Читать книгу Ақпараттық-коммуникациялық технологиялар - Коллектив авторов - Страница 17

SQL (ағылш. Structured query language – құрылымдық сұраныс тілі) – реляциялық ДҚ-ларын құруға, өзгертуге және басқаруға арналған әмбебап компьютер тілі.

Реляциялық ДҚ-ны технологиялар саласындағы салалық көшбасшылары қолдағандықтан, сонымен қатар компьютерлік технологиялар ерекшеліктерінен және әсемдігінен ол тәуелсіз, SQL ДҚ-ның негізгі стандартты тілі

SQL стандарты Америкалық Ұлттық Стандарттар Институтымен (American National Standards Institute, ANSI) және Стандарттаудан Халықаралық Ұйымымен анықталады.

SQL екіге бөлінеді: интерактивті және енгізілген. Екі формада көп бөлігі бірдей жұмыс жасайды, бірақ әртүрлі қолданылады. Интерактивті SQL тапсырыс берушінің пайдалануына арналған қорытындысын шығаруға ДҚ-ны пайдалануға тікелей қолданылады. Мұнда SQL команданы енгізгенде, ол тез орындалады және оның қорытындысын бірден көруіңізге болады.

Енгізілген SQL ол SQL командаларынан тұрады, әдетте басқа тілде жазылған ішкі программада орналасқан (КОБОЛ немесе ПАСКАЛь сияқты). Бұл осындай программаларды аса қуатты және тиімді етеді.

Алайда бұл тілдер кейбір интерактивті SQL кеңейтілімдерін талап ететін SQL ДҚ құрылымы мен деректерді басқару стилімен жұмыс жасауға тура келеді. SQL-командаларды жіберу енгізілген SQL.

Енгізілген SQL-да SQL-командасын жіберу программада қолданылатын айнымалы немесе параметрлер үшін («passedoff») өткізу болып табылады.

Интерактивті және енгізілген SQL формаларында көптеген бөліктер немесе бөлімшелер бар. Ол ANSI ұйымында көрсетілген және тұжырымдамалық деңгейде пайдалы, бірақ мәнi бойынша олар SQL командалардың функционалдық категориялары етіп SQL-программалар іс жүзінде бөлек өңделмейді.

DDL (ағылш. Data Definition Language – деректерді сипаттау тілі) – ANSI сұлбасы деп аталатын тілдік сипаттамасы, ДҚ-да объектілерді (кестелер, индекстер, пікір және т.б.) құру командаларынан тұрады.

DML (ағылш. Data manipulation language – деректерді манипуляциялау тілі) кез келген уақытта кестелерде ұсынылған мәндерді анықтайтын командалар жиынтығы болып табылады.

DCD (ағылш. Data Control Language – деректерді басқару тілі) пайдаланушы белгілі бір әрекеттерді орындауға мүмкіндік беретін немесе орындауға мүмкіндік бермейтінін анықтайтын құрал екендігін анықтаудан тұрады. Олар ANSI үшін DDL құрылымдық бөлігі болып табылады.

Бұл түрлі тілдер емес, олардың функциясы бойынша топтастырылған SQL командалар бөлігі.