Читать книгу Hartklop Omnibus 1 - Malene Breytenbach - Страница 12

“Jy moenie dink ek gaan arm en versukkeld uit dié huwelik loop nie, Charl Naudé. Jy gaan betaal! Ek is aan ’n hoë lewenstandaard gewoond en ek gaan dit nie prysgee nie.”

Maureen se skril stem weergalm deur die huis en hy weet haar gesig is vertrek en die trane loop. Hy luister hoe sy vrou vir die hoeveelste keer in hulle jare saam gil en kyf, want hy kan nie anders nie. Sonder om na haar te kyk, loop hy na die drankkabinet en skink vir hom ’n whisky.

Waarom het sy die skeidagvaarding nie verwag nie? Hy skimp al lank daaroor. Kon sy haarself regtig wysmaak dat hy dit nie bedoel nie, terwyl hulle gedurig so haaks is?

Hy teug en wag vir haar stem om in snikke en hortende aantygings oor te gaan. Hy ken al die verloop van dié soort scène. Goddank, een van die dae is dit verby. Sal hy dan uiteindelik rus vir sy siel kry?

’n Mooi, ernstige gesig met intelligente helderblou oë doem voor sy geestesoog op en hy sug. Brenda Wiechers. Die dokter wat vir haar pasiënte geskenke aandra en dink niemand kom dit agter nie. ’n Vrou met ’n hart. ’n Vrou wat in die moeilikste omstandighede en onder groot druk kalm kan bly en funksioneer. ’n Vrou wat nie lyk asof sy ooit soos ’n viswyf op iemand sal skree nie.

“Luister jy wat ek vir jou sê?” klief die vlymskerp stem deur die lug.

Hy draai om en kyk haar minagtend aan. “Ek hoor jou duidelik, Maureen. Jy skree in elk geval so hard dat die strate antwoord gee. Ek is seker die bure hoor jou, al is die erf so groot. Probeer asseblief om nie soos ’n straatvrou te kyf nie.”

Hemel, wat het geword van die lieftallige, sagte meisie met wie hy getrou het? Sy is ’n mooi vrou, maar sy het vir hom lelik geword.

Sy blaas haar neus hard. “Ek stap uit met die helfte van jou boedel, indien nie meer nie. Jy verdien ’n plaas se blerrie geld, jy kan betaal. Hierdie huis is myne. Ek wil minstens vyftigduisend rand ’n maand hê, en ’n nuwe motor.”

“Jy sal kry wat jou wetlik toekom. Niks meer en niks minder nie. Die prokureur sal dit aan jou kommunikeer. Moenie vergeet dat ek vir jou die boetiek en die eerste voorraad gekoop het nie. Dis nie asof jy geen inkomste gaan hê nie.”

Eintlik moes hulle lankal geskei het, dink hy en kyk met afkeer na haar. Hoe het hy so lank uitgehou? Hy was eens so lief vir haar, toe versmoor sy daardie liefde met haar venyn en jaloesie. Hy het haar jammer gekry, maar dié jammerte is ook nou uitgeput. Hy wil net van haar ontslae raak. So gou moontlik.

Vir die eerste keer in sy lewe is hy bly dat hulle nie kinders gehad het nie. Hoeveel meer gekompliseerd sou ’n skeisaak dan nie gewees het nie. Sy sou vir die hoogste onderhoud gestry en baklei het, want eintlik wil sy hom kaal uittrek. Sy glo mos dat hy minstens een minnares het.

“Asof dit nie genoeg is dat Celeste, die klein rubbish, so met jou aangegaan het nie, hoor ek daar is ’n nuwe kliniese assistent wat nou jou tyd in beslag neem.”

Sy kop ruk op toe hy dié aantyging hoor.

“Hou jou mond, Maureen. Daar was baie kere dat ek dit wou toeklap, maar ek is grootgemaak om nie vroue te slaan nie. Jy kan ’n mens genadeloos uittart, weet jy? Dit lyk soms vir my asof jy wil hê ek moet jou te lyf gaan.”

“Wel, dan raak jy minstens aan my. Deesdae het jy nie meer lus vir my nie, maar aan die begin het jy my soos ’n koningin behandel. Jy raak natuurlik net moeg vir vrouens. Jy sal vir daardie slet van ’n Celeste net so moeg raak.”

“Wat ek ook al van Celeste sê of ontken, het net geen effek op jou nie, of hoe? Jy ly aan vervolgingswaan en die uiterste vorm van jaloesie. Ek dink nie jy is gebalanseerd nie, maar jy weier om vir sielkundige hulp te gaan. En van watter kliniese assistent praat jy, as ek mag vra?”

