Читать книгу Plattdeutsche Briefe, Erzählungen und Gedichte - Friedrich Wilhelm Lyra - Страница 11

Inhaltsverzeichnis

'T is mi al sint 'ner Riige van Jahren sau af un an düür'n Kopp e dwaalet[1], wat dach wual an'tleste uut uuser gooen, aulen, plattdüütsken Sprauke un Wiise weeren schiöle, de dach alle Beede sau leige[2] nich sind, dat me se sick to schiämen hewwe, un daar de grundgeleerde graute Schoolmester Friedr. Gedicke to Berlin vor langen Jahren al van schreif: »Ach wöör 'n uuse Lüüe dach bi'n Plattdüütsken bliiwen! etc.« Deswiegen heb 'k't auck nich lauten konnt, in düssen Bööksken allerhande Saaken düür to niemen, daar ick van wünske, dat se, sau Gatt un de Lüüe willt, 'r Aart[3] to bidriägen müügen, dat de aule Bedriif un aparte de deftige[4], trüühartige plattdüütske Sprauke nich heel unner de Fööte kweimen, un fange miine Wäärde met 'n Capittel vor Alle, dat het vor Buur un Börgersmann an.

Mogten de Landlüüe un Alle, den 't süß to kümmt, dach eere aule ehrlicke Moorsprauke nich heel verläugnen willen un fliitig gooe plattdüütske Bööker liäsen, dann schollen se wual insehnen, dat se 'r bieter anne dääen bi eerer angebuarenen natüürlicken Prauterigge to bliiwen, as sick'r met to elennigen[5], Hauge un Platt un auck wual gaar annere uutländske Tuutertaaterigge düür'n Eene to quaasken[6], dat 'ne vorwahr sau wunnerlick n lut[7], dat 'r 'n anner ehrlick Minske de'r 't Anlustern[8] van het, siin Schmüüstern[9] nich bi lauten kann un dat se sick faaken[10] sülw's auck wual nich verstahet un sick alle in Eene hen fraugen miötet: Wat siäest du daar? Wo hett dat? Wat verstehst du unner de niggelken[11] Wäärde? u. s. w. Ick rieke[12], 't schiöle auck na wual wier in Upnahme kuomen, just sau goot as unner de Vorneimen hüüt to Daage de aulen Mooden nich sawual in 'n Tüüge alleine, as auck in 'n Huusgeraae, Stöölen, Schäppen, Schreenen etc. wier vor'n Dag kuomet. Dann wann me de Afbeldungen van de hunnertjährsken Antke-Aulen süht un de jetzige Kleidaage 'r tiigen hält, kümmt 't baule nett[13] uäwereens wier uut un söck ault Huusingedöönte[14] werd upstunds uut allen Hööken[15] un Rumpelkaamern nau e socht un sau unwiise düür betaalt, dat 'k mi wual wünsken mogte, dat'k 'r man 'n Paar Heu-Balkens van vull liggen harre; dann woll 'k vorwahr wual 'n riiken Keerl weeren un den besten Buuren fraugen: Wat wullt du vor diine Stiie[16] hebben. — Dat heetet se den Rokokko-Geschmack. — Wann me se dann in eere aulen Dragt, man[17] sünner Puuderköppe un Zöppe in der Nacken, de se sick dach schiämet, in de aultfränksken Fuulstööle[18] sitten süht un häär't se daarbi, das zarte zimperzierliche Hochteutsch sprieken, dann fallet eene de Aarm's an'n Liiwe daal, dat me nich weet, wat me 'r to seggen schall. 'T liik't[19] miiner Seele auck nett tohaupe, as Fuust up't Auge un Rüüter up de Suugen; dann schall de Rokokko vullstännig sien, sau häärt'r, schlau mi de Donner! auck' ne riekene Schnuut' vull echt ault Plattdüütsk to, süß is un blift 't alldach man 'ne halfböördige[20] Geckerigge.

