Читать книгу Onsigbaar - Деон Мейер - Страница 6

Die buurman met die geweer se naam is Jerzy Pajak. Hy lei haar in hul huis in. Hy vra sy vrou, Aleksa, om die polisie te bel en dan kloek hulle om haar in hul Poolse aksente. Hulle gee vir haar ’n ligte kombers vir haar skaamte, en soet tee. Hulle stap later saam met haar en die twee polisiemanne om na haar huis.

Die staalveiligheidshek staan skeef. Die houtvoordeur is onherstelbaar beskadig. Die bruin polisieman is die meer senior van die twee, met strepe op sy netjiese uniform se skouers. Sy dink hy is ’n sersant, maar omdat sy nie seker is nie, noem sy hulle al twee “meneer”. Hy vra vir haar om te kyk of iets weg is uit haar huis. Sy sê sy sal terselfdertyd iets aantrek, want sy loop nog met die veelkleurige kombers om haar gedrapeer in die stygende temperatuur van die stadskom. Sy loop na haar kamer en gaan sit vir ’n oomblik op die wit duvet van die dubbelbed wat sy meer as ’n uur gelede opgemaak het. Sy dink nie dit was inbrekers nie. Sy het genoeg tyd gehad om afleidings te maak, om vermoedens te ontwikkel.

Sy trek aan – ’n groen T-hemp en sportskoene. Sy loop ’n draai deur die huis om die sersant tevrede te stel en gaan rapporteer aan hom dat niks gesteel is nie. Terwyl hulle in ’n kring in die sitkamer stelling inneem, die Pajaks op die rusbank, sy en die polisiemanne op stoele, ondervra hy haar sorgsaam en simpatiek in amptelike, suiwer Afrikaans:

Was sy daarvan bewus dat enigiemand haar of haar huis onlangs dopgehou het?

“Nee.”

“Geen verdagte motor of ander soort voertuig in die omgewing opgemerk nie?”

“Nee.”

“Geen mense wat hier in die straat draal of verdag optree nie?”

“Nee.”

“U was in u slaapkamer toe hulle ingekom het?”

Sy knik. “Ek was besig om aan te trek toe ek die hekkie gehoor het. Hy maak ’n geluid. Toe sien ek hulle voordeur toe hardloop. Nee, nie hardloop nie. Vinnig loop. En toe ek die balaklawas sien, toe …”

“Ek neem aan u kon geen gelaatstrekke sien nie.”

“Nee.”

Die Pajaks kan geen woord van die gesprek verstaan nie, maar hul koppe volg die ondervraging van kant tot kant, soos toeskouers by ’n tenniswedstryd.

“Velkleur?”

“Nee …”

“U klink onseker.”

Sy dink hulle was swart, maar sy wil nie vir die ander poliesman aanstoot gee nie. “Ek kan nie met sekerheid sê nie. Dit het baie vinnig gebeur.”

“Ek verstaan, juffrou le Roux. En ’n mens skrik so groot. Maar enigiets sal help.”

“Dit kan wees dat … een swart was.”

“En die ander twee?”

“Ek weet nie … “

“Het u onlangs enige werk in of om die huis laat doen?”

“Nee.”

“Is daar enige artikels in die huis wat van besondere waarde is?”

“Net die gewone. ’n Paar stukkies juweliersware. ’n Laptop. Die TV…”

“’n Laptop?”

“Ja.”

“En dit is nie gesteel nie?”

“Nee.”

“Nou moet u verskoon, juffrou le Roux, maar dit is ongewoon. As ek so luister na wat gebeur het, dit is nie die modus operandi van jou gewone huisbreker nie. Die deure oopgebreek en die agtervolging tot in die agterplaas …”

“Ja?”

“Dit klink of hulle u in die persoon wou aangeval het.”

Sy knik.

“’n Mens begin maar altyd soek na redes, u verstaan.”

“Ek verstaan.”

“En dit is gewoonlik persoonlik van aard. In die meeste gevalle.”

