Читать книгу Proteus - Деон Мейер - Страница 8
2
ОглавлениеIn die windlose Oktobermiddag van die Kaapse vroegsomer steek ’n jong man sy kop by ’n minibustaxi uit, wys met ’n spottende vinger na Tobela Mpayipheli en lag met breë wit tande vir hom.
Hy weet waarom. Hy het homself al genoeg in die weerkaatsing van winkelvensters gesien – ’n groot swart man, lank en breed, op die klein Honda Benly, die 200 cc wat oneffektief maar manmoedig onder sy gewig prut, sy knieë feitlik teen die handvatsels, sy lang arms hoekig gebuig, die volgesig-valhelm oordadig.
’n Bietjie van ’n spektakel. ’n Visuele grap.
In die eerste weke was hy selfbewus vir hoe hy daarop lyk, vir sy onbehendigheid. Hy moes leer om die ding te ry, elke oggend en elke middag, werk toe, huis toe in die spitsverkeer van die N2, onbeholpe en onseker, tot hy mettertyd die kuns order die knie gekry het, die taxi’s en bakkies en vier-by-viers en busse leer ontduik en vermy het, geleer het om die ruimtes tussen die voertuie te vul, om die beteuterde perdekrag tot sy voordeel aan te wend, tot die spottende wysvingers nie meer saak gemaak het nie.
En later sy eie behae gevind het: Terwyl hulle gefrustreerd in die stilstaande verkeer vasgehok is, brom hy en sy Benly tussen hulle deur, in die lang klowe wat tussen rye motors oopmaak.
Op pad na Guguletu. En Miriam Nzululwazi.
En Pakamile, wat op die straathoek vir hom wag, wat daardie laaste dertig meter tot by die inrit saam met die motorfiets sal hardloop, woordeloos, sewejarige konsentrasie op sy grootoog gesig, ernstig, soos sy ma. Geduldig sal hy wag dat die grootmens die valhelm en klein werkstrommel afhaal, sy groot hand oor sy kop streel en sê: “Goeiemiddag, Pakamile.” Dan sal die kind volkome en oorweldigend glimlag en albei hande om hom slaan, ’n magiese oomblik in elke dag. Hy sal instap na Miriam wat reeds besig is met kosmaak of wasgoed was of skoonmaak. Die lang, sterk vrou sal hom soen en uitvra oor sy dag.
Die kind sal geduldig wag dat hy klaar gesels en verklee, tot hy die towerwoorde spreek: “Kom ons gaan boer.”
Hy en Pakamile sal uitstap in die agterplaas en die groei van die afgelope 24 uur gaan bestudeer en bespreek. Die suikermielies wat al koppe maak, die rankboontjies (“Lazy Housewife – is dit ’n skimp?” het Miriam gevra), die wortels, die skorsies en botterskorsies en waatlemoene wat in die bedding slinger. Hulle sal ’n eksperimentele wortel uittrek. “Nog te klein.” Pakamile sal dit later gaan afspoel en vir sy ma gaan wys en dit krakend en met smaak eet, net so rou en helderoranje. Hulle sal die insekte dophou, die blare inspekteer vir swamme en peste, hy sal die praatwerk doen en Pakamile sal ernstig knik en met sy groot oë die kennis indrink.
“Die kind is versot op jou,” het sy al meer as een keer gesê.
Hy weet. En hy is versot op hom. Op haar. Op húlle.
Maar eers moet hy die hindernisloop van spitsverkeer navigeer, die kamikaze-taxi’s, die opdringerige vier-by-viers, die dieseldamp-busse, die dartelende Audi’s van die Yuppies wat tussen die bane glip sonder om in truspieëltjies te kyk, die gewonde, geroeste bakkies van die townships.
Eers na die Pick ’n Pay in Pinelands om die swamdoder te gaan koop vir die botterskorsies.
En dan huis toe.
* * * * *
Die direkteur glimlag. Janina Mentz het hom nog nooit sonder ’n glimlag gesien nie.
“Watse soort moeilikheid?”
“Johnny Kleintjes, meneer die direkteur, maar u moet maar self luister.” Sy plaas die skootrekenaar op die direkteur se lessenaar.
