Читать книгу Ikarus - Деон Мейер - Страница 4

Dit is ’n komplot tussen hemel en aarde wat Ernst Richter se lyk ontbloot. Asof die heelal saamsweer om geregtigheid ’n hupstoot te gee.

Eers is daar die storm van 17 Desember, net ná agt die oggend. Dit is seldsaam, maar nie hoogs uitsonderlik nie, gebaar deur ’n verstote afsnylaagdruk: ’n blouswart, kolkende monster wat indonder van oor die Atlantiese Oseaan net noord van Robbeneiland.

Die wolkmassa slaan skouspelagtige wit vurktonge af na see en land. Dit sleep ’n digte reëngordyn saam, wat in minder as ’n halfuur 71 mm oor Bloubergstrand en Parklands, Killarney Gardens en Zeezicht uitstort.

Daar is vloedskade en verkeerschaos. Die hoofstroom- en sosiale media sal die groot A-woord ademloos ophaal. Aardverwarming.

Maar met die oopspoel van die liggaam is die aarde se bydrae meer beskeie; bloot die kontoere van die veld anderkant Blouberg, waar die suidooster soos ’n blinde beeldhouer die duine gevorm het om die stortvloed so toevallig te kanaliseer. Dit kalwe Ernst Richter se voete oop, die een kaal en tragies, aan die ander ’n swart sokkie, halfmas en komies.

Die laaste skakel in die kousale ketting is die noodlot, wat die nege-en-twintigjarige kameraman Craig Bannister teen 11:17 daar naby laat stilhou, langs Otto du Plessis-rylaan, die kuspad tussen Blouberg en Melkbosstrand. Hy klim uit sy voertuig en meet die weer. Die winde het grootliks gaan lê, die wolke is aan’t verbrokkel. Hy wil sy nuwe radiobeheerde robotvliegtuig toets, die DJI Phantom 2 Vision+ met ’n gestabiliseerde hoëresolusie-videokamera. Die Phantom, ’n sogenaamde kwadkopter, is ’n tegnologie-wonderwerk in die kleine. Dit is toegerus met GPS en ’n wifi-verbinding wat Bannister toelaat om sy iPhone aan die kamera te koppel. Hy kan die video op sy foon se skerm sien, net millisekondes nadat sy Phantom dit daar bo uit die lug uit opgeneem het.

Hier net ná 11:31 frons Bannister vir die vreemde beeld en hy manipuleer die Phantom om laer en nader te vlieg. Hy laat dit hang, net ’n meter bo die verskynsel, tot hy seker is.

Sand, swart plastiek, en voete. Duidelik.

Hy kyk op van die iPhone om te bepaal presies waar die Phantom sweef en begin haastig daarheen stap. Asof die videobeeld ’n fiktiewe maaksel is, soos ’n TV-drama. Hy volg ’n kronkelroete tussen plantegroei deur, op en af oor die sanddeinings. Eers toe hy oor die laaste helling kom, sien hy dit eerstehands. Hy stap nader, maak ’n eensame ry spore in die reëngestrykte sand.

Die voete steek uit onder die dik swart plastiek waarin daar klaarblyklik ’n liggaam opgerol is. Die res is nog onder die sand.

“Shit,” sê Craig Bannister.

Hy reik na sy foon, wat aan die beheerradio vasgeklem is. Dan besef hy die Phantom hang steeds ’n meter bo die grond, besig om alles op video vas te lê.

Hy laat die kwadkopter land en sit alles af. Dan maak hy die oproep.

* * *

Om 13:14, in die Ocean Basket in Kloofstraat, lui speurder-kaptein Bennie Griessel se foon. Hy kyk na die skerm en sien dit is majoor Mbali Kaleni wat bel. Sy nuwe bevelvoerder by die Direktoraat vir Prioriteitsmisdaad-ondersoeke – ook bekend as die Valke – se Geweldsmisdaadgroep. Dit is vir hom ’n potensiële uitkoms. Daarom antwoord hy haastig, met vae hoop.

“Bennie, I am sorry to interrupt your lunch …”

“It’s not a problem,” sê hy.

“I need you in Edgemead. Farmersfield Road. Vaughn is on his way too.”

“I’ll be there in twenty minutes.”

“Please apologise to your family,” sê sy, want sy weet van die “spesiale ete” wat Alexa Barnard, die liefde in Griessel se lewe, gereël het.

