Читать книгу Həyat sandığı - Zaur Pənahov - Страница 11

Eçso yeni döyülmüş parıldayan mis nişana bir müddət baxıb cibinə qoydu. Bununla yanaşı silah daşımaq və istifadə etmək üçün icazə ordeni da almışdı. Bütün bunlar ona cibindəki son pul olan üç mara qırx bir lemiyə başa gəlmişdi. Yerdə qalan iki lemi pula isə ən yaxşı halda iki çörək və ya üç kilo alma ala bilərdi. İcazə kağızı üzərində həmçinin dövlətə ödəyəcəyi illik vergi miqdarı, sahib olduğu əlavə bir neçə səlahiyyətlər və qadağalar vardı.

“Keçən dəfə sizinlə gələn gənc xanım məni elə tələsdirdi… siz isə indi gəlirsiniz,” deyə qeydiyyatçı ehtiyatla narazılığını bildirdi.

Selleyin ordeni tez zamanda almaq üçün etdiklərinə baxmayaraq Eçso dünən axşam götürməli olduğu ordeni bu gün səhər götürmüşdü. Hətta indi də bunu həqiqətən istədiyinə əmin deyildi.

“Tək işləməyiniz bir az çətin olacaq, bu dərəcədə müştəri tapmaq asan deyil,” deyə qeydiyyatçı bildirdi “Əgər istəsəniz şəhərdəki sizi qəbul edəcək bir neçə metha dəstəsinin adını verə bilərəm. Beləliklə daha sürətli təcrübə və pul qazana bilərsiniz.”

“Təşəkkür edirəm, ehtiyac yoxdur.”

Eçso oradan çıxıb idarə mərkəzini tərk etdi. Son pulunu da bu ordenə vermişdi və tez zamanda yataqxanadan çıxmaq istəyirdi. Nə qədər qüdrətli və əfsanəvi gücə sahib olsa da, bir həftədən sonra o, küçələrdə pulsuz, səfil həyatı yaşaya bilərdi. Odur ki, yerə düşməmək üçün bir əli ilə asılı qaldığı bu son budağı bərk-bərk qucaqlamalı olduğunu anlayırdı.

Nakralar üçün səhər düzülüşünün bitdiyini təxmin edən Eçso, qız yoldaşını tapmaq üçün qərb meydanına üz tutmuşdu. Tünd qəhvəyi rəngli gen metha geyimi, demək olar ki, çiynindən yerə kimi uzanan, mantiya və sadə kapyuşondan ibarət idi. Qərb meydanına çatan kimi gənc rizanmaqın onu gözlədiyini gördü. Elan lövhəsinin iki addımlığında dayanıb gülümsəyirdi.

“Ümid edirəm əli boş gəlməmisən,” deyə Selley tərs-tərs baxdı.

“Bilirsən ki yox,” deyə Eçso çəkinərək mis nişanını göstərdi.

“O nişan cibdə gəzdirmək üçün yox yaxaya taxılmaq üçündü. Sən artıq muzdlu döyüşçüsən. Bunu nə qədər çox insan bilsə o qədər yaxşıdı, Zotan Haxs.”

“Mənə belə demə. Bu söz mənə şimal dilində eybəcər bir söyüşü xatırladır.”

Selley gülərək nişanı Eçsonun yaxasına taxdı.

“Silah və zirehin hanı?” deyə Selley təəccüblə soruşdu. Eçsonun boş baxışlarını görüb “Silahın da yoxdu?”

“Bir dənə xəncərim var,” deyə Eçso çiynini dartdı. “Pis xəncər deyil.”

Gənc rizanmaq Eçsonun rahatlığı qarşısında qurumuşdu.

“Sən… sən mənim mühafizəçimsən Eçso, hansı mühafizəçi tək xəncərlə tapşırığa gedir?! Sənə borca silah verəcə tanışın var? Məndən başqa.”

Eçso başını yellədi. Tanıdığı bir neçə usta nakra olsa da onların qarşısına bu cür çıxmağa utanırdı. Köhnə ustadları isə hələ də onu görən zaman üzlərini başqa istiqamətə çevirirdilər. Sonuncu dəfə onlarla çox kobud danışmışdı.

