Читать книгу Cukrzyca. Personalizacja terapii i opieki nad pacjentem - Группа авторов - Страница 49

Niedocukrzenie jest najczęstszym ostrym powikłaniem w cukrzycy typu 1 i występuje praktycznie u wszystkich osób otrzymujących insulinę i/lub leczonych lekami przeciwcukrzycowymi. Kiedy dąży się do osiągnięcia normoglikemii, hipoglikemia jest głównym czynnikiem ograniczającym intensywne leczenie insuliną. Ze względu na konsekwencje i wagę problemów w 2005 r. przy American Diabetes Association powstała grupa robocza, której zadaniem jest porządkowanie pojęć związanych z hipoglikemią oraz ustalanie zgodnie z aktualną wiedzą zasad postępowania. Postawiono również pytanie o wpływ hipoglikemii na jakość leczenia osób z cukrzycą oraz o to, w jakim stopniu ze względu na niedocukrzenia realne są stawiane cele dotyczące kontroli metabolicznej osób z cukrzycą.

Zgodnie ze stanowiskiem grupy specjalistów hipoglikemia jest jatrogennym powikłaniem u osób z cukrzycą. Definiuje się ją przez stężenie glukozy w surowicy i jest ona epizodem niskiej wartości glukozy, która potencjalnie może negatywnie wpływać na funkcjonowanie organizmu.

Prowadzone są dyskusje nad punktem odcięcia dla stanu hipoglikemii. U osób chorujących na cukrzycę ulega on wielokrotnym zmianom, zarówno wewnątrz-, jak i międzyosobniczym. Wystarczy okres długotrwałej hiperglikemii, a poziom odczuwania niedocukrzenia przesunie się w górę i odwrotnie – osoby często doświadczające hipoglikemii odczuwają ją na poziomie dużo niższym. Kierując się wiedzą z zakresu fizjologicznych mechanizmów adaptacyjnych do hipoglikemii, ze względu na bezpieczeństwo przyjęto nieco wyższą wartość niż u osób bez cukrzycy. Takim fizjologicznym progiem jest stężenie glukozy 65 mg/dl i niższe. Dla osób z cukrzycą przyjęto próg odcięcia 70 mg/dl, który pozwala na bezpieczne postępowanie u osób leczonych insuliną lub lekami hipoglikemizującymi.

Definicja hipoglikemii przedstawia się zatem następująco: jest to wartość glikemii równa i/lub mniejsza niż 70 mg/dl.

Z klinicznego punktu widzenia istotne jest zróżnicowanie między biochemiczną wartością glikemii a jej objawami. Z tego względu opracowano następującą klasyfikację hipoglikemii:

1. Ciężka hipoglikemia (severe hypoglycemia, SH) – według najnowszej klasyfikacji nie jest definiowana przez stężenie glukozy we krwi, ale ze względu na zaburzenia świadomości przy współistniejącym stężeniu poniżej 70 mg/dl. Jest to stan, w którym pacjent wymaga pomocy ze strony drugiej osoby. Szybka poprawa stanu neurologicznego następuje po podaniu glukozy doustnie lub dożylnie albo glukagonu. Ciężka hipoglikemia może przebiegać z utratą przytomności i drgawkami. W odniesieniu do dzieci przyjęto nieco zmodyfikowaną definicję, uwzględniającą przede wszystkim objawy neuroglikopenii. Jest to stan któremu towarzyszą zaburzenia świadomości ustępujące po podaniu glukozy i/lub glukagonu.

2. Udokumentowana objawowa hipoglikemia – jest to sytuacja, w której występują typowe dla niedocukrzenia objawy i stwierdza się biochemicznie glikemię równą i mniejszą niż 70 mg/dl.

3. Bezobjawowa hipoglikemia – stan, w którym występuje obniżone stężenie glukozy we krwi ale nie są obecne żadne objawy typowe dla hipoglikemii.

4. Pseudohipoglikemia – stan, w którym osoba doświadcza objawów hipoglikemii, ale nie stwierdza się obniżonego stężenia glukozy we krwi.

5. Przypuszczalna, objawowa hipoglikemia – stan, w którym odczuwane są objawy hipoglikemii, ale bez nieprawidłowych stężeń, a mimo to może dojść do hipoglikemii (stan występowania objawów przy obniżającym się stężeniu glukozy we krwi).