Читать книгу Zmiany klimatu - Mark Maslin - Страница 20

Ekonomiści byli zaangażowani w prace nad zmianami klimatu od początku rozwoju IPCC. Na debatę o zmianach klimatu wpływ miały dwie kluczowe, acz zupełnie odmienne publikacje. Pierwszą z nich była książka Bjørna Lomborga opublikowana w języku angielskim w 2001 r. pt. The Skeptical Environmentalist (Sceptyczny ekolog). W tej i w kolejnych książkach twierdzi on, że koszty ograniczenia emisji gazów cieplarnianych są bardzo wysokie, a zmiany klimatu dotykają głównie mieszkańców biednych państw. Proponuje w związku z tym przekazanie finansowania przeznaczonego na ograniczenie emisji na rzecz zmniejszenia ubóstwa na świecie i wsparcie państw najbiedniejszych. Argumentuje dalej, że w skrajnej sytuacji głodu, nie myśli się o stanie planety, jaką pozostawimy dzieciom, lecz o tym czy w ogóle możemy mieć dzieci. Poglądy Lomborga, jak łatwo można sobie wyobrazić, wzbudziły wiele kontrowersji. Drugą kluczową pozycją był tzw. Raport Sterna z 2006 r. pt. Ekonomia zmian klimatu, zamówiony przez rząd brytyjski. Raport powstał pod przewodnictwem sir Nicholasa Sterna, ówczesnego doradcy rządu brytyjskiego w kwestii ekonomii zmian klimatu i rozwoju podległego bezpośrednio premierowi (wówczas Tony’emu Blairowi). Uznał on, że zaniechanie działań może kosztować ludzkość corocznie od 5 do 20% światowego PKB. Oznacza to więc, że cały świat traci ⅕ dochodu, który mógłby zostać przeznaczony na walkę z konsekwencjami zmian klimatu (dyskusja w rozdziale 5). To stawia wpływ zmian klimatu w zupełnie innej skali ekonomicznej niż w projekcie Lomborga. Raport Sterna przynosi jednak pewną ulgę, ponieważ wskazuje, że przeznaczenie 1% światowego PKB pozwoliłoby na pokrycie kosztów na rzecz zmniejszenia emisji gazów cieplarnianych i adaptacji do zmian klimatu. Część ekonomistów skrytykowała raport odnosząc się do szczegółowych aspektów jak np. wykorzystanie właściwych stóp dyskontowych. Stopy te wykorzystywane są przez ekonomistów dla obliczeń przyszłej konsumpcji, która z założenia maleje. Reasumując, przyszła konsumpcja może być mniejsza, ponieważ ludzie wolą teraźniejszość od przyszłości. Dla przykładu William Nordhaus przyjął stopę dyskontową na poziomie do 3%, co oznaczało, że za 25 lat korzyści ekologiczne będą warte o połowę mniej niż obecnie. Raport był również krytykowany za przyjęcie zbyt optymistycznych kosztów przejścia do świata niskoemisyjnego. W czerwcu 2008 r. sir Nicholas Stern zmienił swoje szacunki do 2% światowego PKB. Bez względu na pewne niedociągnięcia, Raport Sterna wywołał na świecie wręcz „sejsmiczne fale”. Stwierdzono bowiem, że zagrożenie musi być znaczne, jeżeli ekonomiści zaczynają martwić się o koszty zmian klimatu.