Читать книгу Anderman se vrou - Chris Karsten - Страница 14

Saterdag 6 September 2008

Die korporaal se verlepte ogies word stip. “Meneer Kellerman, verwag jy regtig dat ons jou moet glo? Lyk ons vir jou soos twee idiote?”

“Nee, julle lyk nie so nie … maar dis presies wat ek hier kom doen.”

“Jy vlieg derduisende kilometer net om na skoenlappers te kom kyk?” vra Doucette.

“En loop toevallig ’n ou kollega hier in die vreemde raak, een wat jy twintig jaar gelede laas gesien het?” vra Sarah Young.

Doucette kantel sy stoel agteroor, so asof hy afstand probeer skep tussen hom en hierdie liegbek-swendelaar.

“En dis nie waar die toeval ophou nie,” sê Sarah Young. “Jy loop, baie toevallig, ook sy vróú raak. En vir haar het jy ook twintig jaar laas gesien. Ek vra weer: Dink jy ons is so liggelowig?”

Ek het dit iewers raakgelees. Moet eintlik vir Lenny Arries daaroor vra. Dat daar gewoonlik twee ondervraers is, elkeen met ’n bepaalde rol. Die een se rol is om onbeskof en hardegat te wees. Die ander een wys empatie, laat jou voel daar is tog nog bietjie hoop om tronkdeure vry te spring … sou jy besluit om saam te werk. Met hierdie twee verwag jy dat groot Doucette met die hamhande die onbeskofte een sal wees. Maar nee, dit is petietse Sarah Young, met daai donker ogies wat skaars knip wanneer sy jou in die visier kry.

“Ek’s hier vir skoenlappers, en niks is toeval nie. Toe ek Sondag by sy vrou uitkom, was hy al klaar vermis. En die weersiens met Rachel … met mevrou Pope was óók nie toevallig nie. Haar suster het hulle nommer vir my gegee toe sy hoor ek kom Kanada toe. Ek het gedink dit sou gaaf wees om hulle weer te sien, ná al die jare, en om persoonlik die suster se groete oor te dra.”

Doucette raadpleeg een van sy dokumente en sê: “Jy kom Vrydag hier aan, en die volgende dag raak doktor Pope vermis,” met implikasies so dik jy kan daarvan verstik.

Waarop Sarah Young onheilspellend sê: “Dink mooi, meneer Kellerman, is jy doodseker jy het doktor Pope nie vóór sy vermissing gesien nie?”

“Nee … ek het hom nie gesien nie.” En ek vat ’n sluk uit my waterbottel. Maar selfs in my eie ore klink dit nie baie oortuigend nie.

Doucette laat sak sy stoel en sit vertroulik vooroor om gemeensaam sy slinkse rol van die goeie ondervraer te hervat. “Mevrou Pope was seker aangenaam verras om jou te sien, ’n ou bekende landgenoot met baie nuus van die vaderland af, boodskappe van die familie?”

“Sy was, ja. Is dit al, kan ek maar gaan?”

Doucette staan op. “Koffie?”

Sarah Young knik en sit die mikrofoon en videokamera af.

“Ja, dankie,” sê ek, my mond droog, maar nie van praat nie. Moet dit ook vir Lenny vra. Of verdagtes se monde, uit sy ervaring, droog word tydens ondervragings. Of dalk sal Molly Onkers eerder weet, as medikus, of daar ’n biologiese uitdrogingsproses van jou speekselkliere plaasvind wanneer jy vir die polisie begin lieg.

Tydens die onderbreking maak Sarah Young of ek nie bestaan nie, blaai in een van haar lêers, soek tussen papiere, kry wat sy soek, en begin lees, die frons terug tussen haar oë.

Ek staan ook op. “Gaan my bene rek.”

“Uh-huh,” grom sy net sonder om op te kyk.

In die badkamer bel ek vir Maggie by die Days Inn se ontvangs. “My vriend nog nie daar nie?”

“Nog nie, meneer Kellerman.”

“En jy sal my dadelik bel?”

“Ek bel jou dadelik, meneer Kellerman, die oomblik wanneer hy jou kom soek.”

“Dankie, Maggie … En jy sal nie vergeet nie, nè – hy wil my verras en ek wil dit nie vir hom bederf nie?”

“Ek sal nie vergeet nie, meneer Kellerman.”

* * *

Molly is gelukkig. Vir haar was dit nie nodig om ekklesiastiese struikelblokke te oorkom nadat sy haar owerspelige Lester met ’n paar goedgemikte skoppe onder die jis uit haar bed, huis en lewe geboender het nie.

