Читать книгу Toksykologia. TOM 2. Toksykologia szczegółowa i stosowana - Kamil Jurowski - Страница 17

Osm metaliczny ma srebrzystoszary kolor, jest kruchy i twardy. Stanowi pierwiastek metaliczny charakteryzujący się prawdopodobnie największą gęstością spośród wszystkich znanych pierwiastków. W zwartej postaci (tj. w kawałku) jest odporny na działanie powietrza i kwasów, natomiast silnie rozdrobniony – roztwarza się w stężonym kwasie azotowym(V) oraz powoli utlenia na powietrzu, w obu przypadkach tworząc bardzo lotny tlenek osmu(VIII), OsO₄. Tlenek osmu(VIII) jest rozpuszczalnym w wodzie, jasnożółtym, krystalicznym ciałem stałym (przypominającym wyglądem żółtą galaretkę) o mocnym, przenikliwym zapachu. Substancja ta jest silnie toksyczna, działa drażniąco na odsłonięte powierzchnie śluzowe, skórę, drogi oddechowe i pośrednio na nerki. Powoduje ostre zapalenie spojówek, zapalenie rogówki, owrzodzenie rogówki oraz zapalenie: tchawicy, oskrzeli, płuc, nerek lub skóry, w zależności od ciężkości zatrucia. Zauważalne objawy zatrucia tą substancją pojawiają się ze znacznym opóźnieniem, kiedy jest już zazwyczaj za późno na udzielenie jakiejkolwiek pomocy. Do objawów zalicza się: kaszel, bóle i zawroty głowy oraz krótki, ciężki oddech. OsO₄ ze względu na swoją reaktywność jest wykorzystywany jako znacznik biologiczny, np. podczas wykrywania mutacji w DNA. Sprawia to, że istnieje realne zagrożenie ekspozycją na tę substancję w wyspecjalizowanych placówkach naukowo-badawczych.