“Die naam van die klein merrie is Brenda Wiechers.”

Sy rug voel soos ’n laaistok. “Sy is geen merrie nie en sy neem nie my tyd in beslag nie.”

Sou Maureen uitgevind het van die aand dat hy Brenda moes red toe haar motor ingegee het? Wie sou haar vertel het? Dit was tog eintlik heel onskuldig.

Maureen is nou in volle gang en sy kan nie ophou nie. “Sy het my self gesê.”

Hy kyk geskok na haar. “Hoe en waar het sy jou nogal gesê?”

“Sy was in die winkel en toe sy agterkom wie ek is, weier sy om die jas te koop wat sy aangepas het en wat ek reeds begin opskryf het. ‘Jy kan vir Charl Naudé maar los, want ek wil hom hê en ek gaan hom kry,’ het sy gesê. Wat dink jy dáárvan, my liewe, ontroue eggenoot?”

“Eggenoot se voet,” kners hy dit uit.

Hy kan nie glo dat iemand so ordentlik soos Brenda so iets sou kwytraak nie. Nee, sy is die laaste persoon wat haar so sou gedra. Dit sou beteken sy is verlief op hom, en sy is nie. Hy het mos gesien hoe sy daardie Engelsman soen – dis seker vir hom wat sy liefhet. Die gedagte laat hom nog erger voel.

“Ek glo nie jou storie oor wat Brenda Wiechers vir jou gesê het nie. Jy suig dit uit jou duim om my by te kom,” kap hy teë.

“Natuurlik wil jy dit kastig nie glo nie. Maar sy is nie die ergste van ons probleme nie. Celeste en daardie ongebore baba is die grootste gemors waarin jy jouself … en ons … laat beland het. Ons is die talk of the town, ons drie en ’n half.”

Charl sit sy glas so hard neer dat sy skrik.

“Ek het genoeg van jou gehad, Maureen. Nou kan ek nie meer nie. Ek loop nou, en ek kom nie terug nie. Ons kan deur die prokureurs kommunikeer.”

Hy loop verby haar, met die trappe op, na sy kamer. Lank laas was hy so siedend. Só erg dat hy na aan geweld is. As hy nie hier wegkom nie, is Maureen in gevaar.

Hy gaan net genoeg pak vir vanaand en dan vir sy skoonsuster vra of hulle die res van sy goed kan laat haal. Hy gaan vanaand in ’n gastehuis tuis. Môre kan hy vir hom ’n behoorlike blyplek reël.

Toe hy met die tas afkom, sit Maureen ineengedoke op ’n stoel in die portaal. Sy kyk op toe hy nader kom.

“Moenie gaan nie, Charl,” vra sy gebroke. “Ek is nog lief vir jou. Ek weet nie wat in my invaar nie. Dis net asof die duiwel van my besit neem.”

Sy staan op en kom gryp sy hand, maar hy ruk los.

“Hoeveel keer moet ons hierdie toneel oor en oor speel? Dis soos ’n verhoogstuk wat elke aand, vir jare lank, dieselfde is. Ons albei ken al die woorde uit ons kop en agterstevoor. Ek is so moeg dat ek dit nie meer kan hou nie. Los my uit. Ek het jou eens op ’n tyd liefgehad, maar dis verby.”

Emosioneel uitgeput loop hy by die voordeur uit na die motorhuis. Maureen se wilde snikke en smekinge trek agter hom aan, maar hy kyk nie een keer om nie.

Waar hét sy aan Brenda gekom? Was Brenda regtig by haar in die winkel? Dis nie onmoontlik nie. Maar Brenda sou nooit vir Maureen gesê het sy wil hom hê nie. Sy is nie venynig en onbeskof nie. Buitendien het sy daardie Engelsman gesoen soos ’n verliefde vrou.

Dalk moet hy die aanbod van die kliniek in Switserland ernstig oorweeg, sodat hy uit hierdie omstandighede kan wegkom.

Charl ry Stellenbosch toe en volg die aanwysings na die huis in die voorstad La Colline. Dis waarheen Celeste met haar duidelik swanger lyf gegaan het. Terug na haar ma. Sy het twee jaar lank vir hom gewerk en hy voel op ’n manier verantwoordelik vir haar.

