Читать книгу Susanna M Lingua Gunstelinge 6 - Susanna M Lingua - Страница 7

Daardie nag slaap Ronelle bitter onrustig. Sy het die een nagmerrie na die ander en toe sy haar laat die volgende môre uit die bed lig, verwens sy die Duque hartlik omdat hy haar nou selfs in haar slaap ook steur.

Die man is onuitstaanbaar en sy sien vanmôre nog minder uit na doma Maria se voorgenome uitstappie na die saal. Sy hou nogal van die ou dame. Sy is nou wel preuts en uit die oude doos, maar sy is glad nie styf en hooghartig nie. Tog is ’n mens deurentyd bewus van haar gesag en ’n verborge, innerlike krag … ’n Merkwaardige vrou, flits dit deur Ronelle se gedagtes.

Dan haas sy haar in aller yl na die badkamer sodat sy betyds gereed kan wees vir haar afspraak met doma Maria.

Toe Ronelle eindelik aansit vir ontbyt, is dit al vyf voor tien. Derhalwe nuttig sy slegs ’n koppie koffie en ’n snytjie geroosterde brood; toe is sy gereed vir haar afspraak met die ou dame.

Op die kop kwart oor tien hou doma Maria se swart motor voor die Dekkers se woning stil. Ewe regop en belangrik sit sy agter in die voertuig, volkome in swart geklee. Ronelle, weer, is deftig uitgevat in ’n liggeel tabberd met groen bykomstighede. Met haar handsak in die een hand en ’n paar musiekboeke in die ander hand kom sy na die motor toe aangestap. Die son tower elektriese liggies uit haar glansende hare wat vanoggend in sierlike golwe en krulle om haar hoof nestel.

Die motorbestuurder hou die motordeur beleef vir haar oop. Dan klim sy in, groet die ou dame met ’n vriendelike glimlaggie en verneem belangstellend na die ouer vrou se welstand. “Met my gaan dit altyd goed, señorita,” antwoord sy opgeruimd, “en ek kan sien dat dit met jou nie anders gesteld is nie. Daardie geel tabberd pas jou besonder goed.”

Hulle gesels vrolik en opgewek en toe die motor voor die saal stilhou, het Ronelle al weer van haar nagmerries vergeet.

Soos die ou dame voorspel het, staan die saal se deure reeds wyd oop. Selfs die orrel se panele is weggeskuif en die sleutels is oopgetrek, alles net gereed vir haar om die musiek te lewer. Maar vanoggend vertolk sy slegs vier komposisies – twee van haar geliefkoosde Schumann, Händel se “Largo” en laastens “Soewenier in F” van Baker. Toe kom sy orent en neem haar handsak en musiekboeke op.

Met ’n stil en rustige gelaat draai sy om na waar die ou dame in een van die voorste banke sit. Dog die volgende oomblik verstar haar blik, want daar langs die ou dame, lank en trots, sit die adellike Duque, onweerstaanbaar aantreklik soos altyd, met ’n sweem van ’n glimlaggie om sy mond en ’n onpeilbare vonkeling in sy donker, deurdringende oë wat onverstoord na haar terugstaar.

“Bom dia, señorita,” verbreek hy die stilte met ’n vriendelike môregroet, voordat Ronelle nog ’n woord kan uitkry.

“Ja, goeiemôre, señor Duque,” groet sy koelweg en draai haar onverwyld na doma Maria. “Ons kan maar gaan as u gereed is, doma Maria.”

Die ou dame maak haar mond oop om iets te sê, maar dit is weer Diago wat die eerste woord inkry.

“Ek sal die señorita vir u veilig tuis besorg indien u nog die een en ander hier op die dorp wil afhandel, tia Maria,” bied hy ewe hulpvaardig aan, kompleet asof die señorita geen sê in die saak het nie.

Ronelle se oë blits gevaarlik op hom. Sy wil hom net vertel dat sy groot genoeg is om haarself tuis te besorg. Maar doma Maria, wat reeds die gevaarlike lig in die meisie se mooi oë opgemerk het, is eerste aan die woord.

“My liewe Diago,” glimlag sy stroopsoet, “hoe goed ken jy my tog nie al nie. Natuurlik is daar ’n paar sakies wat ek hier op die dorp wil afhandel; trouens, ek en die señorita het reeds beplan om ’n toer deur die dorp te onderneem en terselfdertyd die geleentheid te baat te neem om ’n paar inkopies te doen.”

Verligting spoel soos ’n golf deur Ronelle. Sy voel asof sy van skone blydskap die ou dame hier voor die Duque kan omhels. Haar vreugde skyn egter van korte duur te wees, want die edelman se volgende woorde tref haar soos ’n weerligstraal.