Ick, vor miinen Kopp, kann nich anners ordeelen, as dat 't Plattdüütske 'ne leeflicke, trüühartige, bidoon'ske[21] Sprauke vor alle dejenigen sii un bliiwen miöte, de se recht binnen hewwet un begriipet; de sick auck jüst in eerer aulen, reggenen Natüürlickheet un unverfälskeden Wiise, un anners nich, vor de ehrlicken Düütsken up 'n Besten schicket; un dat heb't 'r upstunds mehr klooke Lüüe insehnen, deswiegen giewet 'r sick de Gelehrden auck met Macht anto, dat se se geeren wier up de aulen Hacken bringen willt. Dat is na miinen Begriepe auck nütte[22] un goot, dann ick mot liike uut[23] seggen, dat 'n Buuren dat Nauaapen un aparte de hüütige wunnerlicke, verfumfeyede[24] Mengel-Küürerigge nich 't minnste kledt.

Sau vertellde mi kortens 'n Buure, de't in 'n Koppe harr, as de Gaus in 'n Knee un bi Geliegenheet auck geeren grätts'k doonen[25] mogte, dann he was 'r hauge anne un was Kierken-Pr'viiser[A] de Geschichte van Münchhuusen, as he es uäwer'n Schnei reit, de sau hauge fallen was, dat alle Hüüser 'r unner begraawen wöören, up half Hauge un half Platt... Dat hedde sau: »Münchhausen gunk es in 'n Winter uff Reesen, as 'n gewaltig hoger Schnei gefallen was, dann her[26] was von 'n guter Freund to 'n'r freundschaftliken Supfen inviteert, nett as ich heute auck bei Sie. Her reit un gallopierte alle in eine hin vuörwes, abers her kunnte unnerweggens gaaraus keen Dorf un auck nich es ein enkelt Haus andreffen, daar her inkehren dääte. Anzuletzte sag her 'n Paul[27] aus den Schneie kiiken; solcher Paul was abers nin Paul, sondern 'n Kirchzurm. Her steig von siiner Miären ab un gedachte, daar kannst du se wual 'n Bisken an binden. Solches daat her un legte sick'r nebens daal un vertiärde sein Fruhstuck. Man mit des funk das Pierd an to strunssen, dat der Schnei anfung ßu schmelten un der schmolt sau lange, bis der Heer von Münchhausen, de über das Essent und Drinkent ingeduuselt was — dann her soff sehr, as Sie wisse wol bekannt sein wird — unter bei die Kirchen achter die Geerkaamer[28] bes uff die Grund daalgesacket was un uff die kalten Steene lag. Als her ufwachte, reibte her sich die Augen un sochte sein Ferrt, man als her die Miäre buawen an 'n Kirchzurm hangen sach, besunnte her sich nich lange, zaug 'ne geladene Scheetbestollen aus 'r Tasken un schaut met'n Schnappe das Ferrt 'n Halfter bei'n Koppe ab, daß es an de Grund daal störten mußte, un daar bleibte her mit seiner Miären beliggen, bis der Schnei zuhaufe geschmolten was, daß her fortan reiten konnte. Sein Ferrt dat was so'n kiddelig Aus[29], dat sich nich gerne uffsteigen ließ und sich jümmeran eerst uff die Achterbeene[30] stellen däät, wenn her uffsitzen woll. Dann mußte her es allemal erst gute Woorte geben un sagen: Tüs, tüs[31], Wittfoot! stelle dir man nich so nabel an, züüf[32] doch 'n Bisken un gönne mich doch den Verwank[33], daß ich 'r eerst uff n komme, un wann her 'r dann anzuletzste uff n saß un 's wollte sich noch nich ßugeben, dann daskete[34] her es seinen Branntwiens-Buddel schwisken die Ohren kaput; man wann her dann herneigest 'n Tag[35] aus der Pullen duuen wollte, fung her ganz röökelause met das arme Ferrt an ßu schelten, daß her nu keinen Schluck mehr hatte un dann kiddelde her es met die langen Spuaren so unbarmhartig in de Ribben, daß es, will ick Sie versiekern, vor Straffe abers auch so lange in eenen Galoppe laufen mußte, bis her an 'n Werthshaus kam, daar her stille höölt un seine Gallen mit 'n farssen Drunke daal[36] spolde etc.«

Nu segget es uprichtig, wo lu't[37] Ju dat? Man se kiönet 't hen un wier nau na bieter, aparte wann se 'r auck na uutländske Bröckskes met tüsken[38] raaket un dann versteht me 't eerst recht nich.

