Читать книгу Transport w przedsiębiorstwie - Wojciech Budzyński - Страница 13

Szczególnie ważną kwestią przy zawieraniu umów przewozu jest wybór prawa właściwego dla tych umów, w sytuacji gdy zleceniodawca i przewoźnik mają siedziby w różnych krajach, czyli w różnych uwarunkowaniach prawnych.

Należy zaznaczyć, że jeżeli zleceniodawca oraz przewoźnik mają siedzibę w Polsce, do takiej umowy stosowane jest prawo polskie.

Prawem właściwym dla zobowiązań umownych w ramach stosunków z przewoźnikiem lub zleceniodawcą zagranicznym, gdy dochodzi do kolizji prawa, może być według wyboru stron umowy:

● prawo polskie,

● prawo kraju partnera (przewoźnika lub zleceniodawcy zagranicznego),

● prawo kraju trzeciego,

● prawo ponadnarodowe (UE − PECL lub ONZ − PICC).

Kwestie te reguluje Rozporządzenie (WE) nr 593/2008 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 17 czerwca 2008 r. w sprawie prawa właściwego dla zobowiązań umownych (Rzym I)24.

Artykuł 3 rozporządzenia zawiera swobodę wyboru prawa. Stwierdza się w nim, że umowa podlega prawu wybranemu przez strony. Wybór prawa jest dokonany wyraźnie lub w sposób jednoznaczny wynika z postanowień umowy bądź okoliczności sprawy. Strony mogą dokonać wyboru prawa właściwego dla całej umowy lub tylko dla jej części. Strony mogą też w każdym czasie umówić się, że umowa podlega prawu innemu niż to, które dla tej umowy było uprzednio właściwe. Zmiana prawa właściwego dokonana przez strony po zawarciu umowy nie narusza ważności umowy.

W sytuacji, gdy strony nie wybrały prawa, a zaistniał spór pomiędzy nimi i zachodzi konieczność ustalenia, które prawo jest prawem właściwym, należy odwołać się do art. 5 rozporządzenia, który dotyczy bezpośrednio umowy przewozu. Stanowi on, że w zakresie, w jakim nie dokonano wyboru prawa właściwego dla umowy przewozu towarów zgodnie z art. 3, prawem właściwym dla takiej umowy jest prawo państwa, w którym przewoźnik ma miejsce zwykłego pobytu, pod warunkiem że w tym samym państwie znajduje się:

− miejsce przyjęcia towaru do przewozu lub

− miejsce dostawy lub

− miejsce zwykłego pobytu nadawcy.

Jeżeli warunki te nie są spełnione, stosuje się prawo państwa, w którym znajduje się uzgodnione przez strony miejsce dostawy.

W powyższy sposób ma obowiązek wybrać prawo sąd państwowy lub arbitraż, jeżeli strony zdecydowały się na ten tryb rozstrzygania sporów.