Читать книгу Həyat sandığı - Zaur Pənahov - Страница 9

5. Keçmişin izləri

Оглавление

Cahil olmaq istəyirəm

Hər fikirlə razılaşmaq

Hər ağaya boyun əymək

Elionun yeni otağı əvvəlki otağından daha böyük və işıqlı idi. Hündür kitab rəfləri, geniş oturacaqlar və masa. Otağın şərqə baxan hündür pəncərəsindən baxarkən sanki şəhər ayaqları altında idi. Günəşli havada şəhər içində qaynaşan insanlar isə rəngli qarışqaları xatırladırdı.

“Yaxşı görünürsən,” deyə otağına girən zaman səsləndi nakra lideri.

“Günəşiniz işıqlı olsun, ustad Elion,” deyə Eçso dik dayandı.

“Sənin də cavan oğlan,” deyib oturaraq masasını səliqəyə saldı. “Elə dayanma, otur. Danış görək son aylar ərzində nələr etmisən?”

Eçso “Təlimlər,” dedi qısaca. “Mərkəzi Azar daha da gözəlləşib yoxsa mənə elə gəldi?”

Elion təbəssümlə pəncərəyə baxıb “Sən necə düşünürsən?” dedi. “İnsan əli dəyən hər yer elə ya da belə gözəlliyə can atır.”

Hazırda bütöv Azarın yeganə hakimi olan Elionun özünü fəxrlə insan adlandırmağı Eçsonun xoşuna gəlmişdi. Üçlüyün dövründə şəhər gözəl olsa da, daha çox səliqəli görünürdü. İndi isə küçələrdə gəzərkən buralara insan zövqü toxunduğu hiss olunurdu.

“Necəsən Eçso?” hələ də pozmadığı təbəssümlə soruşdu Elion. Eçsonun başını tərpədərək yaxşıyam demək istədiyini görüb, barmağı ilə onun Qaranlıq Günəşi əlcək altında gizlətdiyi sağ əlini göstərərək “Onu nəzərdə tuturam,” əlavə etdi. “Nesenfa başına gələnləri danışdı.”

“Yaxşı… yaxşı olacam. Bilmirəm ustad. Nə baş verdiyini özüm də tam xatırlaya bilmirəm. Hər şey yuxu kimi, daha doğrusu kabus kimi gəlir,” deyə Eçso baxışlarını aşağı saldı. “İnanın ki, bacardığım qədər tab gətirdim. Ölümün son anlarına kimi Qaranlıq Günəşi azad buraxmadım. Qorxum tək ölmək deyildi, mən, bu lənətə gəlmiş zibilin!.. üz istəyirəm ustad. Onun mənimlə birgə yox olacağından qorxurdum. Çünki siz də demişdiniz ki, nə yolla olur-olsun Qaranlıq Günəşin varlığını qorumaq lazımdır. And içirəm ki…”

“Bilirəm Eçso, sənə inanıram.”

“Başqa yolum olsa…”

“Eçso, mənə bax,” qayğıkeş səslə çağırdı nakra lideri. “Üzümə bax. Sənə inanıram. Eşidirsən?”

“Bəli ustad.”

“Sənə bu gücü niyə qadağan etdiyimi yaxşı bilirsən. Səndən əvvəl Qaranlıq Günəşi daşıyanlar ömürlərinin heç onda birini yaşamayıblar. Baxmayaraq ki, bu daşıyıcılar ondan istifadə etmirdilər. Bilirsən niyə?”

Eçso başını tərpədərək “Çünki çox güc tələb edir,” dedi.

“Bəli. Qaranlıq Günəş tək bir istifadə üçün belə ağlasığmaz böyüklükdə həyat enerjisi tələb edir. Sənin niyə istisna olduğunu hələ ki bilmirik, odur ki, idarəni yenidən bərpa et. Və gələn dəfə onu istifadə etdiyini heç kimə demə. Kim olur olsun, fərq etmir. Bəzi ekrolar Qaranlıq Günəşin səndə olduğunu bilsə də heç kim sənin onu istədiyin kimi istifadə edə bildiyindən xəbərdar olmamalıdır. Aydındı?”