A jas! a jas![39] is dat auck wat vor 'n ächten Düütsken? Bliiwet dach Düütske un vor Allen bi Juuer gooen aulen, ehrlicken plattdüütsken Moor-Sprauke[40]; dat annre, un aparte de uutländske Niggelaut[41], kledt Ju nich un häärt'r auck nich to, wann Ji den trühartigen Buuren nich stump[42] verläugnen willt.

»'n Aape is un blift 'n Aape, un drööge he auck siidene Schliepkleer un goldene Kiien un Spangen.«

»Sett't me 'ne Pogge auck up 'n golden'n Stool,

Se sprinkt alldach wier in den Pool.« —

Willet mi abers daaranne nich misverstaunen; dann geeren bin 'k't Ju günn't, dat Ji allens Nigge, dat Ji vor goot erkinnet un dat Ju, wann Ji't eerst met Verstande uutprobeert hewwet, to Passe kümmt, auck anniemet. De Welt rägt sick in allen Deelen, se will vuörwes un se mot auck wiider; man daarbi kann't alldach goot bestaunen, dat Ji Aaperigge un unkledsaame Bibärigheeden[43] achter lautet, de Ju antleste de Köppe verdregget.

De Kierkenp'rviiser was alldach 'n allerwelts Keerl un satt aller Schnurren vull un konn 'ne ganze Sellskup alleine met siine schnaaksken Tuäge[44] upmuntern. Wann he half beschonken[45] was, schüddede he se een na'n anner'n uut'r Mowwen un kwam 'r alle sau putzig[46] met vor'n Dag, dat me alle wisse weg[47] in stännigen Lachen bleif.

Wer in uuser Giigend bekannt is, weet dat se hier Schwartbraud backet, dat de Uutlänners Pumpernikkel heetet, daar de Buurenwichter de schäunen, schneihaagelwitten Tiäne van hebbet un dat in allen Weltdeelen van de Vorneimen met Lickemündkes as de söötesten Kooken gieten un sagaar van Ossenbrügge in bleckernen Kistens na Engeland, Brasilgen, Amerika, na de Hanaakenvölker u. s. w. schicket werd. Sau'n Braud, dat uut gruawen Roggenmiäle backet werd, daar se hen un wier, aparte in düüren Tiien, auck wual Haawern- un Tiecke-Baunen-Miäl[48] to settet, is wual twee, dree Foote lank un breet, un 'n Foot of annerthalf dicke un wegt insgmeen vertig bes füftig Pund. Wann 't ordentlick gaar uut e backet is, heft 't elendige harte Kosten un is nietske[49] ungemackelk to schnieen, dat'r vorwahr wual 'n reselut Mest[50] un'n farssen Keerl[51] achter häärt, wann 'r 'n Palten[52] af e kläwt weeren schall. Nu is't de Moode bi'n Buuren, dat, wann se an'n Disk gaaet, unners dat Lütke-Maaged vorbiäet, — daar bito et de schnoopsken Fierken-Suugen auck wual es 'n Holsketrett in de Ribben gift un 'r Schwö, schwö! bi seggt, — dat graute Maaged de Beckens vull schleit[53], un de Moor 't Fleesk indellt, de graute Knecht dat Braud vorschniien mot. De settet dann den lüchtern[54] Foot up 'n Kloß, nimmt dat Braud up't Knee, legt 'r sick met 'r Bost tiigen, packet dat schaarpe, bree Mest n twas un wisse[55] met'r Fuust un ritt met aller Macht van 'n büütersten Ende bes na'r Bost to düür dat Braud, dat he'r glatte, talldicke[56] Schniien van krigt un stiönet un seggt 'r he! bi, as wann he 'ne hunnert Punds Ramme to regeeren harr. De Moor sitt allewisseweg, 't Becken up de Knee, bi 'n Potte un frägt 'n biilings[57]: Himmännken, is't Becken liig? Auleed, lüstet[58] di na wat? Geerd, schall 'k'r di na wat in doonen? bes't het: Jau, ick woll 'r na wual 'n Schlart[59] in hewwen, sauwiit as't schieterig wiesen is; ick auck; vor mi auck na 'n paar Schnuut' vull; bes se alle vulldaun[60] sind; de Leste krigt't Sööteste, 't Pottschräpsel, met in 'n Kaup, dann de Buuren lautet niks ümmekuomen, un dann mag in unseligen[61] Hüüsern de Suuge wual driisten wier n kuomen un den Pott ungestraffet vordan reggen licken ... Schwiinefoot's lütke Stöfferken faund es wat in siinen Mööskenschaarte, dat he nig kinnede. He lööp'r met na der Inschläunersken[62] un fröög wat dat wual wööre; man de harr't to drocke[63], as dat se tokiiken konn un siä, 't si wual aart Anback. Moor siä de Junge, heft Anback auck Fööte? Man dau wöörd he anschnawwed met »Jackhals, halt 't Muul! Anback schmeckt sööte.« Dann, mende de goothartede Junge, moste he 't wual der aulen Bessemoor[64] bringen, de he geeren alle 't Sööteste un Lickmäutigste[65] tohiegede. He packede 't met spitzige Finger an un taug 'r 'ne breetpanzede[66], schmoorde Ütze[67] bi 'n Achterbeenen uut.

