Читать книгу Vita Bonifatii - Willibald - Страница 8

Transcursis iam ex parte sancti viri virtutibus, subsequentia eius, quemadmodum rem rumigerulis referentibus gestam conperimus, patenter proferimus, ut apertior in perpetuum vitae morumque eius ad normam sanctae conversationis illius tendentibus pateat callis. Cumque ingens peregrinationis exegisset discrimen gurgitumque maris evasisset dispendium et fratrum suorum iterum reversus se societate dedisset eorumque contubernio dies deinde plurimos iniuncxisset, gravi demum mentis arreptus est merore et recenti oppressus animi mestitia, dum senilia iam magistri membra infirmari conspiceret extremumque, adstante monachorum congregatione, obitus sui diem, languoris convaliscente inmensitate, bibrando palpitandoque inminere et tandem, deposito corporis ergastulo, sub triste merentium aspectu fratrum ultimum efflare spiritum videret: quia in sanctorum frequenter cordibus conpassionis specialiter condolens refulget pietas; quia ad tempus sedulo solent contristari, sed, apostolico inherentes praecepto, in Domino iugiter consolantur. Iam blande adorsus est fratres et spiritalibus eos conloquiis paternae memor traditionis hortatur, ut regularis iugiter constitutionis formam et ecclesiasticae diffinitionis normam in omnibus conservarent, et ut patris cuiuslibet spiritalis se subiungerent imperio, instruxit. Tunc omnes unianimiter consonis instabant vocibus, et sanctum hunc virum, qui illo dicitur in tempore Wynfrith, cuncti precarentur, ut pastorale super eos abbatis susciperet magisterium. Sed, refutatis mox patriae facultatibus et primatu regiminis abiecto, ad praedistinata iam prumptus ac paratus, sollerti se cura excussavit omnemque proheredum substantiam abnegando rennuit.

Cum vero hibernale iam tempus praeteriret et calor estatis candesceret, pristinaque labentis anni renovatur intentio, et omni quippe sollicitudine iter omissum iterando renovare studivit. Tunc, litteris etiam commendaticiis a beatae memoriae Danielo Dei plebis speculatore acceptis, ad limina apostolorum Romam venire temptavit. Quem tamen resistentium aliquandiu fratrum orbata patris inpedivit necessitas, caritasque heiulantium ac conpassio utrubique dolentium ad tempus obsistebat, ita ut magno quidem mentis angore premebatur et, in quam se verteret partem, ignorabat. Metuebat enim, ne grex magistro commissus iam sine vigilanti pastoris custodia, eo decidente, luporum mursibus pateret, et ut peregre proficiscendi autumnale sibi deficeret tempus, formidaret. Cumque omnipotens Deus solita non inmemor pietatis suae clementia servum suum tanta animi pressura perturbatum et ancxio vellet dolore eripere et iocundum gregi praevidere magisterium, iam praefati antistites erga fratres intestina facta est meditatio et bonae indolis virum nomine Stephanum huic praesedere fecit ecclesiae et sanctum hunc virum per longas peregrinationis vias ire volentem ad loca incolomem distinata direxit.

Qui protinus quidem, valedicens fratribus, profectus est locumque per longa terrarum spatia, qui iam praedicto dicitur nomine Lundenwich, voti compus adiit. Et celocis celeriter marginem scandens, coepit ignotas maris temptare vias, trepudiantibusque nautis, inmensa choro flante carbasa consurgebant, et pleno vento prosperoque cursu hostia citius fluminis quod dicitur Cuent omni iam expertes periculi naufragio aspiciunt et ad aridam sospites terram perveniunt; sed et castra metati sunt in Cuentawich, donec superveniens se collegum multitudo congregasset.