“Ek vrees julle inkopies sal moet wag tot ’n latere geleentheid, tia Maria,” verklaar hy baie ernstig. “Die goeie señor professor vertrek oor ’n uur na Johannesburg om belangrike toetse en ontledings in sy laboratorium uit te voer, derhalwe moet die señorita tuis wees om hom te groet. Daarna neem ek julle albei na my Quinta waar julle tydens die goeie professor se afwesigheid my gaste sal wees.”

’n Oomblik is Ronelle skoon lamgeslaan. Dit kan inderdaad nie nóg ’n nagmerrie wees nie. Gits, sy het mos darem vanoggend wakker geword en opgestaan!

Dis eers toe die ou dame vra hoe laat sy gereed moet wees om na die Quinta te vertrek, dat die ware toedrag van sake eindelik tot Ronelle deurdring en sy besef dat dit ’n werklikheid is en geen nagmerrie nie. Sy verbleek terstond en haar gesig is stroef en geslote.

“Sodra die señor vertrek het,” hoor sy die Duque sê. “Ek sal José met die motor stuur om u te gaan haal, tia Maria.”

“Ek vrees ek moet my vader sonder versuim spreek, doma Maria,” laat Ronelle met ’n droë keel en ’n bewerige stemmetjie hoor. “Is dit moontlik dat ons dadelik kan vertrek?”

Die ou dame knik bevestigend, glimlag en verklaar bemoedigend: “Ons vertrek nou dadelik, señorita.” Aan die Duque sê sy: “Sien jou dan later, Diago.”

Dis ’n vreemde, stil Ronelle wat nou langs doma Maria in die motor sit. Sy wil liewer nie waag om iets te sê nie, want per slot van rekening is die ou dame Diago se tante, en netnou sê sy dalk dinge wat die ouer vrou mag aanstoot gee. Derhalwe hou sy haar gedagtes vir haarself, maar binne-in haar kook dit van bittere onvergenoegdheid. Sy gaan nou dadelik inpak en saam met haar vader na Johannesburg vertrek. En as sy eers in Johannesburg is, sal Braca haar nie weer sien nie!

So sit Ronelle en planne prakseer totdat die voertuig voor haar tuiste stilhou. Sy bedank die ou dame beleef vir die uitstappie, sê tot siens en stap die huis haastig binne toe die swart motor deur die hek verdwyn.

In die huis vind sy haar vader druk besig met die verpakking van flessies en eienaardige glasbuisies. Hy groet haar met ’n breë glimlag en verklaar diep tevrede dat sy harde arbeid darem eindelik resultate begin oplewer.

“Ek hoor dat Pappie oor ’n uur Johannesburg toe vertrek?” sê-vra sy met ’n sagte stem en ’n verwytende blik.

“Nie oor ’n uur nie, oor ’n halfuur, meisiekind,” help hy haar reg onderwyl hy onverpoos met die pakkery voortgaan. “Die Duque het my verseker dat sy vliegtuig om twaalfuur gereed sal wees om my na die lughawe te neem …”

“En wat van my? Moet ek alleen in hierdie verlate uithoek van Mosambiek agterbly?” Sy sluk, voel die trane warm agter haar ooglede brand, en gaan voort: “As Pappie Johannesburg toe gaan, gaan ek saam. Ek weier om alleen hier te bly.”

“Maar jy gaan nie alleen hier bly nie, my liewe kind,” paai haar vader geduldig. “Jy en doma Maria gaan in die kasteel bly totdat ek terug is.”

“Maar waarom kan ek nie saamgaan nie?” dring sy aan.

“Omdat daar nie vir jou plek in die vliegtuig is nie, Ronelle,” verduidelik haar vader nog steeds geduldig. “Kyk, ek besef dat jy omgekrap voel omdat jy ’n week of wat in die kasteel sal moet woon. Maar jy kan ook nie vir ewig in vyandskap met Diago lewe nie, my liewe kind. Om die waarheid te sê, ek dink dit was besonder vriendelik van hom om my sy vliegtuig aan te bied. Nee, ek vrees jy sal jou dié keer na die onvermydelike moet skik, want ek sal nooit toelaat dat jy alleen hier in die huis bly nie. Diago was ook vriendelik genoeg om voor te stel dat jy en doma Maria julle intrek in die kasteel neem. Dus is dit nie ’n geval dat ek hom om die guns gevra het nie. Nee, ek voel heeltemal gerus in die wete dat jy tydens my afwesigheid veilig in sy sorg sal wees. Die man het ’n merkwaardige sin vir verantwoordelikheid.”

Met ’n verslae uitdrukking op haar gelaat staan sy en toekyk totdat haar vader die laaste flessie versigtig verpak het. Toe lui die telefoon en professor Dekker stap haastig na sy studeerkamer om die oproep te beantwoord.

“Dit was Diago,” kondig hy aan toe hy weer by Ronelle aansluit. “Die vliegtuig is gereed en alle reëlings vir die vlug is getref. Ons kan dus onmiddellik vertrek.”

