Читать книгу Celiakia – autodiagnoza i samodzielne leczenie. Najnowsze badania i najskuteczniejsze terapie na nietolerancję glutenu - Rory Jones - Страница 49

Kluczową kwestią wszystkich opisanych badań jest spożywanie glutenu przed badaniem. Na diecie bezglutenowe wyniki wszystkich badań będą prawidłowe. Dlatego też próba glutenowa polegająca na spożywaniu pokarmów zawierających gluten przez dowolny okres od jednego do trzech miesięcy jest często konieczna w celu potwierdzenia rozpoznania celiakii. Próba glutenowa obejmuje biopsję, a nie badania krwi po okresie spożywania glutenu.

Istnieją trzy główne powody, dla których należy przeprowadzić próbę glutenową.

1. Niektórzy ludzie stosują dietę bezglutenową przed rozpoznaniem. Jest to jedna z największych przeszkód podczas dokładnej diagnostyki pacjenta z celiakią. Niektórym osobom lekarz, dietetyk lub przyjaciel zaleca, aby przeprowadzić taką próbę, aby sprawdzić, czy ich objawy się zmniejszą. Inni mogą żyć w gospodarstwie domowym, w którym członkowie rodziny stosują dietę bezglutenową i dlatego nie spożywają dużo glutenu na co dzień. Niezależnie od powodów, trzeba spożywać gluten, aby wyniki były jednoznaczne.

Jeśli pacjent przestaje spożywać gluten przed badaniem krwi i/lub endoskopią, należy o tym poinformować lekarza, a przed wykonaniem badania pacjent powinien spożywać gluten.

2. Niektórzy pacjenci nie otrzymują jednoznacznych wyników badań. Jeśli wyniki badań patologicznych są niejednoznaczne, a lekarz ma wątpliwości co do rozpoznania, może to wskazywać na konieczność przeprowadzenia próby glutenowej.

3. Małe dzieci mogą mieć nadwrażliwości pokarmowe lub na krowie mleko, co powoduje zapalenie.

Próba glutenowa ma znaczenie rozstrzygające.

Wiele osób pyta: „Jak długo muszę spożywać gluten, aby uzyskać prawidłowe wyniki badań krwi?”. Nie ma ogólnych zasad dotyczących próby glutenowej. W niektórych publikacjach wykazano, że niewielkie ilości glutenu nie wpływają na zmiany wyników badań krwi. A niektórzy nie mają nawrotów przez ponad rok. Nie istnieją opracowania na temat morfologii podczas próby glutenowej; po zakończeniu próby należy wykonać biopsję.

Stosujemy arbitralnie ustanowiony standardowy zestaw opracowany przez Michaela Marsha2, angielskiego lekarza medycyny, który od dawna zajmuje się celiakią i twierdzi, że próba glutenowa polega na spożywaniu około czterech kromek chleba dziennie przez miesiąc. Idea opiera się na przekonaniu, że większość osób otrzyma nieprawidłowy wynik biopsji, jeśli mają problem z glutenem. Jeśli ktoś dobrze toleruje gluten, wolelibyśmy, aby spożywał gluten przez trzy miesiące przed biopsją. To zmniejszy szanse na to, że wynik biopsji nie będzie ostateczny.

W przypadku większości osób na diecie bezglutenowej wyniki biopsji nie unormują się przez 6 do 12 miesięcy, więc możliwe jest przeprowadzenie biopsji w tym okresie bez konieczności podawania glutenu. Jeśli jednak wyniki biopsji są prawidłowe, nie można definitywnie stwierdzić, czy pacjent jest chory na celiakię.

Niektórzy pacjenci powiedzą: „Nie będę spożywać glutenu, bez względu na to, co mówisz; źle się po nim czuję”. W porządku, ale nigdy nie będziesz mieć pewności, czy jesteś chory na celiakię. Pomocne mogą być badania genetyczne (zob. rozdział 17.).

Próba glutenowa to przedmiot kontrowersji. Po pierwsze, osoby z pozytywnymi wynikami badań krwi oraz niejednoznacznym wynikiem biopsji często czują się lepiej na diecie bezglutenowej, a niektórzy specjaliści przyjmują to za potwierdzenie diagnozy celiakii. Ale wyniki badań przeprowadzonych na diecie bezglutenowej nie są ani wystarczająco czułe, ani specyficzne, aby zdiagnozować celiakię.

Osoby z nadwrażliwością na gluten dobrze czują się na diecie bezglutenowej, a wielu uważa to za potwierdzenie diagnozy celiakii. Tak nie jest. Zasadniczo pacjenci, którzy przeszli na dietę bezglutenową mogą nie mieć pozytywnych wyników morfologii lub biopsji przez dłuższy okres po rozpoczęciu próby glutenowej. Ponadto, próba glutenowa może być niebezpieczna dla pacjentów, ponieważ ich reakcja może być poważna. Z medycznego punktu widzenia ważne jest, aby każdy z celiakią wykonał badania krwi i/lub biopsję w celu potwierdzenia diagnozy przed rozpoczęciem diety bezglutenowej, także próba glutenowa może nie być niezbędna.