Читать книгу Nuwe hoop vir ADHD by kinders en volwassenes - Helena Bester - Страница 10

Was die bevalling normaal?

Hier is geen duidelike patroon waarneembaar nie. Sommige ADHD-kinders is natuurlik gebore en ander met ’n keisersnee in die lewe gebring, sonder dat daar komplikasies was. By tangverlossings en ander komplikasies vra ek vir meer besonderhede en gaan die beskikbare kliniese verslae na.

Was daar enige komplikasies of trauma kort ná geboorte, tot en met die tweede lewensjaar?

Daar was dikwels ’n insident van baie hoë koors.

Was jou kind ’n rustige of woelige baba?

Baie ADHD-kinders was moeilike babas wat selde deurgeslaap het.

Het jou kind die ontwikkelingsmylpale binne normale perke bereik?

“Ja. Sy het eintlik vroeg begin loop. Sy het wel ’n bietjie laat begin praat. Sy het ook nog altyd half onduidelik gepraat. ’n Mens weet steeds nie altyd wat sy sê as jy haar nie ken nie.”

Was jou kind vanaf ’n vroeë ouderdom (van so drie of vier) baie veeleisend of het sy soms alleen gespeel?

Verbasend baie ouers getuig dat hulle kind wel op voorskoolse ouderdom ure lank alleen kon speel. (Die simptome begin volgens die literatuur meestal op hierdie ouderdom presenteer.) Sommige kinders was wel baie veeleisend en woelig vandat hulle begin loop het.

Wanneer het jy die eerste keer negatiewe terugvoer van die skool ontvang?

Die “probleme” begin gewoonlik in die graad R-jaar. Dikwels neem die juffrou se klagtes in die tweede helfte van die jaar toe in dringendheid. (Indien die negatiewe terugvoer eers in graad 2 of daarna begin het, is ’n leerprobleem dikwels ’n kernprobleem.)

Wat is die hooftema van die klagtes?

“Hy konsentreer nie wanneer ons op die mat werk nie.”

“Sy voltooi nie haar take nie.”

“Hy pla ander maatjies.”

“Hy praat tussenin.”

“Hy wag nie sy beurt af nie.”

“Sy tekeninge/handskrif is onnet.”

“Sy verloor alewig dinge.”

“Hy vergeet om boodskappe huis toe te neem of sy huiswerk neer te skryf.”

“Hy sukkel met lees.”

(Die aard van die response op hierdie vraag varieer baie volgens die kind se ouderdom. Ek skryf later uitgebreid oor gedragspatrone wat dikwels met ADHD gepaardgaan. Bogenoemde is slegs enkele voorbeelde van klagtes wat algemeen voorkom.)

Sukkel julle om dissipline toe te pas?

In meer gestruktureerde huishoudings is daar minder probleme. ’n Algemene klagte is wel dat dit dikwels voorkom asof die kind nie hoor nie. Gedrag wat as stout en ongehoorsaam beskou word, kom ook baie voor.

Gestel jy gee vir jou kind twee of drie opdragte om uit te voer. Sal sy die opdragte onthou en reg uitvoer?

“O, nee. Op pad na die eerste een word haar aandag afgetrek – en wanneer ek haar tien minute later soek, sit sy met die hond en speel.”

Staan hy soggens betyds op en is hy betyds gereed vir skool?

“Dit is elke oggend ’n stryd. Dit sal hom ure neem net om sy sokkies aan te trek as ek hom nie aanjaag of dreig nie. So gaan dit met tande borsel, ontbyt eet en alles wat hy moet doen. Ons is elke oggend laat.”

Doen sy gereeld en getrou haar huiswerk?

“Huiswerktyd is die ergste in ons huishouding. Dit duur ’n ewigheid om aan die gang te kom en dan eindig dit in ’n huilery. En alles is alewig weg en deurmekaar.”

Hoe lyk sy toetspunte oor die algemeen?

“Beroerd. Soms weet ek voor my siel hy ken sy werk. Wanneer die toetspunte huis toe kom, is dit egter ’n ander storie.”

“Soms lyk die punte uitstekend en ander kere baie swak.”

Kan sy alleen sit en huiswerk doen?

“Glad nie. As ek my rug draai om iets te doen en terugkom, is sy nie eens meer by die tafel nie. Soms, wanneer ek haar die dood voor oë sweer om te bly sit en werk, bly sy wel sit. Wanneer ek ’n halfuur later terugkom, het sy nog niks gedoen nie.”

Wat was jou intuïtiewe gevoel oor jou kind se intellektuele vermoë van kleintyd af?

“Dit is wat ek nie kan verstaan nie. Almal het altyd opgemerk dat sy so vlug van begrip en wakker is. Dit was vir ons ’n groot skok toe die eerste skoolrapport kom.”

Praat jou kind baie?

“Soms sonder ophou. Hy sê ook soms die mees onvanpaste dinge. Ons gesels soms oor landsake en dan sal hy iemand in die rede val met ’n stelling oor iets wat tydens die rugby-oefening gebeur het.”

Onthou dat bogenoemde antwoorde tipiese response is – gebaseer op onderhoude met ouers van kinders met ADHD met hiperaktiwiteit. Indien jou antwoorde op van die vrae anders is, beteken dit nie dat jy of jou kind nié ’n ADHD-lyer is nie. Nie al die vrae is gegrond op die simptome waarvolgens ADHD formeel gediagnoseer word nie, maar ons kom later by die meer tegniese aspekte.