Читать книгу Wit Wolf - Stefaans Coetzee - Страница 10

’n Kind leer om te haat

My lewe het nou weer ’n ander rigting ingeslaan en vir die eerste keer het ek vir ’n salaris gewerk. Die geld was skraps, maar ek het nie uitgawes soos water, elektrisiteit, huur of kos gehad nie. Buitendien was R300 daardie tyd vir my meer as genoeg om dinge te koop wat ek begeer het.

Ek kon op veral twee dinge fokus: Die eerste was om te hardloop; baie en moordend ver. Die ander was geloof, wat nou ’n heel nuwe dimensie in my lewe gekry het. Daar was min te doen op die plaas en wanneer ek klaar gehardloop het, het ek die Bybel – volgens die Israel Visie se leerstellings – sit en lees. Ek het nie dadelik die geloof van die Israel Visie aangeneem nie, maar het al hoe meer daarin belanggestel en aan die gesprekke daaroor deelgeneem. Ek het die dienste bygewoon en stadig maar seker is ek ingetrek tot by die vlak waar ek totaal fanaties oor hierdie leerstellings was.

Vir die eerste keer kon ek sê ek glo in ’n god, maar dis nie die God van die Christene nie. Ek het in ’n god van wraak en haat geglo. Hierdie god waarin ek geglo het, straf jou tot in die vierde en vyfde geslag wanneer jy oortree.

Elke sabbatdag, van Vrydag sononder tot Saterdag sononder, het ons uiteraard nie gewerk nie; dan is daar kerk gehou. Die Israel Visie is eerder ’n leefwyse as ’n geloof. Ek en Jan het ook deur die week by verskillende geleenthede oor geloofsake gepraat. Ná werk het ons in die sitkamer gesit en gesels oor een of ander onderwerp wat met die Bybel te make het. Ons het dit dan ontrafel deur elke liewe vers wat ons oor die onderwerp in die Bybel kon kry, na te slaan en dit op ’n stuk papier neer te skryf. Dan het ons besluit watter deel op ons onderwerp van toepassing is. Daarna het ons ’n studiestuk opgestel wat ingepas het by die Israel Visie se ideologie, met die verkose teksverse daarby.

Jan het begin droom om boeke te skryf oor die Israel Visie. Hy het toenemend met my daaroor gesels en ek was sy klankbord. Later jare in die tronk het hierdie studiemetode Jan tot ’n gerekende skrywer in Israel-kringe gevorm. Sy studiestukke is wyd en syd gelees.

Ná ’n ruk op die plaas het ek wedlope beskou as iets wat te wêrelds was en opgehou om daaraan deel te neem. Volgens die Israel Visie is sport een van die maniere waarop die Afrikanervolk “gekoop” is om hul land weg te gee, onder meer om aan die Wêreldrugbybekertoernooie en Olimpiese Spele deel te neem. Al het ek nie meer aan wedlope deelgeneem nie, het ek steeds bly oefen. Hardloop is nie ’n sport nie, dit is ’n leefwyse. Jy doen dit omdat dit so lekker is en nie om te wen nie. Soms het ek die voorreg gehad om al twee te kan doen: om te hardloop en te wen.

Daar was nie een oomblik wat ek aan die Israel Visie se ideologie getwyfel het nie, want hoe meer ek die verwronge teksgedeeltes gelees het, hoe sekerder was ek van die saak wat hierdie geloofsgroep verkondig het. Dit het later die waarheid vir my geword sonder dat ek besef het hoe ek stadig maar seker deur hierdie siening gebreinspoel is.

Jan het ook daartoe bygedra dat my liefde vir geskiedenis ontkiem het – in my oë het hy die Bybel en geskiedenis baie goed geken. Hy sou byvoorbeeld van Piet Retief vertel en dan noem dat Piet Retief afgeslag is omdat hy met die swart mense probeer onderhandel het. Dit was God se straf omdat hy ongehoorsaam was aan die Skrif. Volgens Jan se interpretasie van die Bybel verbied God enige onderhandelings met iemand wat nie van dieselfde volk as jy is nie.

Hy was ’n rassis. Toe ek op sy plaas gaan woon het was daar geen swart of bruin werkers daar nie, net die Hammonds, wat sekere take verrig het wanneer nodig. Jan was ’n stigterslid van die Afrikaner-Weerstandsbeweging (AWB) in die ou Suidwes-Afrika. Hy het die k-woord openlik gebruik en gereeld teen die nuwe regering uitgevaar. Die enigste leesstof op die plaas was Adriaan Snyman se boeke oor die Boereprofeet Siener van Rensburg en erg rassistiese boeke wat voorspel het dat die swart mense die land gaan opneuk. Jan het baie sterk gefokus op sekere gedeeltes uit die Ou Testament, byvoorbeeld Deuteronomium 7 en 14 wat jou waarsku om nie met mense te trou wat nie van jou volk is nie, en ook nie toe te laat dat hulle oor jou heers nie. Die Nuwe Suid-Afrika en die nuwe swart regering was vir hom ’n reuse-doring in die vlees.

Een van die gewilde teksverse was Deuteronomium 17:15: “Stel dan tog die koning aan vir wie die Here jou God kies. Jy moet iemand uit jou eie volk as koning aanstel. Jy mag nie ’n uitlander, iemand wat nie uit jou volk is nie, as koning aanstel nie.” Om die kampvuur het die toekomstige terroriste besluit om swart en bruin mense met die “banvloek te tref”, want God verbied dit in sy Woord dat hulle oor Sy wit volk mag regeer. Hulle moes dus uitgemoor word.

