Читать книгу Gorączka - Mehmet Dicle - Страница 12

W skład niniejszego zbioru weszły dwadzieścia dwa wybrane opowiadania z trzech wydanych dotychczas przez pisarza książek. W porozumieniu z autorem, za tytuł całości obraliśmy tytuł ostatniego tomu wydanego w Turcji w 2015 roku – tj. Gorączka (po kurdyjsku Ta). Kolejność zaprezentowanych w książce opowiadań odpowiada tej zawartej w kolejnych tomach. Tak więc opowiadania Róże Salego (Gulên Sala), Hańba mężczyzny (Heyfa mêran), Złote nożyce (Meqesê Zêrîn), Drzewo życzeń (Dara Miradan), Kobieta i mężczyzna (Jinek û mêrek), Nadzieja (Hêvî), Sprzedawca obwarzanków (Simîtfiroş) pochodzą z debiutanckiego zbioru Diclego zatytułowanego Asûs wydanego w Turcji dwukrotnie, w 2005 i 2013 roku. W zbiorze tym opowiadania podzielone są na dwie części, które rozpoczynają określone motta: Li navçeyeke dûr jiyan xewneke drêj bû – „W dalekiej krainie życie było długim snem” oraz Em bi bayê reş ketin – „Porwała nas wichura”. Pierwsze nawiązuje do miejsca akcji, którym jest wyimaginowana kraina o nazwie Asûs, będąca takim właśnie oddalonym regionem, w którym realność miesza się z baśnią. Drugi prezentuje opowiadania, których akcja rozgrywa się w wielkim anonimowym mieście. Można je uznać być może za tytuły dwóch odmiennych nieco tematycznie cykli, niemniej drugie zdanie jest też cytatem wyjętym z opowiadania Nadzieja. Oryginalnie w skład Asûsu wchodzą też trzy inne opowiadania, których nie przetłumaczono: Święta ziemia (Axa Pȋroz), Pełnia (Taveheyv) i Kampus (Kampûs).

Ze zbioru Nara, który ukazał się w Turcji w 2010 roku, wybraliśmy pięć kolejnych opowiadań. Są to Nara (Nara), Lato miłości (Havîna Evînê), Ogień Zulejchi (Agirê Zuleyxayê) i Odblask (Beysûs). Poza tym do zbioru Nara wchodzą też trzy inne opowiadania Leylan (Leylan), Żałobne ptaki i zegarek (Çivȋkên Şȋn û Serkȋsof), Świąteczny cukierek (Şekirê eydê), których tutaj brak. Z ostatniego zbioru opowiadań, z którego zaczerpnęliśmy tytuł dla całości – tj. Gorączka (2013), zaprezentowana została zdecydowana większość utworów: Rok bied (Sala Kulê), Srebro i złoto (Zîv û Zêr), Gorączka (Ta), Polowanie (Seyd), Ranna żmija (Marê Birîndar), Lepsi od nas (Ji Me Çêtir), Gniazdo sroki (Hêlîna Qijikê), Dwa źródła (Du Kanî), Deszcz i tajemnica (Baran û Nepen), Maria (Maria). Poza tym wyborem w oryginale znajdują się jeszcze opowiadania Roni (Ronî) i Głucha noc w Asûsie (Li Asûsê Şeveke Kerr).

Dokonując wyboru, starałam się przedstawić opowiadania różne tematycznie i stylistycznie, a także te, które mogą zainteresować polskiego czytelnika ze względu na zawarty w nich kontekst historyczny, który mimo że wyrażony aluzyjnie, staje się nieraz ciekawym komentarzem. Dotyczy to zwłaszcza tragicznych wydarzeń 1915 roku – tj. ludobójstwa dokonanego na Ormianach z rozkazu władz tureckich przez turecką armię i tureckie oraz kurdyjskie grupy zbrojne, tzw. çete. Jednak w przypadku wielu opowiadań czas ulega pewnemu przeistoczeniu i wymieszaniu, stając się raczej czymś w rodzaju niesprecyzowanego bezczasu.