“Sit, Janina.” Steeds die glimlag, innemend, hartlik, sy oë sag, soos vir ’n gunstelingkind. Hy is so klein, dink sy, klein vir ’n Zoeloe, klein vir so ’n groot verantwoordelikheid, maar onberispelik geklee, die wit hemp in skrille kontras met die donker vel, die donkergrys das ’n uitspraak in keurige smaak, op die een of ander manier net reg, en as hy só sit, is die boggeltjie, die klein misvorming van rug en nek, bykans onsigbaar. Sy manipuleer die loper op die rekenaar se skerm om die terugspeel te aktiveer.
“Johnny Kleintjes,” sê die direkteur. “Die ou kalant.”
Sy klik op die rekenaar se toetsbord. Die klank is blikkerig op die klein luidsprekertjies.
“Is this Monica?” Aksentlose, donker stem.
“Yes?”
“Johnny Kleintjes’s daughter?”
“Yes.”
“Then I need you to listen very carefully. Your daddy’s in a spot of bother.”
“What kind of ‘bother’?” Onmiddellike kommer.
“Let’s just say he promised, but he couldn’t deliver.”
“Who are you?”
“That I am not going to tell you. But I do have a message for you. Are you listening?”
“Yes.”
“It is very important that you get this right, Monica. Are you calm?”
“Yes.” Maar die stemtoon verraai die teendeel.
Stilte, vir ’n oomblik. Janina kyk op na die direkteur, sien sy oë is steeds rustig, sy liggaam nog ontspanne agter die groot, netjiese lessenaar.
“Daddy says there is a hard-disk drive in the safe in his study.”
Stilte.
“Are you getting this, Monica?”
“Yes.”
“He says you know the combination?”
“Yes.”
“Good.”
“Where is my father?”
“He’s here. With me. And if you don’t cooperate, we will kill him.”
’n Snak na asem. “I … please …”
“Stay calm, Monica. If you stay calm, you can save him.”
“Please … Who are you?”
“A businessman, Monica. Your daddy tried to pull a fast one. Now you have to put things right.”
Die direkteur skud sy kop, meewarig. “Ai, Johnny,” sê hy.
“You will kill him anyway.”
“Not if you cooperate.”
“How can I believe you?”
“Do you have a choice?”
“No.”
“Good. We are making progress. Now go to the safe and get the disk.”
“Please stay on the line.”
“I’ll be right here.”
Die sis van die elektronika, ’n lynversteuring wat sag sketter.
“Hoe laat was die oproep, Janina?”
“’n Uur gelede, meneer die direkteur.”
“Jy het gou gespring, Janina. Dit is goed.”
“Dankie, meneer, maar dis die luisterspan. Hulle is wakker.”
“Die oproep was na Monica se huis?”
“Ja, meneer.” Hy laat die aanspreekvorm hom welgeval. Met grasie.
“Daar is so baie moontlikhede, meneer.”
Hy glimlag simpatiek. Daar is plooitjies om sy oë. Waardig, reëlmatig.
“Maar ons moet die ergste aanvaar?”
“Ja, meneer. Ons moet die ergste aanvaar.” Sy sien daar is nie paniek nie. Net rustigheid.
“I … I have the disk.”
“Wonderful. Now we have just one more problem, Monica.”
“What?”
“You’re in Cape Town, and I’m not.”
“I’ll bring it to you.”
“You will?” ’n Lag. Gedemp.
“Yes. Just tell me where.”
“I will, my dear, but I want you to know – I can’t wait forever.”
“I understand.”
“I don’t think so. You have seventy-two hours, Monica. And it is a long way.”
“Where must I take it?”
“Are you very sure about this?”
“Yes.”
Weer ’n stilte wat rek.
“Meet me in the Republican Hotel, Monica. In the foyer. In seventy-two hours.”
“The Republican Hotel?”
“In Lusaka, Monica. Zambia.”
Sy trek haar asem hoorbaar in.
“Have you got that?”
“Yes.”
“Don’t be late, Monica. And don’t be stupid. He is not a young man, you know. Old men die easily.”
En dan is die lyn dood.
Die direkteur knik. “Dit is nie al nie.” Hy weet.
“Ja, meneer.”
Klik weer. Die geluid van ’n telefoon wat geskakel word. Dit lui.
“Ja?”
“Kan ek met Tiny praat?”
“Wie praat nou?”
“Monica.”
“Hou aan.” Gedemp, asof iemand ’n hand oor die gehoorstuk hou.
“Een van Tiny se girlfriends wat hom soek.”