Met groot versigtigheid word die doos met die flessies en buisies na die motor geneem. Dan gaan haal professor Dekker die tas wat Lena vroeër vir hom gepak het en is hy gereed om te vertrek.

“Ek sal die motor vir jou by die kasteel laat, Ronelle,” sê hy, stop haar ’n klompie note in die hand en groet haar dan met ’n vaderlike kus.

Ronelle is so verslae dat sy slegs kan sê: “Voorspoedige reis, Pappie.”

Met ’n bleek, verwese gelaat staar sy haar vader se motor agterna totdat dit deur die hek verdwyn. Toe kyk sy na haar polshorlosie en merk dat dit nou eers kwart voor twaalf is. Werktuiglik plaas sy die geld in haar handsak. Toe tref dit haar meteens dat sy nou heeltemal alleen is op hierdie vreemde dorp, tussen vreemde mense wie se taal sy nie eens verstaan nie en van wie sy slegs twee persone ken – doma Maria en die Duque.

’n Lang ruk staar sy stil na die hek waardeur haar vader se motor verdwyn het. Toe oorval ’n intense gevoel van verlatenheid haar en sy sak net daar op die rusbank neer en begin snik asof haar hart wil breek.

Met haar gesig in haar hande verberg, snik Ronelle so verdrietig dat sy nie eens bewus is van die motor wat voor die deur stilhou nie, of van die lang, breedgeskouerde gestalte wat die stoep betree, en by die aanskoue van soveel verdriet meteens in sy spore vassteek. Al waarvan sy tans bewus is, is die hopelose posisie waarin sy haar bevind, die eindelose pyn diep in haar hart en haar gemoed wat tot oorlopens toe vol is.

Etlike oomblikke staar die Duque met ’n bleek, strak gelaat die wenende meisie aan. Toe beweeg hy haastig na die bank, neem stil langs haar plaas en sê met ’n vreemde skorheid in sy andersins mooi, diep stem: “Señorita, moet asseblief nie so verdrietig ween nie. Sê vir my, waarom is jy so verskriklik hartseer?”

Hy wag ’n rukkie en toe Ronelle hom nie antwoord nie, neem hy haar betraande gesiggie teer tussen sy twee hande en lig dit op. Hy staar stil na die neergeslane oë, betraande gesiggie en bewende lippe.

Toe vra hy weer met ’n baie teer stem: “Waarom is jy so bitter hartseer, pequena – kleintjie?”

Ronelle is so verdrietig dat dit selfs haar wrewel jeens die Duque oorskadu; daarom laat sy hom met ’n vreemde gelatenheid begaan, want haar gemoed is nog te vol om ’n woord uit te kry.

Die edelman bring ’n wit sysakdoek te voorskyn en droog haar trane saggies daarmee af, kompleet asof sy ’n baie klein, hartseer dogtertjie is. Maar die trane bly oor haar wange stroom, ofskoon haar snikke nou meer gedemp is.

Met ’n onpeilbare uitdrukking op sy gelaat steek hy die sakdoek terug in sy sak, sit dan stil terug op die bank en wag dat haar snikke moet bedaar.

Toe dit uiteindelik gebeur, verlaat hy die stoep en keer na ’n rukkie terug met ’n glasie wyn in die hand. Met sy gewone waardigheid neem hy weer langs die hartseer meisie plaas, neem haar hande van haar gesig af weg en versoek haar sag, besorg om die wyn te drink.

Soos ’n outomaat gehoorsaam Ronelle en ledig die inhoud van die glasie. Toe maak sy met ’n dik stem verskoning, kom orent en stap die huis binne. Sy begeef haar reguit na die badkamer, waar sy haar gesig met koue water afspoel en haar voorkoms opknap. Daarna keer sy terug na die stoep, waar die Duque nog steeds geduldig op haar sit en wag.

Hy kom terstond orent, buig sjarmant en nooi haar beleef om te sit – kompleet asof hy die gasheer is en sy die gas. Ronelle voel so hopeloos ontdaan van alle emosies dat sy Diago se uitnodiging werktuiglik gehoorsaam.

’n Verdwaalde sug ontsnap uit haar bors toe sy weer op die bank plaasneem. Die jongman neem ook stil langs haar plaas, bied haar ’n sigaret aan – wat sy bedank – en steek dan self een aan.

’n Kort rukkie rook hy in stilte, toe draai hy na haar en vra sag, dog besorg: “Waarom het jy so bitterlik geween, señorita? Was dit uit teleurstelling en frustrasie omdat jy ’n paar dae in die Cervantes-kasteel moet woon?”

Daar is intense weemoed in haar pragtige oë wat die vertes instaar toe sy knik en met ’n moeë stem sê: “Ten dele, ja. Maar u, wat blykbaar nog nooit enige menslike swakheid ervaar het nie, sal seker nie verstaan as ek sê dat ek hopeloos verlate en ankerloos voel op hierdie vreemde dorp, alleen tussen vreemde mense wie se taal en gewoontes ek nie verstaan nie … En nou moet ek ook nog my intrek in ’n vreemde woning neem.”