Daar is ook teksverse aangehaal waarin ’n verbod geplaas word op die oprig van tempels in jou land waarin ander gode aanbid word. Dan het hulle gesels oor al die moskees en groot kerke van ander geloofsgroepe wat volgens hulle ’n gruwel in die oë van die Here was. Omdat die Afrikanervolk toegelaat het dat hierdie tempels opgerig word, word hulle so gestraf, het hulle geredeneer.

Nog ’n tema wat gereeld opgeduik het, is Pinehas. Hy was ’n priester in die Ou Testament en een van Eli se seuns. ’n Israeliet het met ’n vrou van ’n ander geloof geslagsgemeenskap gehad en Pinehas het ’n spies gevat en hom deurboor. Daarvoor het God Pinehas geseën. Ons het geglo dat God ons ook sal seën as ons iets soortgelyks doen.

Een van my gunsteling-onderwerpe was die geskiedenis van die Boerevolk. Ons het veral baie sterk oor die Gelofte van 16 Desember 1838 gevoel en Geloftedag as ’n Sabbatdag herdenk. Ons het op dié dag bymekaar gekom en Jan het die Gelofte voorgelees soos wat ons voorvaders dit so lank gelede gedoen het. Ons het ook die Paardekraal-gelofte wat op 16 Desember 1880 afgelê is, voorgelees en herbevestig. In daardie voorafgaande week het tussen 6 000 en 8 000 burgers van die ou Zuid-Afrikaanse Republiek op Paardekraal, MW Pretorius se plaas in die distrik Krugersdorp, bymekaar gekom in reaksie op die anneksasie van die Zuid-Afrikaansche Republiek (ZAR) deur Groot-Brittanje. Ons het besluit om die Vierkleurvlag van die ou ZAR as ons enigste landsvlag te erken.

Jan het dit so aan my verduidelik: God het die wit mense in Suid-Afrika uitgekies as sy uitverkore volk. Wat in daardie tyd in die land aan die gebeur was, was dus ’n euwel in God se oë. Dit was duidelik dat die uur aangebreek het om op te tree teen alles wat in die land aan die gang was en God bedroef. Ons sou God se wapen word om dinge om te keer.

Jan het my van ’n skaam teruggetrokke seun in ’n selfversekerde man verander. Vandag is daar talle boeke oor manwees omdat so baie mans hiermee wroeg. Ook oor wat jong mans daartoe dryf om haatmoorde te pleeg. Wat maak dat ’n gewone, intelligente seun in ’n moordenaar verander?

In Maart 2018 het die 23-jarige Amerikaner Mark Anthony Conditt verskeie bomme in Austin, Texas laat ontplof wat die lewe van twee mense geëis het. Toe die polisie hom vastrek, het hy homself opgeblaas. Ondersoekers het waarskynlik presies geweet wat die bomme laat ontplof het, skryf Clint van Zandt, ’n voormalige FBI-agent, agterna in die aanlyntydskrif The Atlantic. Maar wat het in Conditt se kop gebeur wat hom tot sy daad gedryf het?

In ’n artikel op die webblad Cracked wil die Amerikaanse joernalis Robert Evans weet wat iemand daartoe laat oorgaan om onskuldige burgerlikes dood te maak. Hy het ’n voormalige bomplanter van die Ierse Republikeinse Leër (IRL), Shane Paul O’Doherty, gevra.

Jong mense word gewoonlik gewerf, het O’Doherty gesê, omdat volwassenes ’n werk, ’n gesin en verantwoordelikhede het. Daarom word 17- en 18-jariges as soldate vir die IRL en ander terreurorganisasies soos Al-Qaeda gekies – ook die Amerikaanse marinierskorps se rekrute kom uit dié ouderdomsgroep. “Hulle het baie energie en jy hoef hulle skaars te betaal.”

Donovan Webster, ’n Amerikaanse joernalis, stem saam. Elke militêre aanvoerder weet hoe maklik dit is om ’n tienerseun wat daarna smag om deel te wees van iets groots in ’n moordmasjien te verander, skryf hy in sy artikel “The Making of a Sniper” in die tydskrif Vanity Fair.

Ek neem volle verantwoordelikheid vir my aandeel aan die bomontploffings. Tog voel ek dat Jan sy ere-rol as vaderfiguur veragtelik misbruik het om my in ’n koelbloedige moordenaar te verander. Dieselfde het met my gebeur as wat met die 17-jarige Lee Boyd Malvo gebeur het. Malvo het in Oktober 2002 saam met die ouer oorlogsveteraan John Allen Muhammad tien mense in Washington DC, Amerika doodgeskiet.

Carmeta Albarus, ’n maatskaplike werker, het in die hof getuig dat Malvo na ’n vaderfiguur in sy lewe gesmag het en toe met Muhammad deurmekaar geraak het. Dié het die seun gebreinspoel, rassehaat in hom aangeblaas en die ontvanklike tiener in ’n woedende, koelbloedige moordenaar verander wat absoluut niks vir sy slagoffers gevoel het nie.

“Hy het my gekies omdat hy geweet het hy kan my vorm. Hy het geweet ek kan dit word wat hy wou hê ek moet wees. Hy kon nie ’n beter kind daarvoor gekies het nie,” het Malvo gesê.

Sy woorde weergalm so duidelik in my verhaal. Dit is amper asof dit ek is wat daar praat.