 3; NK-StGB-Kindhäuser Vor §§ 283–283d Rn. 19, 29 m.w.N.; Kindhäuser Vor §§ 283–283d Rn. 3; Lackner/Kühl-Heger § 283 Rn. 1; SK-StGB-Hoyer Vor § 283 Rn. 3 m.w.N.; Joecks Vor § 283 Rn. 1; MüKo-StGB-Radtke/Petermann Vor §§ 283 ff. Rn. 1 m.w.N. bzw. Rn. 11 m.w.N.; LK-StGB-Tiedemann Vor § 283 Rn. 2 bzw. Rn. 45; vgl. auch Krüger wistra 2002, 52; Trüg/Habetha wistra 2007, 365, 366.

[6]

Vgl. RGSt 39, 326; 41, 314; BGH NStZ 2001, 485 mit Anm. Krause NStZ 2002, 42; Schönke/Schröder-Heine/Schuster Vor §§ 283 ff. Rn. 2; MüKo-StGB-Radtke/Petermann Vor §§ 283 ff. Rn. 11; LK-StGB-Tiedemann Vor § 283 Rn. 45 (Fn. 32).

[7]

Vgl. RGSt 68, 109; BGHSt 28, 371, 373; Schönke/Schröder-Heine/Schuster Vor §§ 283 ff. Rn. 2; MüKo-StGB-Radtke/Petermann Vor §§ 283 ff. Rn. 11; LK-StGB-Tiedemann Vor § 283 Rn. 45.

[8]

Vgl. Rn. 980 ff.

[9]

Dazu und zu der Frage, ob der Schuldner durch den Missbrauch von Vertrauen dabei ein unerwartet und ungewöhnliches Risiko gesetzt haben muss, NK-StGB-Kindhäuser Vor §§ 283–283d Rn. 20 ff.

[10]

So NK-StGB-Kindhäuser Vor §§ 283–283d Rn. 23 ff.

[11]

Maurach/Schröder/Maiwald StrafR BT I, § 48 I 3.

[12]

LK-StGB-Tiedemann Vor § 283 Rn. 47.

[13]

LK-StGB-Tiedemann Vor § 283 Rn. 46.

[14]

So Fischer Vor § 283 Rn. 3; Gallandi wistra 1992, 10; Krause NStZ 1999, 161, 162; a.A. Müller-Gugenberger-Richter § 76 Rn. 48; NK-StGB-Kindhäuser Vor §§ 283–283d Rn. 30; vgl. dazu auch Tiedemann Wirtschaftsstrafrecht Rn. 1107.

[15]

NK-StGB-Kindhäuser Vor §§ 283–283d Rn. 30; MüKo-StGB-Radtke/Petermann Vor §§ 283 ff. Rn. 13; LK-StGB-Tiedemann Vor § 283 Rn. 46.

[16]

MüKo-StGB-Radtke/Petermann Vor §§ 283 ff. Rn. 13; a.A. Bittmann-Brand § 12 Rn. 6.

[17]

NK-StGB-Kindhäuser Vor §§ 283–283d Rn. 30.

[18]

So NK-StGB-Kindhäuser Vor §§ 283–283d Rn. 18, 26; Krause S. 159 ff.

[19]

Vgl. MüKo-StGB-Radtke/Petermann Vor §§ 283 ff. Rn. 15 m.w.N.

[20]

So NK-StGB-Kindhäuser Vor §§ 283–283d Rn. 18; ausdrücklich a.A. MüKo-StGB-Radtke/Petermann Vor §§ 283 ff. Rn. 16 mit dem Hinweis, nicht der Gestaltungsspielraum bzw. die Gestaltungsmacht werde unmittelbar tangiert, sondern das Substrat in Form der Insolvenzmasse.

[21]

NK-StGB-Kindhäuser Vor §§ 283–283d Rn. 26.

[22]

MüKo-StGB-Radtke/Petermann Vor §§ 283 ff. Rn. 15 m.w.N.

[23]

BT-Drucks. 12/2443, S. 93; SK-StGB-Hoyer Vor § 283 Rn. 4; LK-StGB-Tiedemann Vor § 283 Rn. 3, 48, 88; Lackner/Kühl-Heger § 283 Rn. 1; Schönke/Schröder-Heine/Schuster Vor §§ 283 ff. Rn. 2.

[24]

Eingehend dazu SK-StGB-Hoyer Vor § 283 Rn. 4.

[25]

MüKo-StGB-Radtke/Petermann Vor §§ 283 ff. Rn. 16.

[26]

MüKo-StGB-Radtke/Petermann Vor §§ 283 ff. Rn. 13.

[27]

S. § 113 InsO.

[28]

Vgl. LK-StGB-Tiedemann Vor § 283 Rn. 51.

[29]

MüKo-StGB-Radtke/Petermann Vor §§ 283 ff. Rn. 12 m.w.N.; LK-StGB-Tiedemann Vor § 283 Rn. 51.