Die ligte aanraking van die Duque se hand op haar skouer laat Ronelle haar gesig huiwerig na hom draai.

’n Kort oomblik hou sy oë hare stil gevange. Toe kom sy stem sag en bedaard: “Almal is nie meer vir jou vreemd nie, señorita. Jy ken darem al vir tia Maria en vir my. En as jy my dinee eergisteraand bygewoon het, soos jy veronderstel was om te doen, sou jy al die vooraanstaande inwoners van Braca ontmoet het en sou jy nie nou so bitter vreemd gevoel het nie. Maar ek sal persoonlik daarvoor sorg dat jy tydens jou verblyf in die kasteel met die gemeenskap van Braca kennis maak. Ons sal ook almal trag om jou tuis en gelukkig te laat voel. En wat ons taal betref … Wel, dit sal jy tydens jou verblyf in die kasteel gou aanleer. Jy sal ook vind dat ek en tia Maria nogal besonder gewillige leermeesters is.”

Hy verwyder sy hand van haar skouer en druk die sigaret in ’n asbakkie dood. Dan neem hy haar een fyn handjie in syne, kyk haar ’n oomblikkie stil aan en sê dan sag, maar ernstig: “Ek hoop van harte dat ons mekaar in die vervolg beter gaan verstaan, señorita. Ek wil nie graag met jou rusie maak nie, maar daar is dinge wat ek as hoof van my familie en hierdie gemeenskap nie durf oorsien of ignoreer nie. My pligte is veelvoudig, en benewens al die ander dinge moet ek ook vir my familie, sowel as vir hierdie gemeenskap, as voorbeeld dien. Jy verstaan dus wat my posisie is, nie waar nie?”

Ronelle knik en sê na ’n oomblikkie nog duidelik neerslagtig: “Maar waarom moet almal nou juis so uiters nougeset en konserwatief wees?”

“Omdat dit ons gebruike is, señorita,” antwoord hy nog steeds sag en ernstig. “Die goeie señor professor het jou tog seker al vertel dat ons ander gebruike volg as julle daar in Suid-Afrika?”

“Ja, my vader het,” kom dit sag. “En dis om daardie rede dat ek hier so hopeloos ontuis voel en haastig is om na my eie land en mense terug te keer. Ek glo nie ek gaan hier bly totdat my vader sy proefnemings voltooi het nie. Ek dink ek moet maar liewer na Nuwejaar saam met my broer vertrek en daar by hom op die plaas kuier totdat my vader se werk hier voltooi is.”

“Ek sien,” sê hy half ingedagte, onderwyl hy saggies met sy duim oor haar kneukels streel. “Jy is dus haastig om van ons af weg te vlug …”

“Om van jul konserwatiewe gebruike af weg te vlug, señor,” help sy hom toonloos reg en draai haar gesig dan weer na die verre horison. “Ek is aan ’n ander leefwyse gewoond en sal nooit hier kan aanpas nie. Ek wil ook so gou moontlik met my musiekonderrig begin, want dit is in elk geval waarvoor ek in die buiteland gaan studeer het.”

“Ons begryp almal dat jy aan ’n ander leefwyse gewoond is, señorita,” laat hy bedaard en geduldig hoor. “Ek verwag ook nie dat jy jou in een dag hier sal kan aanpas nie. Ek verwag slegs bereidwilligheid van jou, die versekering dat jy in alle erns sal trag om jou by ons gebruike te probeer aanpas.”

“Ek vrees ek kan u niks belowe nie, señor; trouens, ek maak nooit enige beloftes wat ek moontlik nie kan nakom nie. U en die gemeenskap van Braca sal my dus moet aanvaar soos ek is. Dit sal in elk geval net vir ’n paar weke wees.”

Etlike oomblikke betrag die edelman haar met ’n stil, peinsende blik. Toe los hy haar hand en sê ewe saaklik: “Ek het die diensmeisies vroeër versoek om al jou persoonlike besittings in te pak. Ek vermoed dat hulle die taak reeds afgehandel het en dat alles gereed is vir ons vertrek na die Quinta –”

“Ek sal na middagete gereed wees om … om na u Quinta te vertrek, señor,” val sy hom onseker in die rede.

Daar is so ’n wanhopige, verlore uitdrukking in haar altyd laggende oë dat selfs die Duque, wat soms verhewe bo enige menslike emosies skyn te wees, dit moeilik vind om haar teen te gaan.

Maar hy is die Duque, Diago de Velira Cervantes, en is nou vir haar veiligheid ook verantwoordelik; daarom sê hy dan ook dadelik: “Ek vrees ek kan jou nie hier alleen laat nie. Die goeie señor professor het jou met die grootste vertroue in my sorg gelaat, dus is dit my plig om toe te sien dat daar niks tydens sy afwesigheid met jou gebeur nie. Jy sal derhalwe nou saam met my na die Quinta moet vertrek, señorita.”