Wann de Lustigmaaker an den Veerhachtiidts-Gasteriggen[68] bi miinen siäligen Vaar to Diske satt un de schmööen Priemtroggens[69] un Krintenstuuten in Kurreln[70] schneit, föllt em allemal in, dat siin Antkevaar[71], es 'n Knecht hatt harr, de up 'ne wunnerlicke Wiise van'r Welt kuomen wööre. De Knecht harr auck es 'n hartkösterig[72] Braut anschniien wollt un'r siin Mest nütte to wettet[73] un den Foot up'n Fäskegrund[74] vor 'n Kohstalle settet hatt. As he follt harr', dat de Koste unwiise hart si, harr' he'r bi in de Fuust e spigget, dat he farsse ansetten woll; man he harr'r auck met Ens sauviele achter daunen, dat he sick faarts bi 'n eersten Tuage sülwest in eenen Rattse[75] midden met düür schniien harre, sau dat de buäweste End van 'n Knechte, met 'n Meste in der eenen un met'r Braud-Schniien in der annern Hand, voruäwer in den Kohstall stärtet un de Eesend up'r Diälen liggen bliiwen wööre. Sintdessen wööre 'r Befell e kuomen, dat de Braudschniiers jedesmal 'n hölten Brett vor de Bost setten schiölen, dat'r söck Unglücke nich wier vorkuome.

De wiise Köster woll't em abers siin Liewe nich recht to gläuwen un siä: Nu lüüg Du un de Düüwel! Man wat'n Buuren van siinen Vorfahren vertellt is, dat lät he sick nich baule uutseggen un dann tiärgeden[76] sick de Beeden, bes miin siälge Vaader 'n toproostede[77], un 'n met'n sööten Drunke 't Muul stoppede. Dat harr he in siinen jungen Jahren in 'n Klub to Minden leert, waar damauliger Tiidt de gooe Bruuk was un auck nau na wual sienen mag, dat, wann sick 'n Paar in der Sellskup vertöörenden un nich naulauten wollen sick to kibbelkawweln[78], de Presidente 't Glas nam un Proost! siä. Wann se dann na nin Gemack haulen wollen, wöören se'r tohaupe uut e daunen.

Wer ichtens tüsken den Buuren waaget un 'r in Verkehr met staunen heft, de schall wual baule to der Insicht kuomen sien, dat de Landmann faarts 'n bieter Totrüwwen to Denjenigen faatet, daar he sick up siine gewuohnde Wiise met behebben kann. Un wo maanig Verhältniß in der Welt is'r nich na bewennt, dat 't goot is, wann me sick met allen Lüüen faarts stellen, un se met'n Mundvull Wäärde, daar se nich lange bi to booksteveeren un to jahnen bruuket, totrüwwesk un bidoonsk e maaken kann. —

Dat 't vorwahr allmanngsens auck mislick is, wann Männer deren Beroop 't met sick brinkt, dat se met 'n Landmanne ümme gaunen miötet, nich saviel Platt verstaaet, dat se sick verständlick maaken kiönet, daar dann leider Gattes allerhande Vorfälle uut entstaunen kiönet, de auck wual es leige uutloopet, kiöne Ji uut düsser wahren Begiiwenheet afniemen.