Nie dat ek my neus in ander mense se sake steek nie, veral nie in intieme sake soos huismoleste nie. Maar namate ek en Molly mekaar beter leer ken het, het sy haar eie treurige mare self episodies oor ’n paar etes bely. Aanvanklik half terughoudend, dalk skaam.

Molly het ’n ander agtergrond as dié van Mira, dogter van die Italiaanse banketbakker. Dokter Molly Onkers is ’n forensiese patoloog. Sy bak nie koeke en terte nie, sy sny dooie mense oop en krap in hulle ingewande. Wanneer sy werk, gebukkend oor haar outopsietafel, is sy nie omgeef deur sexy aromas nie, is daar geen soet smaak van heuning wat jy van haar lippe wil aflek nie, is daar nie smeersels koekmeel aan haar wange en die rondings van haar borste nie. Allesbehalwe. Ek het ’n slag bygestaan, maar eers nadat sy my rou gemmer ingeja en met haar voorvinger ’n klodder Vicks VapoRub op my bolip gesmeer het. Só iemand, een met ’n skalpel in die hand, benader jy met daai spreekwoordelike versigtigheid, die moeder van wysheid.

Nie dat Molly Onkers onsexy is nie. Sy het geleerde heupe vol beloftes. ’n Man sien sulke dinge raak. En soms kom eet sy daar op die vlinderplasie. Sy hou veral van Busi se osstert. En ek hou van haar geselskap.

“Portis is stil vanaand,” merk sy laas ná so ’n lekker ete op. Einde verlede jaar, as ek reg onthou, iewers in Desember.

“Liefdesprobleme,” sê ek met my beperkte kennis van die liefde. “Hy’t ’n meisie in die Kaap. Vanessa. En een hier. Marsie. Dalk is daar ander ook van wie ek nie weet nie. Ek dink nie hy’s reg om hom permanent te verbind nie.”

“Is jy seker dis hoe Portis voel? Dis nie dalk jý wat vasskop nie? Is jy bang jy bly alleen hier in die empty nest agter, net jy en jou skoenlappers?”

“My skoenlappers is goeie geselskap.”

“Komaan, Wim.”

“Daar is nog kwessies wat uitgeklaar moet word.”

“Kwessies?”

“Vyf kinders van die Kaapse Vlakte is onder al dié wat in daai verskriklike jare van sewentig en tagtig vermis geraak het. Onder hulle is Vanessa se suster. Ook Portis se boesemvriend van sy kinderjare. Portis is gedwing om hulle te verraai. Terwyl hy in daai laboratorium by Bon Accord met allerlei eksperimentele middels ingespuit is. Hy dra ’n baie swaar las, Molly. Sy verbrande voete wat geamputeer moes word … dis net die fisieke las. Die geestelike een is swaarder, die een van verraad. Portis sal eers tot ruste kom wanneer hy weer daai vyf vriende van hom aan hulle ouers kan teruggee. Wat van hulle oor is.”

“Maar om hulle terug te gee, is dit nie ’n wensdroom nie? Hoe kan dit gebeur?”

“Eerder ’n lewenstaak vir ons, vir my en Portis. Ons wil weet waar hulle begrawe lê. Ons wil hulle huis toe bring, terug Vlakte toe, vir hulle ’n ordentlike rusplek gee, waar hulle geliefdes hulle kan gaan besoek. Eers dan, nadat al hierdie onsekerheid opgeruim is, sal Portis ook rus kry. En ek.”

“Maar hoe?”

“Iemand moet weet. Meer as een. Iemand het die opdragte gegee oor wat met daai vyf moet gebeur. En ander het daai opdragte gaan uitvoer. Daarna is spore doodgevee. Jy sien, Molly, ’n hele span mense sou betrokke gewees het. Al wat ons soek, is net een lid van daai span.”

“Waar gaan jy hóm kry, so iemand?”

“Ek het gehoop om by Simon Pope te begin. Die wortel van die kwaad. Maar natuurlik ontken hy alles, jaag my weg, weier om my oproepe te ontvang, sê ek verpes hom en hy sal hof toe gaan om my van hom en sy huis weg te hou. Toe’t ek ander mense probeer opspoor wat dalk kan help. Maar loop bloutjies sover ek gaan. Nie eens die aartsbiskop en sy Waarheidskommissie kon sekere mense sover kry om hulle sondes te bely nie, watse kanse het ék, net ’n vlinderboer en kluisenaar?”

Dit laat haar glimlag. “Jy’s darem nie regtig een nie.”

