Читать книгу Koukonap - Johann Botha - Страница 17

Lenie gebruik dryfhout en spoelklip in haar blommerangskikkings. Sy het ’n slag met rose. Sy speel “Rose-Marie” op die klavier en kry trane in haar oë as Jeanette MacDonald en Nelson Eddy dit oor die radio sing. Op skool het sy geïdentifiseer met die heldin in Martjie van Jan F.E. Celliers. Sy lees Tryna du Toit en leef haar in Georgette Heyer se historiese romanses in. Sy wonder partykeer of sy ’n goeie ma is en of drie seuns ’n goeie getal is.

Enige getal gesonde, goed geskape kinders is ’n gawe van Bo, en sy ruil haar drie vir niks of niemand ter wêreld nie. En tog, mens kan mos maar bespiegel. Haar gesondheid het dit nie toegelaat nie, maar indien dit moontlik was, sou vier nie beter gewees het nie, as dit by seuns sou bly? Twee sou darem te min wees. As dit drie moes wees, sou twee seuns en een dogtertjie dalk beter gewerk het? Of andersom?

Die ding met drie van dieselfde geslag, so lyk dit vir haar, is dat die bloot toevallige volgorde van hul geboortes houdings in die gesin bepaal en karakters vorm – of vervorm, as jy nie oppas nie. Die oudste is, nou ja, ’n egpaar se eersteling. Dis ’n posisie wat hy nooit afstaan nie, met al die aandag en verwagtings wat dit inhou. Die jongste is jou laatlam, jou laaste. Natuurlik word hy so bietjie gepiep en vertroetel. En hy skik hom daarna. Die middelkind het nie so ’n duidelik afgebakende plek van sy eie nie. Sy posisie is tussenin, te gerieflik klassifiseerbaar as een van … Een van julle drie kinders, een van julle twee oudstes, een van julle twee jongstes. Onbedoeld word hy misken en afgeskeep.

Is dit hoekom Karel van jongs af moeilik was? Asof hy van kleins af aangevoel het hy moet baklei vir aandag? Sy wonder of dokter Freud – of was dit Jung – kommentaar sou kon lewer op Karel se allergie vir moedersmelk. Is so iets inderdaad moontlik? Of die feit dat hy op al die kiekies in sy bababoek sy kop skeef hou – asof hy die kamera nie mooi vertrou nie. Of sy gehegtheid as kleuter aan daardie aaklige leerpop met die koeigesig wat hy Kokoted noem – in sy persepsie dus iets tussen ’n teddiebeer en ’n gogga.

Of sy trane van frustrasie in Sub A omdat hy links neig en die juffrou hom regs wil maak skryf. Daaroor voel Lenie tot vandag toe sleg. Teen die tyd dat sy en Lood dit agterkom, was dit te laat. Regs sou hy bly skryf, met ’n verbete greep wat potloodpunte soos mieliekorrels laat spat. Noudat sy daaraan dink, het dít dalk iets te doen met sy kort humeurtjie, selfs sy vrot spelling?

Al drie haar seuns is wonderlike kinders. En tog … ’n Moeder se hart voel dinge aan. Dries het wel ’n flink verstand, dit was van die begin af duidelik. Maar dat almal dit sê, is nie noodwendig ’n goeie ding nie, is dit? Gee dit hom nie ’n vals indruk van sy vermoëns nie? Verwag hulle nie te veel van hom nie? Sal hy kan vasbyt as dinge moeilik raak?

Ou Theunie is so ’n liewe kind, mens wil hom sommer net vasdruk. Maar beskerm sy posisie as jongste hom nie oormatig nie? Is dit hoekom hy soms so … so half passief reageer? Het hy nie klaar geleer om agter ander te skuil nie? Gaan dit nie op die duur sy selfstandigheid aantas nie? Mens kan tog nie altyd opkyk na ander nie?

As Lenie oor dié dinge wonder, dink sy sommer ver terug. Al drie die seuns se geboortes was moeilik. Hulle was groot babas, by die tien pond, en sy is klein van postuur. Na Theunie se geboorte was ’n histerektomie dus aangewese en sy het tot vandag toe las van ’n uitsakking. Natuurlik blameer sy nie die seuns vir haar gesondheidsprobleme nie, maar sy vind dit goed om met hulle daaroor te praat. Hul afwysende reaksie krenk haar. Dis of hulle nie daarvan wil hoor nie. Dries vlug openlik weg as sy in dié rigting gesels.

“Dit gaan tog oor die feite van die lewe,” kla sy by Lood.

“Wat verwag jy?” is sy reaksie. “G’n seun wil hoor sy geboorte het sy ma se gesondheid geruïneer nie.”

Hy weerhou hom daarvan om meer te sê. Sy meegevoel met die opofferings van moederskap maak hom nie blind vir die versoeking wat dit inhou vir emosionele afpersing nie.

Lenie vind sy antwoord kwetsend. Hy is ’n onsimpatieke buffel. Wat dink hy van haar. Sy het tog geen begeerte om haar seuns op te saal met ’n skuldgevoel nie. Sy wil maar net ’n bietjie begrip vir haar vrese en gevoelens hê. Sy voel haar soms bitter eensaam en misken, so vrou-alleen in ’n huis vol mansmense.

In sulke oomblikke, wanneer Lood by die werk is en die seuns buite speel, raak die lewe te veel. Sy maak seker Ênie is in die kombuis doenig. Sy trek die slaapkamerdeur agter haar toe en trek haar klerekas se onderste laai oop. Versteek onder die broekies en bra’s wag daar ’n plat halfbottel wodka. Net ’n slukkie of twee kan tog nie kwaad doen nie.

Dan gaan borsel sy haar tande.