Читать книгу Toksykologia. TOM 2. Toksykologia szczegółowa i stosowana - Kamil Jurowski - Страница 19

Tal to pierwiastek metaliczny, który przechowuje się pod gliceryną, ponieważ na powietrzu pokrywa się natychmiast szarym nalotem. W związkach nieorganicznych może funkcjonować jako Tl(I) lub Tl(III). Do najtrwalszych zalicza się związki Tl(I), a z kolei związki Tl(III) łatwo ulegają redukcji do Tl(I). Bardzo ważną z punktu widzenia toksykologicznego właściwością chemiczną jest to, że związki talu(I) przypominają odpowiednie związki litowców, tj. wodorotlenek jest bardzo dobrze rozpuszczalny i tworzy mocną zasadę itp.

Cechy związków talu(I) są również zbliżone do cech nieorganicznych związków srebra (barwa i rozpuszczalność fluorków, chlorków, bromków itd.). Do dobrze znanych i rozpuszczalnych w wodzie związków Tl(I) zalicza się węglan talu(I), Tl₂CO₃ oraz siarczan(VI) talu(I), Tl₂SO₄.

Silnie toksyczne są wszystkie rozpuszczalne sole talu, a także sam tal w formie pyłu, gdyż utlenia się w kontakcie z powietrzem. Do zatruć talem lub jego związkami może dojść przez wchłanianie doustne lub inhalacyjne. Dawniej sole talu były składnikiem popularnych trucizn przeciw gryzoniom.

Cechy zatrucia Tl⁺ zależą od dawki, drogi podania i różnic gatunkowych. Zatrucia związkami tego kationu mają charakter przypadkowy (zazwyczaj przez spożycie rodentycydów zawierających) lub celowy (bezpośrednie spożycie w celach zabójczych lub samobójczych).

Najbardziej charakterystycznym objawem zatrucia talem jest łysienie poprzedzone czernieniem mieszków włosowych. Dodatkowo obserwuje się: zaburzenia trawienia, bóle neuralgiczne, zmiany psychiczne oraz zaburzenia funkcji układu sercowo-naczyniowego.

Wiedza toksykologów klinicznych i toksykologów sądowych na temat zatruć talem (i jego związkami) jest słaba. Brak objawów (przynajmniej na początku) często uniemożliwia poprawne rozpoznanie wczesnego zatrucia talem, a tym samym zastosowanie odpowiednich środków terapeutycznych.

Spektakularny przypadek zatrucia talem w Polsce

Bardzo ciekawy przypadek zatrucia talem odnotowano w Polsce w 2007 roku, kiedy to 23-letnia kobieta zatruła się przypadkowo talem, wykonując irygację pochwy. Stężenie tego metalu we krwi kobiety wynosiło 22 µg/L, a w moczu 78 µg/L.