As die pa uit die prentjie verdwyn het en sy nou in ’n penarie is, sal hy moet probeer help. Haar ma, wat skynbaar kerkvas en konserwatief is, is natuurlik baie kwaad, baie skaam en baie bitter.

Hy het al genoeg tiener- en ongewenste swangerskappe gesien om presies te weet hoe Celeste en haar ma moet voel.

Celeste het natuurlik ’n kans gevat en dit het in haar gesig ontplof. Dis tog nie asof sy niks van voorbehoedmiddels en die gevare van ongehude moederskap geweet het nie.

Hy hou voor die huis stil en klim uit. Sy motor lyk skielik ongepas luuks in dié buurt. Kinders wat in die straat speel, hou op met bal skop en kyk verbaas na die motor en dan na hom.

Die lendelam hekkie tjier luid toe hy dit oopstoot. Die paadjie na die voordeur is ongelyk en gekraak. Is dít nou die huis waar die mooi, vrolike Celeste grootgeword het?

Die kort, vet vroutjie met die voorskoot en suur gesig wat vir hom die deur oopmaak, se oë vernou.

“So, jy het darem uiteindelik besluit om die ordentlike ding te doen en te kom kyk hoe dit met Celeste gaan. Ek neem aan jy is die ryk en belangrike dokter Charl Naudé?” sê die vrou bitsig.

“Mevrou Wierenga, veronderstel ek?” vra hy bedaard. “Ja, ek is Charl Naudé.”

Hy het nie verwag om só vyandig begroet te word nie.

“Kom in, ons het belangrike dinge om oor te praat, dokter.”

Hy volg haar na die klein sitkamertjie. Die meubels is oud en geskif en daar is gehekelde lappies oor die rug- en armleunings gedrapeer. Op die tafeltjies is goedkoop ornamente. Die mat is ’n nagemaakte Persiese tapyt. ’n Groot swart kat lê op ’n stoel en kyk groenogig op toe hy inkom.

“Celeste slaap, maar ek sal haar gaan wakker maak. Sy is maar moeg noudat haar tyd nader kom en haar lyf so swaar is. Sit, dokter.”

Charl gaan sit op ’n stoel en kyk na die kat. “Kietsie,” sê hy en steek sy hand uit. Hy hou van katte. Die kat staan op en vryf teen sy hand. Toe spring hy op sy skoot en maak hom tuis.

“Jy is darem voor op die wa,” sê hy en streel die kat. Dis darem een vriendelike wese in hierdie huis.

“Celeste!” hoor hy die vrou se skril stem in die gang. “Jou dokter is hier. Kom praat met hom.”

Sy kom terug, kyk afkeurend na die kat op sy skoot en gaan sit swaar in een van die stoele. Haar skerp bruin oë kyk hom ’n barshou. Hy kyk reguit en vreesloos terug.

“Ek kan vir jou sê, dis vir ons ’n groot skande dat Celeste oor die tou gaan staan en trap het.” Haar stem is beskuldigend.

“Ek kan dit verstaan, maar dis tog iets wat deesdae baie gebeur. Dis nie die einde van die wêreld nie. Ons is nie meer in die negentiende eeu nie.”

Sy gluur hom aan. “O, dis maklik afgemaak, nè? Die man knoop sy broek toe en daar gaat hy en die vrou sit met die gebakte pere.”

Charl vererg hom bloedig en sit vorentoe, sodat die kat verskrik afspring.

“U is nie dalk besig om my te beskuldig dat ek die pa van Celeste se ongebore kind is nie, of hoe, mevrou Wierenga? Want as u is, kan ek u vir karakterskending en ’n paar ander dinge dagvaar.”

Sy skrik haar duidelik asvaal, maar sy kap terug: “Wie anders is die pa? Dis jý. Moenie dink jy kan haar net so in die dinges los net omdat jy ryk en belangrik is nie. Mans soos jy wil mos nie erken dat hulle rondloop nie.”

“Dis beslis nie ek wat die pa is nie, mevrou, want ek het nooit by haar geslaap nie. En al is ek ’n ginekoloog, het ek dit nog nie reggekry om windbestuiwing te vervolmaak nie.”

Hy weet hy is nou lelik sarkasties, maar hy is woedend. Dit wil regtig vir hom lyk asof Celeste vir haar ma gesê het hy is die pa.

Die vrou is dadelik weer op die aanval. “Waarom is jy dan besig om van jou vrou te skei? Dis oor sy uitgevind het van Celeste en die baba, is dit nie?”

“Ag nee, dis nie waar nie, Ma,” kom Celeste se stem van die deur af.