“Bəli ustad.”

“Üçlük məhv olsa da onların idarə metodunu dəstəkləyən ekrolar çoxdu. Mən isə təkəm. Məni hələ ki bu mövqedə saxlayan tək səbəb onları qorxudan daha böyük təhlükənin varlığıdır. Sənin əsil gücünü bilsələr, bunu daha bir təhdid kimi qəbul edərlər.”

Eçso başını tərpədərək “Başa düşürəm ustad,” dedi. Bu söhbəti indiyə kimi az qala yüz dəfə etməklərinə baxmayaraq, Elion hər dəfə eyni sözləri təkrarlamaqdan bezmirdi.

Yenə də, Eçso bəzən onun yersiz ehtiyat etdiyini düşünürdü. Hətta o səviyyədə ki, Elion bütün ekroları, Eçsonun onun oğlu olduğuna inandırmışdı. Beləliklə çoxları Eçsonun bu gücü daşımağına qəribə baxmır, artıq suallar vermirdilər. Eçso, ustadının, onun insan olduğu həqiqətini niyə gizlətdiyini bilməsə də nakra liderinin ehtiyatına etibar edirdi.

“İndi isə gələk… hardadı bu,” deyə masadakı kağızları qarışdırdı. “Hə. Sənə söz verdiyim kimi keçmişini araşdırdım,” deyə Elion bir neçə kağız götürdü. “Akun Retinlla-Haxs,” dedi kağızı oxuyaraq “Düzünü desəm bu qədər dərinlərə gedəcəyim heç ağlıma gəlməmişdi.”

Eçso əsl adını eşidən zaman gözlərinin önündə ani olaraq uşaqlığı canlandı.

“Atan ustad qazza dərəcəsinə kimi qalxmış təcrübəli müdafiəçi olub,” deyə Elion davam etdi “Qardaşın və ya bacın yoxdur. Səninlə qan bağı olan yeganə qohumun qırx üç yaşlı xalandı, ancaq ondan da xəbər yoxdur. Götür, keçmişin və ailə ağacın haqda tapa bildiklərim bunlardı.”

Eçso təşəkkür edərək kağızları götürdü. Bir neçə cümlə oxuyarkən atasının döyüşçü olmağından başqa maraqlı bir şey tapmadığını görüb kağızları bükərək bir kənara qoydu. Yorğun olmadığı başqa vaxtları hələ çox olacaq.

“Çətin dövrə girmişik Eçso,” deyə Elion nəhayət qısa sükutu pozdu. “Bildiyin kimi Üçlüyün çöküşündən sonra Raqanı çətinliklə əldə saxlamağı bacardıq. Əgər nakra ordusu olmasaydı çətin ki, Zeldanın qazzalarına qarşı bir şansımız olardı. O, satqın Kölgə təslim olduğu günə kimi bu planı hazırlayırmış. Azara xidmət edəcəyinə and içdiyi gündən hislərim ona güvənməklə axmaqlıq etdiyimizi deyirdi.”

“Görünür bu cür düşünən təkcə siz deyildiniz,” deyə Eçso fikir bildirdi “Ustad Rektan in-Pesl Üçlüyün səbəb olacağı fəlakətlərin qarşısını alacağımı bilsə də sizdən ordu hazırlamağı istəmişdi.”

“Təəssüf ki, onun bildiyi gələcək bununla sonlanır. Daha bir neçə göstəriş çox yaxşı olardı.”

Eçso ağ vidraların məhvindən sonra başlayan o dəhşətli günləri xatırlayıb başı ilə təsdiqlədi.

“Draqzinin izinə hələ düşə bilməmisiniz?” soruşdu Eçso.

“Nə izinə, nə də əməlinə.”

“Bu qədər vaxt gizlənirlərsə ya Ucsuz dənizə qaçıblar, ya da çox böyük bir şeyə hazırlaşırlar,” təxmin etdi Eçso. Hər kəsi gündən-günə daha dərin qorxuya salan da bu idi. Əsrlərdir tanınan ən qəddar düşmən az qala beş ildir ki səssizliyə qərq olmuşdu. Yolunu azmış ürkək ovuna, qaranlıqda səssiz yaxınlaşan vidra kimi.

