Читать книгу Die goudbaronne - Lerina Erasmus - Страница 11

Die nag verbleek gryserig teen die oosterkim toe die Benz uiteindelik die pad begin klim wat teen die steil hoogte uit slinger. Toegewikkel in haar pelsjas en mus, is Deborah dankbaar vir die isolerende hitte daarvan, want so vroeg op ’n Hoëveldse wintermôre bly die kwik tot ná nege laag. Wat het in Karl gevaar om teen dagbreek in Julie op ’n piekniek te wil gaan? Sy het dit vanoggend oorweeg om uit te draai, maar hy het haar onder die trap ingewag, so entoesiasties soos ’n stuitige skoolseun. “Dit gaan die beste dag van my lewe wees!” het hy uitgelate verklaar. Uitkomkans was daar nie meer nie.

“Prinses? Jy is so stil, is dit die koue?” roep Karl bo die enjin se kragtige gedreun uit terwyl hy behendig die voetrat manipuleer.

Deborah dwing ’n glimlag na haar mond en vertel ’n halwe waarheid. “Ek sit en verwonder my aan jou vaardigheid. Jy bestuur soos ’n renjaer!”

Karl lag met genoegdoening. “Jy weet nie hoeveel angssweet dit my gekos het nie, maar dit was die moeite werd, veral om jou nou hier langs my te hê!”

“Baie geluk.” Sy moet haar stem verhef bo die gebrul van die voertuig toe Karl weereens met sy voete die ratte oorskakel om vinniger te kan versnel. Die Benz glip gladweg soos ’n vis om die eerste steil draai. Deborah kan nie die spoedmeter sien nie, maar sy vermoed hulle ry sekerlik oor die veertig myl per uur.

“Jy beïndruk my regtig, maar …” probeer sy met ’n lighartige toon om wal te gooi, “maar as jy stadiger ry, sal ek dit waardeer.”

Karl lag uitgelate. “Jy het nog niks gesien nie, my geliefde prinses, ons is nog maar bloot aan die opwarm. Ek belowe jou, ek en jy gaan vlieg!”

Onseker oor wat hy bedoel, verander sy die onderwerp. “Waar sal ons Sam se piekniekmandjie oopmaak? Ons het gisteraand nie juis geëet nie, en die koue het my aptyt aangewakker. Sam het gesê dis alles warm disse. As ons te lank wag, dan sal dit koud –”

“Nee, ons sal dit nie kans gee om koud te word nie. Dis nou baie naby,” onderbreek Karl haar.

Sy kyk hoe vaardig hy die ratstang hanteer en merk senuweeagtig hoe gewillig die motortjie reageer en hoe gretig dit versnel. Hulle skiet om die kurwe van nog ’n steilte. Balgray se hekke lê nou voor hulle. Die huis op die kruin van die heuwel is in donkerte gehul – Kit Malloy se huis, waarin hy lankal nie meer woon nie. Tog, sien sy, in een vertrek op die boonste verdieping brand daar ’n lig.

“Kyk, prinses! Kyk, die son!” roep Karl triomfantlik uit.

Dit is inderdaad ’n aanskoulike gesig. Die glimmende skyf begin sy kop oor die oostelike rante wys.

“Weet jy hoe lank dit my geneem het om die presiese opkoms van die son vanoggend te bereken?” roep Karl.

In sy opgewondenheid het hy oënskynlik vergeet dat hy die motor op die pad moet hou. Verskrik sien Deborah dat die Benz die afgrond aan die linkerkant teen ’n gevaarlike spoed nader.

“Hou jou oë op die pad!” gil sy. Haar hand skiet uit en kry die stuurwiel beet. Sy probeer om die motor weer na die middel van die pad te stuur, maar sy het te veel na regs geswenk en die sykant van die motor skuur knarsend teen die klippe wat teen die wal gestapel is.