“Maar ek en Portis kon nie net moed opgee nie, daar móét ander maniere wees om Simon te benader. En het besluit dat Rachel die sleutel is. Ek moet deur háár werk. Haar eers sagmaak. Behalwe dat ek leidrade teen haar probeer plant het tydens die ondersoek na die vleiemoorde in 2006. As sy weet dit was ék … wel, nog ’n goeie plan moer toe. En terwyl ek nog my planne sit en smee, kry ons die verpletterende nuus van die groot brand in Pretoria. Die Popes se huis, met hulle binne-in.”

“Daarmee gaan ook jou hoop opnuut in vlamme op.”

“Ja.” Maar oor mooi en skugter Rachel het ek regtig sleg gevoel. En nie net omdat ek haar wou gebruik, of misbruik, om by Simon uit te kom nie. Só ’n dood het sy nie verdien nie.

Sedertdien het Lenny Arries so nou en dan ’n woordjie oor die polisieondersoek na my kant toe laat glip. Seker omdat hy voel ek verdien dit oor my wenke tydens sy ondersoek na die vleiemoorde, en omdat hy weet hoe ek oor Simon voel, dat ek oortuig was, steeds is, dat Simon die brein agter Jack se moorde was. En dat ek min twyfel het dat die vermiste kinders ook soos Portis in sy lab beland het.

“Ondersoek hulle die brand nog?” het Molly gevra. “Dis al hoe lank? Hulle aanvaar seker maar dit was net ’n ongeluk, met noodlottige gevolge vir die Popes.”

“Seker, ja …” Selfs die forensiese eksperts kon nie meer antwoorde gee nie, en sonder hulle wetenskaplike bewyse het die ondersoek tot stilstand gekom. Almal, ook ék, aanvaar dat dit Simon en Rachel se verkoolde oorblyfsels is. Kan nie eens praat van liggame nie. In die puin van daai helse inferno wat die grasdakhuis so vinnig verwoes het, is net gekarboniseerde stukke been gekry, en enkele verwronge items wat in die forensiese wetenskaplaboratorium as ’n horlosie, oorringe en vingerringe geïdentifiseer is, waarskynlik dié van die Popes. Aldus Lenny.

Jack se liggaam het ek persoonlik gesien nadat Molly Onkers hom dood verklaar het. Simon s’n het niemand gesien nie, net die onherkenbare dele wat oorgebly het van al die elemente waaruit ’n menslike liggaam eens bestaan het. Die geweldige hitte het been- en tandreste so gedegradeer dat selfs geen mitochondriale DNS onttrek kon word om die oorledenes te probeer identifiseer nie. Volgens Lenny het ’n forensiese antropoloog wel vasgestel dat stukke been van twee verskillende individue afkomstig is, waarskynlik manlik en vroulik. Hy kon die wenkbrouboog in ’n stuk oogholtebeen as dié van ’n vrou identifiseer, en die vernoude iskiumkeep van ’n brok bekkenbeen as deel van ’n manlike pelvis. Maar of dit Rachel se oogbeen is en Simon se bekkenbeen … daaroor kan en wil geen mediese of ander ekspert steeds die hand op die Goeie Boek sit nie.

Sonder om slegte dinge aan ’n medemens toe te wens, het ek gehoop dit ís sy verkoolde bekken. En dat hy moontlik in die ekwivalent van ’n vagevuur vergaan het, is welverdiend en ’n vérdere ironie. Ek is oortuig dat dit Simon is wat Jack by Bon Accord gebreinspoel het, en in Dante se Inferno geskool het, in Dante se reis saam met Vergilius deur die nege sirkels van die hel. En ek het gewonder: In watter sirkel bevind Simon hom nou?

Maar sou hy en Rachel deur ’n hellevuur verteer wees, wat dan van die Bonteheuwel-vyf? Hoe sal ons dan ooit weet wat van hulle, die ander, geword het?

Daarom, oor al hierdie onsekerheid en hoop wat so aan my siel knaag, dat ek oor daai ete vir Molly sê: “Dalk moet ek weer bietjie by Lenny Arries gaan koffie drink.”

* * *

Ek sit die koppie neer en sê: “Lenny, daai twee verkoolde oorskotte. Ek dink nagte daaraan, en glo nie langer dat dit Simon en Rachel Pope s’n is nie. Daai brand wat die Popes se huis in April verwoes het, was op dieselfde nag van Jack se besoek aan my en Portis. Is dit nie vir jou ook toevallig nie?”

“Wim, maar jy weet mos. Ons werk nie met toeval nie, toeval is nie in ’n hof bewysbaar nie. En alle aanduidings wys dat dit Pope en sy vrou se veraste oorskotte is … Boonop is die ringe en horlosie, of wat daarvan oorgebly het, deur mevrou Pope se suster uitgeken.”