Omnibusque collectis, per singulos quosque dies, inminente hiemis frigore, profecti sunt multasque sanctorum ecclesias orando adierunt, ut tutius, opitulante altithrono, Alpina nivium iuga transcenderent Langobardorumque erga illos humanitatem mitius sentirent militumque malitiosam superbiae ferocitatem facilius evaderent. Cumque, sanctorum suffragante patrocinio et domino Deo dispensante, omnis quippe cohors contribunalium comitatu huius sancti viri inherens limina beati Petri apostoli prospere adgressus est, inmensas statim Christo pro sospitate eorum grates persolvunt, atque ecclesiam sancti Petri principis apostolorum magno cum gaudio ingressi, abolitionem peccaminum postulantes, diversa quidem munera eorum quam plurimi detulerunt.

Transactis autem diebus non multis, sanctus vir iste venerabilem sedis apostolicae papam beatae memoriae Gregorium a primo secundum et novissimo priorem affatus est, – qui et vulgarica Romanorum lingua dicitur iunior, – omnemque sibi per ordinem iteneris sui atque adventus occassionem manifestavit et, quali ancxius desiderio diutius desudasset, aperuit. Sanctus itaque papa, repente hilari vultu adridentibusque oculis intuitus in eum, inquisivit, an litteras ab episcopo suo commendaticias detulisset. At ille etiam concitus exempto pallio cartam ex more involutam litterasque protulit deditque mirabili sanctae recordationis viro, qui statim, acceptis litteris, annuens ei, ut abiret. Apostolicus vero papa, perlectis litteris et recensita commendaticiae conscriptionis carta, sedulum deinceps cum eo habebat cottidianae disputationis conloquium, donec proficiscendi redeundique estivum instaret tempus. Cum vero Nisan mensis, qui est Aprelis, praeteriret et Iari, qui et Maius, iam portae patescerent, tum etiam, postulata atque accepta apostolicae sedis benedictione et litteris a beatissimo pape ad inspiciendos inmanissimos Germaniae populos directus est, ut, an inculta cordium arva, euangelico arata vomere, praedicationis recipere semen voluissent, consideraret.

Ac sic extimplo, collecta numerosa reliquiarum multitudine, reciproco suorum reditu conservorum Italiae fines adiit optimumque Langobardorum regem Liodobrandum pacificis salutatum muneribus conpellavit, et honorifice ab eo susceptus, lassata ex itenere membra requiescebat, ac sic remuneratus, ardua ac plana agrorum peragrans spatia, praerupta Alpium iuga transcendit.

Incognitosque Baguariorum et confines Germaniae terminos adgrediens, in Thyringeam iuxta mandatum apostolicae sedis considerando progressus est, ad instar videlicet prudentissimae apis, quae suotim camporum circumvolat arva et numerosam redolentium herbarum copiam, pennigeris molliter perstrepens alis, circumvallat carpentique rostro pertemptat, melliflua ubi nectaris lateat dulcedo, et suis eam, omni penitus mortiferi sucus amaritudine contempta, albeariis invehit et secundum quandam apostolicae ratiocinationis eloqui similitudinem omnia probat et quod bonum est tenet. Sanctus itaque vir in Thyringea iuxta insitum sibi mandatum apostolici pontificis senatores denique plebis totiusque populi principes verbis spiritalibus affatus est eosque ad veram agnitionis viam et intellegentiae lucem provocavit, quam olim ante maxime siquidem ex parte, pravis seducti doctoribus, perdiderunt. Sed et sacerdotes ac presbiteros, – quorum alii relegioso Dei se omnipotentis cultu incoluerunt, alii quidem fornicaria contaminati pollutione, castimoniae continentiam, quam sacris servientes altaribus servare debuerunt, amiserant, – sermonibus euangelicis, quantum potuit, a malitiae pravitate ad canonicae constitutionis rectitudine correxit, admonuit atque instruxit.

