Читать книгу Oddech - Monika Jaruzelska - Страница 16

Przypomnę zalecenie pani rzecznika patentowego jednej z firm farmaceutycznych – wśród głównych typów klientów jest pacjent spolegliwy, czyli ten, który dba o swoje zdrowie, regularnie kontroluje stan swego zdrowia, korzysta z zaleceń lekarza i kupuje tylko leki zaordynowane.

Już mi się nie chce zwracać uwagi. Może zresztą nie wypada kogoś towarzysko pouczać. Jednak coraz częściej słyszę, jak młodzi, nawet inteligenci i humaniści, błędnie używają przymiotnika „spolegliwy” w znaczeniu „uległy”, „ten, który ustępuje i poddaje się innym”. Na nic walka językoznawców, nawet tak wybitnych autorytetów jak Jerzy Bralczyk. W mediach też lubią słowa „spolegliwy” używać w przeciwnym do prawdziwego znaczeniu. Powtarzam zatem dobitnie: obywatele i obywatelki, spolegliwy znaczy opiekuńczy, ten, na kim można polegać jak na Zawiszy, ten, który opiekuje się innymi, a nie sobą! Jest to termin sformułowany przez profesora Tadeusza Kotarbińskiego, który tłumaczył, dlaczego warto istnieć: „Żeby poznać świat, kochać kogoś, być czyimś przyjacielem lub po prostu być komuś potrzebnym”.

Kiedy byłam jeszcze dzieckiem, najczęściej moje ważne rozmowy z ojcem odbywały się nad brzegiem jeziora Omulew, na ławce pod starymi lipami w późnopopołudniowych godzinach. Pewnego dnia ojciec tłumaczył mi różnicę pomiędzy słowem „inteligent” a „intelektualista”. Z tej rozmowy szczególnie utkwiły mi w pamięci trzy nazwiska z listy intelektualistów: profesor Tadeusz Kotarbiński, Krzysztof Zanussi i profesor Janusz Tazbir. Kiedy mówił o Kotarbińskim, po raz pierwszy usłyszałam określenie „opiekun spolegliwy”. Ojciec tłumaczył je z pewnego rodzaju przesłaniem – że jest to obowiązek: być takim człowiekiem dla innych. Powiało smrodkiem dydaktycznym, więc oczywiście przyjęłam wtedy tę argumentację z niechęcią, że znowu czegoś ode mnie będzie oczekiwał. A ja nie jestem w stanie temu sprostać. Jakbym przeczuwała, że w przyszłości będę musiała stać się opoką dla zbyt wielu osób. I jako opiekun spolegliwy wytrwać na posterunku do końca.