Elion başı ilə təsdiqləyərək “Buna şübhəmiz yoxdu,” dedi. “Ona görə də daha bir dəstə Kölgə ovçusu hazırlamışam. Bir dəstə çöküşdən əvvəl hazır idi. Yeddi nəfərlik daha bir dəstə tezliklə axtarışa başlayacaq.”

“Bəs birinci dəstə?” Eçso çəkinərək soruşdu. Nədənsə alacağı cavabın xoşuna gəlməyəcəyini düşünürdü.

“Həmin dəstənin doqquz üzvünü beş il əvvəlki döyüşlərdə itirdim. Qalan üç nəfər isə itkin düşüb. Böyük ehtimal onlar da öldürülüb.”

“Sizcə Etrak,” dedi Eçso çəkinərək. Elionun o satqının adını eşitməkdən xoşu gəlmədiyini bilirdi. “Onları tək başına…”

“İnanmıram. Onlar adi döyüşçülər deyildi,” deyə Elion Günəş döyüşçüsünün sözünü kəsdi “Kifayət qədər təlimli və təcrübəli ovçular idi.”

“Bəs Etrak…”

“Məncə bu gün kifayətdi,” deyə Elion söhbətə nöqtəni qoyaraq ayağa qalxdı. Daha çox Etrak barədə eşitmək istəmədiyini bundan səmimi ifadə edə bilməzdi. “Çox uzun yoldan gəlmisən və dincəlməlisən.”

Eçso da həmçinin qalxaraq ailə keçmişi haqqında olan kağızları götürüb, qatlayaraq paltarının içinə yerləşdirdi. Elə bu vaxt baş müşahidəçinin məktubunu xatırlayıb “Bunu sizə göndəriblər,” deyərək məktubu baş ustada uzatdı.

Elion məktubun möhürünə baxıb “Narahat olma,” dedi. “Sınaq nəticəsinə müdaxilə edə bilmərəm amma əlimdən gələni edəcəm. Yenə də hansısa Oringen sınağını keçə bilməməyin səni narahat etməsin. Sən Günəş döyüşçüsüsən, keçilməyi mümkün olmayan bir sınaqdan keçib Azarı xilas etmisən. İnsanlar sənin haqqında mahnılar oxuyur, hekayələr danışır. Necə olduğunu bilmirəm, amma bu qədər gizli saxlamağımıza baxmayaraq beş il içində bütün Azar sənin qəhramanlığından danışır. Bunu unutma, yaxşı?”

“Bəli ustad. Təşəkkür edirəm.”

Eçso otaqdan çıxıb, başını aşağı salaraq pilləkənə doğru addımlayarkən “Kimi görürəm?!” səsinə başını qaldırdı. Qarnı qabağa çıxmış ağ saçlı kişi, qollarını açıb gülümsəyirdi. Sevinclə parıldayan gözləri və qızarmış yanaqları, onu, nəvəsini görmüş qoca babaya oxşatmışdı.

“Ustad Hulda,” sevinclə səsləndi Eçso.

Yaşlı ustadın üzündəki təbəssüm silindi. “Ustad dədəndi!” dedi qaşlarını çataraq. “Sənə deməmişəm mənə əmi denən?”

Eçso onu qucaqlayaraq “Bağışla,” dedi. “Əmi.”

“Bax belə. Bu nə sifətdi? Yoxsa kişi səni yenə danlıyırdı? Yenə nə istiyir sənnən?”

“Heç nə əmi, başqa məsələdi. Eşitdim dörd ay əvvəl səni, yeni qazza lideri təyin ediblər. Təbrik edirəm. Tarixin yüksək vəzifəyə qalxmış ilk insanı, Hulda Baldaş,” deyə Eçso onun adını xüsusi bir həvəslə vurğulamışdı.

“Həə, başdarına dəysin elə vəzifə. Qazza deyil bordağa bağlanmış qaz yığınıdı elə bil. Nə nizam var, nə tərbiyə,” dərdli bir nəfəs dərdi ağbaş qazza lideri. Vəzifəsinə baxmayaraq hələ də köhnə nakra zirehi daşıyırdı. “Günümə bax, dörd aydı o çobanlara etiket dərsi keçirəm. Meşədən çıxıblar eləbil.”