Ja, ja, en uit beenoorblyfsels kon ’n briljante forensiese antropoloog bepaal dat die oorblyfsels aan ’n man en ’n vrou behoort het. “Maar is DNS gevind om Simon en Rachel Pope se identiteite te bepaal?”

“Los dit, Wim, die saak is gesluit. En jy was reg, dit lyk of Pope die baasbrein agter Jack se moorde was. Nou’s albei dood.”

“Los dit? Ek ken Simon Pope baie goed, ek het lank saam met hom gewerk, hy’s nie iemand wat sy eie lewe sal neem nie. Of sy vrou s’n nie.” Arrogante Simon Pope het altyd geglo hy is vir groot dinge bestem, dat hy die mag oor lewe en dood het. Dit is wat hy daar in daai laboratorium by Bon Accord gedoen het. Hy het jong mense as proefkonyne gebruik om hulle geestestoestand met sy duiwelse konkoksies te manipuleer. Hy is ’n neurofarmakoloog, hy kon dit doen, hy kon met jou brein speel.

“Wat van Rachel se suster, Lenny?”

“Sy weet van niks. Sy was in trane met die uitkenning van daardie persoonlike artikels wat uit die puin en as gesif is. Genuine trane, nie die krokodilsoort nie.”

“Het jy haar ondervra?”

“Dis nie in my jurisdiksie nie, dis Pretoria s’n.”

“Weet jy of hulle haar ondervra het?”

“Nee, ek weet nie, ek kan nie my neus in hulle sake steek nie. My ondersoek is klaar, dit behels die moorde wat hiér gepleeg is. En die poging tot moord op jou en Portis. Daardie dossiere is Pretoria toe met Jack se dood.”

Die suster se trane mag eg wees, daai tyd met die uitkennings, maar dit is nou al omtrent agtien maande later. “Wonder jy nie of die susters met mekaar kontak het nie?”

“Jy bedoel op ’n séance, met ’n medium wat in staat is om Rachel Pope daar in die doderyk op te roep sodat haar suster met haar kan praat?”

“Ja, spot maar.”

“Nog koffie?”

“Nee, dankie. Sy’s nie dood nie, Lenny, ek sê jou, Rachel en Simon sit iewers lekker vir julle en lag. Julle moet daai suster ’n slag onder vier oë gaan spreek. Het julle na die vlugmanifeste gekyk?”

“Watse vlugmanifeste?”

“Het hulle, daai slim speurders in Pretoria, by grensposte navraag gedoen, lyste nagegaan van passasiers op buitelandse vlugte?” Ek sien die verdwasing op Lenny se gesig en sê: “Ek weet hoeveel hordes elke dag landuit vlieg. Maar ek bedoel daai spesifieke tydsgleuf: die dae net voor en net ná die brand.”

“Doktor Pope was die dag voor die brand by sy werk en mevrou Pope was by ’n haarsalon of iets, kan nie meer mooi onthou nie, die speurders het hulle bewegings nagespoor tot die nag van die brand.”

“En toe die son opkom, was hulle dood. Dis die speurders se slotsom. Maar wat as hulle daai dag of aand, of die volgende dag of aand, op ’n vliegtuig landuit geklim het? Het iemand na daai moontlikheid gekyk? Of is hulle so oortuig van hulle teorie waarby al die oënskynlike bewyse so netjies inpas, dat hulle nie lus gehad het om lugdienste vir vertroulike vlugmanifeste te dagvaar nie? Te veel moeite; hoeveel lugdienste is daar, hoeveel duisende name moet op hoeveel passasierslyste deurgegaan word?”

“Jy gryp na strooitjies, Wim.”

“Sien, presies wat ek bedoel. Begin by die dag ná die brand. Begin met ’n stelsel van eliminasie, vlugte na lande waarvoor Suid-Afrikaanse passasiers nie visums benodig nie. Dan skakel jy al klaar ’n klomp lugdienste uit. Ek’s nie ’n speurder nie, maar dit is wat ék sou gedoen het, was ek ’n goeie speurder. Wat ek nie is nie.” Ek staan op. “Dankie vir die geselsie.” By die deur draai ek om. “Het julle ’n spul moorde, is julle toegegooi onder kadawers?”

“Wát?”

“Ek wonder net of Molly … of dokter Onkers baie besig is met outopsies. Wanneer het jy haar laas gesien?” Met die uitstap sê ek oor my skouer: “Toemaar, maak nie saak nie.”