Читать книгу Chinchilla - Nanette van Rooyen - Страница 8

By die motorhek gaan Lea staan. Die kombuisdeur is oop. ’n Kolom kerslig val buite op die vaal amandeldoppe wat die huis omring. Weerskante van die voordeur, wat permanent gegrendel is, staan die twee sipresse soos spits ruimtetuie wat sterre toe wil. Agter die opstal verby ’n ry sparre na weerskante om die skuur en lusernland van die hoofhuis te skei.

Langs die witgekalkte buitekamer aan die oorkant van die hoofhuis steek Zacharias se valkhok swart af. Die sifdeur daarvan, weet sy, is stewig gegrendel. Zacharias is heilig op sy valk.

Dat die ding nog nie gevrek het van die koue nie, kan sy nie verstaan nie. Hulle is mos nie soos die chinchilla wat nut het van hierdie tipe koue nie, maar Zacharias glo sy valk moet die lug voel soos dit is.

’n Stel leerjessies lê op die kosblok links van die vlieghok. Zacharias het dus nog nie vir sy valk kom nagsê nie, want op sy toerusting is hy pynlik.

Lea lig die draadring van die haak af en haal ’n paar keer diep asem. Ses keer, diep in en lank uit, het Krisjan haar die bang leer hanteer. Snags as sy met ’n nagmerrie na hom toe gehardloop het, het hy haar op sy breë vensterbank getel en ’n deken om haar lyf gedraai. Dan het hy sy gasstofie aangesteek en vir haar tee gemaak.

Anders as Zacharias wat die bang vir die donker uit haar probeer dril het. “Vat die blerrie torch en stap hoenderhok toe, lat jy kan sien daar’s niks wat jou sal vang nie.” Hy het in die deuropening afgeëts bly staan en aan sy pyp gepaf. Soms het sy gaan staan en kyk hoe die flitslig se sirkel in twee breek op haar skaapvelpantoffels. Maar omdraai sou sy nie, al was sy hóé vrek bang. Zacharias moes nie dink sy is ’n bybie nie.

So het sy die donker leer hanteer tussen Krisjan se tee en Zacharias se flits.

Lea lig haar jas aan die kraag van haar skouers af en blaas tussen haar borste in. Sy voel hoe die sweet tussen haar blaaie af damp tot op haar kruis. Haar vingers voel warm en geswel. Sy druk haar hande onder haar klam hare in en vryf teen haar nek af tot op haar sleutelbene. Met haar kop na agter gekantel, meet sy die sterre. Sy blaas stadig asem uit en loop opstal toe.

Sy weet haar voetstappe gaan opklink van die gebreekte amandeldoppe en dit laat haar roekeloos voortstap. Hoe nader sy aan die geel opening in die nag kom, hoe duideliker hoor sy ’n kitaar. ’n Man se stem, jongerig, met ’n sagte lilt van die tong. Af en toe meer geluid as woord. Weemoed in ’n vreemde taal.

Dit sal verkeerd wees om nou by Zacharias ingestap te kom. Onaangekondig, nadat sy vir twee jaar uit sy lewe verdwyn het. Nooit laat weet het hoe dit gaan, of nié gaan nie. Net weggeraak soos die grys aardwolf wat sy eie seisoen kies vir terugkom.

Sy draai saggies om en sluip dig teen die huis verby, aan die voorkant, na Krisjan se kliphuis aan die ander kant. Die hortjies is dig, maar ’n skreef lig smelt onder die deur uit. Die groen verf van sy voordeur dop steeds op. Sy trek ’n lel daarvan af en breek dit fyn tussen haar middelvinger en duim. Sy ruik die paraffienlamp aan die ander kant van die toe deur. Toe klop sy drie keer, draai die deurknop en stap binne.

Die ou man se maer skouers knop onder sy trui soos hy op sy elmboë sit en luister na ’n krapperige radio. Hy draai sy kop stadig na die geluid agter hom. Sy groot oor met die vlesige lob ’n donker skaduwee aan die kant van sy benerige kop. ’n Breë bo-kop wat smal loop na sy ken toe, sodat dit aan hom onskuld verleen. Sy oë rond en wyd, om die verwondering te dra waarmee hy na buite kyk.

Hy verstar toe hy Lea herken. Toe laat hy sy kop tussen sy skouers sak en bly so sit terwyl ’n vrouestem histeries oor die radio roep om hulp. Op die agtergrond is ’n treinfluit hoorbaar. Die gepoef-paf van ’n stoomenjin wat al hoe nader kom.

Lea stap nader aan Krisjan en vou haar arms om sy nek. Haar hare gly oor haar skouers en val oor sy voorarms. Sy sien die wit oorgroei van sy vingernaels. Die diep skoon wat hy elke dag met sy knipmes aanhelp. Die harde eelte aan die binnekant van sy voorvingers. Sy laat sak haar kop tot teen die warm boog van sy nek. “My volstruissuring het gevrek daar anderkant. Ek het teruggekom vir ’n nuwe een.”