Eçso öncə gülümsədi, sonra özünə hakim ola bilməyib az qala qəhqəhə çəkməyə başladı.

“Gülmə, iki günə qayıtmalıyam son bir həftədir, hər gecə onun kabusunu görürəm… demirəm gülmə!”

“Yaxşı-yaxşı gülmürəm,” deyib Eçso gözünün yaşını sildi. Çoxdandır bu qədər gülməmişdi. “Mən burda yataqxanada olacam, gedəndə xəbər et görüşək.”

“Baş üstə. Bu üzünü də qırx. Dədənin yanına belə giribsən?!”

“Şəhərə indi gəlmişəm, vaxtım olmadı.”

“Üz qırxmağa həmişə vaxt var. Ax cavanlar, hər şeyə bəhanəniz var. Yaxşı get,” başı ilə Elionun otağını işarə edib “İçəridə təkdi?” soruşdu.

“Təkdi əmi, gir. Sonra görüşərik.”

“Görüşərik.”

Yenidən Mərkəzi Azar küçələrinə çıxan zaman üzündəki təbəssüm hələ də silinməmişdi. Eçso başını qaldırıb ağ bulud topalarına baxaraq nəfəs dərdi. Günəşin aydın parıltısında payızın ilıq sərinliyi hiss olunurdu.

Eçso nakrin yataqxanasının yerləşdiyi şəhərin şimal-qərb hissəsinə yönəldi. Axırıncı dəfə orada üç il bundan əvvəl qalmışdı. Müşahidə heyətinin qərarına baxmayaraq, Elion rəsmi olaraq onu xidmətdən və hüquqlarından azad etməmişdi.

Dairə formasında düzülüb oyun oynayan bir neçə uşağın arasından keçərək geniş meydana çıxdı. Belə meydanlar şəhərin bir çox yerində salınmış istirahət parkı kimi görünsə də həm də qonaqları bu qarışıq şəhərdə azmaqdan sığortalayırdı. Çünki bütün əsas yollar və bir çox küçələr bir meydanda başlayıb digərində sonlanırdı.

Bu meydanları vacib edən digər bir özəllik isə, hər birinin mərkəzində qurulmuş geniş elan lövhələri idi. Təzə qurulan zaman əsas vəzifəsi əhaliyə məlumat çatdırmaq olan, elan lövhələri, zaman içində daha bir funksiya qazanmışdı. Artıq insanlar da bu lövhələrə öz elanlarını yerləşdirir, axtardıqları malları, itən əşya və hətta yaxınları üçün yardım diləyirdilər, əlbəttə müvafiq mükafat qarşılığında.

Eçso meydana çıxışı olan altı küçədən birinə girib mübahisə edən gənc bir cütlüyün yanından keçib, dərzidən gülüşərək çıxan qızlara yol verdi. Təbəssümlə geri, qızlara baxdı və yol kənarı skamyada oturmuş başqa bir qızın yanından…

“Eçso?!”

Eçso cəld dayanıb skamyadan qalxan nakra zirehli gənc qızı gördü. “Selley?” Onu bir az gec tanımışdı. Boyu Eçsonun çiynindən olduğu üzün ona az qala yuxarıdan aşağı baxırdı.

“Xoş gördük,” dedi gənc qız. Sonsuz sevincini qürurla gizlədir, lakin geniş təbəssümü və ulduz saçan gözləri onu ələ verirdi. “Dəyişmisən.”

“Xoş gördük Selley.” Bu gənc qız üçün nə qədər darıxdığını hələ indi xatırlamışdı. “Sən də… Əla görünürsən.”

Hələ təliminin ilk günlərində tanış olduğu qızı bir ildən çoxdur ki, görmürdü. Yumru balaca sifəti və iri gözləri ilə Eçsonun xatırladığı kimi qalmışdı.