Karl lag uitgelate oor die skeurende geluid van die bakwerk en ruk weer die stuurwiel skerp na links. Die Benz skiet in dolle vaart die pylvak van die laaste skerp draai binne en jaag nou reguit op die afgrond af.

“Karl, in hemelsnaam, wat maak jy!” gil Deborah.

Maar Karl hoor haar nie. Sy oë is glaserig, asof hy van ’n bonatuurlike mag besete is. “Die son!” roep hy uit. “Kyk na die son … ek gaan jou soontoe neem, my liefste! Son toe! Ek en jy gaan vlieg … die ewigheid in!”

Die neus van die Benz skiet oor die afgrond. Dan duik dit in ’n dolle tuimelvaart na benede. Deborah probeer desperaat om die ingeduikte deur aan haar kant oop te maak. Sy voel hoe Karl se hand om haar nek sluit.

“Sustertjie! Liefste sustertjie –”

“Los my, Karl! Jy’s waansinnig!” skreeu sy woedend, maar hy hoor haar blykbaar nie.

“Moenie teen die dood veg nie, Deborah. Moenie jou teësit nie. Dit maak dit net pynliker. As jy jou liewer –”

Sy stem word verswelg deur die skreeuende geluid van skeurende metaal toe die Benz skrams teen ’n boom bots. Die motor begin in die rondte te tol soos ’n waansinnige insek – en slaan om. Die deur aan Deborah se kant bars oop en sy word soos ’n lappop uitgeslinger. Haar liggaam tref ’n haak-en-steek-bos. Die dorings steek deur die kwesbare vel van haar hande en nek, maar die momentum van haar val ruk haar los uit hul wreedaardige greep. Sy stort verder af en beland op ’n klipplaat onder die doringbos.

’n Oomblik lank nog hoor sy die oordonderende geluid van skeurende metaal en van rotse wat neerstort, asof hulle die Benz se hellevaart na benede begin naboots, maar dan begin haar ore te suis en alle ander klanke verdof. ’n Swart, wasemrige newel begin haar insuig. Sy veg daarteen, maar dit kry vinnig die oorhand en sy verloor haar bewussyn.

Uit ’n gapende kopwond stroom die bloed, helder en rooi. Dit dam op die klipplaat op, vloei om haar lewelose gesig, en syfer dan stadig die holtes van die skurwe rotse binne …

“Wat is dit, Simson?” vra Kit Malloy onthuts. Dis uiters ongewoon vir die butler om sy kamer so binne te storm sonder om te klop.

“Meneer! Ons dink daar was ’n ongeluk!”

“Waar? Waarvan praat jy?”

“Hier, meneer! Op die draai voor die huis, aan die ander kant van die pad. Ek dink dis op die nuwe grond wat meneer gekoop het. Die stalmanne was in die Nuwejaarsbos met die renperde. Hulle het gehoor hoe daai duiwelse gevaarte van die Mannheims weer by die bult opgejaag kom, toe hoe die ding van die pad af ry en val. Brinkman sê hulle het ondertoe gehol na die hek en hulle kon daar hoor hoe die bos en die klip saam rol, en toe hulle by die rand van ons nuwe grond kom, sê hy hulle hoor daar iets soos ’n kanon se klap, maar van bo af kon hulle niks sien nie, net die rook en die vlamme, want die motor het aan die brand geslaan!”

Kit spring op. Hy swaai om en ruk sy broek en baadjie van die staander af. “Gou, ’n hemp!” beveel hy skerp, en ’n minuut later draf hy die trap af na onder. Hy sal mooi moet dink hoe om die vinnigste en maklikste by die wrak uit te kom, want die afgrond daar is steil.

Die reuk van vlamme en rook dring geleidelik deur tot Deborah se benewelde verstand. Dit roep ’n herinnering van jare gelede op, een wat sy so lank probeer onderdruk het: Tot haar ontsteltenis bevind sy haar in ’n landskap vol skimme … soos haar verwarring toeneem, word verlede hede … sy is weer op die nagmerrietog na Lydenburg van twaalf jaar gelede! Weer vlug sy ylings deur die lang olifantgras – sy moet wegkom! Sy moet weg van die vlamme wat die wind begin aandryf.

