Читать книгу Piekfyn Afrikaans Leesboek Graad 8 Eerste Addisionele Taal - Riens Vosloo - Страница 11
ОглавлениеKenmerke van kortverhale
Karakters in ’n kortverhaal
’n Kortverhaalhet gewoonlik een hoofkarakter; die ander karakters word bykarakters genoem. Omdat ’n kortverhaal juis kort is, is daar nie altyd karakterontwikkeling (character development) by ’n hoofkarakter nie. Partykeer ervaar ’n karakter konflik (conflict) oor iets of iemand en dan kan daar ontwikkeling of verandering by die karakter wees. Karakters kan op meer as een manier aan die leser bekendgestel word:
Die karakter(s) word direk beskryf (voorkoms, ens.).
Die karakter(s) se optrede (handelinge) word beskryf.
Wat die ander karakters sê en dink, m.a.w. hul dialoog en gedagtegang kan beskryf word.
’n Karakter se naam kan die karakter beskryf.
Verteller
In kortverhale kan die hoofkarakter ook dikwels as die ek-verteller optree. Die meeste kortverhale word in die derde persoon geskryf.
Die tema (motief of kernidee)
’n Kortverhaal het gewoonlik net een motief of kerngedagte. Vra jouself die vraag: Waaroor gaan dit in hierdie verhaal?
Intrige
Die intrige is die patroon van gebeure in ’n verhaal. Dit kan kortliks soos volg voorgestel word:
Die probleem of uiteensetting: Dit bepaal die hoofkarakter se probleem en dinge wat tot die gebeure aanleiding gee.
Konflik: Dit is 'n gebeurtenis wat die hoofkarakter in ’n stryd met homself of met ’n ander karakter bring, en oploop na die hoogtepunt (climax).
Ontknoping (unravelling of the plot): Die einde van die verhaal, en ’n gemotiveerde oplossing.
Tyd
Tyd is die verloop van gebeure. Dit is die tydperk waarin die verhaal afspeel, byvoorbeeld een dag, twee maande, ensovoorts. Die tyd van ’n kortverhaal hou ook gewoonlik verband met die tema en die ruimte.
Ruimte, agtergrond
Dit is die fisiese agtergrond of tydperk waarin die verhaal afspeel. Die plek en omstandighede kan bydra tot die tema, atmosfeer en karakterisering.
Toon
Dit is die atmosfeer wat in die verhaal heers. Sekere woordkeuses bevorder die stemming en beskryf die omstandighede/situasie en die skrywer se gevoelens daaroor.
Taal en styl
Styl is die manier waarop die taal aangebied word. Woordkeuse, sinslengte en sinstruktuur dra by om ’n bepaalde atmosfeer te skep.