“Görürəm saçını uzatmısan,” dedi Eçso. Bir çox döyüşçü qadınlardan fərqli olaraq açıq şabalıdı saçı kürəyinə tökülürdü. Eçso saç uzatmaq üçün onun təlimçilərə nə qədər dil tökdüyünü yaxşı xatırlayırdı.

Selley saçına sığal çəkib “Hə,” dedi. “Necədi? Daha oğlan uşağına oxşamıram ki?”

Eçso gülüb “Qətiyyən,” deyərək yaxasındakı rizanmaq nişanına baxdı. Gümüşdən hazırlanmış gözəbənzər nişan, ona Aqreni xatırlatmışdı. “Deməli nəhayət bacardın, təbrik edirəm. Rizanmaq olmaq necə hissdi?”

Selley qollarını açaraq “Özümü dünyanın ən xoşbəxt insanı kimi hiss edirəm,” dedi sevinclə. “Bəs sən? Eşitdim, Oringen sınağına girmisən. Bizimkilər qısqanclıqdan partla… Eçso?”

Bir müddət sonra Eçso və Selley nakrin yataqxanasının həyətində, ağacın altında oturmuşdular. Fəslin son günlərini yaşayan yaşıl otlar, bağçaya dinləndirici bir gözəllik verirdilər. Zəif külək, saralmış yarpaqları bir neçə addım sürüyüb, dayanır sonra yenidən əsərək həzin bir xışıltı ilə onları daha da irəli aparırdı.

Eçso başından keçənləri bir çox detalları gizlədərək də olsa danışıb, niyə nakra zirehi geyinmədiyini və arzuladığı kimi gümüş döyüşçü nişanı taxmadığını izah etmişdi.

“İnana bilmirəm ki Braqlejin ölüb.” Gənc rizanmaqın belə bir hekayə gözləmədiyi çaşqın baxışlarında yaxşı əks olunurdu. Sonra qəfil üz cizgiləri dəyişərək “Elə yaxşı olub,” dedi. “Başqalarına bu cür rəftarla o, özünü bəyənmiş uzundrazı əvvəl-axır kimsə öldürməli idi.” Bununla da hirsi soyumayan Selley, çətin anlaşılan şimal qəbilə ləhcəsində dodaqaltı deyinməyə davam etdi. “İndi nədi? Buna görə səni kənarlaşdırıblar? Deməli səni həbsə də ata bilərlər?!”

Eçso çiynini çəkərək “Çətin ki,” dedi. “Şübhə mənim üzərimdə deyil. Sadəcə sınağı vaxtında və düzgün tamamlaya bilmədim.”

“Hə, amma sənə o uzundraz mane olduğu üçün. Bunu onlara desən sənə…” dayandı Selley. “Onda da səni bir nömrəli cinayət şübhəlisi kimi həbs edə bilərlər.”

Eçso başını tərpədərək “Bəli,” dedi. Başqalarına danışmalı olduğu yalanı, evində qaldığı həkim ona ətraflı izah etmişdi. “Həmçinin içdiyim iksirlər sınaq boyu bəzi illüziyalar görməyimə səbəb olmuşdu. Bu da ağıl sağlığımda bəzi şübhələrə yol açdı. Nakra heyətinin belə şeylərə necə həssas olduğunu yaxşı bilirsən.”

“İlahi, bəs… bəs indi nə olacaq?”

“Selley, bu haqda daha danışmaq istəmirəm,” deyə Eçso nəhayət söhbəti dəyişdi. İnsanların gözlərinə baxaraq yalan danışmağın ona bu qədər işgəncə verəcəyini təsəvvür etməmişdi. “De görüm sən burda nə gəzirsən? Axırıncı dəfə səni Şaxlakas Teh təlim mərkəzində görmüşdüm.”

“Sınaq nəticəm çox yaxşı çıxdı, təyinatımı bura verdilər.”

“Təbrik edirəm.”

“Sağ ol. Deyirlər bu cür davam etsəm ən gec bir ilə dərəcə veriləcək.”

Eçso sevincini göstərmək üçün Selleyin əlindən tutdu. Bunu əvvəllər çox etsə də, gənc qızın yanaqlarının qızardığını görüb əlini geri çəkdi.