Dan, ’n nuwe stem. “Wie praat?”
“Monica.”
“Tiny werk nie meer hier nie. Al amper twee jaar.”
“Waar is hy nou?”
“Jy kan Mother City Motorrad probeer. In die stad.”’
“Dankie.”
“Tiny?” vra die direkteur.
“Ons kon nog nie vasstel nie, meneer. Daar is niks op die prioriteitslys nie. Die nommer wat sy geskakel het, is dié van ’n Orlando Arendse. Ook onbekend. Maar ons volg dit op.”
“Daar’s nog.”
Janina knik, kry die programmatuur weer aan die gang.
“Motorrad.”
“Kan ek met Tiny praat, asseblief?”
“Tiny?”
“Ja. “
“Ek dink jy het die verkeerde nommer.”
“Tiny Mpayipheli?”
“O, Tobela. Hy’s al huis toe.”
“Ek moet hom dringend in die hande kry.”
“Hou aan.” Papiere wat ritsel, ’n gedempte swets.
“Hier’s ’n nommer. Jy moet maar probeer. 555-7970.”
“Baie dankie.” Maar die lyn is al dood.
Nuwe oproep.
“Hallo.”
“Kan ek met Tiny Mpayipheli praat, asseblief.”
“Tiny?”
“Tobela?”
“Hy is nog nie by die huis nie.”
“Wanneer verwag u hom?”
“Wie praat nou?”
“My naam is Monica Kleintjes. Ek … hy ken my pa.”
“Tobela is gewoonlik teen kwart voor ses by die huis.”
“Ek moet dringend met hom praat. Kan u asseblief vir my sê wat die adres daar is? Ek moet hom kom sien.”
“Ons is in Guguletu. Govan Mbekilaan 21.”
“Baie dankie.”
“Daar is ’n span wat haar agtervolg en ’n span na Guguletu, meneer. Die huis behoort aan ’n mevrou Miriam Nzululwazi en ek vermoed dit was haar stem. Ons sal uitvind wat die verhouding tussen haar en Mpayipheli is.”
“Tobela Mpayipheli, ook bekend as Tiny. En wat gaan jy nou doen, Janina?”
“Die agtervolgingspan het gerapporteer dat sy op pad is lughawe se kant toe. Dit kan ook wees dat sy Guguletu toe gaan. Ons gaan haar inbring, meneer die direkteur, sodra ons seker is.”
Hy vou sy klein handjies op die lessenaar se blink blad. “Hoe goed ken jy die werke van Worsie Visser, Janina?”
“Nie te goed nie, meneer.”
“Ken jy die uitdrukking ‘gee die hond wind’?”
“Ja, meneer.”
“Ek wil hê jy moet so bietjie terugsit.”
“Goed, meneer.”
“Laat ons kyk hoe dinge ontvou.”
Sy knik.
“En ek dink jy moet vir Mazibuko bel.”
“Meneer?”
“Kry die RU op ’n vliegtuig. ’n Vinnige een.”
“Meneer … ek het die ding onder beheer.”
“Ek weet. En ek het absolute vertroue in jou, Janina. Maar as ’n mens ’n Rolls Royce koop, moet jy dit die een of ander tyd vir ’n toetsrit neem. Kyk of dit al die geld werd is.”
“Meneer, die Reaksie-eenheid …”
Hy hou sy klein, fyn hand in die lug. “Al doen hulle niks, Janina. Ek dink Mazibuko het soms nodig om ’n bietjie uit te kom. En ’n mens weet nooit.”
“Ja, meneer.”
“Ons weet waarheen sy en die data wil gaan, Janina. Die eindpunt is bekend. Dit skep ’n veilige toetsomgewing. ’n Beheerbare situasie.”
“Ja, meneer.”
“Hulle kan …” Die direkteur kyk na sy vlekvryestaal-polshorlosie. “… binne honderd-en-veertig minute hier wees.”
“Ek maak so, meneer.”
“En ek neem aan die Opskamer gaan ook aangeskakel word?”
“Dit was volgende op my agenda.”
“Jy is in beheer, Janina. Ek wil net op die hoogte gehou word, maar jy moet weet ek laat dit volkome in jou hande.”
“Dit is goed, meneer.” Sy word getoets. Sy en haar span én Mazibuko en die RU. Sy sien al lank uit hierna.