Sy kom in en Charl is geskok om te sien hoe verslons sy is en hoe swaar sy die kleintjie dra. Alles voor, en sy hou haar skraal hand onder haar buik asof sy dit in die lug probeer hou. Die mooi meisie van vroeër het ’n gedaanteverwisseling ondergaan.

Hy staan op. “Dag, Celeste. Ek wou kom kyk hoe dit met jou gaan. Ek kan jou ondersoek. Wanneer het jy laas ’n behoorlike ondersoek gehad?”

“Dankie dat jy gekom het, dokter. Dis nie meer so lank nie, en ek voel soos ’n dragtige olifant. Dankie dat jy my wil ondersoek ook. Ek was nog nie weer by ’n dokter nie.”

Sy glimlag selfbejammerend en haar oë is blink van die trane. Lomp en swaar gaan sit sy op ’n tweesitplekbankie.

“Toe, julle twee kan nou maar met die waarheid uitkom,” krys mevrou Wierenga. “Vertel vir my hoe hierdie skandelike toestand waarin Celeste nou is, kon gebeur het.”

Charl kyk weer vererg na haar en toe na Celeste. “Ja, vertel asseblief die waarheid, want ek kan sien jou ma is onder ’n wanindruk. Is ek die pa of nie?”

“Nee.” Dis meer ’n sug as ’n woord.

Mevrou Wierenga lyk asof sy wil verstik. Haar gesig word vuurrooi. “Maar jy het my heeltyd laat verstaan dat dié man die pa is.”

Celeste begin huil. “Ek het gesê die pa is dokter Naudé, maar dis nie hiérdie dokter Naudé nie, Ma.”

Charl staar haar verstom aan. Daar is ’n paar dokter Naudés in die familie. Kan dit sy broer wees wat … Nee, hy sou nooit met so ’n jong meisie mors nie. Veral nie as sy by sy broer werk nie.

“Maar watter een is dit dan?” skril die vrou.

Celeste vee haar neus en oë met ’n sakdoek af. “Dis sy nefie, Thomas. Wat nou in Engeland is.”

Charl swets voordat hy homself kan keer. “Het hy tog nie wragtig by jou … met jou ’n verhouding aangeknoop nie? Ek kan sy nek omdraai!”

Hoe kon hy so dom gewees het om nie vir Thomas te verdink nie? Hy het gedurig by die praktyk kom kuier.

“Thomas het nie geweet van die kind voordat hy weg is nie. Ek het vir hom geskryf, maar hy het nooit my briewe beantwoord nie, en ek was te skaam om na jou te gaan.”

Sy kyk na Charl met oë wat oorloop van trane en snuif hard. Sy is verwese en bedremmeld. Hy vermoed dat Thomas maar te bly was om van haar ontslae te raak en aan te beweeg. Hy het waarskynlik nooit eens haar briewe oopgemaak nie.

Hy het groot moeite om sy humeur te beteuel. “Weet jy nie dat almal – my vrou van wie ek besig is om te skei inkluis – loop en skinder dat ek die pa is nie, Celeste?”

“Ek is jammer,” snik sy.

Hy staan op. “Wel, nou weet jou ma darem die waarheid.”

Hy haal sy tjekboek uit, en sy vulpen, en skroef dit oop.

“Jy het seker geld nodig. En Thomas wat jou moes gehelp het, het sy plig skandelik versaak.”

Celeste en haar ma kyk hom met groot oë aan terwyl hy ’n tjek vir tienduisend rand uitskryf.

Hy gee dit vir Celeste en sy trek haar asem in. “Dis so baie! Dankie, dokter.”

Sy begin weer huil en haar ma neem die tjek en kyk verstom daarna.

“Dankie, dokter,” sê sy tranerig. “Ons arme kind het dit baie nodig.”

Ja, nou het haar houding handomkeer verander, dink hy minagtend.

“Ek sal my neef in kennis stel en ons sal weer van ons laat hoor. Jy moet daar by Tygerberg kom kraam, waar jy alles verniet sal kry. Ek sal sorg dat ek ’n ogie oor jou hou en dat alles reg verloop. Laat my net asseblief betyds weet. As jy hier aandag nodig het, gaan na dokter Rolf Wiechers in Dorpstraat. Ek sal die koste dra.”

“Dankie, dokter,” sê hulle gelyk, die ma nou baie nederig.

Hulle volg hom na die deur, waar albei onderdanig vriendelik groet en kyk hoe hy na die tuinhekkie loop.

