Читать книгу Ja, Tamara Powieść o Tamarze Łempickiej - Grzegorz Musiał - Страница 18

Zapraszamy do zakupu pełnej wersji książki

1 Czynny meksykański wulkan Popocatépetl („El Popo”) znajduje się 70 km na południowy wschód od Mexico City. U jego stóp, w swej willi Tres Bambús w miejscowości wypoczynkowej Cuernavaca, zamieszkiwała w ostatnich latach życia polska malarka Tamara Łempicka (ur. 16 maja w 898 r. w Warszawie, zm. 18 marca 1980 r. w Cuernavace). [wróć]

2 Hiszp. Zaułek Borda. [wróć]

3 Robert Mallet-Stevens (1886–1945) — wybitny francuski architekt i designer. Od 1924 r. wydawał pismo „La Gazette Des 7 Arts”; przy rue Mallet-Stevens w 16. dzielnicy Paryża do dziś stoi wiele domów zaprojektowanych przez niego. W 1929 r. założył własny związek architektów Union des Artistes Modernes. Zajmował się też scenografią filmową. [wróć]

4 Malcom Lowry, Pod wulkanem, tłum. Krystyna Tarnowska, Warszawa 1963. [wróć]

5 Octavio Paz, *** (O świcie, to co się rodzi, szuka dla siebie słów), tłum. Edward Stachura, [w:] Wiersze, poematy, piosenki, Warszawa 1982. [wróć]

6 Tamże. [wróć]

7 Karen Stone — bohaterka powieści Tennessee Williamsa Rzymskie wakacje pani Stone (The Roman Spring of Mrs. Stone; 1950). W 1961 r. nakręcono według niej głośny film fabularny z Vivien Leigh w roli głównej i Warrenem Beatty w roli jej włoskiego kochanka. [wróć]

8 Jeannette MacDonald, Nelson Eddy — popularna para aktorów muzycznych filmów hollywoodzkich z lat 30. i 40. XX w. [wróć]

9 Alfred Kinsey (1894–1956) — amerykański entomolog (specjalista od galasówek). Dzięki grantom, m.in. Fundacji Rockefellera, w 1947 r. założył Institute for Research in Sex, Gender and Reproduction na Uniwersytecie Indiana, aby badać życie seksualne Amerykanów. Opublikował tzw. Raport Kinseya, na który składały się m.in. książki Zachowanie seksualne mężczyzny z 1948 r. i Zachowanie seksualne kobiety z 1953 r. Uważa się, że badania Kinseya były przygotowaniem do tzw. rewolucji seksualnej w USA, mającej uderzyć w fundamenty tradycyjnej amerykańskiej rodziny i protestanckiej obyczajowości. Jego badaniom zarzuca się stronniczość (był biseksualistą) i nieprzestrzeganie metod naukowych. [wróć]

10 Beniamin Spock (1903–1998) — amerykański pediatra, autor teorii tzw. bezstresowego wychowania dzieci (1946), propagującej m.in. wychowanie bez granic, edukację nienarzucającą opinii itp. Uważa się, że jego poglądy — szeroko rozpropagowane w świecie jako „antypedagogika”, odpowiadająca duchowi rewolucji obyczajowej lat 50. i 60. XX wieku — jest w znacznym stopniu odpowiedzialna za destabilizację emocjonalną ówczesnego pokolenia młodych Amerykanów, wpajanie postaw narcystycznych i egoistycznych, podważanie autorytetu rodziny i wspomaganie humanizmu świeckiego i ateizmu. Pod koniec życia Spock opublikował Lepszy świat dla naszych dzieci, gdzie rewiduje swe dawne poglądy i powraca do konserwatywnych teorii wychowania. [wróć]

11 Leonid Sobinow (1872–1934) — wielki rosyjski tenor, od 1897 r. solista teatru Bolszoj w Moskwie, od 1901 r. w Operze w Petersburgu, w latach 1904–1906 w Teatro Scala w Mediolanie. Od 1909 r. z powrotem w Moskwie, gdzie nieprzerwanie występował do 1933 r. [wróć]

12 Misia Sert (née Godebska; 1872–1950) — urodzona w Sankt Petersburgu córka polskiego rzeźbiarza Cypriana Godebskiego i córki belgijskiego wiolonczelisty, Zofii Servais. Protektorka artystów, w pierwszych dekadach XX w. prowadziła w Paryżu wpływowy salon artystyczny. Wśród jej stałych gości byli m.in. Marcel Proust, Henri de Toulouse-Lautrec, Auguste Renoir, Claude Debussy, Maurice Ravel, później też Pablo Picasso, Jean Cocteau, André Gide. Bliską jej przyjaciółką była Coco Chanel. [wróć]

13 Łac. prawo pierwszej nocy. [wróć]

14 Łamany pol.-ros.: To nic takiego… Po prostu panienka chce jechać do Włoch. Będzie tam leczyć gruźlicę… Pani Klementyna powiedziała, że jej nie weźmie, no i mamy teraz ciężko chorą… [wróć]

15 Helena Zboińska-Ruszkowska (1877–1948) — polski sopran dramatyczny, solistka opery we Lwowie, Warszawie i Wiedniu, od 1907 r. w Mediolanie, gdzie śpiewała pod batutą Toscaniniego, m.in. z Fiodorem Szaliapinem, i podróżowała z recitalami po Hiszpanii, Ameryce Północnej i Południowej Od 1919 r. ponownie w Warszawie, na stałe zaangażowana w Teatrze Wielkim do zakończenia kariery w 1928 r. Wychowała wiele wybitnych sopranistek polskich (m.in. Ewa Bandrowska-Turska, Ada Sari, Wanda Wermińska). [wróć]

16 Ang. boater — kapelusz wioślarzy; męski kapelusz słomkowy z ciemną wstążką. [wróć]

17 Maria Michajłowa (1864–1943) — rosyjski sopran koloraturowy. Studiowała śpiew w St. Petersburgu, Mediolanie i Paryżu, wieloletnia solistka Teatru Maryjskiego w St. Petersburgu i Teatru Bolszoj w Moskwie. [wróć]

18 Wł. Wszystko w porządku, babciu. [wróć]

19 Fr. „Jagódki są niebieskie, różyczki różowe, a ja kocham tych, których kocham”. Piosenka Fantyny z t. 1 Nędzników Victora Hugo. Odpowiednik polskiego „Na górze róże, na dole fiołki, my się kochamy jak dwa aniołki”. [wróć]