'N Buuren Schniider harr van den vielen Krummsitten, dat he kortens daun n harr, dann't gönk na Wihnachten to, dat he viel to doonen harr, saune unwiise Hartliiwigkeit e kriegen, dat'r vor alle Gewalt Nicks mehr rissen[79] woll un he gaar nich mehr achter der Nauteln sitten konn. An'tleste, as he sick vor Wehdaage un Kniipen in'n Kalduunen stump[80] nich mehr redden konn un alle in eene hen joolde as 'n Meybolze, siä siine Aulske, de 'ne al lange vergiiflick allerhande Huusmiddel, as Waarmölge[81], Tuunrööwen, Siemesbliär, Liinölge, un sagaar Piipenlüllsel[82] in e giewen harr: Ick haule'r vor, Jan-Hierm, dat du dach man na'n Dokter löppst un läst di wat upschriiwen, ehr dat du stump[83] van Unner to gehst.

Jan-Hierm nam den Raut an un as he bi 'n Dokter kwam, klaagede he em siine graute Naut un Unsachtigheet; man de mende, dat woll he na wual ens wier läs stuackern. Ich werde Euch Etwas aufsetzen, das laßt Euch auf der Apotheke geben und handelt genau nach der Vorschrift, wie es auf der Signatur zu lesen seyn wird. Ihr könnt doch lesen, sonst will ich Euch sagen, daß Ihr von der Mixtur, die Ihr bekommen werdet, alle zwei Stunden einen Eßlöffel voll nehmen und damit fortfahren sollt, bis Wirkung erfolgt. Seyd mäßig im Essen und haltet Euch warm. Nehmt allenfalls auch ein Pfund Pflaumen mit, die machen Euch inwendig geschmeidig und helfen der Medizin in ihrer Wirkung nach. Habt Ihr mich wohl verstanden, so gehet mit Gott, ich hoffe dies Mittel werde Euch Erleichterung verschaffen; sollte es aber nicht der Fall seyn, so kommt nur wieder, dann werde ich Euch noch etwas Kräftigeres verordnen, denn ich kenne Eure Natur noch nicht genau.

Ganz goot, Heer Dokter, ick bedanke mi auck eerst, siä de Schniider; wann Se es wat to neggen hebbt, dann günnen Se mi dach auck es wat, ick will't Se jüst sau goot maaken, as de beste Arrewant van Pariis (arrivant de Paris), un gönk na'r Apteeken un lööt sick siine Meddeziin torechte röören. As de Pillendregger en afferriget harr, lööp he na'n Huäcker un födderde sick 'n Pund Floomen[84], dann dat harr he uut 'n Dokter siine Wäärde verstaunen un konn't je auck nich to bieter wieten, dat de Dokter 'r Pruumen[85] met e ment harr, as he siä, die machen Euch inwendig geschmeidig; daar moste he dach absluut wual Schmier af Fett unner verstaunen hebben, dann dat glitt goot un wat is 'r wual schmieriger un schmiidigender als Schwiinefloomen?

As he wier inne was, nam he faarts 'n grauten Liepel vull van der Meddeziin in, man de gönk em twas[86] düür'n Hals un he vertröck 't Gesichte, as wann he Raamenroot[87] in't Muul kriigen harre, man he fratt'r auck gliiks dat heele Pund Floomen achter nau. As he dat 'n Praus[88] bi sick hatt harr, fönk't em an to ramenten in'n Liiwe, as wann he'r 'n ganz Regement Poggen inne harre un met ens gaf sick de Natuur läs, dat he anners nich 'n wende, as de Dokter harrt 'r up an e leggt, dat he sick faarts ganz weg lasseeren schiöle; man 's annern Muarens was he wier up de aulen Hacken, dann he harr 'r Luft na kriigen un mende, dat si dann dach 'n heelen Meister van 'n Dokter, as 'r in ganz Engeland wual nin Bietern to fiinen sienen mogde. He lööt de Meddeziin staunen un dachte, de kanst'e in Fall der Naut, wann't di wual es wier sau tostäuten scholl, na wual ens wier bruuken.

Kort 'r nau kwam den Schmedt in 'n Duarpe auck saune Plauge up'n Balg. As den Schniider dat to Ahren kwam, siä he: Kasper, daar will 'k di wual gawwe[89] wier met torechte helpen. Kumm man met mi, ick hewwe na van der Meddeziin wat staunen, de mi de Dokter lest up e settet heft, as ick't jüst sau harr as du't nu hest; daar will'k di 'n Liep' vull[90] van doonen[91], mehr bruukest du nich; man du most di auck 'n Pund Floomen haalen lauten, de schluckst du'r dann faartsens achter in un dann schallt'r di uut gaunen as uut'r linnenen Schatthuasen[92], segg'k di man.