“Təlim vaxtı hər kəs sənin paxıllığını çəkirdi,” deyə Selley gözlərini qaçıraraq bildirdi. Həyacanını gizlətmək üçün mövzu axtarırdı. “Yadında, hər kəs sənin bir gün insan irqinin ən güclü nakrası olacağından danışırdı. Hətta bəziləri sənin yarımqan olduğunu düşünürdü.”

“Yadımdadı,” dedi qısaca Günəş döyüşçüsü. Bu söhbətin hara getdiyini təxmin edib “Eşitdim Günəş döyüşçüsü şəhərə gəlib,” dedi qəfildən.

“Nə? Bəsdir Eçso, demə ki, sən də bu nağıllara inanırsan?”

“Niyə də yox? Ona çoxları inanır,” bildirsə də ümumiyyətlə insanların bu nağıla nə dərəcədə inandığı haqda az məlumatı vardı.

Selley qarşı çıxmaq istəmədi. Baxışları Eçsonun gözlərinə hər sataşanda qəlbi az qala dayanırdı.

“Yenə də burada olsaydı onun varlığını hiss edərdim,” deyə gənc rizanmaq bildirdi “Deyilənlərə görə o bir göz qırpımında minlərlə kabus vidrası öldürüb. Əgər həqiqətən belədirsə, onun varlığını ən az iki şəhər uzaqdan hiss etməliydim.”

Həmin hadisədən sonra orda-burda bir neçə dəfə görünən ağ vidralar, xalq tərəfindən kabus vidra kimi adlanaraq, bəzi nağıllarda Günəş döyüşçüsünün əsas düşməninə çevrilmişdi. Hətta bəzi yerlərdə, cəmi iki həftəlik ömrü olan bu vidralar Günəş döyüşçüsündən daha məşhur olmuşdu.

“Ümumiyyətlə heç nə hiss etmirsən?”

“Qətiyyən.”

Eçso, onu narahat edən daha bir sualına axtardığı cavabı tapmışdı. Qabiliyyətinə şübhə etmədiyi rizanmaqa bu qədər yaxın durmağına baxmayaraq Qaranlıq Günəş onu narahat etmirdi. Heç olmasa bu lənəti yenidən tam idarə altına aldığı üçün sevinmişdi.

“Burda neçə gün qalacaqsan?”

“Dəqiq bilmirəm,” dedi Eçso. “Ola bilsin bir neçə gün, bəlkə də ay.”

“Gedəsi olsan mənə xəbər edərsən yaxşı?”

Eçso qalxaraq “Mütləq,” dedi. “İndi getməliyəm, sonra görüşərik.”

“Yaxşı.” Selley də qalxmışdı. “Burda, yataqxanada qalırsan?”

“Hə.”

“Yaxşı. Məni axtarsan, bu tərəfdə, altıncı məhəllədə anamla qalıram. Sabun dükanının yanında, bir mərtəbəli, sarı ev. Hətta sabah gəl qonağımız ol. Səni anamla tanış edim.”

Eçso, gənc rizanmaqla vidalaşıb yataqxanaya girərək otağına qalxdı. Özü ilə gətirdiyi bütün əşyaları, yatağının yanında idi. Şəhərə gələn zaman birinci burda özünə otaq tapıb, sonra getmişdi idarə binasına. Nakra cəmiyyətindən uzaqlaşdırılmağına baxmayaraq onun burda qalmağına heç kim səs çıxarmamışdı.

Ümumiyyətlə Eçsoya nadir hallarda etiraz edirdilər. Eçsonun nakra liderinin oğlu olduğu yalanını yuxarı təbəqə ekrolar bilsə də, insanlar arasında bu haqda sadəcə dedi-qodular fırlanırdı. Ancaq bu belə kifayət edirdi ki, Elionun ona olan marağını və səhvən işlədə biləcəyi sehri izah etmək mümkün olsun.

Eçso ona verilən otağa girib çarpayıda əyləşdi. Yataqxanadakı bütün otaqlar və onların quruluşu demək olar ki, eyni idi. İki mərtəbəli iki yataq və bir-birinə birləşdirilmiş iki masa. Dərs vaxtı olduğu üçün otaq boş idi.

