Читать книгу Wszyscy na Zanzibarze - John Brunner - Страница 16
kontekst (4)
tematyka
Оглавление| Rozwinięte | Rozwijające się | Słabo rozwinięte |
| np. USA, Wspólna Europa, ZSRR, Australia | np. Chiny, Yatakang, Egipt, Republ. Unia Nigerii i Ghany | np. Cejlon, Beninia, Afganistan, Mozambik |
| Rządy apatii publicznej | Rządy „partii rewolucyjnych” | Władza rządu „z przetrąconym kręgosłupem” |
| Waluta podlega stałej rewaluacji poprzez inflację | Kurs waluty utrzymywany sztucznie w drodze decyzji administracyjnych | Waluta podlega dowolnym fluktuacjom |
| Zatrudnienie: umowy prywatne | Kontrolowane przez państwo | Kwestia szczęścia |
| Środki masowego przekazu: wskutek protekcji i siły inercji sprzyjają rządowi | Kontrolowane bezpośrednio przez agencje rządowe; jednolity punkt widzenia | Zarządzane amatorsko, podatne na wahania dobrego smaku i wiarygodności |
| Żywność zróżnicowana, ale w całości produkowana w fabrykach; wymaga kosztownych suplementów | Mniej zróżnicowana, ale dystrybuowana w wydajnym systemie rozdzielczym, zapewniającym stabilną jakość | Poniżej minimum niezbędnego do życia; niewydajny system rozdzielczy |
| Opieka medyczna częściowo darmowa (położnictwo, opieka nad dzieckiem, geriatria), reszta usług płatna, ale wysokiej jakości | Opieka medyczna w całości darmowa, ale najczęściej miernej jakości | Opieka medyczna w całości płatna, standard bardzo niski; niektóre państwa zatrudniają szamanów |
| Służba wojskowa: pobór – duża wybiórczość, liczne przypadki unikania; lojalność rekrutów wzmacniana technikami psychologicznymi | Powszechny pobór; próby uniknięcia poboru niezwykle rzadkie; lojalność rekrutów wymuszona klimatem społecznym | Wojsko i marynarka wojenna drogą ucieczki dla ofiar nędzy; podatne na rewolucyjne turbulencje; w znacznej mierze niezależ. od rządu |
| W miastach powszechne mieszkania, domy na terenach rzadziej zaludnionych, włóczęgostwo dopuszczalne, lecz niezalecane | Powszechność mieszkań, domy dla rządowych faworytów, włóczęgostwo karalne | Domy, szopy, szałasy, brak stosownego prawodawstwa, znaczne przeludnienie |
| Ekspreslot, pędzimetro, rapitrans, helikopter, taksówka na ogniwa paliwowe, autobus z kołem zamachowym itp. | Ekspreslot, autobus z kołem zamachowym, taksówka na ogniwa paliwowe, taksówka rowerowa, rower itp. | Autobus, ciężarówka, rower, zwierzęta pociągowe itp. |
| Sieć telefoniczna rozwinięta, aparaty z wideoekranami | Sieć telefoniczna dobrze rozwinięta w miastach, słabo poza ich granicami; w niektórych rejonach tylko transmisje dźwiękowe | Sieć telefoniczna zawodna |
| Ustawy eugeniczne przeciw debilizmowi, fenyloketonurii, hemofilii, cukrzycy, dichromatyzmowi i in. surowo egzekwowane | Debilizm, fenyloketonuria, hemofilia i in. Możliwości egzekwowania ograniczone brakiem sił i środków | Brak kar lub możliwości ich egzekwowania |
| Ubiór dyktuje moda; ubrania jednorazowe popularne ze względu na niski koszt | Ubrania projektowane i szyte przez państwo; stroje jednorazowe uważane za luksus | Od szaty do szmaty: ubrania często noszone kolejno przez kilka osób |
| Homoseksualizm tolerowany, dwojaczenie uważane za oczywistość | Skrajna nietolerancja; dwojaczenie karalne i niechętnie widziane | Sposób traktowania podyktowany tradycją i obyczajem |
| Tytoń zakazany ze względu na działanie rakotwórcze | Tolerowany pod warunkiem oczyszczenia z substancji rakotwórczych | Używany |
| Marihuana legalna, zyskuje społeczną akceptację | Tolerowana | Tradycyjnie akceptowana w społeczeństwie |
| Alkohol – bez względu na legalność produkcji – akceptowany w społeczeństwie | W wielu krajach legalny, ale nie jest pochwalany | Wytwarzany w domu |
| Środki psychodeliczne nielegalne, tolerowane | Nielegalne, surowe kary | Za drogie |
| Zasoby naturalne na wyczerpaniu | Intensywnie eksploatowane | Sprzedawane za granicę lub niekompetentnie zarządzane |
| Populacja ludzka | Populacja ludzka | Populacja ludzka |
ISTOTA LUDZKA Jesteś nią. A jeśli nie, to przynajmniej wiesz, że jesteś Marsjaninem, tresowanym delfinem albo Salmanasarem.
(Jeśli chcesz, żebym powiedział ci coś więcej, masz pecha. Nikt ci więcej nie powie.
– Chad S. Mulligan, Leksykon trendyzbrodni)
