Читать книгу Dante's Hel - Dante Alighieri - Страница 7

Inhoudsopgave

Partij-twisten. Het is onnoodig hier een verhaal te doen van alle partij-twisten. Maar de hoofdzaak stelle men zich aldus voor. Florence is eene stad die zich uitbreidt, zoowel inwendig door vermeerdering der bevolking en door toeneming van den rijkdom, als uitwendig door haar handel.

De bevolking bestaat uit verschillende standen, die verschillende belangen hebben; de oude adel, de arme en rijke burgers. Bovendien heeft de stad zelve te kampen met den naijver en de vijandelijkheden der naburige steden. Al deze partijen sluiten zich aan bij die buitenlandsche macht, van wie zij hulp verwachten, bij Keizer of Paus, bij den Koning van Frankrijk, bij den Koning van Napels of zelfs bij eene der naburige steden. De partijen in de stad warende „Grandi”, d. w. z. de leden der oud-adellijke families, met wie zich weldra verbonden de rijke burgers, de „populo grasso”; voorts het lagere volk, de leden der lagere gilden en de „plebe minuta”, de arbeiders. Onder al de geschillen en gevechten, waarvan Florence in de 12e en 13e eeuw het tooneel was, was vooral in de herinnering levendig gebleven eene gebeurtenis, waarvan ook Dante melding maakt in Paradijs XVI en Hel XXVIII. 103. Een jonkman uit het geslacht der Buondelmonti zoude eene jonkvrouw huwen uit het geslacht der Amidei. Kort voor den dag, voor de bruiloft bepaald, huwde hij de schoone Aldruda Donati. De beleedigde familie Amidei beraadslaagt met hare vrienden en op raad van Mosca (dien we daarom in de Hel zullen vinden) wordt Buondelmonte vermoord. Dit is de oorsprong der doodelijke veete. In deze strijden houdt de overmacht het Ghibellijnsch gezinde huis der Uberti. Ghibellijnsch zijn immers degenen die ’s Keizers gezag in Italië tegenover den Paus voorstaan. De Guelfen moeten de stad verlaten, de torens van hunne adellijke verblijven in de stad worden neergehaald (1249), doch ’s Keizers dood in 1250 heeft tengevolge dat de Guelfen door het volk worden teruggeroepen. Het volk vergadert in de kerk van San Lorenzo en geeft zich de eerste democratische staats-regeling. De Ghibellijnsche edelen willen zich echter niet schikken, zij spannen samen tegen den staat, waarvan het gevolg is dat eerst de hoofden, daarna de geheele partij (1250) uit de stad verbannen wordt. Zij komen samen in Siena, de stad die altijd de vijandin van Florence geweest was. Hun aanvoerder Farinata degli Uberti (Hel X 22 en volg.) drijft tot vijandelijkheden, zeggende „beter terstond te sterven, dan verder in ellende rond te dolen.” Manfred, Koning van Napels, zendt Graaf Giordani met 800 ridders. Florence brengt 30,000 voetknechten en 3000 ridders te velde. Deze worden bij Montaperti in de slag, „waardoor de Arbia in roode golven stroomde” (Hel X 86) volkomen geslagen. Nog heden spreken de Sienezen met trots van dezen slag. De Guelfen wijken uit naar Lucca. De verbitterde overwinnaren worden slechts door Farinata’s optreden (Hel X 91) weerhouden Florence geheel te verwoesten. De democratische staatsregeling wordt afgeschaft. De Ghibellijnen blijven gedurende 7 jaar aan het roer, totdat Manfred zijne troepen moet terugroepen, en de Guelfen wederom de heerschende partij worden (1267, dus 2 jaar na Dante’s geboorte).

Nadat weldra een nieuwe democratische regeling was ingesteld, volgens welke het stadsbestuur werd uitgeoefend door prioren uit de verschillende gilden, kwam het spoedig weder tot geschillen en nieuwe partij-indeelingen. Wederom waren het de adel en de rijkere burgers (de zwarten) die zich vereenigden tegen de lagere burgerij (de witten). Ook hier zijn het weer de buitenlandsche machten, die, te hulp geroepen, de twisten tot geweldige uitbarstingen brengen, van welke Dante’s ballingschap o.a. het gevolg is.