Читать книгу Ettie Bierman Keur 12 - Ettie Bierman - Страница 5

Tot die volgende Vrydagaand, tot selfs laat Saterdagmiddag, het Mynie bly hoop Heinz kom dalk terug. Maar toe dit naderhand sewe-uur word, en later agtuur en nege-uur, weet sy haar en Heinz se paadjies het uiteen geloop. Sy is vies vir haarself. Hier sit sy, uitgedos in ’n nuwe rok – blou, omdat dit Heinz se geliefkoosde kleur is – haar hare gewas en los oor haar skouers en met reukwater wat elke halfuur agter haar ore en op ’n fyn kantsakdoekie gespuit word, en dis alles pure verniet. Heinz sal nie kom nie. Sy verneder haar net deur te bly hoop.

Op hierdie oomblik kuier hy seker by Annette, haar arms weer in ’n seekatgreep om sy nek, sy hand strelend oor haar hare, terwyl hy haar vertel hoe lief hy haar het. Hy vertel seker nou vir háár dat sy die antwoord op sy drome is, die enigste meisie wat hy ooit sal liefhê. En hulle lag seker lekker oor arme ou Mynie wat so dikvellig is dat sy nie lankal reeds agtergekom het Heinz probeer van haar ontslae raak nie. Hulle sê seker dankie vir daardie onbekende nuusdraer wat vir Mynie vertel het dat hy ’n ander nooi het, sodat hy uiteindelik van die lastige Mynie Cronjé ontslae is …

“Ek gee nie om nie!” sê Mynie hardop.

Dis net ’n hol eggo deur die leë woonstel wat haar nie beter laat voel nie.

“Ek gee nie om dat hulle vir my lag of my dalk bejammer nie,” herhaal sy.

Al uitwerking wat haar valse bravade op Mynie het, is om opnuut ’n knop in haar keel en trane in haar oë te bring. Jammerte is die allerlaaste ding wat sy van Heinz wil hê, en niemand hou daarvan dat ander vir jou lag nie.

Mynie is ’n kunsonderwyseres en haar gangkas is vol tekenboeke, potlode, verf, kwaste en kryt. Sy soek ’n lang stuk vetkryt uit, stap na die gangmuur en skryf met groot, swart hoofletters daarop: EK HAAT HEINZ DU PREEZ! Dan voeg sy as nagedagte by: EN DAARDIE WITKOP!

Dít laat Mynie beter voel. Sy gaan maak vir haar ’n pot tee en ná drie koppies voel sy sterk genoeg om oënskynlik kalm en tevrede in die sitkamer met ’n tydskrif te gaan sit. Die advertensies en artikels boei haar nie. Een van die kortverhale lyk of dit interessant kan wees, maar nadat sy die eerste paar paragrawe gelees het, blaai Mynie eers na die einde. Ja, dis soos sy gevrees het … Die held en heldin vind mekaar en leef lank en gelukkig saam tot in alle ewigheid. Mynie gooi die tydskrif eenkant toe. Sy vee die trane uit haar oë en gaan haal vir haar nog ’n koppie tee. Sal alles haar dan altyd aan haar eie ongeluk en eensaamheid herinner?

Toe sy weer in die leunstoel gaan sit, sien Mynie die tydskrif voor haar voete op die mat lê. Sy sien ook by watter rubriek dit oopgeval het.

“Nee, so desperaat is ek darem nog nie,” sê sy. Dan skrik sy. Hoe het hulle gesê? Die eerste teken van neurose is wanneer ’n mens hardop met jouself begin praat.

“Ek is nie neuroties …” Mynie bly stil en stap ’n draai deur die stil woonstel, asof sy vasgekeer voel. Maar selfs toe sy met die gang langs terugkom, voel sy nie beter nie.

Sy gaan sit by die telefoontafeltjie, op soek na iemand om mee te gesels. Maar eers by die tiende lui onthou sy dat Elma mos saam met ’n groep vriende Durban toe is vir die naweek. ’n Ander meisie wat saam met haar skoolhou, is ook nie tuis nie. ’n Paar tennisvriende en ander kennisse is ook uit. Wat het sy verwag? Dat almal, net soos sy, met Jan Tuisbly se karretjie ry? En dit op ’n Saterdagaand?

