Читать книгу Śluby panieńskie czyli Magnetyzm serca - Fredro Aleksander - Страница 8

AKT 1
SCENA VI

Оглавление

Albin. Aniela, Klara

wchodzą przed ostatnim wierszem z prawych drzwi środkowych.

KLARA

cicho stanąwszy przy Albinie

Po raz pierwszy, drugi, trzeci!

Na wezwanie takie dzielne,

Powtórzone po trzy razy,

Nawet duchy nieśmiertelne,

Jak posłuszne ojcu dzieci,

Porzucając ciemne cele,

Stają władcy brać rozkazy.

Mogęż spóźnić przyjście moje?

Otóż jestem, otóż stoję.


ALBIN

całując w rękę

Ach!


KLARA

Nic więcej?


ALBIN

To tak wiele.


Klara

Ach, urągasz miłości.


KLARA

śmiejąc się

Urągam? – broń Boże!


ALBIN

Twoje serce bez czucia.


KLARA

Lwie, tygrysie może?


ALBIN

Nikt go zmiękczyć nie zdoła.


KLARA

Nie każdy, to pewnie.


ALBIN

Ja tak kocham.


KLARA

A ja nie.


ALBIN

Ja płaczę tak rzewnie.


KLARA

Ja się śmieję.


ALBIN

Okrutna! Poznasz mnie po stracie.


KLARA

Okrutna! sroga! niestety! o nieba!


do Anieli

Uchodźmy prędko, tu miłość na czacie,

Prędko, Anielo, dowierzać nie trzeba.


Śpiewa:

Tak babunia nam śpiewała,

Ja uciekam, pókim cała.


ALBIN

Zostań, okrutna, zostań! Uwolnię twe oczy

Od smutnego przedmiotu, co ich świetność mroczy.

Cieszy cię moja męka? – Ciesz się więc do woli:

Żaden twój raz nie minął, każdy mocno boli.

Jedna tylko pociecha mej duszy zostaje,

Żem nie zasłużył wzgardy, której dziś doznaję.


ANIELA

Panie Albinie! któż tak ściśle bierze?

Zostań się z nami, wszak ci to są żarty.


KLARA

Com powiedziała, powiedziałam szczerze.


ALBIN

A ja wszystkiemu co do słowa wierzę.


KLARA

Godzien pochwały, kto nie jest uparty.


ALBIN

Godzien litości, kto pokochał Klarę,

Bo razem w litość stracił wszelką wiarę.


Odchodzi w prawe drzwi boczne.

SCENA VII

Aniela, Klara.

ANIELA

Tak drażnić, dręczyć, to się już nie godzi.


KLARA

Cóż? Pójść za niego?


ANIELA

Ja tego nie mówię;

Lecz gorycz losu niech litość osłodzi,

Niech mu przynajmniej o przyczynie powie.


KLARA

Na co? Niech kocha, płacze, jęczy, kona.


ANIELA

Ach, tego nie chcę, i ty nie tak sroga.


KLARA

Gardzę miłością, jestem niewzruszona.


ANIELA

Wszak ci się znajdzie łagodniejsza droga:

I na cóż tam słów, gdzie dosyć na znaku.


KLARA

Może mam przed nim, dygnąwszy trzy razy,

Kręcąc fartuszkiem, piekąc rak po raku,

Prosić lękliwie, aby bez urazy

Przyjął odpowiedź, wprawdzie niezbyt miłą,

Ale ogólną dla całej płci jego? —


ANIELA

O, pewnie, pewnie, lepiej by tak było,

Niż wciąż powtarzać w obliczu biednego,

Że jego miłość, równie jak osoba,

Ani cię bawi, ani się podoba.


KLARA

Wierz mi, Anielo, wszystko to za mało.

Nie wiesz, jak twarde jest serce mężczyzny,

Jak prędko rany umie ściągnąć w blizny,

Blizny, co potem stają mu się chwałą.

Nic ich próżności nie zbije, nie skarci,

Im więcej przeszkód, tem więcej uparci.

Łaj, gardź, nienawidź – oni w nienawiści,

Gniewie i wzgardzie mają swe korzyści,

Tak, że nareszcie czasem z nas niejedna,

Tracąc cierpliwość, tracąc głowę, biedna,

Znudzona walką, ze wszech stron ściśnięta,

Musi pokochać, by pozbyć natręta.


