Читать книгу Koors - Деон Мейер - Страница 15

Pa

Terwyl ek hier skryf, terwyl ek daardie nag herroep, oorweldig die herinneringe my; ’n warboel, lukraak, sonder chronologie. En ek kan nie dié woord gebruik sonder om my pa se stem te hoor nie: “‘Chronos’ is Grieks vir ‘tyd’, ‘logos’ kom van ‘lego’, wat in antieke Grieks beteken ‘ek praat’. Dit het verbaster na ‘logia’, die studie van iets, dit is byvoorbeeld waar ons die woord en konsep ‘logika’ vandaan kry …” En dan sal hy passievol oor die Grieke en hul beskawing begin uitwei, om eindelik weer te eindig by sy groot versugting: “Ons was tot so baie in staat, ons het so baie verloor.”

Dit is ’n vreemde ding, om die ou deure weer oop te maak, die winde van daardie tyd te laat inwaai. Heimwee en verlange, pyn en vreugde. Verwondering: Dít is my lewe. Dít is hoe ek gemaak en gevorm is. En die ander groot dilemma van die memoires: Om my vertelling ’n leesbare struktuur te gee, ondanks die truuks van die geheue, en die moeilike navigasie tussen die riwwe van emosie deur.

My pa. Willem Storm. “That damn polymath”, soos Nero Dlamini hom dikwels sou noem wanneer Pa nie by is nie. My pa was sensitief en sag, maar hy wás ’n slim man. Én wys. Sy kwalifikasies as aardrykskundige en juris – in daardie aweregse volgorde – was die amptelike, akademiese rigtingwysers na sy rustelose intellek, maar het nie die volle verhaal vertel nie. In praktyk was sy belangstellings en insig veel wyer. Hy was half-historikus, semi-filosoof, kwasi-wetenskaplike.

Hy was ’n immer soekende, voortdurend lesende, altyd bevraagtekenende kennisvraat, volkome geboei deur, en heeltemal verlief op, elke aspek van dié wêreld. Sy fokus was nooit ’n eng soeklig nie, maar ’n helder lamp wat die onderwerp én alles om hom verlig het. Sy perspektief was altyd breed, dit het nooit mense, en veral nie vir my, uitgesluit nie.

Meelewing was sy kern, daardie seldsame vermoë om deur ander se oë te kan sien.

“Hoekom is jy só, Willem?” vra Nero kort voor Pa se dood een aand in die Orphanage se sitkamer, hulle elkeen met ’n brandewyn in die hand.

“Hoe?”

“Jy kyk nog so half grootoog na die wêreld. So asof dit ’n bietjie magies is, alles en almal. Jy leef in verwondering, amper soos ’n kind, as jy my sal vergewe.”

Toe lag Pa, en hy vra: “Weet jy waar kom die woord ‘magies’ vandaan?”

“Jy gaan nie die vraag ontduik nie.”

“Het jy geweet die woord ‘masjien’ het dieselfde herkoms as ‘magies’?”

“Hoekom is jy só?”

“Want die wêreld en die lewe ís magies, Nero. Op ’n manier. Want ons kan planne maak soos ons wil, maar die heelal steur hom nie daaraan nie.”

“Wat het jou so gemaak?”

Toe dink Pa, en hy sê dit is omdat hy op ’n dorp grootgeword het, die laaste geslag wat kinders was voor die Internet. Oudtshoorn was groot genoeg om ’n goeie hoërskool te hê, klein genoeg en ver genoeg van die stad af dat die plattelandse waardes behoue kon bly. Pa wou eers onderwyser word, geïnspireer deur van die goeie mense wat vir hom skoolgehou het. Vandaar sy studie in aardrykskunde. Maar toe is sy kamermaat op universiteit ’n regstudent, en hy begin die handboeke lees, en hy ontdek ’n wêreld wat hom óók fassineer. En hy raak in sy derde jaar verlief op Amelia Foord en hy besef hy sal meer van homself moet maak.