Читать книгу Төлкө - - Страница 28

Сэмэн Харатаайап өр соҕус саҥата суох олорбохтуур. Кини мантан тахсан барбыт Уйбаан Сэмэнэбиһи төттөрү ыҥыран киллэрэн, ол «Харатаайап кулуба кыыһынабын» диир дьахтар туһунан үчүгэйдик иҥэн-тоҥон ыйыталаспатаҕын кэмсинэ саныыр. Кини бу күн устата иирбит дуу, итирбит дуу курдук сылдьар. Быраабаҕа өр тулуйан олоруо суох буолан, киэһээҥигэ тиийбэккэ, дьиэтигэр барар.

Сэмэн оҕонньор, дьиэтигэр да кэлэн, олоруох да, туруох да сирин булбат, дьиэтин иһин биир гына төттөрү-таары хаамыталыыр.

– Бу туох буоллуҥ? Ыарыйдыҥ дуу? – кэргэнэ Ылдьаана дьиктиргээн ыйытар.

– Суох, туох буолан ыарыйдамый! – оҕонньор бэрт ыараханнык үөһэ тыынан ылар уонна, улаханнык сылайбыт курдук, хараҕын халтаһатын арыычча атытан, Ылдьаана диэки көрүтэлиир.

Ылдьаана Маайа сүтүөҕүттэн ыла быһа охсубут быһаҕаһа, хайа охсубут аҥаара эрэ ордон хаалбыт. Мэктиэтигэр, уҥуохтуун намтаабыт курдук буолбут. Ыас хара баттаҕын икки чанчыктара маҥхайан көстөр буолбуттар. Икки хараҕын, уоһун тулата биллэ мыччыстыбыт.

Сэмэн оҕонньор бүгүн туох буолбутун кэргэнигэр Ылдьаанаҕа хайаан да кэпсээтэҕинэ сатаныыһы, – оччоҕо эрэ уоскуйууһу.

– Кэл эрэ, манна олор, – диэн Ылдьаананы ыҥырар.

– Тоҕо ыҥырдыҥ? Туох баарый? – Ылдьаана куттаммыт курдук ыйытар.

Оҕонньор, дьиксиммит курдук, дьиэ иһин тула көрбөхтүүр, хос аанын үчүгэйдик сабар. «Ама, эмиэ оҕобут үөрэ күөрэйдэҕэ дуу?» – дии санаан Ылдьаана ыксыыр, көхсө кыарыыр, тыына кылгыыр, сүрэҕэ, тырыта баран эрэр курдук, аһыйталаан ылыталыыр.

– Биир дьикти суол баар буолла, – Сэмэн сибигинэйэр былаастаан этэр.

«Оо, сорбут да баар буолар эбит. Эмиэ оҕобут биһигини сүгүн олордумаары гыммыт муҥа буолуо дуо?» – дии санаан, Ылдьаана хараҕа хараҥара түһэр:

– Дууһабын эрэйдээмэ, туох баар буолла? Эт!

Сэмэн оҕонньор Ылдьаана аттыгар кэлэн олорор уонна аргыый аҕай этэр:

– Былырыын… Сааһыары кыһын, сыарҕа суола алдьана илигинэ… Чэ, биир тылынан эттэххэ, оҕобут Маайа туһунан ыйытык…

– Көрсөн кэпсэппит оҕо көстүбүт дуо? – диэн Ылдьаана тулуйумуна быһа түһэн ыйытар.

– Бэйи, тохтоо, ыйытык сурук кэлбитэ… Мин ону: «Оҕобут өлбүтэ, онтон атын оҕобут суох», – диэн харда суруйан ыыппытым.

«Оҕобут өлөн баран, үөр буолан, биһигини була сылдьыбытын туһунан истэн ыйытык сурук суруйдахтара. Оо, сааппыт да баар буолар эбит!» – дии саныыр Ылдьаана. Кини, былаатын төбөтүн тииһигэр ытыран олорор, субу ытаан төлө барара чугаһаабыт быһыылаах.