Et Franciam deinde, fratribus secum comeantibus, ingressus est statimque, audito Raedbodi Fresonum regis morte, albeum quidem fluminis, magno gavisus gaudio, navigio ascendit, optans, quod etiam Fresia recipisset verbum Dei, et ad incultas caelesti praedicatione terras pervenit. Iamque atrocis cessante regis Raedbodi persecutione, doctrinae caelestis semina ministravit et, verbi Dei fame expulsa, familicam paganicae superstitionis multitudinem aeternae praedicationis reficit pabulo. Cumque desiderantis repente mentem spontaneus operis sequeretur effectus et votiva praedistinatae doctrinae lux, domino Deo dispensante, claresceret Carlique ducis gloriosi super Fresones roboratum esset imperium, iam bucina caelestis verbi increpuit et praedicatorum, adveniente superni roris fertilitate, vox intonuit, Dei etiam per Willibrordum virum venerabilem ac cooperatores eius propagatus est sermo. Sed quia messe quidem multa operarios inesse paucos cerneret, sanctus hic Dei famulus cooperator etiam factus est per tres instanter annos Willibrordi archiepiscopi, multumque in Christo laborans, non parvum Domino populum, destructis delubrorum fanis et exstructis ecclesiarum oratoriis, praefato pontifici opitulante, adquisivit.

Cum vero summus hic senuerat pontifex et aetatis plurimis gravabatur annis, decrevit, etiam suggerente discipulorum coetu, ut solacium tanti ministeri suae decrepitae senectuti praevideret et fidelem de parva congregatione virum elegeret, qui tanto praeesse potuisset populo, accitoque huic Dei famulo, salutari eum instructione admonuit, ut episcopalis quippe regiminis susciperet gradum et ad regendum Dei populum sibi subveniret. Qui etiam, humiliter repente respuens, minime se dignum esse episcopatus gradu referebat et, ne sibi tantae dignitatis fastigium adolescentiae adhuc in annis constituto inponeret, deprecatus est et, quoniam quinquagesimi anni iuxta canonicae rectitudinis normam necdum plene reciperet aetatem, testatus est, ut omni se penitus excusationis tergiversatione ab huius gradus celsitudine declinaret. Praedictus itaque tam sancti praeconi pontifex placidis illum verbis increpavit et diligenti eum cura ad huius propositi gradum instigavit populique subiecti maximam magnopere paupertatem praediceret; sed cum neque sic correptus ad suscipiendum huius celsitudinis gradum consentiret, iamque per longas tricationum moras spiritalis inter eos orta est contentio et consona pulchrae discretionis facta dissensio. Hic vero, grandi praeventus humilitate, tanti gradum contradixit honoris; ille autem, piissimi appetitu lucri inretitus, salutem concupivit animarum. Cumque sic diversa iam sermocinationum verba invicem protulissent, et sanctus hic Dei servus, velud in spiritale quodam stadio positus, placitae prorsus excusationis exerens sermonem, ait: »O summae sanctitatis pontifex, o spiritalis proreta agonis! Ego enim a beato sanctae recordationis Gregorio pape Germanicis mandatum gentibus detuli; ego, apostolicae sedis legationem fungens ad occidentales barbarorum regiones, sponte tuae me gubernationis dominio iniuncxi et propriae voluntatis arbitrio, ignorante dominorum sublimatu, copulavi; quorum usque in hodiernum diem sponsionis voto constrictus sum servituti ac subiectus. Quapropter sine apostolicae sedis consultu et authenticae iussionis mandato tam praeclarae sublimitatis ordinem suscipere non audeo.« Sed et alia quoque rationabile petitionis supplicatione verba proferebat, dicens: »Obsecro igitur, ut me propriae sponsionis vinctum catenis ad has quas primitus a sede apostolica missus sum terras distinando diregas.« Cui protinus vir Dei, audita tantae professionis causa, data ei benedictione, licentiam dedit abeundi. Qui etiam, statim proficiscens, pervenit ad locum, cui nomen inscribitur Amanaburch, iuxta apostolum enutritus verbis fidei et bonae doctrinae, quam adsecutus est.