Mynie blaai deur haar telefoonboekie. Daar is baie name in, maar dis vriende met wie sy in twee jaar glad nie in verbinding was nie. Hulle sal dalk nie eens meer weet wie dit is as sy sê dis Mynie wat praat nie. “Mynie wie?” sal hulle vra. En sy sal ook nie eintlik weet waaroor om te gesels nie. ’n Mens bel in elk geval nie uit die bloute – nadat jy twee jaar lank amper van die bestaan van die persoon vergeet het – en huil op sy of haar skouer en sê jou kêrel het jou nie meer lief nie en hy het ’n ander nooi en dis Saterdagaand en jy is alleen en jy voel eensaam en neuroties nie. ’n Mens doen net nie so iets nie …

Toe Mynie by die derde laaste bladsy van die boekie kom, aarsel sy. Johan Willemse … ’n Ou studentekêrel van haar wat een aand onder die wilgerboom gesê het hy sal nooit ophou om haar lief te hê nie. Hy sal vir haar wag – in die hoop dat sy eendag na hom toe sal terugkom …

Het arme Johan daardie aand gevoel soos sý vanaand voel? wonder Mynie. Sy voel soos ’n skurk omdat sy so wreed was. Johan was ’n oulike ou. Nie so aantreklik soos Heinz nie, maar baie meer opreg en met meer getrouheid in sy pinkie as wat Heinz in sy hele lyf het. Hoekom het sy die standvastige Johan vir ’n losbol en ’n laventelhaan verruil? Hy is tien van Heinz du Preez se soort werd. En hy hét belowe om vir haar te wag.

Mynie se hart bons in haar keel toe sy die nommer skakel. Dalk het Johan getrek. Dalk woon hy nie meer in dieselfde huis nie.

Dis ’n vrouestem wat antwoord.

“E … Wie praat?” huiwer Mynie.

“Mevrou Willemse.”

“Johan se … ma?”

“Johan se vróú. Wie is dit wat hom soek?”

“Jammer, verkeerde nommer,” sê Mynie haastig. Net voordat sy die gehoorstuk neersit, hoor sy in die agtergrond ’n babatjie huil.

So, dis die waarde wat mens aan ’n belofte kan heg wat twee en ’n kwart jaar gelede onder ’n wilgerboom in ou Potchefstroom gemaak is.

Dis haar verdiende loon, dink Mynie met ’n onderstebo glimlaggie. Dis omdat sy arme Johan destyds so wreed behandel het en ook omdat sy vanaand so voorbarig was. Van kleins af het haar ma haar geleer dat ’n welopgevoede meisie nie ’n man bel nie. Sy wag tot hy met haar in verbinding tree. ’n Ordentlike meisie hardloop nie agter ’n man aan nie.

Al rede hoekom Johan Willemse haar sou skakel, dink Mynie wrang, sou wees om te vra of sy nie peetma vir sy jongste spruit wil wees nie. ’n Verspotte liedjie maal meteens deur haar gedagtes: Almal het maats, net ekke nie …

Mynie gaan sit weer in die leunstoel en tel weer die tydskrif op. Sy is versigtig om nie na die bladsy te kyk waar dit netnou per ongeluk oopgeval het nie. Sy soek na ’n storie met ’n ongelukkige einde, waar die held doodgaan of waar die heldin ’n liefdesteleurstelling gehad het en besluit om ’n non of ’n kluisenaar te word. Profiel se redakteur is egter óf mensliewend óf hy glo nog aan feetjies, kaboutertjies en sprokiesverhale. Die arme tydskrif beland hierdie keer op Mynie se paar skoene wat sy netnou uitgeskop en op die vloer voor die radio laat lê het.

Sy dink nie daaraan dat dit logies is dat die bladsye weer sal oopval waar dit in die middel met twee draadjies vasgekram is nie. Sy is ook nie bygelowig nie, maar sy wonder nogtans of dit nie dalk ’n teken is nie, of daar nie dalk ’n doel is waarom die ellendige tydskrif elke keer by die rubriek vir penmaats oopval nie …

Half teen haar sin lees sy ’n paar van die advertensies.

Aalwyn op B. Ek is ’n eensame blommetjie wat teen die berghang kwyn. Sal iemand my nie pluk nie? Mans van 20 – 30 wat nie rook of sterk drank gebruik nie, kan die pen opneem.

