Читать книгу 100 przebojów muzyki klasycznej - Robert Ginalski - Страница 9

Aria na strunie G (w oryginale Air z III Suity orkiestrowej D-dur BWV 1068) to jeden z najczęściej wykonywanych utworów Bacha. Skrzypek August Wilhelmj dokonał transkrypcji na skrzypce i fortepian w taki sposób, by – chcąc się popisać wirtuozerią – mógł podczas recitali grać tylko na najniżej strojonej strunie skrzypiec, właśnie G, i stąd wzięła się obecna nazwa.

Dzieło to przerabiano na wszelkie możliwe instrumenty: organy, kwartety i tria smyczkowe, trąbkę, saksofon, wiolonczelę, flugelhorn (skrzydłówkę), a nawet na gitarę klasyczną (John Williams z zespołem!) oraz fletnię Pana i skrzypce elektryczne (Vanessa Mae); niezwykły urok ma nagranie Wendy Carlos na syntezatorach. Arię na strunie G wykorzystywano także do reklam (pamiętna reklama perfum Lancôme) i gier komputerowych.

W filmach jest wszechobecna: od znakomitych thrillerów Siedem i Adwokat diabła, przez komedie jak Wielki podryw, obyczajowe Moll Flanders, Ta jedna noc czy Uciekająca panna młoda, po kultową Żółtą łódź podwodną Beatlesów. W Świętej dziewczynie słyszymy kuriozalną wersję na thereminie, wczesnym eksperymentalnym instrumencie elektronicznym obsługiwanym przez grającego bez dotykania, tylko za pomocą poruszania rękami na odległość.

Szczególnego wyrazu Aria nabrała jednak w dziesiątym filmie o przygodach Jamesa Bonda Szpieg, który mnie kochał. Podobno muzyka łagodzi obyczaje, ale jak dowodzi wiele filmów – wcale niekoniecznie. Często wesołe bądź nastrojowo piękne utwory służą, na zasadzie kontrapunktu, jako tło do makabrycznych scen, o czym jeszcze nieraz będzie mowa. Tutaj przy dźwiękach Arii superłotr Stromberg rzuca swoją sekretarkę na pożarcie rekinowi.

Tak piękna melodia, jedna z najpiękniejszych w twórczości Bacha, musiała zainspirować także muzyków rockowych. Jako pierwszy wykorzystał Arię zespół Procol Harum, który na jej bazie stworzył swój największy przebój, A Whiter Shade of Pale (1967). W wersji śpiewanej przez Sweetbox (Everything’s Gonna Be Allright) Aria stała się światowym hitem w 1997 r.

Aria na strunie G często towarzyszy uroczystościom ślubnym i tysiące, jeśli nie miliony panien młodych były prowadzone do ołtarza przy dźwiękach tej melodii.

Z wersji oryginalnych polecam Yehudi’ego Menuhina oraz orkiestrę Academy of St. Martin-in-the-Fields pod dyrekcją Neville’a Marrinera. Nagrań transkrypcji nawet nie próbuję wymieniać – jest ich tyle, że każdy znajdzie dla siebie coś miłego, wystarczy wpisać tytuł na YouTube (chociaż w tym przypadku oryginału żadna przeróbka nie przebije).

Link:

Aria na strunie G (Marriner): http://www.youtube.com/watch?v=8xFVB6bZywQ