Eçso uzanıb, cibindən kağızları çıxardı ailəsi haqda oxumağa başladı. Oxuduqca yorğunluq üstün gəldi və ağırlaşan göz qapaqları ondan xəbərsiz örtüldü.


Üzünü gizlədən dərin başlığı ilə muzdlu geyimində bir yad, mehmanxanaya girib asta addımlarla ən sakit guşədə tək oturdu. Mehmanxanaya bədbin bir qaranlıq çökmüşdü. Bunu ört-basdır etmək üçün masalara qoyulmuş tək mum, içəri sarımtıl və çox kölgəli bir görünüş verirdi. Daim əks olunan qəhqəhəli gülüş səsləri, musiqisiz oxunan mahnının səsinə qarışmışdı. Yad adam xüsusi ilə oturduğu bu yerdən, mehmanxananın giriş və çıxışları aydın görünürdü. Yad, qaranlıqda tamam görünməz olmaq üçün masasında yanan şamı üfürdü. Kapyuşonun altından parıldayan gözləri əylənən insanların arasında tanıdığı bir şəxsi axtarırdı. Uzun müddətdir gizlənməyi bacaran lazımlı bir şəxsi.

Həddindən artıq kök bir qadın yad adamın masasına yaxınlaşıb “Şamınız sönüb. Qoy yandırım,” dedi. Geyimindən və kirlənmiş önlüyündən buranın işçisi olduğunu bilmək çətin deyildi.

Yad adamın bir tərs baxışı qadını həmin an fikrindən daşındırdı. Topa bənzəyən bədənini oturacaqlara vura-vura oradan uzaqlaşıb, başqa müştərilərin çağırışına qaçdı.

Səs küylü mahnı və gülüş səsləri qısa müddətliyinə dayandı. Çöldən gələn yağış səsi şiddətini azaltmışdı. Ancaq ildırımlar heç səngimək bilmirdi. “Bəlkə də evinə qayıdıb,” düşündü Yad. Sonra arxaya söykənib gözləməyə başladı. Gecənin istənilən saatı gələ bilərdi. Gəlməsə ildırımların kölgələrində gizlənmiş adamlarının onu əvvəl-axır tapacağına şübhə etmirdi.

Bayaqkı kök qadın çox qorxmağına baxmayaraq əlində pivə və doğranmış heyva ilə geri qayıtdı. Bu mehmanxananın qaydalarından idi. Heç kim, hətta təhlükəli methalar belə Lem – Tokra pivəsi ilə doğranmış heyvaya yox deyə bilməzdi. Yoxsa bir insan mehmanxanada niyə otursun?!

Kök qadın əlindəkiləri masaya qoymaq üçün yaxınlaşarkən qorxu dolu gözlərini üzü görünməyən yad adamdan çəkməmişdi. Yumru, qırmızı yanağından və alnından tər axırdı. Yavaş-yavaş əyilib öncə heyvanı sonra pivəni qoydu, gözləri hələ də kapyuşonun içindəki qaranlığa kilidlənmişdi. Yadın başını qəfil çevirməyi ilə qadın incə bir çığırtı saldı və ayaqlı top kimi önünə çıxan stulları aşıraraq oradan uzaqlaşdı. Bu, orda olan az adamın diqqətini çəkmişdi. Onlar da qəhqəhə ilə gülüb qəribə əyyaş rəqslərinə davam etmişdilər.

Mehmanxananın qapısı bu dəfə bir az fərqli açıldı. Başqaları yağan yağış səbəbi ilə özünü dərhal içəri atarkən o, ehtiyatla girərək hər bir adamın gözünə şübhə ilə baxırdı. Bütün bədəni su, ayaqları palçıq içində olmağına baxmayaraq onu narahat edən başqa bir şey vardı.