Ridder van Reddersburg is ’n 20-jarige, aantreklike swartkopoutjie met blou oë, 1,75 m lank en weeg 76 kg. Stel belang in visvang en mooi meisies. Slegs briewe met foto’s sal beantwoord word.

Oudag in Hillbrow. Ou omie met ’n pankop en kierie. 100 jaar oud. Hou van ruk-en-rol en ysskaats. Doedies tussen 18 – 80, met die oog op ’n spoedige ontmoeting en moontlike huwelik.

Daar is nog kolomme en kolomme daarvan en almal min of meer in dieselfde trant. Maar dan sien Mynie een wat anders is, een soos ’n stem roepende in die woestyn, een wat haar eie gemoedstoestand eggo.

Wewenaar. Geen afhanklikes. 40 jaar oud. Wil korrespondeer met ’n dame wat verstaan wat dit beteken om eensaam en verstote te wees. Alle briewe sal beantwoord word.

Mynie lees die advertensie drie keer deur. Dis eerlik, nie verspot nie, sonder tierlantyntjies en op die man af. Dis ’n persoon wat homself nie onnodig prys nie, wat nie spitsvondig probeer wees nie, wat werklik eensaam en verstote voel, net soos sy …

Mynie gaan haal ’n pen, skryfblok en koeverte. Dan krul sy haar weer in die leunstoel op en lees die advertensie ’n vierde keer. Hy het nie gesê hy is ’n hiperaantreklike krulkop of ’n breedgeskouerde blouoog-ridder of ’n bruingebrande, skatryk boer nie. Hy het ook nie gesê hy hou van dans, popmusiek en partytjies nie. Albei dinge tel in sy guns. Hy is nie verwaand nie. Hy probeer nie beïndruk nie. Hy is eerlik. En wat soek ’n ou wat van mooi meisies, dans en partytjies hou se advertensie in elk geval in ’n hoekie vir eensames? As dít sy stokperdjies is, behoort hy soveel nooiens te hê dat hy nie kan voorbly nie. En daardie pankop – seker ’n klomp skoolkinders wat gekskeer.

Maar hierdie wewenaar … Dis eg en opreg. Hy is eerlik en reguit. Hy probeer hom nie jonger of meer romanties voordoen as wat hy is nie. Hy is veertig. ’n Prosaïese ouderdom. Maar dis hoe oud hy is, en dis die ouderdom wat hy aangee. Ook reken hy nie dat voorkoms so belangrik is nie. Dit dui op ’n gebalanseerde uitkyk op die lewe. Hy besing nie sy eie deugde nie, hoewel hy waarskynlik aantrekliker is as Beautiful Dreamer of Seksie op Springs of enige van die Venusse, Casanovas, Pêrels, Orgideë en Lovely Lonely Lovers – op enige moontlike plek wat met ’n L begin – waarvan die rubriek wemel.

Mynie kan nie verklaar waarom sy weer na die advertensie kyk en dan die skryfblok nader trek nie. Dalk is dit omdat haar moraal vanaand ’n laagtepunt bereik het. Miskien omdat sy self eensaam en verstote voel. Moontlik omdat sy verveeld is. Straks omdat dit Saterdagaand is en sy niks meer opwindends het om te doen as briewe skryf nie. Dalk omdat hierdie een werklik ’n stem in die barre woestyn is wat tot haar roep. Miskien omdat sy aan die noodlot glo wat haar die tydskrif laat optel het en dit by die penmaatrubriek laat oopval het. Moontlik omdat sy hoop die geluksgodin en die noodlot werk hand aan hand. Straks sommer omdat sy ’n impulsiewe geaardheid het. Dalk, miskien, moontlik, straks … Mynie het al die redes aangevoer, maar die werklike rede wil sy nie erken nie – selfs nie eens teenoor haarself nie.

Mynie se ma het haar dogter ’n mooi opvoeding probeer gee, en sy weet haar ma sou dit afgekeur het dat sy aan ’n man skryf omdat sy hom dalk wil gebruik om ’n ander een mee te vermaak. Of is dit nie haar werklike beweegrede nie? Is dit nie omdat sy wil keer dat Heinz du Preez haar bejammer nie? “Arme, eensame ou Mynie … Sedert ek opgehou het om my oor haar te ontferm, sit die stomme ding aand na aand stoksielalleen en treur. Ek voel verantwoordelik vir haar. Annette, het jy nie ’n broer of ’n neef of iemand wat ons aan die arme siel kan voorstel nie?”

