Читать книгу Oudewater en omtrek, Geologisch, Mythologisch en Geschiedkundig Geschetst - Willem Cornelis van Zijll - Страница 34

Inhoudsopgave

Hebt gij, geachte lezer, nooit opgemerkt dat het landvolk de aa- dikwijls met de ee-klank verwisselt? Hebt gij hen nooit hooren spreken, van eene veerkoe en van leeg water, in plaats van eene vaarkoe en van laag water? Welnu, hier mag gerust gezegd worden: wat nu is, was reeds toen; ook hier dus, schijnt Heeswijk, Haaswijk, Aaswijk en met dit de herinnering als in Haastrecht aan den een of anderen god.

Buddingh zegt: de verhooging van Ass, Ase met de aspiratie tot Hase, Hasse is even natuurlijk als de verzachting of verscherping tot Es, ese, esch, en de overgang van hase in hese, hees, enz.

Zekere landen tusschen Oudewater en Montfoort, de Es-kampen genaamd, krijgen hierdoor ook eene zeer oude beteekenis.

Dat overigens Heeswijk van vóórchristelijke dagteekening is of kan zijn, blijkt uit zijn hoogen kleibodem, die vroeg bewoonbaar was, en uit de verklaring van laatstgenoemden mytholoog, dat Looen en beeken zoowel als wouden, bergen, terpen, wijken en hoven aan de Asen kunnen zijn toegewijd geweest.

Wijk is echter meer geologisch. Men bewoonde, zoo als men weet, terpen of hoogten, hierop verzamelde men zich meer bepaald in wijken (vici), en hiervoor bood Heeswijk zich aan, gelijk straks werd aangetoond. Mastwijk, Bulwijk, Cromwijk en Vlooswijk, die allen in den omtrek liggen, houden wij insgelijks vici te zijn.

Had men veel zoodanige wijken en terpen bij elkander, zegt Buddingh, bladz. 8, »dan maakte dit bij de oude germanen eene gooi, go, dat is land of landschap.

In dezer voege Buddingh. ZEd. veroorlove mij echter hem op te merken, dat in deze environs liggen, zooals uit eene oude omslagtige kaart bleek, in Barboswaarder een Goy, in Rapijnen bij Linschoten een Goy en in de buurt Kattenbroek niet minder dan drie Goyen. Niet dat wij de vertaling Goy voor landschap verwerpen, zoo komt zij ons—indien deze allen van dien tijd zijn—toch wat duister voor, omdat in zoodanig kort bestek zoo vele Goyen worden aangetroffen, en die toch kwalijk allen, eene vereeniging van wijken en terpen zullen geweest zijn.

Wat kan