“Yaxşı…” Selley yerində var-gəl edib fikirləşməyə başladı. “Bu vəziyyətdə geyinmisənsə deməli heç işlənmiş silaha da pulun çatmır. Mən isə həftəlik maaşımı alan kimi göyə sovurdum. Heç qılıncın pulunu verib qurtarmamışam.”

“Qılıncın pulu?”

“Hə, keçən il qaydalar dəyişib. İndi məzun olan nakrinlər dövlətin verdiyi zireh və silahın pulunu az-az geri qaytarmalıdılar. Ona görə silah kimi tək qılınc götürmüşəm. Bəlkə kimdənsə borc pul… yox, kimdi bizə borc verən. Ola bilsin anamın dükanından bir az…”

Eçso gənc rizanmaqın çiynindən tutaraq “Narahat olma,” dedi. “Tapşırıq başlayana kimi bir şey fikirləşərəm.”

“Eçso, biz tapşırığa elə indi başlayırıq. Odur ki indi fikirləş.”

“Elə indi?! Saatdan xəbərin var?! Hələ heç günəş də çıxmayıb.” Eçso gənc rizanmaqın artıq bir tapşırıq götürdüyünü xatırlayırdı, amma nədənsə ondan nə olduğunu soruşmamışdı. “Bu bir yana dursun, mən heç tapşırığın nə olduğunu bilmirəm. Plan qurmaq lazımdı, əlaqələr saxlamaq, tapşırıq haqda geniş məlumat əldə etmək lazımdı. Sonra bir neçə gün ərazini gözdən keçirib müşahidələr aparmalıyıq.” Aldığı dərsləri az qala əzbər danışırdı.

“Bunların hamısını etmişəm,” deyə Selley onu saxladı “Sənin silahsız olmağını nəzərə almasaq şansımız yaxşıdı. Tapşırığın mükafatını şəhər öz üzərinə götürüb və otuz mara təklif edir.”

Eçso qaşlarını qaldıraraq başını geri çəkdi. Elə ilk işdən bu qədər qazanmaq heç də pis olmazdı. Otuz mara üç ədəd qızıl pul xaar edirdi ki, ikinci dərəcəli bütün nakraların maaşı elə bu qədər idi.

“Sən üçdə birini alacaqsan.” Selley əlavə etdi.

“Bir xaar? Deməli mən sənin həyatını qoruyacam və tapşırığın böyük hissəsini yerinə yetirəcəm, amma sən iki qızıl alacaqsan? Ədalətli görünmür.”

“Bu iş belə olur gənc metha,” deyə Selley gülümsədi. “Tapşırıq mənimdi və rütbəcə səndən yuxarıyam.”

Eçso qarşı çıxmadı. Sonra “Bir şeyi başa düşmədim,” deyə qəfil ağlına gələn uyğunsuzluğu dilə gətirdi “Əgər tapşırıq bu qədər asandırsa və belə mükafat verirsə niyə onu daha təcrübəli döyüşçülərə yox sənə verdilər? ”

Selley bir an duruxdu “Əslində, tapşırığın bir şərti var,” dedi udqunaraq. “Mükafat bir şərtlə tam ödənəcək, itkin düşmüş hər iki insan sağ qaytarılarsa. Bir də…”

“Bir də nə?”

“Mən… tapşırığı almaq üçün onlara sənin mənə kömək edəcəyini dedim.”

Eçso gənc rizanmaqın nə demək istədiyini bir az gec anlamışdı.

“Bilirsən də, onlar sənin… onun oğlu olduğunu…”

“Hə, başa düşdüm,” dedi Eçso.

“Bağışla, bir də etmərəm.”

“Eybi yox. Əsas odur ki işimiz var. Gəl tapşırıq haqda danışaq.”

Hər ikisi boş skamyalardan birində oturdular. Selley tapşırığın bütün detallarını tək-tək danışıb izah etdi. O danışarkən Eçso gənc rizanmaq üçün bu tapşırığın niyə vacib olduğunu anlayırdı. Onun nakra olmağına səbəb olan hadisənin bir bənzəri ilə qarşılaşmışdı.