“I will.”

Hy lui af. Alexa, Carla en die Van Eck-kêreltjie het die gesprek gehoor. Hulle kyk na hom. Sy seun Fritz se neus is steeds teen sy selfoon.

“Ai, Pappa,” sê Carla met begrip én teleurstelling.

Alexa neem sy hand en druk dit simpatiek.

“Ek is jammer,” sê Bennie en staan op. Hy voel die vae pyn in sy buik en arm. Nie meer so erg soos vanoggend nie. “Ek moet Edgemead toe.”

“Groot moord?” vra die Van Eck-kêreltjie. Hy is Carla se nuwe “vriend”. Hy lyk soos Liewe Jesus met sy skouerlengte hare en yl baard.

Griessel ignoreer hom. Hy haal sy beursie uit, dan sy kredietkaart. Hy gee die kaart vir Alexa. Hy is verlig toe sy knik en dit vat. “Gee my net ’n soen,” sê sy. “My baasspeurder.”

* * *

In die duineveld oos van Otto du Plessis-rylaan grawe hulle die lyk van Ernst Richter versigtig uit, terwyl die wind vir ’n paar minute ruk en stoot en weer gaan lê en die son agter die vet wolke uitkom, meteens warm en verblindend helder in die weerkaatsing van die duineveld en die nog onstuimige Atlantiese Oseaan.

Die SAPD se video-eenheid het teen 13:32 hulle opnames gedoen en Forensies is besig om die sand om die liggaam versigtig op te skep en in gemerkte plastieksakke te plaas.

Speurder-adjudant Jamie Keyter van Table View is die man in bevel. Hy het die area binne tien meter om die vonds met geel misdaadband laat afkamp. Hy het twee uniforms aangesê om die verkeer in Otto du Plessis-rylaan te beheer en nuuskieriges weg te hou. Met die agterdogtige, vaag-beskuldigende stemtoon wat hy vir sulke geleenthede reserveer, het hy vir Craig Bannister deeglik ondervra.

“Why did you come and test your little aeroplane here, hey?”

“There’s no law against it.”

“I know that. But why didn’t you go to the place up there by the Vlei, where they fly the little aeroplanes?”

“That’s for the radio control hobbyists.”

“So?”

“Look, I just got this thing. I’m a professional DOP. This is a …”

“What is a DOP?”

“Director of photography. I work on TV and film productions. This is the latest technology in camera movement. A drone with an HD camera. I need to practise with it without dodging a hundred little aeroplanes.”

“Do you have a licence for it?”

“A licence? Nobody needs a licence for a little drone.”

“So you just stopped here?”

“That’s right.”

“Big coincidence.” Jamie Keyter op sy ironiese beste.

“What are you saying?”

“I’m not saying anything, I’m asking.”

“Look, I drove until I found a spot with a nice view,” sê Bannister met groot geduld. “The road, the sea, the mountain, just take a look. That’s pretty spectacular. I needed to practise flying the thing, but I wanted to test the camera too. On something worthwhile. Like this scenery.”

Jamie Keyter het sy Ferrari-sonbril van sy neus afgelig om vir Bannister die ek-sien-deur-jou-kyk te gee.

Die man het net ongemaklik gestaan en wag.

“So you have everything on video?” het Keyter eindelik gevra.

“Yes.”

“Show me.”

Toe kyk hulle saam op die selfoon na die video. Twee keer. “Okay,” het Keyter gesê, en vir Bannister beveel om by sy kar te gaan wag. Die adjudant het sy Ferrari-sonbril weer op sy neus geplaas.

In die swart Polo-gholfhemp wat sy bollende biseps ten beste vertoon, en sy swart Edgars-chino met die swart leergordel, hande op die heupe, kyk hy nou na die twee voete wat onder die plastiek uitsteek.

Hy is ingenome met homself. Die voete, ondanks die nadoodse verkleuring, is duidelik dié van ’n witte. Dit beteken media-aandag.

Jamie Keyter hou van media-aandag.

* * *

Bennie Griessel, ses-en-veertig jaar oud, rehabiliterende alkoholis, seshonderd-en-twee dae op die waterkar, sit en staar deur die voorruit van sy motor, vasgevang in die verkeer van Buitengracht.

Gewoonlik haat hy Desembers.