De Schmedt dää as em de Schniider seggt harr, man de wöörd na dat Middel sau unsachte un leige[93], dat se man Hals uäwer Kopps na'n Dokter loopen mosten. As de kwam, fröög he: Aber mein Gott! was geht hier vor, lieber Meister; was habt Ihr begonnen? Dau anwerde de Schmedt, he harr' man eenen Liepel vull van de Meddeziin nuamen, de lestens den Schniider faarts sau goot e holpen hewwe un dat Pund Floomen harr he 'r auck achter up e settet, man em wollt' aparte Nicks nich e helpen.

Was versteht Ihr unter Floomen, fröög de Dokter. De Schmedt tröck sick 'n paar Mal un harr jüst na saviel Tiidt, dat he 'n Dokter anwern konn: Schwiinefett. Dau jappede he na ens un Schnapps! was de leste Aum[94] 'r uute.

De Dokter schlöög de Hänne uäwer 'n Koppe tohaupe un rööp: Wie ist's möglich! Wie hat der Schneider mich so mißverstehen können, da ich ihm doch deutlich sagte, er möge sich ein Pfund Pflaumen kaufen. Man de Schniider, de'r just up to kuomen was, as de Schmedt verendede, moste sick na up't Meeste wünnern un as he den Dokter den T'saamenhank uut'n Eene[95] settet un em seggt harr dat he nich anners verstaunen hewwe, as dat he em Floomen verorneert hewwe, un dat Dat, wat he Pflaumen nömmt harr, bi eer Aart Lüüen Pruumen hedde, siä he: Nu kann me dach seh'n, dat 'n Schniider, vor sau licht me 'n auck hält, alldach na 'ne taubästigere[96] Natuur n heft, as 'n Iisenfriäter van 'n Schmedt.

Düsse Dokter gönk in sick un leerde na up siinen aulen Dag Plattdüütsk un bestönd'r auck uppe, dat alle siine Kinner 't auck leeren mosten, dann he mende, me kiöne nich wieten, in wat vor Ümmestände de in eeren Liiwen kuomen kiönen un sint dessen is em sau'n bedrööwet Misverständniß auck nich wier vor e kuomen.

Leeret dach Alle Plattdüütsk, de Ji van 'n Buuren liiwen, of'r tüsken wanken un waagen[97] miötet; dann daar vergiewe Ji Ju na Nicks miie un kiönet 't met Rechte un gooen Gewieten auck wual nich es verlangen, dat se Ju to Gefallen Haugdüütsk leeren schiölen, daar 'n aparte van Natuur de Bill[98] nich na steht, un giiwen Ju 'r na wual Geld to, wann se Ju nich es verstaunen konnt hebbet.

De siälige graute Twankmester, Keiser Napoligum, de Förstenkinner böstede un Böstenbiiner förstede, konnt' je nich es ree[99] kriigen, dat de Buuren met siine S'ldauten fransk sprööken, un he most'r sick kristlick in e giiwen, dat wi vor as nau bi uuser eerlicken plattdüütsken Moorsprauke bleiwen. Man wat se hebben wollen, wüsten se alldach wual to kriigen un wollen 't Eene auck wual baule begriip'lk maaken. Wann se tom Bispell 'n wacker Wicht säugen, siäen se man »vor di vor mi« un faarts was de Putze ree; abers't gaf hen un wier dach auck wual es 'n Misverstand.