[30]

BGHSt 28, 371; 34, 221, 225; Schönke/Schröder-Heine/Schuster Vor §§ 283 ff. Rn. 2; NK-StGB-Kindhäuser Vor §§ 283–283d Rn. 19, 31 m.w.N.; MüKo-StGB-Radtke/Petermann Vor §§ 283 ff. Rn. 12 m.w.N.; LK-StGB-Tiedemann Vor § 283 Rn. 49 ff.

[31]

Dieser soll sich nach LK-StGB-Tiedemann Vor § 283 Rn. 50 in einen Anspruch aus § 615 BGB wandeln, wenn infolge der Krise die Beschäftigung verweigert oder unmöglich wird.

[32]

Vgl. dazu auch die Auflistung von LK-StGB-Tiedemann Vor § 283 Rn. 50.

[33]

MüKo-StGB-Radtke/Petermann Vor §§ 283 ff. Rn. 12; LK-StGB-Tiedemann Vor § 283 Rn. 51 f.; vgl. auch Hiltenkamp-Wisgalle S. 61 f. zur früheren Rechtslage unter der Geltung der KO.

[34]

Ausführlich dazu NK-StGB-Kindhäuser Vor §§ 283–283d Rn. 60 ff.

[35]

MüKo-StGB-Radtke/Petermann Vor §§ 283 ff. Rn. 12 m.w.N.; so auch LK-StGB-Tiedemann Vor § 283 Rn. 51 f.

[36]

BGHSt 48, 307 ff.

[37]

Radtke NStZ 2003, 154, 156.

[38]

LK-StGB-Tiedemann Vor § 283 Rn. 51; zum Recht am Arbeitsplatz unter Geltung der KO vgl. Hiltenkamp-Wisgalle S. 61 f.

[39]

LK-StGB-Tiedemann Vor § 283 Rn. 51.

[40]

LK-StGB-Tiedemann Vor § 283 Rn. 51.

[41]

S. dazu Wabnitz/Janovsky-Dannecker/Bülte 1. Kap. Rn. 106; Tiedemann Wirtschaftsstrafrecht, Rn. 172 m.w.N.

[42]

So etwa Weigend FS Triffterer, S. 695, 699; Hassemer JuS 1990, 850; vgl. auch Dohmen/Sinn KTS 2003, 205 ff.; Penzlin S. 29 ff., 34 ff.

[43]

So die Empfehlung des XIII. Internationalen Strafrechtskongresses der AIDP, ZStW 97 (1985), 731, 735 f.; Wabnitz/Janovsky-Dannecker/Bülte 1. Kap. Rn. 106 f.; Tiedemann JZ 1986, 865, 868.

[44]

NK-StGB-Kindhäuser Vor §§ 283–283d Rn. 34; Lackner/Kühl-Heger § 283 Rn. 1; Joecks Vor § 283 Rn. 2; MüKo-StGB-Radtke/Petermann Vor §§ 283 ff. Rn. 20 m.w.N.

[45]

BT-Drucks. 7/3441, S. 3.

[46]

BGHSt 28, 231 ff. mit Anm. Schlüchter JR 1979, 513.

[47]

Hierzu Steinberg/Valerius/Popp-Hagemeier S. 129, 134 ff.

[48]

LK-StGB-Tiedemann Vor § 283 Rn. 88.

[49]

So etwa Kindhäuser Vor §§ 283–283d Rn. 3 m.w.N.; NK-StGB-Kindhäuser Vor §§ 283–283d Rn. 19; MüKo-StGB-Radtke/Petermann Vor §§ 283 ff. Rn. 17 ff.; Hartwig FS Bemmann, S. 311, 314; Krause S. 171 ff., 451.

[50]

NK-StGB-Kindhäuser Vor §§ 283–283d Rn. 32 f. m.w.N.; Volk JZ 1982, 85, 87 f.

[51]

NK-StGB-Kindhäuser Vor §§ 283–283d Rn. 32.

[52]

So Hammerl S. 110.

[53]

NK-StGB-Kindhäuser Vor §§ 283–283d Rn. 33.

[54]

NK-StGB-Kindhäuser Vor §§ 283–283d Rn. 33.

[55]

Vgl. dazu LK-StGB-Tiedemann Vor § 283 Rn. 53.

[56]

Bejahend Stapelfeld S. 261; krit. Mohr S. 153.

[57]

BGH NJW 2001, 1874; BGH NJW 2003, 974; Fischer Vor § 283 Rn. 3; SK-StGB-Hoyer Vor § 283 Rn. 5; Schönke/Schröder-Heine/Schuster Vor §§ 283 ff. Rn. 2; Lackner/Kühl-Heger § 283 Rn. 1; LK-StGB-Tiedemann Vor § 283 Rn. 54; Hiltenkamp-Wisgalle S. 50 ff.; Röhm S. 63 ff.; Schlüchter JR 1979, 513.