’n Boerekommando jaag met brandende fakkels op die Rooi Kruis se konvooiwaens af, tente vat vlam. Vuurvonke spat. Die gras word ’n see van vlamme. Sy moet padgee. Karl! Waar is Karl? Hy is in Lydenburg – sy moet na hom toe! Half verblind deur haar eie bloed, rol Deborah om. Met die uiterste inspanning hys sy haarself orent. Duiseligheid dreig om haar weer te oorweldig, maar sy veg met alle mag daarteen. Sy móét na hom toe! Anders sal sy doodgaan, sy sal verstik, want die digte swart rook laat haar nou pynlik hoes. Deur betraande oë sien sy dat die rook van onder die krans kom waarop sy haar bevind. Sy sien ook dat vonke daarvandaan opspat, en die droë graspolle waarop dit land aan die brand steek. Sy kry die reuk van petrol …

Skielik word sy teruggeruk na die werklikheid, besef dat die vlamme van die brandende Benz af moet kom, wat verder af onder die krans lê. Karl is dalk nog in die motor, dink sy ontsteld. Dronkerig strompel sy na die rand van die krans. Sonder om te aarsel, begin sy die helling hande-viervoet af te kruip. Sy moet die wrak probeer bereik, miskien leef Karl nog. Voor sy halfpad gevorder het, weet sy aan die versengende hittegolwe wat na haar toe opslaan dat indien Karl nog steeds in die motor is, dit te laat is om hom te red. Niemand kan daardie vlamme oorleef nie.

Sy kyk ’n oomblik verwese na onder, onseker wat haar te doen staan. Toe hoor sy dit: ’n flou kreet. Dit het van regs van die wrak gekom. Sy luister aandagtig, maar hoor nou net die knetterende klank van die vlamme.

“Karl!” Sy gil hees, haar stem grof van die verstikkende rook. “Karl! Waar is jy? Roep weer dat ek kan hoor!” Sy luister, maar daar is geen antwoord nie. Het sy haar verbeel? Haar kop werk nie so goed nie, dink sy suf. Tog, die kreet. Sy hoor dit weer. Hierdie keer herken sy Karl se stem, en sy hoor dat hy haar naam roep.

Deborah huiwer nie. Sy hys haarself orent en klouter holderstebolder in die teenoorgestelde rigting van waar die brandende wrak lê, maar selfs dan dwing die hitte haar om weer ’n entjie hoër op te klim teen die steilte van die helling. Die hernude inspanning maak haar duiselig, naarheid dreig om haar te oorval. Sy veg daarteen, maar is magteloos teen die swart spikkels wat voor haar oë begin tol. Sy hyg hortend na asem, maar die lug wat sy intrek, brand haar longe. Teen ’n slakkepas beur sy weer voort. Hoe ver nog? Veel langer sal sy nie kan aanhou nie, dink sy paniekbevange.

“Karl!” probeer sy roep, maar haar stem is skor, en die woord is skaars meer as ’n fluistering.

Net toe sy wil opgee, sien sy dit skielik: die bont wolvoering van Karl se serp teen die doodgerypte gras. Dit lê teen die voet van ’n rots wat groen gevlek is met korsmos.

Swymelend begin Deborah soontoe te kruip. Die pyn in haar verskeurde hande is oorweldigend, maar sy onderdruk dit. Al waarvoor sy nou bid, is dat hy daar moet wees, daar by sy serp. Nou net enkele treë van haar af … Nog net ’n klein entjie … Sy moet, sy durf nie opgee nie.

Uiteindelik sien sy hom. Karl lê met sy kop na onder. Die geweld van die val moet sy liggaam in die skeur van die rots ingewig het. Swak ná die laaste uiterste inspanning, bereik sy hom.