Eenerwieges födderden se es soupe de poules. Man de Weert de siinen schwarten Puudel, den he siine leewen Wüörmkes to'n Vermaak[100] un vor Tiidtverdriif sau bito allerhande Kunststückskes leert harr, vor 'n Düüwel nich geeren missen woll, mende, 't wööre'r wual liike nau[101] un se schiölen't sau baule wual nich mierken, wann se den aulen Spitz bi'n Hals kreigen un'r Puudelsuppen van kuakeden. As se de Suppen vor sick harren, föngen se an to tuutertaatern un to fuutern, dat de Aulske sau'n Eesen[102] un Hartebiiten[103] kreig, dat se eeren Mann rööp un grein[104] un siä: Wi aarmen, unglücksken Kinners, nu will't us grundlause leige gaunen, dat wi de Keerels sau bedruagen hebbt; wel scholl sick daar auck wual vor höt hebben, dat se söcke fiine Tungen harren, dat se't faarts schmicken konnen, dat 't man 'ne Suppe van 'n witten Spitze si; me scholl dach seggen, 'n Rüüe si 'n Rüüe un de schmickeden wual sachte auck uäwer eene. Du most den Puudel auck man to'r Läär[105] e giewen, sau nääe[106] du 'ne auck wual missen wullt, dat de vergrelleden Kerrels sick man wier togiiewet, süß sin wi'r na wual unglückelk met in 'n Huuse, dann se roopet ganz düütelk, dat 'k't goot verstaunen kann:

Madame! bien vite, des épices à la soupe.

Verdammt! 'n witten Spitz in der Suppen.

Hola, vilain bougre d'hote, cela va sans dire:

Hallo, wi willt'n Buuren daut schlaun, dat Zankdier

point de repas sans beurre et fromage. Mort de m'amie!

. . . . . du Riepaus van 'n Buuren eegest wat in to Maarse un de Moor miie.

de la vieille bière lucide encore et puis-ça de l'eau de vie.

Wi willt den Bäär de Ahren luusen un pisacken'n met Luaaen[107] un Wiien[108]. Avez vous compris icelles? Begriipe ji dat, ji Iisels?

Vor de Schniiders haule ick 't met 'n Dokter L . . . . . goot, dat se meestig all tohaupe graute Leefhebbers van 'n Danssen sind; dann van de Bucksprünge, de se daar bi maaken miötet, gaaet 'n de tohaupe kniäeden Kalduunen af un an dach es wier uut'n Eene.

In der Rankordnunge kümmt № 6 de Baa'moor[109] vor. Daar fällt mi auck wat bi in.

Miinen eersten Vadderstand[110] most' ick miinen F'rier[111] to Gefallen doonen, de, as wi uut Franckriik wier trügge kuomen wöören, gliiks, as Viele Annere auck, siine aule Bruut wier upsogte, de em trüü e bliewen was, in 'r Wiil eer unnersdessen nin Anner'r kuomen was.

Se kräupen auck baule bi eene, un as de eerste Junge kwam, harr de F'rier de Leewde to mi, dat he mi to'n Vadder bidden lööt.

De Baa'moor siä mi de Frööde an, man ick was ganz unerfahren unner söcke Saaken, dessenthalwen fröög ick dat aule Wiif, wat ick'r eegentlick bi wahrtoniemen harre? Dau kreig ick to'r Antwoort: Dat is sau lästig nich, Heer Lüütenant, un 'r sind nich sauviele Ummestände bi, as de wat[112] wual meenet. Kuomen Se man 'n Sönndaage Muaren bi[113] elwen Uhren na'r Kierken, dann willk'r mi na inrichten dat 'ck'r 'n Trett eher met'n Kiinde un met'n Steertvadder[114] auck bin un will Se vor der Klocktaarens-Düüren afwachten. Den P'stooren hebb 'k all Bescheed to stüürt, dat'k geeren 'n Kiind kasselt[115] hebben woll un 'n vorneimen Vadder metbrachte; dann wann dat de Fall is, mot'k't em alltiidt tovüüren to wieten doonen, dat he'r sick 'n bieten anners met siine Wäärde na inrichten kann, as 't bi'n gemeenen Manne näudig is. De schall'r dann auck wual to rechter Tiidt sienen. Dann triäe wi tohaupe in die Kierken na'n Füntelsteene[116] un wann de P'stoor 't Teeken gift, dat de hillige Handelunge läs gaunen schall, dooe ick Se dat Kiind up de Aarm's, dat Se 't 'n P'stoor tohaulet. Man Se schiölet sick jau nich verfehren[117] wann 't vellichte an to schreggen un to spalkern[118] fänkt, wann't sick dat Suckerpüppken wual uut'n Munde mümmeln mogte, of wann 'k em dat Müssken van den naakeden Koppe riite un de P'stoor 'r em dat kaule Waater up güt, dann 'k hewwe faarts wual mierket, dat 't 'n kritzigen, gnatzigen[119] Soldauten-Jungen is, daar de Aulen na wat met to beliewen kriigen kiönet.