Читать книгу Dietetyka kliniczna - Группа авторов - Страница 69

4.7.1. Redukcja masy ciała w czasie ciąży

Niepokojące w ostatnich latach jest rosnące zainteresowanie ciężarnych kobiet stosowaniem restrykcji dietetycznych. W Japonii do stosowania diet odchudzających w ciąży przyznaje się aż 35,5% kobiet. Redukcja masy ciała w tym okresie w drodze stosowania diet o niedoborowej w stosunku do zapotrzebowania wartości energetycznej nie jest rekomendowana, nawet jeśli u ciężarnej stwierdza się otyłość. Wiąże się bowiem z zagrożeniem zarówno dla zdrowia matki, jak i dziecka. Badania pokazują także, że restrykcje energetyczne w okresie bezpośrednio poprzedzającym ciążę rzutują na nadmierny przyrost masy ciała w ciąży spowodowany zaburzeniami homeostazy metabolicznej organizmu i upośledzeniem pracy ośrodka głodu– sytości.

4.7.2. Wegetarianizm

Wprawdzie dieta wegetariańska nie jest zakazana w czasie ciąży, wiele uwagi poświęca się jednak ryzyku rozwoju niedoborów składników odżywczych (Fe, Ca, witaminy B₁₂, D, DHA) szczególnie w wegańskiej odmianie wegetarianizmu. Zgodnie ze stanowiskiem Amerykańskiego Towarzystwa Dietetycznego dieta wegetariańska i wegańska może być stosowana w okresie ciąży pod warunkiem jej właściwego zbilansowania przez kobiety najlepiej pod okiem wykwalifikowanego dietetyka. Jednocześnie, aby zminimalizować wpływ niedoboru witamin i minerałów na rozwój płodu i przebieg ciąży, kobietom ciężarnym pozostającym na diecie wegetariańskiej lub wegańskiej zaleca się suplementację.

4.7.3. Produkty zakazane w ciąży

Należą do nich:

● niepasteryzowane mleko i przetwory z niego przygotowane (niepewna jakość mikrobiologiczna);

● sery brie i camembert, nieświeże mięso, niepasteryzowane mleko, nieświeże sałatki, potrawy z surowego mięsa;

● surowe i niedopieczone mięso (tatar, krwisty befsztyk) i surowe wędliny, takie jak szynka parmeńska (ryzyko zakażenia np. toksoplazmozą);

● surowe ryby i owoce morza (sushi, ostrygi);

● ryby łowione z zanieczyszczonych wód lub o wysokiej zawartości metali ciężkich;

● surowe jaja;

● kolorowe napoje gazowane, słodziki, żywność wysokoprzetworzona;

● kofeina – zalecane jest ograniczenie wszystkich produktów zawierających kofeinę do 200–300 mg dziennie (dwie–trzy filiżanki kawy);

● nadmiar produktów bogatych w witaminę A (zbyt wysoka podaż retinolu może powodować wady rozwojowe płodu).

4.7.4. Żywieniowe metody zmniejszenia dolegliwości gastrycznych w czasie ciąży

Częstymi dolegliwościami wpływającymi na problemy dietetyczne kobiet ciężarnych są nudności i wymioty. Aby je zminimalizować, kobietom w ciąży zaleca się:

● ograniczyć spożycie kawy i potraw smażonych;

● jeść częste, ale małe objętościowo i chłodne posiłki (nawet sześć–osiem dziennie);

● pić herbatę z dodatkiem imbiru lub spożywać suplementy z imbirem i witaminą B₆;

● unikać stosowania pikantnych i intensywnie pachnących przypraw lub w miarę możliwości unikać samodzielnego gotowania potraw;

● nie pić w trakcie posiłku ani bezpośrednio po nim (odczekać 20–30 minut po posiłku lub pić tylko między posiłkami);

● w trakcie nasilenia dolegliwości spożywać produkty takie jak: sucharki, chleb chrupki, migdały.

W przypadku występowania zgagi możliwe jest zmniejszenie dolegliwości poprzez ograniczenie spożycia kwaśnych owoców, warzyw takich jak por czy cebula, pikantnych przypraw oraz następujących produktów: chleb razowy (na zakwasie), ogórki i kapusta kiszona, tłuste sosy, sos pomidorowy, zasmażki, słodycze, kawa i czekolada, potrawy smażone i tłuste, wysokoprzetworzone. Ważne jest również spożywanie częstych, niewielkich objętościowo posiłków.