Читать книгу Әсәрләр. 9 томда / Собрание сочинений. Том 9 - Мухаммет Магдеев - Страница 13

Сабантуйның программасы бик зур. Монда иң борынгы уеннардан алып иң яңаларына хәтле була. Иң борынгылары шул: Сабантуй кечкенә малайларның көрәшеннән башлана. Егылган берсе мәйданнан чыга бара. Шулай итә-итә, мәйданда бервакыт таза егетләр генә кала. Алар «Сабантуй батыры» дигән исемне алу өчен көрәш башлыйлар. Халык гадел. Еккан кешегә генә түгел, егылганга да бүләкләр бирелә. Көчен сынап караган өчен. Халыкны ихтирам итеп уртага кергән өчен.

Аннан чүлмәк ватыш. Монысына көч кирәкми, әмма сизгерлек кирәк. Йөгереш. Монысында күбрәк яшүсмерләр катнаша. Капчык сугышта елдамлык та, көч тә, хәйлә дә кирәк. Ә менә колга башына менеп, андагы әтәчне алып төшү бик сирәк кешедән генә булуы мөмкин. Аякка капчык киеп йөгерү, авызга кашык белән йомырка кабып йөгерү дә бик борынгыдан – игенчелек белән көн күрүче бабаларыбызның көч, егетлек, елдамлык сынашыннан килә. Бау тартыш – хезмәтнең үзеннән килгән уен. Крестьян нинди генә хезмәт башкармасын, элек-электән бау белән эш иткән. Бау – көчлеләрне ярата. Йон эрләүдә, су китерүдә ярышу – хатын-кыз эше. Мондый уеннарга әбиләр дә бик теләп катнаша. Боларның берсенә дә хәрәм кертеп булмый.

Менә бер почмакта гер күтәрәләр. Икешәр потлы герләрне кем ничә мәртәбә күтәрә ала? Шулай итеп, Сабантуй крестьян хезмәтенең һәр өлкәсендә иң көчлеләрне, иң булганнарны аерып бирә…

Җыр, бию, уеннар, көч сынашу – татар Сабан туеның бөтен программасы шуннан гыйбарәт.