“O?”

“Vergewe die vraag, maar is daar dalk ’n liefde wat onlangs skeefgeloop het?”

“Nee,” sê sy met ’n glimlag om haar verligting te masker. “Nee … nie só skeef nie, hoop ek.”

“’n Mens weet nooit, juffrou. So daar was ’n man in die onlangse verlede?”

“Ek kan u verseker, meneer, ek was meer as ’n jaar gelede in ’n ernstige verhouding en hy was ’n Brit wat terug is Engeland toe.”

“Die afskeid was gemoedelik?”

“Heeltemal.”

“En daar was sedertdien nie iemand wat dalk ongelukkig kon wees oor ’n verbrokkeling nie?”

“Nee. Hoegenaamd nie.”

“Watse werk doen u, juffrou le Roux?

“Ek is ’n handelsmerk-konsultant.”

Sy sien onbegrip en probeer verduidelik. “’n Brand consultant. Ek help maatskappye om hul produkhandelsmerke te posisioneer. Of te herposisioneer.”

“Vir watter maatskappy werk u?”

“Nee, ek werk vir myself. My kliënte is maatskappye.”

“So u het geen werknemers nie?”

“Nee.”

“En u werk met groot maatskappye?”

“Meestal. Soms is daar kleineres …”

“Daar het nie onlangs by die werk iets gebeur wat mense kon kwaad maak nie?”

“Nee. Dit is nie … ek werk met die produkte, of die maatskappye se handelsmerk-beeld. Dit kan niemand kwaad maak nie.”

“’n Alterkasie? Met u motor? Met iemand wat ’n diens aan u gelewer het? Tuinwerker, huishulp?”

“Nee.”

“Is daar enigiets waaraan u kan dink? Enigiets wat kon aanleiding gee?”

Dit was die vraag wat sy nog nie gereed was om te beantwoord nie.

* * *

“Toe sê ek ’nee’, maar ek dink nie dit was die waarheid nie,” sê Emma vir my. Die staanlamp langs haar werp ’n sagte, simpatieke lig oor haar eufemisme.

Ek reageer nie.

“Ek … ek wou nie … Ek was nie seker of die goed verbind was nie. Nee, ek wou nie gehad het dit moet verbind wees nie. In elk geval, dit was iets wat ’n duisend kilometer van die Kaap af gebeur het en dit kon Jacobus gewees het, of dit kon nie, en ek wou nie die polisie belas met iets wat dalk net my verbeelding is nie.” Sy hou skielik op met praat, kyk na my en glimlag stadig, asof sy moeg is vir haarself. “Ek maak nou hoegenaamd nie sin nie, nè?”

“Neem u tyd.”

“Dis net … dit máák nie sin nie. Jy sien, my broer …” Sy hou op met praat, skep ’n oomblik asem. Sy kyk na haar hande, dan, stadig, op na my. Emosie blink in haar oë, haar hande beweeg klein en hulpeloos. “Meneer Lemmer, hy’s oorlede …”

Dit is die som van haar liggaamstaal, haar woordkeuse en skielike ratverwisseling wat die alarm in my kop laat afgaan. Asof sy hierdie frase, dié aanbod geoefen het. Daar is die fyn flikkering van manipulasie, asof sy my aandag van die feite op die tafel wil weglei. Wat my op daardie oomblik laat wonder: Hoekom is dit nodig?

Emma le Roux sal nie die eerste kliënt wees wat met die klein frons van absolute eerlikheid op die voorhoof blatant lieg oor ’n bedreiging nie. Of met mistige oë ten dele fantaseer of vergroot om die egostrelende teenwoordigheid van Die Lyfwag te regverdig nie. Mense lieg. Vir ’n duisternis van redes. Soms net omdat hulle kán. Dit is een van die bevestigende verskynsels van Lemmer se Eerste Wet: Moenie betrokke raak nie. Dit is een van die primêre bronne van Lemmer se Tweede Wet: Moet niemand vertrou nie.