“Geld wat stom is, maak reg wat krom is,” mompel hy moedeloos.

Maar in dié geval is die regmaak nie so maklik nie. Geld kan nie sy reputasie red nie. Hy kan tog nie ’n advertensie in die koerant laat plaas nie: Dokter Charl Naudé is nie die vader van die baba wat Celeste Wierenga verwag nie.

Maureen beswadder hom ook nog agter sy rug. By die hospitaal skinder hulle natuurlik, want daar is van die mense wat Celeste geken het.

Hy skakel sy motor aan en trek vinnig weg. Om te dink dat sommige mense kinders so begeer, en ander wat hulle nie wil hê nie, kry hulle so maklik. Dit was nog altyd een van die tragedies, een van die ironieë van die lewe. Die lewe was nooit bedoel om regverdig te wees nie.

Daardie ellendige Thomas! Hy is besig om ’n doktertjie in Engeland verbete na te jaag, want haar ouers is ryk en vernaam. Wel, as dit afhang van hom wat Charl is, is dit nou neusie verby met daardie ambisie. Hy voel eintlik siek van teleurstelling in die nefie vir wie hy altyd so partydig was.

En wat hy sowaar op ’n kol aan iemand van die kaliber van Brenda Wiechers wou afsmeer, want hy het gedink sy kan ’n goeie invloed op die wilde Thomas uitoefen. Sy is gans te goed vir Thomas.

Hy gaan beslis die saak met Thomas se ouers bespreek. Hulle is seker salig onbewus van alles, en die hele sak patats moet nou maar uit. Arme Salomé en Arrie gaan baie teleurgesteld in hulle jongste seun wees. Hy wat Charl is, gaan nie toelaat dat Celeste en daardie kind weggegooi word nie. Al het sy hoe erg gefouteer, en al moet hy sy arms stompies baklei. Daar is ’n reg en ’n verkeerd, en ’n mens moet met jou gewete kan saamleef. Thomas het nog altyd te maklik weggekom met sy oortredings. Hy is gans te veel bederf.

Kinders is die kosbaarste goed op aarde. Hulle kan jou gelukkig maak, of bitter teleurstel. Desnieteenstaande bly hulle joune, tot die dag dat jy jou kop neerlê.

Charl skakel dié aand vir Thomas.

“Haai, dis lekker om van jou te hoor –” begin Thomas.

Maar Charl val hom saaklik in die rede. “Ek was vandag by Celeste Wierenga, wat by haar ma op Stellenbosch gaan bly het. Sy het erken dat jy die pa van haar kind is.”

Daar is ’n geskokte stilte en toe stotter Thomas: “Ek is die p … pa van haar k … kind?”

“Thomas, ek sit met die nare vermoede dat jy weet dis waar.”

“Bliksem,” vloek Thomas.

Ja, uitgevang, my arme nefie, dink Charl meewarig. Vloek sal nie help nie. Nou sal jy die gelag maar moet betaal.

“Jy behoort die eerbare ding te doen en met haar te trou,” sê Charl streng. “Die kind moet ook sy pa se naam kry, anders dra hy die smet van buite-egtelikheid.”

“Hoe kan ek met so ’n vroumens trou? Ons het ’n fling gehad en sy het gesweer sy is op die pil. Ek dink sy wou my vang. Sy wou ’n dokter vir ’n man hê. Toe sy jou nie kon kry nie, was ek die next best thing. Hoe sal sy ooit by die familie inpas? Sy’s common. Mooi maar common. Die Naudés is geleerde mense en sy het net matriek.”

Thomas se stem raak amper falset, so ontsteld is hy.

“As jy al wat ’n meisie is bed toe sleep, loop jy die gevaar om in so ’n gat te trap,” berispe Charl hom bars. “Hoe kon jy onder my neus my ontvangsdame verlei het?”

“Hel, Charl, sy was verlief op my. Sy het my nie net aanleiding gegee nie, maar hard gewerk om mý te verlei. Toe ek weg is Londen toe, het ek nie geweet sy verwag nie. Sy het dit natuurlik ook nie geweet nie, maar eers uitgevind nadat ek weg was. Dalk was sy nie eens seker wie die pa is nie.”

Charl is siedend. “Wat insinueer jy? Dat ék ook my innings by haar gehad het? Al het my huwelik gewankel, het ek nooit so iets met daardie meisie aangevang nie. Ek beskou dit regtig as benede my waardigheid om my eie ontvangsdame te misbruik. En as ek iets tussen julle vermoed het, het ek ’n stokkie daarvoor gesteek. Wat vir my die ergste is, is dat almal dink ék is die pa.”