Maar Ronelle skud slegs haar mooi, glansende hoof. “Ek sal gaan wanneer ek gereed is, señor.”

“Ek sal die diensmeisies nou dadelik gaan sê om sorg te dra dat alles oor ’n halfuur gereed is vir jou vertrek –” begin die hertog, maar Ronelle val hom haastig in die rede.

“Ek is nie van die diensmeisies afhanklik nie, señor Diago. En ek herhaal: Ek sal na u Quinta vertrek sodra ek gereed is. Gaan en geniet maar eers u gebruiklike siësta. Daarna sal ek gereed wees om te gaan.”

“Ek doen nooit mee aan ons gebruiklike siësta nie, señorita,” help hy haar met groot verdraagsaamheid reg. “En ek herhaal: Ek laat jou nie alleen hier bly nie.”

“Maar ek is mos nie alleen nie, señor,” skerm sy weer. “Hier is twee diensmeisies in die huis, en daarbenewens glo ek ook nie dat iemand my hier helder oordag sal kom molesteer nie.”

“Dit maak nie saak nie, señorita. Vir my eie gemoedsrus verkies ek om jou sonder versuim onder my eie dak te besorg,” hou hy onverstoord vol, op die oog af geduldiger as die Bybelse Job. “As jy dus nie gereed is om nou te vertrek nie, sal ek genoodsaak wees om hier te wag totdat jy wel gereed is.”

“Ek vrees u sal te lank moet wag, señor,” maak sy weer beswaar, vasberade om so gou moontlik van die hertog ontslae te raak. Sy voel al juis soos ’n opperste swakkeling omdat hy haar in so ’n hewige tranebui hier aangetref het. Sy het inderdaad ’n paar uur nodig om oor hierdie dag se vernedering te kom. “Ek wil na middagete eers ’n rukkie gaan rus,” begin sy weer.

Maar die edelman gee haar geen geleentheid om meer te sê nie.

“Ek stem volkome saam. Jy moet inderdaad gaan rus. Jy is hopeloos uitgeput en vermoei. Maar jy gaan nie hier rus nie, señorita, jy gaan in my kasteel rus.”

Ronelle wil net weer teëstribbel, maar dan merk sy daardie koue, onverbiddelike uitdrukking in sy oë, wat sy tydens ’n soortgelyke gesprek ook by hom opgemerk het, en sy weet intuïtief dat hy nou net soveel van haar geskerm en besware verdra het as wat hy moontlik kan verduur.

Daarom sê sy ietwat versigtig: “Ons sal dan na middagete vertrek. Verskoon my, asseblief. Ek wil net die huishoudster in kennis stel dat ons ’n gas vir ete het.”

Sy kom haastig orent en wil net wegstap, toe die hertog haar onverwags aan die arm neem en vierkantig voor haar kom staan. Etlike tellings kyk hy haar met donker, smeulende oë strak aan; toe kom sy stem sag, onheilspellend sag: “Dit is absoluut onnodig, señorita. Soos ek reeds gesê het, ons vertrek aanstons en sal middagete in my kasteel nuttig. Alles is tuis vir jou koms gereël.”

Voetstappe word vanuit die huis gehoor en die Duque verwyder sy hand terstond van Ronelle se arm.

Die volgende oomblik verskyn Lena en Sofie op die stoep met Ronelle se tasse wat hulle sonder meer na die Duque se motor toe neem.

’n Sweem van ’n glimlag raak aan die een hoek van Diago se mond toe hy met innerlike voldaanheid sê: “Wel, ons kan seker nou gaan. Dit lyk in elk geval of alles gereed is. Lena sal toesien dat die huis skoongemaak en sorgvuldig gesluit is, en daarna die sleutel aan my besorg … Kom, señorita.” Hy buig sjarmant. “Laat my toe om jou die trappies af te help.”

Hy neem haar arm en help haar versigtig met die trappies af, kompleet asof sy ’n oue van dae is. Daarna help hy haar weer met die grootste sorg toe sy in die motor klim, plaas die tasse agter in die voertuig en neem dan sy plek agter die stuurwiel in.

Onderweg na die Quinta is Ronelle besonder stil en teruggetrokke. Met ’n onstuimige gemoed besef sy dat sy nou onherroeplik in hierdie heerssugtige man se mag is en dat sy tydens haar verblyf in sy kasteel noodgedwonge na sy pype sal moet dans. Sy dink aan doma Maria en sy wonder of die ou dame nou veronderstel is om haar duenna te wees en of die ouer vrou haar nou soos haar skaduwee gaan volg.

Hierdie troostelose vooruitsig stem Ronelle nog meer mismoedig. Dis ook nie lank nie, of sy is bewus van ’n kloppende hoofpyn wat haar behoorlik koorsig laat voel.