“Səkkiz gün. Selley, kefini pozmaq istəmirəm, amma onlar indiyə sağ qalmazlar,” deyə Eçso nəhayət dilləndi. “Heç kim bu şəraitdə üç gündən artıq yaşaya bilməz. Həm də axır vaxtlar kanalizasiyada vidra görənlər olub. Bu düzdürsə heç onların cəsədlərini də tapmaya bilərik.”

“Onlar sağdı.”

“Selley, sən bunu biləcək qədər güclü deyilsən.”

“Mən bunu… sənə dediyim yadındadı? Məsələ tək həyat qorumaq deyil. Öz yoldaşının və oğlunun yolunu gözləyən qadın, ömrünün sonuna kimi içini gəmirən ümidlə yaşamağa məcbur qalacaq. Əgər həqiqətən onlar ölübsə, o buna əmin olmalıdır. Yalnız bundan sonra həyatına davam edə bilər.”

Eçso dərin nəfəs dərərək “Belə başa düşürəm, mükafat sənin vecinə də deyil,” dedi.

“Bağışla.”

Gənc metha ayağa qalxaraq “Mənə, evsiz pişiklər kimi baxma,” dedi. Bu qəmgin böyük gözlər onun zəif yeri idi. “Dur gedək. Gecikdiyimiz hər an, onları ölümə daha da yaxınlaşdırır.”, “Ya da çürüməyə.”

Dünən axşamdan tutulan göy üzü, getdikcə daha çox qara buludlarla örtülür, artan küləklə nəm və soyuq hava şəhəri bürüyürdü. Ara-bir çaxan ildırım, tezliklə başlayacaq yağışın xəbərçisi kimi öncə parıldayıb sonra guruldayırdı. İş vaxtının başlamağına baxmayaraq küçələr hələ də boş idi. Evlərdə isə nadir hallarda bir hərəkət və ya işıq gözə dəyirdi.

“Belə bir tapşırıq üçün seçdiyin vaxta söz ola bilməz,” deyə Eçso küləkdə bayraq kimi dalğalanan mantiyasını tutub, içəridən əli ilə bədəninə sıxdı. İki silahdaş, mühafizəçi bir nakranın ardınca şəhərin şimal istiqamətinə doğru gedirdilər. “Bu havada bizdən başqa görəsən hansı axmaq kanalizasiyaya girmək istəyər?”

“Qoca kişilər kimi deyinmə Eçso, onsuz da gecdi. Bax, səkkiz yaşlı oğlanı burdan girən görüblər,” deyib gənc rizanmaq dəmir barmaqlıqlı qıfıllı girişi göstərdi. “Elə həmin gün atası oğlunun ardınca girib, amma geri qayıtmayıb.”

“Deməli buna görə mükafatı şəhər öz üzərinə götürüb. Hansı fərsiz nakradı qapını açıq qoyan?”

“Tapif Maul,” onlara müşayiət edən nakra qəfil cavab verdi. Eçso ilə eyni yaşda görünsə də üçüncü dərəcəli nişan taxmışdı. “AR yoluna qüllə nəzarəçisidi təyin edilib. Bəlkə indi ağlı başına gələr.”

Cütlük bunu eşidən an ürpərmişdi. Gün batandan çıxana kimi ayaq üstə bir yerdə dayanıb gözlərini ucsuz düzənliyə zilləmək həm sağlamlıq, həm də karyera üçün ağır zərbə idi. Bu peşə, adi döyüş təlimi almış mühafizəçilərə verilsə də nakralar üçün əsl işgəncə sayılırdı.

“Paytaxt şəhər həqiqətən səhvləri bağışlamır hə?” soruşdu Eçso.

Müşayiətçi nakra, dəmir barmaqlıqlı enli qapının kilidini açaraq “Elədir,” dedi. Sürtünən dəmirin ciyilti səsi ilə qapını aralayıb “Ehtiyatlı olun,” xəbərdar etdi. Səsi mülayim, amma emosiya bildirməyən baxışları kimi soyuq idi. “Mən səhərə kimi bu ərazidə olacam. İşiniz bitəndən sonra çağırmağınız kifayətdir.”

“Bəs birdən başqa istiqamətdən çıxmaq istəsək necə?” soruşdu Eçso.

“Bəxtiniz gətirsə yaxınlıqda açarı olan bir mühafizəçi tapılar.”