Yad adam ovunun toruna düşməyini güdən hörümçək kimi onun üzünün işığa çıxmağını gözlədi. Axtardığının o olduğunu dəqiq bilirdi, ancaq ekrolar üçün ən vacib şeylərdən biri sayılan əmin olma istəyi üstün gəldi. Ovu öz simasını artıq göstərmişdi. Ətrafındakı insanların gözlərinə baxmaqdan ayağının altına baxmağa imkan tapmırdı. Hər dəfə nəyəsə ilişir, kiməsə dəyirdi. Sonra toqquşduğu daha bir neçə nəfərdən üzr istəyərək mehmanxana sahibinə yaxınlaşdı. Yad onun gecələmək üçün yataq istədiyini bilirdi. Ancaq bütün otaqlar və yataqlar çoxdan dolmuşdu.

Yad adam qalxaraq ona doğru addımlamağa başladı. Görünməyi və adamın şübhəsini çəkməyi işığa çıxdıqdan yalnız bir neçə döyüntü sonra baş vermişdi. Adam ürkək baxışlarla ona baxan zaman gözlərini görməsə də içini bürüyən qorxunun mənasını tez anlamışdı. Vaxt itirmədən qarşısına çıxanı itələyib özünü çölün yağışlı havasına atdı. Onu xilas edəcək yolun hansı tərəf olduğunu bilmirdi, belə bir yolun varlığına belə şübhə edirdi. Dondurucu küləyin əksi istiqamətində, kəndin çıxışına doğru qaçmağa başladı.

Şimal dağlarının ətəyi sayılan Tehlaş təpəliyində kiçik bir qəbilənin az tanınan kəndinə qaçmağın yaxşı fikir olduğunu düşünmüşdü. Görünür yanılıb. Onu burada lap çoxdan gözləyirdilər.

Küçələr işıqsız, yer yöndəmsiz idi. Arxasına baxaraq qaçarkən dəfələrlə yıxılmış, bütün paltarı palçıq içində qalmışdı. Ara-bir şaqqıldayan ildırımların ağ işığı dolaşıq yolları və bir-birinin eyni olan evləri ani olaraq işıqlandırırdı. Çarəsizlikdən yerində donub qalan adam hər parıltıda gördüyü kölgələrin getdikcə yaxınlaşdığını hiss edirdi.

“Qaçışın mənasızdı,” bir neçə addım gerisindən kapyuşonlu yad səsləndi “Bunu özün də bilirsən.”

Adam çevrilib zil qaranlığa baxdı. Onu görmək üçün növbəti ildırımın çaxmağını gözləyirdi.

“Sənin üçün lazımından artıq vaxt itirdik,” deyə yad palçıqlı yolda addımlayaraq bildirdi. Ayaq səsləri demək olar ki eşidilmirdi. “Mənə sənin həyatın lazım deyil, bunun üçün özümü yormaram bilirsən. Mənə bildiklərin lazımdı.”

İldırımın işığı yenidən küçəni aydınlatdı. Adam, kapyuşonlu yadın arxasında qara paltarlı bir neçə döyüşçü gördü. Öz arxasında daha bir neçəsi olduğuna şübhə etmirdi.

“Nə istədiyinizi bilirəm,” dedi adam. “Amma digərləri kimi mənim də bu haqda məlumatım yoxdu.”

Yad daha da yaxınlaşdı. İndi aralarında heç, bir, addım da yox idi.

“Bəs onda niyə gizlənirsən?”

İldırımın ani işığı kapyuşonlu yadın üzünü aydınlatdı. İnsanın içini donduran o gözlər… başqa heç nə bu qədər qorxulu ola bilməz.

“Bir-birimizi yaxşı tanıyırıq Etrak,” deyə adam bütün cəsarətini toplayaraq bildirdi. Onu, simasından əvvəl səsindən tanımışdı. “Həyat Sandığı haqda nə isə bilsəydim, siz bilməyəsiniz deyə özümü çoxdan öldürərdim.”

Etrak yumruğunu sıxdı.

“Bu gümüşü gözlərin nə mənaya gəldiyini yaxşı bilirəm,” dedi adam.

Gecənin qaranlığında çox qısa bir qışqırtı eşidildi. Yenidən ildırım çaxan zaman nə Etrak, nə də digər döyüşçülər orada deyildi. Yalnız qara alovlar içində yanaraq külə dönən bir cəsəd qalmışdı.

Həyat sandığı

Подняться наверх