Mynie se ken lig parmantig. Sy tel die pen op en begin skryf: Beste … Beste wát? Sy kan tog nie Beste Wewenaar skryf nie, kan sy?

Mynie het die advertensie vyf keer bestudeer; eers ná haar sesde probeerslag in antwoord daarop, is sy min of meer tevrede met haar poging. Sy het nog nie vas besluit of sy die brief gaan pos nie, en of dit dieselfde pad as die vyf opgefrommelde velle skryfpapier in die snippermandjie sal volg nie.

In haar sterkgevormde handskrif, met die individualistiese styl wat daarop dui dat sy kunssinnig is, het sy geskryf:

Beste Geesgenoot

Ek noem jou so omdat dit voel of ons twee op dieselfde golflengte kan wees. Ek is ook eensaam en verstote. Jy was eerlik genoeg om dit te erken. Ek ook. Dit is nie maklik om hierdie brief te skryf nie. Hierdie is my sesde probeerslag en ek vra dat jy dit simpatiek sal lees. Ek weet vooraf dit gaan voel asof ek besig is om my inkomstebelastingvorm in te vul, maar ek weet nie hoe anders ek jou al die volledige besonderhede aangaande myself kan gee nie. Jy het beloof om álle briewe te beantwoord. Op my beurt belowe ek dat my volgende brief minder soos ’n egoïstiese ensiklopedie oor myself sal lees. Verskoon asseblief intussen die woordjie “ek” wat noodgedwonge dikwels sal moet opduik.

Ek is 23 jaar oud. As jy reken dis dalk effens jonk vir jou, wil ek byvoeg dat ek baie lewenservaring opgedoen het en eintlik ouer as my jare is. Ek is 1,7 m lank en weeg 56 kg. My stokperdjies sluit in skilder, tennis, lees en koskook. Ek meld laasgenoemde nie omdat ek glo dat die pad na ’n man se hart deur sy maag gaan nie. Dis omdat ek werklik daarvan hou om in ’n kombuis te bak en brou. Iewers in my voorsate moes Italiaanse bloed gevloei het. Ek is verslaaf aan spaghetti. Sonder om te spog: Ek kan spaghetti op 27 verskillende maniere opdis. Jammer om jou moontlik af te skrik, maar ek is ’n onderwyseres van beroep – kunsonderwyseres. Daarmee saam gaan die feit dat ek lief is vir kinders. Weer eens sê ek dit nie omdat ek aanvaar dat ’n wewenaar gewoonlik kinders het en ek my deur so ’n opmerking in jou goeie boekies wil inwurm nie. Ek hou regtig van kinders, daarom dat ek onnie geword het.

Jou advertensie in Profiel het eerlik en opreg geklink. Dis wat my tot jou aangetrokke laat voel het. Daarom voel ek dat ook ék eerlik moet wees. Daar is ’n negatiewe sy in my karakter. Ek brand sproete op my rug as ek te lank in die son lê en ek eet nie pampoen of patats nie. Ook het ek ’n hekel aan naaldwerk, veral lap- en stopwerk. Wanneer klere skeur of stukkend raak, gooi ek dit weg en koop nuwes. Daaruit lei jy moontlik af dat ek ryk is. Ek is nie. Heeltemal sonder ’n bloue duit op my naam is ek gelukkig ook nie. Albei my ouers is in ’n motorongeluk dood toe ek eerstejaar op universiteit was. Hulle het my egter genoeg nagelaat om my BA-graad te voltooi en die geld wat oor was, het ek op ’n spaarrekening by ’n bougenootskap geplaas. Daarmee wil ek vir my ’n droom koop. My grootste ideaal is om eendag voltyds skilder te wees. Of ek egter genoeg talent het om uit skilder my brood en botter te verdien, weet ek nie. Daarom die spaargeld, indien my eerste uitstalling dalk ’n volslae mislukking is.