Toe hulle eindelik deur die indrukwekkende ingangsboog ry en in die voorste binnehof stilhou, trek Ronelle haar asem verras in. Die grootte van hierdie fabelagtige gebou slaan byna haar asem weg. Dit lyk vir haar inderdaad na ’n kasteel met sy sierlike dik pilare, lang kruisraamvensters, geteëlde stoep en sierlike balkon, wat drie kante van die gebou omring. Die voorste deel van die binnehof is kunstig geplavei met dofglimmende mosaïek, nog in Moorse styl. Oral pryk bloeiende wit en pienk frangipani, terwyl bloureën en bougainvilleas in verskeie skakerings teen kunstige traliewerke en pilare oprank. Reuse-blombakke met uitheemse potplante is oral te sien. Die geheel lyk soos ’n kleurryke blommewoud.

Omtrent vyftien meter van die voorstoep af pryk ’n kunstige spuitfonteintjie in die vorm van ’n enorme wit skulp, en aan die regterkant van die gebou glim ’n luukse swembad met ’n hoë duikplank … seker die Duque se toevoeging tot die eeue oue kasteel, dink Ronelle. Dan is sy meteens weer bewus van die kloppende hoofpyn wat haar nou erger begin teister.

“Jy is ontsettend bleek, señorita,” laat die edelman besorg hoor toe hy haar weer hoflik uit die motor help. Hy kyk haar ’n rukkie ernstig en deurdringend aan onderwyl hy nog steeds haar arm vashou, en vervolg dan sag en vertroulik. “Voel jy sleg, pequena?”

Dit is nou al die tweede keer dat hy haar vandag “pequena” noem. En ofskoon Ronelle geen benul het wat die woord beteken nie, is sy nietemin van plan om dit uit te vind. Vir al wat sy weet, beledig die man haar dalk ernstig met daardie onbekende woord.

Maar hierdie gedagte hou sy vir haarself en sy antwoord ietwat afgetrokke op sy vraag van so ewe: “Ek vrees ek het ’n ontsettende hoofpyn, señor. Maar dit is werklik niks om ontsteld oor te voel nie. Sover ek weet, het niemand in my familie nog ooit aan ’n hoofpyn beswyk nie, en ek is ook nie van plan om die eerste een te wees nie.”

’n Sweem van ’n glimlaggie pluk-pluk aan die edelman se streng mondhoeke. Maar hy bedwing hom en verklaar besorg: “Jy moet maar dadelik gaan rus, señorita. Ek sal aanstons vir jou ’n paar hoofpynpille saam met jou kamermeisie stuur. En onthou asseblief, as daar iets is wat jou hinder … of iets waaroor jy wil praat, sal ek altyd gereed wees om dit te bespreek.”

Sy bedank hom beleef. Toe los hy haar arm, plaas sy hand liggies onder haar elmboog en lei haar sonder meer na die hoofingang van die fabelagtige kasteel.

Die son skroei moorddadig oor hierdie deel van Afrika, maar binne-in die kasteel se ruim, weelderige vertrekke is dit verfrissend koel.

Hulle betree ’n sitkamer wat luisterryk met antieke meubels gemeubileer is. Die pragtige paneelmure is met massiewe skilderye behang. Kosbare ornamente op groot antieke blompotte, gevul met kleurryke blommerangskikkings, versier die vertrek, waarvan die hele vloer met ’n wynkleurige Persiese mat bedek is. Die swaar fluweelgordyne is van dieselfde kleur as die mat en ryklik met goue fraiings en tossels versier.

Op ’n oulike bankie wat met blou satyn oorgetrek is, sit doma Maria rustig op hulle koms en wag. Sy groet Ronelle met ’n vriendelike “Bom dia, señorita,” en nooi haar dan ewe vriendelik om by haar op die bankie te kom sit.

Maar die Duque laat dadelik van hom hoor deur besorg te sê: “Ek vrees die señorita is ietwat vermoeid en sy het ook ’n ontsettende hoofpyn. As u haar na haar kamer sal vergesel, Tia, kan sy dadelik gaan rus. Ek sal toesien dat haar bagasie na haar kamer geneem word en dat middagete vir haar in die bed bedien word.”

Maar hiervan wil Ronelle niks weet nie. “Señor, asseblief, ek voel regtig nie lus vir middagete nie,” bedank sy beleef. “As u nie omgee nie –”

“Maar ek gee beslis om, señorita,” val hy haar bedaard in die rede. “Soos jy self vroeër gesê het, is ’n hoofpyn nie lewensgevaarlik nie, derhalwe sal jou kamermeisie jou aanstons met ’n ligte maaltyd en ’n glas vrugtesap bedien.”

Ronelle tel tot tien en hou haar in.