Gewoonlik sal hy met ’n geprewelde “jissis” dié malhuis van vakansiegangers verwens, veral die fokken Gautengers wat met hul vet beursies in blinknuwe BMW’s so vinnig moontlik afjaag Kaap toe om die Krismis-bonus hier te kom blaas. Met ’n houding van ons-sal-Slaapstad-wakker-skud. En die totale bevolking van die Kaap se noordelike voorstede wat hul inhibisies by die huis los en strande toe stroom. Saam met die Europeërs wat vlug vir die koue.

Gewoonlik sal hy die gevolge van hierdie oorname wrewelrig oordink: Jy kry nie parkering nie, die verkeer stink, alles se pryse styg en die misdaadsyfer klim met minstens twaalf persent, want almal suip soos visse en dan kom al die verkeerde goed los.

Gewoonlik. Maar nie hierdie jaar nie. Want die benouing is in hom en oor hom en om hom. Soos ’n mistroostige wolk. Al weer. Nog steeds.

Die verligting van sy ontsnapping uit die Ocean Basket het verdamp. Op pad kar toe het die swaarmoed in Mbali se stem tot hom deurgedring. Die gedemptheid, die ontsteltenis, versterk deur haar poging om dit te verbloem. In skrille kontras met die positiwiteit wat sy die afgelope twee maande as groepbevelvoerder probeer uitstraal het.

I need you in Edgemead. Farmersfield Road. Vaughn is on his way too.

Daar wag dus onheil. En hy sien nie meer kans vir onheil nie.

Daarom is die Desember-malhuis en die trae verkeer nie vandag ’n doring in sy vlees nie, maar ’n seën.

* * *

Die forensiese span het die lengte van Ernst Richter se lyk ontbloot.

Adjudant Jamie Keyter laat die videospan weer nader kom sodat hulle dit kan vaslê: die dik swart plastiek wat om die liggaam gerol is, net nie lank genoeg om die voete te kon bedek nie. En die bloedrooi koord waarmee dit deeglik vasgewoel is – bo by die kop, om die middel en om die enkels.

Keyter het die koerantfotograaf gesien wat met sy lang lens van Otto du Plessis-rylaan af foto’s probeer neem. Daarom staan hy nou wydsbeen, hande op die heupe: die toonbeeld van ’n speurder in beheer van sy misdaadtoneel. Hy hou die videospan dop tot hy tevrede is dat die opname al die toepaslike hoeke dek.

“Okay,” sê hy. “Kom julle uit.” En dan vir Forensies, met ’n gebiedende handgebaar: “Sny hom oop.”

Die twee forensiese analiste kies die regte instrumente uit hul toerustingkaste, lig die misdaadband en gaan kniel by die slagoffer. Die een sny die rooi koord versigtig los. Die ander neem die koord en plaas dit in ’n bewysstuksakkie.

Jamie Keyter klim nou self onder die geel band deur en stap tot by die liggaam. “Kom ons rol hom oop.”

Dit neem amper tien minute, want hulle moet versigtig werk en die enkele stuk swart plastiek is eindeloos lank. Die forensiese mense vou elke twee meter van die plastiek weer versigtig op om kontaminasie te probeer beperk.

Die uniforms, die video-eenheid, die twee speurder-konstabels en die ambulansmense staan nuuskierig nader.

En dan is die liggaam ontbloot.

“Hy lê nog nie lank nie,” sê die een forensiese analis, want daar is relatief min tekens van ontbinding, net algemene verdonkering van die vel, die bloupers netwerk van livor mortis sigbaar aan die voete en onderkant van die nek, en die sandkorrels wat van kop tot tone aan die lyk kleef.

Dit is ’n skraal man van gemiddelde lengte met dik, donkerbruin hare, geklee in ’n blou denim en ’n swart T-hemp met die woorde I refuse to engage in a battle of wits with an unarmed person in groot wit letters daarop.

“Dalk ’n week of so,” sê die ander een, en dink die slagoffer se gesig lyk vaagweg bekend, maar hy kan dit nie op die oomblik plaas nie. Hy onderdruk die impuls om iets daaroor te sê.

Dit is die naaste wat iemand daaraan kom om op die misdaadtoneel vir Ernst Richter te herken.

“Hy’s met iets verwurg,” sê die ander forensiese analis, en wys na die diep verkleuring wat soos ’n ring om die keel loop.

“Obviously,” sê Jamie Keyter.