Читать книгу Psałterz grecki - Henryk Paprocki ks. - Страница 9

¹ Na koniec w pieśniach. Psalm Dawida.

²K iedy wzywałem, usłyszał mnie Bóg mojej sprawiedliwości. W utrapieniu dałeś mi przestwór,

ulituj się nade mną i usłysz moją modlitwę.

³ Synowie ludzcy, dokąd będziecie ociężali sercem? Czemu kochacie marność i szukacie kłamstwa?

⁴ Wiedzcie, że Pan cudownie wysławi swego sprawiedliwego, Pan mnie usłyszy, gdy będę wołał do Niego.

⁵ Gniewajcie się, ale nie grzeszcie, a co mówicie w waszych sercach, na swoich łożach opłakujcie.

⁶ Złóżcie ofiarę sprawiedliwości i zaufajcie Panu.

⁷ Wielu mówi: „Któż wskaże nam dobro?”

Niech zajaśnieje na nas światłość Twego oblicza, Panie.

⁸ Dałeś radość mojemu sercu,

większą niż w czasie obfitych zbiorów pszenicy, wina i oleju.

⁹ W spokoju usnę i odpocznę,

bo Ty sam, Panie, pozwalasz mi żyć w nadziei.

1. Słowami Na koniec psalm został nazwany dlatego, że zawiera w sobie proroctwo o zmartwychwstaniu umarłych, które będzie miało miejsce pod koniec istnienia świata. W psalmie Dawid poucza ludzi małej wiary o tym, że Bóg widzi wszystkie ludzkie czyny i kieruje nimi opatrznościowo (Teodoret z Cyru, Augustyn).

2. Nie wielość słów ubłaga Boga, ale czysta dusza, mająca dobre uczynki. Bóg, pragnąc naszego oddania i zaufania do Niego, szczególnie zważa, gdy Go błagamy nie tyle przez innych, co sami od siebie: Bóg mojej sprawiedliwości, to znaczy Bóg widzący moją sprawiedliwość. Natomiast ktoś zdeprawowany i skalany, nawet gdyby prosił tysiąc razy, to nie będzie miał powodzenia, ponieważ nie ma tego, co może ubłagać Boga. Bóg nie wybawił od nieszczęścia, ale dał przestwór, to znaczy umocnił dla wielkodusznego znoszenia utrapienia. Nic bowiem nie daje takiego spokoju duszy jak utrapienie, odsuwające od wszelkich życiowych trosk i wyzwalające z lenistwa. Nie można też zdobyć cnoty bez utrapień (Jan Chryzostom, Izajasz Palestyński).

3. Synowie ludzcy to ludzie grzeszni i skłonni do zła. Ciężkiego serca to ludzie okrutni i zamyślający zło, uważający życie ziemskie za coś wielkiego. Serce z natury stworzono jako lekkie, ale my obciążamy je życiowymi żądzami. Prorok, jakby widząc kogoś uciekającego przed światłością i goniącego ciemność, użala się nad takim bezsensownym życiem, jakby mówił: Dlaczego dokonujesz tak bezsensownej rzeczy? – na próżno kochacie marność i szukacie kłamstwa (Grzegorz Teolog, Jan Chryzostom).

4. Wysławi, to znaczy Bóg uczynił znanym i sławnym swego świętego, niewinnego i nie czyniącego nikomu żadnej krzywdy

5. Pana naszego Jezusa Chrystusa. Prorok ukazuje drugi obraz pomyślności – mieć zawsze Boga jako swego stałego pomocnika i opiekuna, gdy będę wołał do Niego (Grzegorz z Nyssy, Jan Chryzostom).

6. Prorok nie tłamsi pożytecznego gniewu przeciwko ludziom niedbałym i niechcących uleczenia. Tak i Bóg gniewa się na nas, pragnąc naszej poprawy; podobnie, jak ojciec gniewa się na syna dlatego, że troszczy się o niego. Na próżno gniewa się ten, kto pragnie zemsty. Podobny jest do psa gryzącego kamień, a nie do tego człowieka, który rzucił w niego kamieniem. To nie słowa budzą w nas ból, ale pogarda dla tego, kto nas zasmucił. Jeśli rozdrażniwszy się rozgniewałeś się na człowieka, to nie tłamś gniewu w sobie – nie grzesz, długotrwały bowiem gniew jest nienawiścią, a każdy kto nienawidzi swego brata jest zabójcą (1 J 3,15). Zabiłeś w sobie tego, kogo znienawidziłeś. Jeśli każe się nam okazywać skruchę w duszy za złe zamysły serca, to tym bardziej za złe słowa i czyny. Nie zasypiaj wcześniej, niż nie porozmyślasz o grzechach dokonanych w ciągu dnia. Wtedy bez wątpienia nie będziesz następnego dnia skory do czynienia podobnych grzechów. Pomódl się do Boga i wtedy zasypiaj, zaświadczywszy Jemu o swych grzechach. Właśnie to radzi prorok (Bazyli Wielki, Jan Chryzostom, Hezychiusz z Jerozolimy).

7. Święty Dawid pokazuje, jak mamy zwyciężać wrogów, nakazując składać ofiary duchowe, wewnętrzne: cierpliwość, łagodność, miłosierdzie, mądrą pokorę (Jan Chryzostom).

8. Prorok przedkłada rozważania ludzi słabych i nieokrzesanych, przywiązanych do ziemskich dóbr i niewierzących w Opatrzność Bożą. Światłością prorok nazywa opiekę i Opatrzność Bożą nad każdym człowiekiem. Światłością Oblicza Pańskiego jest także krzyż, gdyż nim Chrystus oświecił świat. Na skutek przestępstwa Adama na duszy legła bowiem zasłona ciemności, ale teraz zostaje ona zdjęta z dusz wiernych i prawdziwie tego godnych przez oświecenie Ducha Świętego. Właśnie z tego powodu miało miejsce przyjście Pana, aby prawdziwie wierzący osiągnęli świętość (Jan Chryzostom, Teodoret z Cyru, Makary Wielki).

9. Radość serca nie pochodzi od zewnętrznych przedmiotów (jest to bowiem wesele tylko dla oczu), ale ma miejsce w rozumnym sercu i niematerialnej duszy. Ponieważ jednak wielu jest słabych w duszy, to Bóg dał im także dobra zmysłowe. Wylicza tutaj jedynie konieczne dla życia: pszenicę, wino i oliwę, dając przez to do zrozumienia także wszystkie pozostałe. Dziewicza radość i pociecha serca są dawane przez Ducha Świętego ze względu na gorliwość w modlitwie, dzięki której zdobywamy także wszystkie pozostałe dobra. Kto przynagla siebie samego do ciągłej modlitwy, ten jakby łączy się z Bogiem tajemną świętością i niewypowiedzianą skłonnością serca (Jan Chryzostom, Makary Wielki, Efrem Syryjczyk).

10. W spokoju znaczy ze skupieniem, bez rozproszeń zasnąć. Snem jest tu nazwana śmierć, wielu bowiem poddawszy się błądzeniu w tym życiu ze względu na zło żyjące z nimi, umiera bez odpłaty. Dlatego Dawid naucza, żeby nie zasmucać się, gdyż ze śmiercią łączy się nadzieja i odpłata będzie po śmierci. Prorok głosi tu także wskrzeszenie zmarłych. Chrystus Zbawca przez dobrowolną śmierć zasnął na krzyżu po krwawych cierpieniach i spoczął w grobie w nadziei (Jan Chryzostom, Teodoret z Cyru, Augustyn).