Maar toe sy en die ou dame ’n rukkie later alleen in haar weelderige slaapkamer is, draai sy haar onverwyld na die ouer vrou en verklaar met ’n bleek gelaat: “Wel, die hemel alleen weet hoe lank ek dit onder dieselfde dak as señor Diago gaan uithou. Ek dink hy is absoluut onmoontlik en hopeloos onuitstaanbaar. En as hy dink ek gaan hom toelaat om my lewe te regeer, misgis hy hom totaal met my. Hy mag nou wel die hoof van sy adellike familie wees, maar hy is baie beslis nie mý hoof nie! Hy besit hoegenaamd geen outoriteit oor my nie en ek gaan geen bevele van hom neem nie … Verbeel jou, as hý sê ek moet eet, dan móét ek eet! Die man kan gaan doppies blaas. As ek nie wil eet nie, sál ek nie eet nie. En ek wil sien of hy my gaan dwing om te eet!”

“Dit behoort nou lekker koel op die balkon te wees. Ons kan gerus ’n paar oomblikke daar gaan ontspan, señorita,” stel die ou dame voor, met ondeunde pret in haar donker oë.

Sy stoot die dubbelglasdeure oop wat op ’n lang balkon uitlei, wat weelderig met lowergroen potplante, rottangstoele en ’n paar rottangtafeltjies versier is, en nooi Ronelle vriendelik om te sit.

Toe hulle albei gemaklik sit, vervolg sy in ’n gesellige luim: “Neem nou my raad aan en moenie jou so ontstel nie, señorita. Jy gaan jou net onnodig siek maak. Diago is gewoond daaraan om sy sin met alles te kry. Hy is gewoond daaraan dat sy woord wet is en dat sy mense hom gehoorsaam. Moenie eens probeer om die onmoontlike aan te durf nie. Niemand het nog ooit met hom swaarde gekruis en die beste daarvan afgekom nie, derhalwe is dit veel beter om hom as ’n vriend te hê.”

“U lyk … wel … Verskoon my dat ek dit sê, donna Maria, maar u lyk inderdaad geamuseerd. Is dit miskien die penarie waarin ek my hier in die kasteel bevind wat u so amuseer?” vra Ronelle versigtig, dog ook effens onthuts.

“O nee, glad nie,” glimlag die ou dame verontskuldigend. “Maar ek sal jou vertel wat my regtig amuseer … Jare gelede het ek ’n dametjie geken met net sulke mooi kastaiingbruin hare en groen oë soos joue. Sy het ook net so ’n opstandige en stormagtige geaardheid gehad soos jy. Sy was ’n paar sentimeter langer as jy, en byna net so beeldskoon. Sedert ek jou die eerste maal gesien het, herinner jy my ontsettend baie aan haar; trouens, ek sien Diana elke oomblik in jou herlewe, señorita. En glo my, daar was slegs een persoon wat haar kon tem … die man met wie sy later getroud is!” Die ou dame sug, kyk Ronelle met sagte oë aan en glimlag. Dan hervat sy: “Ek was baie lief vir en geheg aan Diana. Haar skielike heengaan was vir ons almal ’n geweldige skok.”

Die ou dame bly meteens stil en dit noop Ronelle om versigtig te vra: “Was … Diana ’n inwoner van Braca?”

“Diana, señorita, was my jongste suster en ook Diago se moeder,” antwoord doma Maria met ’n glimlaggie. “En nou wonder jy blykbaar hoe dit moontlik is dat ’n Portugese dame rooi hare en groen oë kon hê? Wel, ek sal jou vertel. Diana het haar besonderse kleur hare en oë van ons moeder, wat ’n Engelse dame was, geërf …”

Die volgende oomblik is daar ’n sagte klop aan die deur. Op die ou dame se uitroep: “Binne!” gaan die deur oop en ’n jong Portugese meisie maak haar verskyning met Ronelle se middagete op ’n skinkbord. Oombliklik vlam die rooikop se oë weer diep ontstoke.

Doma Maria merk dit en sê haastig: “Dit is jou persoonlike kamermeisie, señorita Ronella. Haar naam is Carmelita en sy kan selfs ’n bietjie Engels verstaan en praat ook.”

“In daardie geval behoort ons goed met mekaar oor die weg te kom,” glimlag Ronelle suur, kom stadig orent en haar oë flits ’n slag oor die keurig gedekte skinkbord. “Die inhoud van jou skinkbord lyk besonder smaaklik, Carmelita,” voeg sy die kamermeisie met ’n stroperige stem toe. “Maar ek vrees ek is nie honger nie, dus kan jy die skinkbord maar terugneem.”