“Hel, ek is jammer.”

“Jammer? Jy het my goeie reputasie moontlik onherstelbaar geskaad. As ’n mens dit eers verloor, kry jy dit moeilik terug. Mense skinder mos graag. En die feit dat ek en Maureen net mooi nou aan die skei is, is vet op die vuur. Nou brand dit eers lekker.”

“As die kind aangeneem word, sal alles oorwaai.” Thomas se stem klink amper pleitend.

“Jy gaan nie die kind laat aanneem nie. Daardie klein mensie is ’n Naudé, bloed van ons bloed, met Naudé-gene. Moenie vir my sê jy voel niks vir hom nie. Was dit myne, sou ek hemel en aarde versit het om hom te hou.”

“Jý kan hom altyd aanneem as dit vir jou so belangrik is.”

Daar is ’n kort stilte. Charl kan amper nie sy stem beheer toe hy weer praat nie. “Hoe kan ’n geskeide man ’n kind aanneem? Daar moet ’n ma wees. Hoe durf jy in elk geval jou verantwoordelikheid op my probeer afskuif? Jy het lankal die waardes wat jou ouers jou geleer het oorboord gegooi!”

“My ouers het my afgeskeep, want hulle was te besig om geld te maak.” Thomas se stem is skor en selfbejammerend.

“Ag so? Hulle het geld gemaak wat jou in staat gestel het om maklik deur die lewe te gaan. Jy wou nooit hard werk nie, maar jy het darem MB ChB geslaag. Nou beskou jy jouself as te verhewe om te trou met die vrou wat jou kind verwag. Jy stel my geweldig teleur, Thomas.”

“Ek wil met Janet Wyndham trou, jy weet dit. Daar is geen vergelyking tussen haar en Celeste nie,” protesteer Thomas.

“Jammer, maar dis van die baan. Jy kan nie nou meer by Janet Wyndham aanlê nie.”

Daar is weer ’n stilte en toe iets wat vir Charl amper soos ’n snik klink.

“Jy sal maar moet regmaak waar jy verbrou het, my nefie. Jammer, maar as jy nie self eerbaar wil optree nie, sal ek jou moet dwing. Jy sal oor twee dae Kaap toe vlieg en met Celeste kom trou. Daarna sal jy haar en die kind onderhou, of jy met haar wil saamleef of nie. Ek sal sorg dat jou vlug gereël word, ek sal die blitstroue met ’n magistraat-vriend reël, en ek sal as getuie optree.”

“Charl, hel, hoe kan jy my probeer dwing?” Thomas se stem is rebels.

“Hoe? Jy weet mos daar is iets soos DNS-toetse. Ons kan bewys dat jy die pa is. Jou ouers sal ook nie wil hê jy moet jou kind weggooi nie. Moet my nie teleurstel nie, want dan sien jy my nooit weer nie.”

Hy hoor hoe Thomas aan die ander kant begin huil.

“Nou goed,” stem hy naderhand snuiwend in. “Maar op een voorwaarde.”

“Jy is nie in ’n posisie om voorwaardes te stel nie, Thomas, maar laat ek hoor.”

“Ek wil onmiddellik na die troue terugkom Londen toe.”

Charl oorweeg dit. Hy is besig om sy neef tot ’n ongelukkige huwelik te verdoem, en dit is erg.

“Goed,” stem hy in. “Maar ons sal jou vrou en kind in ’n ordentlike voorstad, in Durbanville, vestig. Sy gaan nie ’n Naudé in die patetiese omstandighede grootmaak waarin sy haar nou bevind nie. Haar ma is arm en versukkeld. Jy sal sorg dat sy en die kind nooit gebrek ly nie. Die verhouding tussen julle sal julle maar self moet uitwerk, maar jy moet net weet dat daardie vryheid wat jy opeis, teen ’n prys kom.”

“Dis reg so.”

“Ek kan jou nie hoor nie.”

“Dis reg, dan kom ek.”

“Goed, ek sal jou van die besonderhede in kennis stel. Die vlug, die tyd van die troue, ensovoorts. Celeste is naby haar tyd en sy lyk nie sterk nie.”

Toe hy aflui, voel hy dit so duidelik asof Thomas dit vir hom gesê het: hy wens Celeste sterf in kraam.

Nie sy of daardie kind sal sterf nie, dink Charl grimmig. Daarvoor sal hy sorg.