Jammer, ek het afgedwaal en jou seker verveel. Om terug te keer na myself … Blou is my geliefkoosde kleur. Ek hou van lees. Verkieslik outobiografieë, maar ook fiksie. Ek is redelik bygelowig. En jy? Ingeval jy is en dit jou mag beïnvloed: Ek verjaar laat in Junie en is dus ’n Kreef. Ek is egter nie so stroomop soos die meeste Krewe nie. As niemand my kwaad maak nie, is ek stil, skaam en teruggetrokke. O ja, ek het donkerbruin hare en groen oë. Ongelukkig nie smaraggroen nie. Meer ’n moddergroen as jy sal verstaan wat ek bedoel.

Nou ja, jy is teen hierdie tyd seker vas aan die slaap. Gooi maar my brief in die snippermandjie as jy besluit ek is nie die moeite werd om mee te korrespondeer nie. Ek sal verstaan. Jy het geen verpligting teenoor my nie, maar as jy wel besluit om te antwoord, sal ek dit waardeer.

Met vriendelike groete

Maryna Cronjé

Net soos sy die advertensie bestudeer het, probeer Mynie ook haar brief objektief beskou. Sy is bang sy kom voorbarig voor. Of vrypostig. Of pretensieus. Of vervelig. Of spoggerig. Het sy te min of te veel geskryf? Te ernstig of te lighartig? Sy wil nie hê die man moet dink sy slyp haar tande om hom kansel toe te sleep nie, maar aan die ander kant wil sy ook nie hê dit moet na gekskeerdery klink nie. Al wat sy vra, is platoniese vriendskap. Hy is eensaam en sy ook. Dit sal goed wees as hulle twee verstotenes in hierdie wrede ou wêreld dalk vir mekaar iets kan beteken.

Mynie oordink ’n paar sinne. Sy blaai drie bladsye terug, na waar sy haar lengte en gewig aangegee het. Sy het reeds die pen opgetel om dit na 54 kg te verander, maar besluit dan daarteen. Wat haar van Wewenaar beïndruk het, was sy eerlikheid. Sy skuld dit aan hom om ook van háár kant heeltemal eerlik te wees. Of so te sê eerlik …

“Nog niks weer van Heinz verneem nie?” vra Elma Visagie ’n paar dae later by die skool.

Mynie skud haar kop. “Nee, en ek sal ook nie. Heinz is verlig om van my ontslae te wees.”

“Ek wonder of jy nie bietjie oorhaastig was nie, Mynie. Jy het hom nie kans gegee om te verduidelik nie. Jy sê hy is baie kwaad daar weg?”

“Ja, woedend.”

“As hy afgekoel het, kom hy dalk na jou toe terug.”

“Dis al amper twee weke. Kan ’n mens veertien dae lank op kookpunt bly? En hoe kan jy sê ek was oorhaastig? Jý, wat hom self in die arms van daardie witkop gesien het …? Ek was bereid om na rede te luister, Elma. Om die waarheid te sê, in ’n stadium het ek selfs gedink jy kon jou dalk misgis het. Heinz het egter self erken dat hy saam met die meisie uit was. Drie keer nogal … met die verskoning dat hy boedels en testamente aan haar verduidelik het. Dis bietjie te veel om te sluk. Ek weet hy het vir my gejok. Kastig ’n ingeskrewe prokureursklerk by hulle firma wat BProc loop. Waar het jy al van beeldskone blondines gehoor wat in studie belangstel? Al wat húlle op die brein het, is mans.”

“Dink jy die blondine werk straks op die lughawe?”

“Dis moontlik. Ek glo niks meer wat Heinz my probeer wysmaak het nie. Ek vermoed dat hy my opsetlik onder ’n vals indruk gebring het. Jy sê sy was nie in uniform nie?”

“Nee, in ’n broekpak.”

“Dit bewys niks nie. Baie reisagente dra nie uniforms nie. Of het sy dalk tasse by haar gehad?”

“Jammer, Mynie, ek het nie opgelet nie. My tant Dollie is baie eksentriek. Dis altyd ’n deurmekaarspul as sy op ’n vlug vertrek. Soos gewoonlik was sy weer laat. Ons moes gou speel om haar bagasie betyds in te weeg en haar instapkaartjie te kry.”

Elma is ’n rukkie stil terwyl sy met ’n stapel taalwerkskrifte worstel. Toe die laaste oefening klaar nagesien is, tik sy nadenkend met die rooi pen teen haar tande.