Hər ikisi içəri girib pilləkənlə aşağı enməyə başla…

“Məşəli unutdunuz.”

“Zibil!” cütlük cəld geri qaçaraq girişdəki sönmüş məşəli götürdülər. “Çaxmaq daşı götürmək yadımdan çıxıb. Selley, səndə…”

Bu an gənc nakra əlini barmaqlıqlar arasından uzadaraq məşəli sehrlə yandırdı. Sonra qapının kilidini bağlayaraq “Uğurlar,” dedi.

“Minnətdaram,” dedi Eçso donmuş baxışlarla.

Pilləkənlə aşağı enib sakit axan kanala çatdılar. Kanalizasiya divarları düz daşlardan hörülmüş, kanalın hər iki tərəfdən, bir insanın rahat hərəkət etməyi üçün səliqəli yol salınmışdı. Tən ortadan axan dərin su arxı isə bir at arabasını batıracaq genişlikdə idi. Hündür tavan, geniş kanal və bu kanalların üzərindən rahat keçmək üçün qurulmuş ensiz körpülər, sanki yerin üstündəki dünyanın qaranlıq bir təqlidi idi.

“Bu üfunətə öyrəşmək bir az vaxt alacaq,” deyə Selley əlini burnuna tutdu. Eçsonun üzündə heç bir narahatlıq görməməyi sanki onun kişilər haqda olan düşüncəsini təsdiqləyirdi. Korşalmış hislər.

“Yarımqanlar nə vaxtdan şəhər patrulu çıxırlar?” soruşdu Eçso. “Elə bilirdim bu işlər biz… sənin kimi təlimdən yeni çıxanların işidi.”

Selley başını tərpədərək “Hələ bu nədi ki, Lakela məhəlləsində patrulların ikisi ekrodu,” dedi. “Baş ustad patrul sayını artırsa insanların daha çox qorxacağını düşünür, o səbəbdən onların keyfiyyətini artırır. Eşitdiyimə görə qapını açıq qoyan həmin nakra, qırx iki yaşlı və dördüncü dərəcəli ustad olub.”

“Dördüncü dərəcə! Şəhəri hansısa təhlükə gözləyir?”

“Nə bilim. Bəlkə də Draqzin hərəkətə keçib. Bəziləri Qaranlıq şahzadənin özünə yeni vidra ordusu yığdığını deyir. Guya ona görə bəzi ərazilərdə vidraların sayı azalıb. Bilmirəm, mənim kimi dərəcəsiz nakralara heç nə demirlər. Bəlkə sən bilərsən, ustad Elionla yaxın əlaqəsi olan nadir insanlardan birisən.”

Eçso başını yelləyərək “Xəbərim yoxdu,” dedi. “Bir də ki, bizim əlaqəmiz yaxın zad deyil. Yaxamdakı bu eybəcər nişanı görmürsən?”

“Yaxşı görək Eçso, çox şişirirsən. Metha olmaq heç də pis peşə deyil. Mənə inanmırsan?”

Eçso çiynini çəkdi.

“Dörd il əvvəl dəyişmiş qanunlardan xəbərin var?”

“Nakraların aylıq maaşlarını endirib qarşılığında mülki tapşırıqlar götürə bilmə səlahiyyəti verilməyi ilə bağlı? Hə var. Amma bu, nakralar arası rəqabəti artırmaq, həmçinin metha və tənbəl nakraların sayını azaltmaq üçün verilmiş qərardı.”

“Hə, bunlar da var. Ancaq əsas səbəb, nakra peşəsini atıb metha olmaq istəyənlərin qarşısını almaqdır. Hətta mən, puluna və iş rahatlığına görə metha olmuş üçüncü dərəcəli nakralar tanıyıram. Nə yalan deyim, gündəlik yığıncaqlar və atdığım hər addımın izahatını vermək, məni indidən bezdirməyə başlayıb. Odur ki, az şikayət et.”

Eçso başını yelləsə də heç nə demədi. Məşəli aşağı, suya doğru endirərək “Axın elə də güclü deyil,” deyib dibi görməyə çalışdı. Lakin bulanıq suda əlində məşəl tutan öz əksindən başqa heç nə görünmürdü. “Səncə bu su nə qədər dərindi?”