Die dag toe sy weg is, het sy die plantjie in ’n Floro-bak gesit en tussen haar klere ingedruk. Sifkop, soos Krisjan dit noem, of krimpsiektebos, soos Zacharias. Haar pa het die magiese van dié sterretjiesplant nie ingesien nie. Hy het gesien hoe dit sy skaap se nek skeeftrek en gevloek as sy dit huis toe aandra in potjies. Tylecodon reticulatus.

Dit was Krisjan wat haar gewys het hoe die vyfpuntige kelk losskeur van die blom en dan soos ’n los sterretjie op en af teen die stingel beweeg.

Krisjan lig sy arm en koepel dit oor Lea se agterkop. Hy druk haar só styf teen sy nek vas dat sy arm begin bewe. Toe staan hy op en hou haar ’n armlengte van hom weg. Sy sien hoe die voue in sy gesig blink word van die nat, hoe sy yl hare silwer skyn. Hy begin dreunend lag. “En wat sê jou pa?”

Lea trek haar nek styf. “Hy weet nog nie.”

“Ja, jy. Zacharias se eie wildeloot! Kom.” Hy stuur haar deur toe.

“Daar sing ’n vreemde man in sy kombuis.”

“Is maar net die Portugees. Hy kán tog so sing.” Hy vat haar aan die arm en lei haar hoofhuis toe. Soos hy haar as klein kind deur die veld gelei het om te leer. “Ken die bos en ken die kluit by sy naam en wys so jou respekte vir die veld.” Saam het hulle die rapuisbos nageloop, die perdebos, tontelbos, renosterbos, kankerbos en kanniedood, vingermelk, hotnosvy en kambro.

Toe Zacharias die lang figuur van Krisjan in die deuropening gewaar, wink hy hom nader met sy pyp. “Kom-kom, ons het nog nie geëet nie.” Hy staan op en haal ’n glas vir Krisjan uit die kas agter hom.

Die kitaar tjieng voort van oorloë en ver liefdes, die Portugees se kop laag oor die snare. Sy swart haarpunte raak af en toe aan sy bewegende vingers wat al stadiger van die een druk na die ander verskuif. Die rooiwyn lê diep.

Toe Zacharias, pyp in die mondhoek, weer terugdraai na Krisjan, staan Lea voor hom. ’n Lang jas soos ’n swart mantel wat van haar maer skouers afhang. Haar gesig stil soos been, donker vore onder haar oë.

“Dag, Pa,” groet sy. Die kitaar word stil.

Zacharias snuif ’n toevloei van vog op in sy neus. Heen en weer skud hy sy kop, heen en weer. Sy neksenings, wat bo sy grys borshare uitstrek, beweeg asof dit klanke wil voortbring, maar dit bly net ’n stilte.

“Jirre, maar jy’t klein geword …” Hy leun vooroor op die tafel sodat sy kneukels klap. Toe laat sak hy sy kop en verloor sy woorde.

Die Portugees en Krisjan verdwyn na buite.

Eers toe hulle alleen is, kyk Zacharias op na sy meisiekind. Sy gesig is rooi en sy mondhoeke stram. Rukkerig loop hy om die tafel na Lea en maak haar sit op ’n kombuisstoel. Hy haal haar hoed af en sit dit langs die wynbottels op die tafel neer. “Sit net so, sit net so,” mompel hy en verdwyn in die opwaskamer.

Lea hoor hoe hy waterkrane oopdraai. Die hol klank van eerste druppels wat in ’n enemmelemmer val. Die klank laat haar skouers ontspan. Met dom vingers begin sy die knope van haar jas losmaak. Toe sy Zacharias langs haar voel staan, kyk sy op, glimlag. Die trane loop steeds teen sy nek af.

Hy kniel langs haar en begin die stewels een vir een van haar voete aftrek. Die natgeswete sokkies bondel hy in sy hande saam en sit vir ’n oomblik daarmee voor hy dit teen sy gesig druk om sy oë af te vee. In stilte rol hy haar broekspype op tot by haar knieë en tel haar voete versigtig in die emmer warm water. Hy drup straaltjies water oor die stukkende merke op haar bene, die kneusings. Sommige daarvan is ou merke, al geel verkleur. Die ander is nog pers.

“Ek het Epsom-sout ingegooi. Dit sal die moeg uittrek.”

Lea knik haar kop, want haar keel voel te dik vir antwoord.

“En jou goed?”

“Daar’s nie veel nie; ek het dit by die hotel gelos.”

Zacharias besluit om dit later te gaan haal, maar hy gaan nie nou verder praat nie. Die kind lyk wees van die moeg, sy moet rus kry. Later, dink hy, kan hulle praat. Vir nou is dit genoeg dat sy hier is en dat haar hand op sy skouer rus.