[58]

Vgl. dazu MüKo-StGB-Radtke/Petermann Vor §§ 283 ff. Rn. 14 ff.

[59]

SK-StGB-Hoyer Vor § 283 Rn. 5 m.w.N.; Lackner/Kühl-Heger § 283 Rn. 1; LK-StGB-Tiedemann Vor § 283 Rn. 54.

[60]

SK-StGB-Hoyer Vor § 283 Rn. 5 m.w.N.; LK-StGB-Tiedemann Vor § 283 Rn. 54; Schlüchter JR 1979, 513, 515.

[61]

Vgl. Tiedemann Wirtschaftsstrafrecht und Wirtschaftskriminalität Bd. 1 S. 25 ff.

[62]

LK-StGB-Tiedemann Vor § 283 Rn. 54 ff.; Geerds S. 5 ff.; Hefendehl Kollektive Rechtsgüter S. 252 ff.; Otto ZStW 96 (1984), 339, 343.

[63]

LK-StGB-Tiedemann Vor § 283 Rn. 54 ff.; MüKo-StGB-Radtke/Petermann Vor §§ 283 ff. Rn. 17 m.w.N.; Hefendehl Kollektive Rechtsgüter S. 272.

[64]

Tiedemann Wirtschaftsstrafrecht AT, Rn. 63 m.w.N.

[65]

Vgl. schon die Motive zur KO 1874; NK-StGB-Kindhäuser Vor §§ 283–283d Rn. 23 (spricht von einem „Schutzreflex“); Schönke/Schröder-Heine/Schuster Vor §§ 283 ff. Rn. 2 m.w.N.; LK-StGB-Tiedemann Vor § 283 Rn. 55 ff.; ders. ZRP 1975, 129, 133; ders. ZIP 1983, 513, 520; Bretzke S. 16; Hammerl S. 116; Weyand/Diversy Rn. 12; s. auch BVerfGE 48, 48, 61.

[66]

BGH NJW 2003, 974.

[67]

Vgl. dazu NK-StGB-Kindhäuser Vor §§ 283–283d Rn. 37.

[68]

NK-StGB-Kindhäuser Vor §§ 283–283d Rn. 33.

[69]

Vgl. dazu LK-StGB-Tiedemann Vor § 283 Rn. 54.

[70]

LK-StGB-Tiedemann Vor § 283 Rn. 54.

[71]

RGSt 68, 108, 109.

[72]

Leitner/Rosenau-Pfordte/Sering Vorbemerkungen §§ 283 ff. Rn. 29.

[73]

BGH NStZ 2001, 485, 486 mit Anm. Krause NStZ 2002, 42 f.; Bieneck StV 1999, 43; Moosmeyer S. 63 ff., 172 f.; zur Problematik der Geltung der InsO für Privatpersonen Uhlenbruck NZI 2000, 15 ff.; Schramm wistra 2002, 55 f.; Röhm ZInsO 2003, 535 ff.; Rechtsprechungsübersicht bei Sternal NZI 2009, 537 ff. und NZI 2010, 457 ff.; zu Reformvorhaben Pape ZInsO 2011, 1 ff.; Schmerbach NZI 2011, 131 ff.

[74]

Vgl. Schönke/Schröder-Perron § 14 Rn. 34.

[75]

Vgl. etwa BGH NJW 2001, 1874.

[76]

So auch Leitner/Rosenau-Pfordte/Sering Vorbemerkungen §§ 283 ff Rn. 30; Lackner/Kühl-Heger § 283 Rn. 2 m.w.N.

[77]

Hierzu Rn. 54 ff.

[78]

Vgl. Rn. 881 ff.

[79]

BGH NJW 1969, 1494.

[80]

LK-StGB-Tiedemann Vor § 283 Rn. 61 f.

[81]

BGHSt 3, 23 ff.

[82]

Streitig bei der OHG; LK-StGB-Tiedemann Vor § 283 Rn. 62.

[83]

BGHSt 19, 174 ff.

[84]

Zu den möglichen Verletzungen von Berufspflichten in diesem Kontext Rn. 1057 ff.

[85]

Im Einzelnen hierzu unten Rn. 887 ff.

[86]

BGHSt 3, 37; 6, 240; zuletzt in BGH wistra 2015, 151.

[87]

RGSt 16, 269; 43, 407; 64, 81.

[88]

BGHSt 34, 37; 34, 221.

[89]

Michalski-Dannecker § 82 GmbHG Rn. 44 ff.

[90]

BGH NJW 2002, 1803, 1805.

[91]

BGH NJW 2002, 1803, 1805; OLG Brandenburg NJW 2001, 76, 78.

[92]

BGHSt 31, 118, 122.

[93]

Michalski-Dannecker § 82 GmbHG Rn. 46.

[94]

BGH wistra 1999, 459, 462 f.; Bittmann-Meyer § 6 Rn. 141.

Insolvenzstrafrecht

Подняться наверх