“Karl.” Sy raak aan hom en hy prewel iets wat sy nie kan verstaan nie. Sy moet hom gemakliker maak, so met sy kop na onder maak dit dinge erger. Sy druk haar arms onder sy skouers in en kry hom onder sy armholtes beet. Sy probeer hom uit die skeur lig, maar sy pynkreet laat haar verskrik terugtree. Sy gaan sit hulpeloos langs hom. Sy streel oor die bleek gesig totdat die ergste gekerm verflou.

“Karl,” pleit sy, “kan jy my verstaan? Ek moet jou probeer loskry. Ek moet jou hier uithaal.” Sou enigiets tot hom deurdring? Sy oë is vol trane en bly gevestig op iets wat net hy kan sien. Sy lippe prewel iets onhoorbaars, maar dan gil hy weer radeloos van pyn.

Deborah probeer weer om haar hande onder hom in te druk. Miskien kan sy hom los grawe, dink sy. Haar hande word warm en glibberig, en haar vingerpunte raak onverwags aan hout. Geskok besef sy dat dit die skerp punte is van ’n boomstomp wat die motor in sy tollende vaart afgebreek het. Toe sy Karl se bebloede jas wegtrek, word haar vermoede bevestig. ’n Gebreekte stuk hout steek deur die holte onder sy uitgeteerde ribbekas. Met afgryse kyk sy na die aaklige wond waaruit die bloed pols. Sy ruk van skrik toe Karl praat.

“Jy huil, prinses,” prewel hy. “Jy gee tóg om.”

Sy skud haar kop en probeer om die trane weg te vee met haar stukkende hande. Sy dwing haarself tot kalmte. Met moeite praat sy met hom. “Ek moet gaan hulp soek, daarsonder kan ek jou nie hier uitkry nie.”

“Nee, te laat … dit is te laat … bly …” pleit hy flou. “Hou my vas, my liefste … dit is koud, so verskriklik koud.”

Sy het nie die krag om hom teë te gaan nie, knik net verslae. Sy kom wankelrig orent, trek haar pelsjas uit en gooi dit saggies oor Karl. Sy gaan sit weer by hom en lig sy kop in haar hande. Miskien kan sy hom só tog gemakliker maak.

“Dankie … dankie, my liefste Deborah,” sê hy saggies. Hy fokus sy starende blik op die son en sy lippe beweeg, asof in ’n stil gebed. Toe gaan sy oë selfs wyer oop. “Vlinders!” sê hy meteens, met ’n vreemde, helder stem. “Hier is swart vlinders, so baie … Kyk hoe fladder hulle … kyk, prinses! Hulle versluier die son! Maar hoekom? Die son is dan nou swart … Deborah, hoe …”

Deborah kan hom nie antwoord nie. Sy kyk huilend toe hoe die dood soos ’n glasuur oor sy oë begin stol. Karl sal nooit weer praat nie, dring die besef uiteindelik tot haar deur. Ten spyte daarvan bly sy steeds so sit met sy kop tussen haar handpalms gestut, want sy kan aan niks anders dink om te doen nie.

Dit is ook hoe hulle haar vind, Kit Malloy en die stalknegte. Hy sê die werkers onmiddellik aan om ’n draagbaar en komberse by sy huis te gaan haal. Sy kyk nie op toe sy die naderende voetstappe hoor nie, knarsend hard in die stil, koue môre. Eers toe hy by haar kom en haar naam noem, lig sy verdwaas haar kop.

Skok ruk deur Kit toe hy haar bloedbesmeerde gesig sien, haar oë vol pyn en verwarring. Woordeloos hurk hy langs haar en Karl Mannheim. Die man is dood, maar Kit vermoed dat sy in die toestand waarin sy verkeer dit nog nie besef nie. “Hy voel nie meer pyn nie, Deborah.” Hy praat paaiend om haar nie verder te ontstel nie. Sy reageer nie. Hy weet nie eens of sy woorde tot haar deurdring nie. Hy sit sy hand oor hare. “Karl is dood, Deborah.”