“Verskoon my, señorita,” begin die meisie huiwerig, versigtig, “maar señor Duque het gesê –”

“Asseblief, spaar my ’n relaas van wat jou señor Duque alles gesê het, Carmelita,” val Ronelle die meisie sag in die rede – onbewus van die lang, witgeklede gestalte wat so pas sy verskyning vanuit sy kamer, langs hare, op die balkon gemaak het – en vervolg, steeds met ’n sagte, bekoorlike stem: “Moet asseblief nie so ongelukkig lyk nie, Carmelita. Jou señor Duque behoort te weet dat g’n ordentlike mens met ’n ontsettende hoofpyn middagete kan nuttig nie. Neem nou asseblief jou skinkbord weg –”

“Plaas maar die skinkbord hier op die tafeltjie, Carmelita, en dan kan jy gaan. Die señorita sal aanstons eet,” klink die Duque se stem meteens agter Ronelle op – mooi, diep en bedaard soos altyd. Hy wag egter totdat die kamermeisie die deur agter haar toegetrek het, en vervolg dan sag, onverstoord: “Sit asseblief, señorita, en laat my toe om jou die hoofpynpille wat ek saam met Carmelita vir jou gestuur het, aan te bied.”

Met pynlike waardigheid tree hy in die rigting van die tafeltjie waarop die skinkbord nou pryk, neem die glas water en die twee pille, buig sjarmant en bied dit ewe bedaard vir Ronelle aan.

O, hy is ’n waardige, verfynde, goedgemanierde en beskaafde duiwel! dink Ronelle met smeulende oë. Hy is so onversteurd, kalm en bedaard, maar laat sy nou net weier om daardie pille te neem … O, hy is onuitstaanbaar!

Diago bly langs haar staan totdat sy die pille geneem het en plaas dan die glas terug op die skinkbord. Daarna neem hy die servet op, vou dit oop en bedek die inhoud van die skinkbord sorgvuldig daarmee. Toe trek hy vir hom ’n stoel langs Ronelle s’n en neem sonder meer plaas.

“Ek het flussies ’n oproep na Beira gemaak om te verneem of die vliegtuig al daar aangedoen het,” begin hy rustig gesels. “Hulle het glo ’n uur gelede veilig daar geland, brandstof ingeneem en toe dadelik vertrek.”

Met haar oë gesluit en haar hoof gemaklik agteroor geleun, sit Ronelle na Diago se strelende, diep stem en luister, onderwyl hy en doma Maria rustig oor allerhande sake gesels. Na ’n rukkie word die stemme vir haar al hoe sagter en sagter, totdat dit heeltemal vervaag en sy vas aan die slaap is.

“Dit lyk vir my of jou Ronella slaap, Diago,” merk die ou dame ’n rukkie later op, met ’n ondeunde vonkeling in haar oë.

“Mý Ronella?” vra die edelman, en sy een sierlike wenkbrou vorm ’n duidelike vraagteken.

“Kom, Diago,” glimlag die ou dame nou betekenisvol, “ek mag wel oud wees, maar ek is nog lank nie blind nie. En dit help nie om te stry nie. Jy was nog nooit in jou lewe so begaan oor ’n meisie soos wat jy oor Ronella is nie.”

“Dis waar, u is beslis nie blind nie, tia Maria,” lag die Duque saggies. “Ek sal eerder sê u is ’n baie noulettende ou dame. Maar die liewe klein Ronella sal nog getem moet word. Sy is gans te eiewys, hardkoppig en selfstandig.”

“Jy gaan haar tog seker nie nou wek vir ete nie?” sê-vra die ou dame, kyk die jongman aan en glimlag stilweg.

“Nee, ek glo nie dit sal raadsaam wees nie. Sy is doodmoeg en uitgeput.”

Hy vertel die ou dame hoe hy Ronelle vroeër in trane aangetref het, van haar ontboeseming oor haar eensaamheid hier op Braca, en sluit af met: “Laat haar dus maar slaap, Tia.”

“Hier in die stoel?” wil die ou dame weer weet.

“Nee, my liewe tia Maria, nie hier in die stoel nie,” glimlag hy goedig. “Ek gaan ons kleine Ronella na haar bed toe dra, waar sy gemaklik en rustig kan slaap.”

’n Ondeunde trek verskyn meteens in sy oë toe hy die ou dame aankyk en lighartig vervolg: “Sy sal natuurlik ’n aanval van histerie kry wanneer sy vanmiddag ontwaak en verneem dat dit señor Duque is wat haar na haar bed toe gedra het. Ek kan haar so duidelik voor my geestesoog sien. Sy sal haar vlammende hofie trots in die lug ruk en met ’n dierbare, kille stemmetjie sê: ‘Dit was regtig onnodig, señor Duque. Die stoel was gemaklik genoeg vir ’n middagslapie.’”

Toe kom hy orent, neem Ronelle saggies in sy arms en dra haar versigtig na haar bed toe. Hy lê haar ewe versigtig op die bed neer en verwyder dan haar skoene. ’n Lang ruk staar hy stil en met gemengde gevoelens af na die slapende meisie se bekoorlike gelaat. Toe draai hy om, verlaat die kamer en trek die deur saggies agter hom toe.