“Tant Dollie kom Sondag van die Kaap af terug. Ons gaan haar op die lughawe haal. Het jy lus om saam te ry, Mynie?”

“Asseblief,” antwoord Mynie dadelik.

Elma kyk op haar horlosie, sien dat daar nog tien minute van haar vry periode oor is, sug en trek ’n volgende stapel skrifte nader. Dan glimlag sy tergend vir Mynie.

“Ek weet wat jy brand om te vra, my vriendin.”

“Wat?”

“Of ek die blondine sal herken as ek haar weer sien. Die antwoord is ja. Is dit waarom jy wil saamgaan lughawe toe? Om te gaan kyk of jy dalk die opposisie te siene kan kry?”

Mynie lyk verleë. Sy knik, voeg dan by: “Sy is nie meer die opposisieparty nie, Elma. Heinz was wel ’n betwiste setel, maar die een kandidaat het uitgeval en nou is daar ’n ander regerende party in die kiesafdeling.”

“Het jy hom nog lief, Mynie?”

Mynie tuur deur die personeelkamer se venster.

“Ek weet nie. Toe ek Heinz ontmoet het, het hy my voete onder my uitgeslaan. Ek het geglo hy is die mees fantastiese man op aarde. Die mooiste, slimste, wonderlikste ou wat bestaan. Of dit ware liefde was – die gevoel wat ’n vrou vir haar man moet hê – weet ek nou nog steeds nie. Heinz wou dat ons in Desember trou, maar ek het bly twyfel. En nou – noudat my vertroue in hom geskok is – weet ek nie meer nie. Waaraan kan mens jou gevoel vir ’n ou meet?”

“Ja, dis jammer daar bestaan nie ’n instrument soos ’n termometer om liefdeskoors mee te meet nie, nè? Ek dink jy het hom lief, Mynie. Hoekom anders was jy so gegrief om van Annette uit te vind?”

“Moontlik is jy reg. Maar aan die ander kant, as dit ware en opregte liefde is wat ek vir Heinz gevoel het, sou ek nie bereid gewees het om hom te vergewe nie? Sou ek hom nie kans gegun het om te verduidelik nie?”

Daarop het Elma Visagie egter ook nie ’n antwoord nie. Sy haal haar skouers op. “Dalk ontmoet jy binnekort ’n ander ou, dan sê jou hart vir jou: ‘Maryna, hierdie een is die ware Jakob. Die gevoel wat jy vir Heinz du Preez gehad het, was niks meer as kalwerliefde nie.’”

Mynie wonder: Dalk Wewenaar? Gaan sý naam dalk Jakob wees? Hy het seker reeds haar brief ontvang. Is daar dalk al ’n antwoord op pad?

“Kalwerliefde?” Mynie glimlag. “Op drie en twintigjarige ouderdom?”

“Goed, heldeverering dan. Niemand kan stry dat Heinz ’n oulike ou is nie. Jy het self erken dat hy jou asem weggeslaan het die eerste keer toe jy hom ontmoet het. Dis maklik om heldeverering, jammerte, vriendskap of kameraadskap met liefde te verwar. Ou Cupido kom in vele gedaantes. Maar die dag as hy sy pyl deur jou hart skiet, herken jy dit dadelik. Dan twyfel jy nie meer nie.”

“Dus, as ’n mens twyfel, is dit nie ware liefde nie?”

Elma is verlig toe die klok lui om ’n einde aan die gesprek te maak. Sy het nie antwoorde op al Mynie se vrae nie. Sy weet nie watter raad om te gee nie en soms was sy al spyt dat sy Mynie van die soenery op die lughawe vertel het. Moes sy nie liewer stilgebly het en die verhouding tussen Mynie en Heinz sy eie gang laat gaan het nie?

“Watter sadistiese klein monstertjies het jy nou?”

“Die dierbare klein 7F’s,” sug Mynie.

Elma lyk simpatiek. “Sterkte. Onthou van ons afspraak Sondag.”

“Dis te belangrik om te vergeet. Hoe laat kom jou tante se vlug aan?”

“Sewe-uur. As jy wil, kan ons vroeër uitry lughawe toe, dan skiet ek jou vir koffie.”

“Dankie. Jy sal egter verstaan as ek in die omstandighede tee sal verkies?”