ANIELA

Na cóż mi mówisz, co ja wiem dokładnie?

Znam dobrze mężczyzn, ten ród krokodyli,

Co się tak czai, tak układa snadnie,

By zyskać ufność i zdradzić po chwili.

Lecz że źli oni, mamyż być takiemi?


KLARA

O, były, były kobiety dobremi,

I jakiż tego zwyczajny był skutek?

Radość dla mężczyzn, dla nas gorżki13 smutek,

Wspomnij tę książkę.


ANIELA

Nigdy nie zapomnę:

Męża Kloryndy życie wiarołomne.


KLARA

ze wzrastającym zapałem

I żal jednego twą zemstę zwycięża?

Żal, że chciał dopiąć i celu nie dopnie?

I my nasz zamiar: «nigdy nie mieć męża»

Mamy oznajmiać, głosić nieroztropnie?

Wszystkim do razu odebrać nadzieję?

I miłość własną każdego ocalić?

O nic, nic z tego, moi dobrodzieje!

Wy, co ze zwycięstw lubicie się chwalić,

U nóg, tu, każdy, niech kark zgina hardy,

Każdy z osobna dozna naszej wzgardy.


ANIELA

z zapałem

Wzdychaj więc każdy!


KLARA

z zapałem

I kochaj się we mnie.


ANIELA

Dlaczegóż w tobie?


KLARA

By jęczał daremnie.


ANIELA

I moje serce nie więcej im sprzyja.


KLARA

Anielo! ręka! Powtórzmy tu śluby

Nam wiecznej chwały, a im wiecznej zguby.


Razem podając sobie ręce, mówią razem i powoli.

Przyrzekam na kobiety stałość niewzruszoną,

Nienawidzieć ród męski, nigdy nie być żoną.


ANIELA

Nienawidzieć, tak, oprócz mego stryja.


KLARA

I mego ojca.


ANIELA

I stryjecznych braci.


KLARA

I pana Jana…


ANIELA

I pana Karola.


KLARA

I Józia…


ANIELA

Kazia, Stasia…


KLARA

Hola! hola!


ANIELA

Na ostrożności nikt nigdy nie straci.


po krótkiem milczeniu

Zatem już kochać nie wolno nam będzie?


KLARA

Jedna dla drugiej kochankiem się stanie.


ANIELA

zamyślona

Jedna dla drugiej – a tak – to przykładnie…

Lecz powiedz, Klaro, oświeć mnie w tym względzie:

Czy oni nigdy nie kochają szczerze?


KLARA

po krótkiem milczeniu

Nigdy? – hm? – Pewnie.


ANIELA

Na cóż to udanie?


KLARA

Na co i po co, nic nie wiem w tej mierze.

Lecz com czytała, pamiętam dokładnie:

«Że miłość gorsza nad wszelką przygodę,

Że masz się kochać, wolisz skoczyć w wodę».


ANIELA

Klaro! zmiłuj się, w wodę! – to za wiele!


KLARA

Tak, nie inaczej! tak było w tem dziele.


ANIELA

Taką więc sprawą rzecz wcale nieładna,

Że każda kocha, nie topi się żadna.


KLARA

Bo do przyszłości duch każdy przykuty,

Żyje dla nieba, kocha dla pokuty.


ANIELA

O, wy mężczyźni!


KLARA

Piekło was zrodziło!


ANIELA

Że nie ma kraju, gdzie by was nie było!


KLARA

prędka rozmowa

A nasz pan Gustaw, laleczka warszawska.


ANIELA

O, ten się nawet udawać nie trudzi.


KLARA

Jeśli przemówi, to już wielka łaska.


ANIELA

Chce się ożenić, bo się czasem nudzi.

Przynajmniej uszy od jęków ocalę.


KLARA

Mnie by ta pewność nie cieszyła wcale;

Niech każdy kocha i w tem ma swą karę.


ANIELA

Ach, gdyby można miłości dać wiarę,

Byłoby szczęście większe na tym świecie?


KLARA

Było przed laty, wszak pamiętasz przecie,

Cośmy czytały?


ANIELA

Czy ja mam w pamięci?

Jak tylko wspomnę, w głowie mi się kręci.


13

gorżki – dziś: gorzki. [przypis edytorski]

Śluby panieńskie czyli Magnetyzm serca

Подняться наверх