Stadig draai sy haar kop na hom en knik gelate. “Ek weet,” antwoord sy hees. “Hy wou son toe vlieg, Kit. Hy wou my ook soontoe vat … miskien is hy nou daar.”

Hy kyk haar bekommerd aan. Sy het waarskynlik harsingskudding, of kan dit wees dat sy tog bedoel wat sy sê? Dat dit selfmoord was, en dat Mannheim haar ook wou doodmaak? Was die ellendeling só mal?

Deborah laat sak haar kop en bedek dit met haar bebloede hande, dan begin sy spasmodies te sidder soos die grusaamheid van haar ervaring haar begin oorweldig. Kit wag nie langer nie, hy trek die bewende vrou teen sy bors vas en sus haar woordeloos, soos hy sy kind sou vertroos.

In die vreemde verwarring waarin sy verkeer, dring die gerusstelling van menslike nabyheid tot Deborah deur. Sy het so koud geword nadat sy haar jas oor Karl gegooi het, en nou aanvaar sy die warmte van Kit se liggaam teen hare. Sy het nie besef hoe koud sy was nie, maar nou is dit beter, sy bewe nie meer so erg nie. Sy lig haar kop. Haar benewelde oë fokus op Kit se gesig, waarop sy ’n diepe deernis lees. Sy maak haar oë moeg toe, want die matheid wat haar oorval, wil haar laat slaap – vir ewig selfs, solank sy net soos nou veilig by hom kan wees.

Toe haar ergste bewing verstil, streel Kit vertroostend oor Deborah se nek. Hy draai haar kop effens om te sien hoe ernstig haar wond is. Die bloed stroom steeds daaruit, merk hy ontsteld op. Hy praat rustig om haar nie te ontstem nie.

“Sit net stil, jy het ’n lelike sny aan jou slaap. Ek wil probeer om die bloed te stop.” Uit sy baadjiesak haal hy ’n sakdoek wat hy dik vou en versigtig teen haar slaap druk. “Kan jy dit ’n kort rukkie so vashou?”

Sy knik verleë, maar wil paniekerig raak toe hy haar laat los. Sy kyk op en sien hoe sy sterk hande sy baadjie en hemp afpluk en hoe hy sy hemp se nate uitmekaar ruk. Sy kyk hoe hy die materiaal in stroke skeur. Hy kom hurk weer langs haar. Met geoefende hande begin hy haar kop te verbind. Sy ruik Kit se skoon, manlike reuk wat nog aan die verbande kleef, en ook dit laat haar rustiger voel.

“So ja,” sê Kit, uiteindelik tevrede. “Tot tyd en wyl sal dit voldoende moet wees.” Hy leun oor haar, trek sy baadjie nader, en glip dit dan oor sy kaal bolyf voor hy haar weer teen hom vasdruk. “Dis die enigste manier wat ek jou nou kan warm hou, maar die ander sal enige oomblik terugkeer.”

Sy gerusstellende stem … dit het haar nog altyd aan bruin fluweel herinner, dink Deborah. Sy wil hom sê dat dit nie saak maak of hulp kom of nie, dis goed so, so naby hom. Moeg maak sy haar oë toe, en dié keer veg sy nie teen die donkerte wat haar weer insuig nie.

Kit sien hoe sy haar bewussyn verloor, en kyk verlig op toe hy hoër teen die rant sy manne hoor aankom. Hy sien ook vir Simson in sy deftige pikkewynuitrusting in die agterhoede. Simson dra die noodhulpsak. Getroue, intelligente man, dink Kit dankbaar. Deborah het onmiddellik mediese hulp nodig. Daarna sal hy reëlings tref oor Karl. Hy sal Kurt moet laat weet.