Читать книгу Susanna M Lingua-keur 15 - Susanna M Lingua - Страница 7

Na ete, terwyl Brenda en Rista sit en briewe skryf, sit Jurie op die stoep en rook. Sy koerant lê vergete langs hom op die bank. Hy luister na die uitbundige stemme van die kinders op sy bure se grasperk. Een van die dae sal hy en Brenda ook die skril stemmetjie van ’n eie kindjie in hulle huis hoor.

Jurie glimlag toe hy weer dink aan die môre toe die spesialis hulle verwittig het dat Brenda gaan ma word. Daardie dag was hulle net so uitbundig van vreugde soos die spelende kinders van sy buurman.

Jurie se pyp lê lankal dood, maar bloot uit gewoonte sit hy nog daaraan en suig. Ineens word die opgewekte stemme van die kinders stil en ’n byna tasbare stilte sak om hom toe.

Die horlosie het pas agtuur geslaan toe Jurie ’n motor by die groot hek hoor inry. Die volgende oomblik hou die luukse roomkleurige motor van Pieter Myburgh, prokureur en huisvriend van die Van Zyls, voor die deur stil.

Jurie stap nader en groet hom vriendelik. “Dis aangenaam om jou weer te sien, Pieter,” sê hy vir die skraal kêrel toe hy sy hand hartlik skud. Jurie nooi hom binne, maar Pieter stel voor dat hulle sommer op die stoep sit.

“Hoe gaan dit met Brenda?” vra Pieter.

“Nee, man, onder omstandighede nogal goed. Sy het nou ’n vriendin wat hier kuier.”

“Maar dis gaaf. Ken ek haar miskien? Ek bedoel natuurlik, die vriendin van haar wat hier kuier,” kom dit nuuskierig van die vrygesel wat daarop roem dat geen vrou nog ooit sy hart kon verower nie.

“Ek glo nie, Pieter. Sy is eintlik ’n vriendin uit my vrou se jeugjare. Maar sy is ’n oulike meisie, ou Pieter. Haar soort is maar yl gesaai.”

“Ja-nee, as sy só deur jou opgehemel word, moet sy bepaald iets wees. Ek sal haar nogal graag wil ontmoet. Is sy darem iets vir die oog?” vra hy weer tergerig.

“Jy kan self besluit nadat jy haar ontmoet het. Kom, dan gaan stel ek jou aan haar voor.”

Hulle tref die twee vroue in die eetkamer aan, elk met ’n skryfblok voor haar. Rista is egter al klaar en net besig om haar brief op te vou.

Brenda staak onmiddellik haar ywerige skrywery en neem Pieter se uitgestrekte hand. “Goeienaand, vreemdeling.”

“Gits, ek kan jou dieselfde toevoeg, Brenda,” werp hy in dieselfde luim toe. “Ek kom besoek julle darem nog, maar julle, nooit!”

Jurie stel Pieter aan Rista bekend.

Verras tree Pieter vorentoe, neem Rista se sagte handjie in syne en prewel ’n “aangename kennis, juffrou”. Die verrassing van die oomblik is vir hom te skielik. Haar voorkoms oortref sy verwagtinge heeltemal. In stille bewondering staar hy na haar. Vir hom voel dit asof hy droom, asof die meisie voor hom maar net ’n droombeeld is en weer enige oomblik voor sy oë kan verdwyn.

In een vlugtige oomblik neem Rista Pieter se gesig waar. ’n Vriendelike gesig wat van ’n goeie karakter getuig, dink sy.

Dan los Pieter haar hand en vra effens ontwrig, skynbaar net om iets te sê, want op die oomblik kan hy aan niks oorspronkliks dink om te sê nie: “Waar kom jy vandaan, juffrou?”

“Wel, ek is eintlik ’n Kaaplandse meisie,” glimlag sy hom vriendelik toe.

“Hoe lank gaan jy nog by ons kuier?” vra hy effens nuuskierig. Hy sal graag meer van haar wil sien. Sy lyk glad nie vir hom na die soort meisie wat soos ’n oorryp peer in ’n man se skoot sal val nie. Van daardie soort het hy nou net mooi oorgenoeg gehad. Hulle is ’n las om ’n man se nek en verder goed vir niks. Hulle hele, nuttelose lewe bestaan feitlik net uit skemerpartytjies en dans. Dit wil natuurlik sê wanneer hulle nie besig is om hulle vinger- en toonnaels rooi te verf nie.

Dan hoor hy Rista sê: “My plan is om nog ’n maand te vertoef. Dis natuurlik te sê as my gasvrou nie voor daardie tyd vir my moeg word nie.” Die laaste sin uiter sy plaend in Brenda se rigting.

“Haai, Rista, jou klein vabond!” roep Brenda gemaak verontwaardig uit. Aan Pieter en Jurie sê sy kamma uiters gekrenk: “Verbeel julle, na ek my byna dood moes soebat om haar hier te kry, maak sy waarlik sulke gevolgtrekkings omtrent my. Is dit nou nie genoeg om enige goeie mens die joos in te maak nie?”

“Toe maar, Brenda,” paai Rista laggend. “Ek het dit werklik nie so erg bedoel nie, maatjie. Ek belowe om dit nie weer te sê nie, hoor. As dit jou sal pas, sal ek selfs by jou loseer ook. Ek het juis verlede week al besluit om hier in julle stad vir my werk te soek,” glimlag sy.

“O, Rista, maar sal dit nie gaaf wees nie!” roep Brenda spontaan uit en val haar vriendin byna met geweld om die hals van blydskap. “O, ek kan dit skaars glo!” hyg sy opgewonde. Nog steeds oorstelp oor Rista se goeie nuus, merk Brenda weer op, met haar arm nog steeds om haar vriendin se skouers geslaan: “Dis werklik te goed om waar te wees, Rista! En hoe het Oumatjie jou besluit aanvaar?”

“Wel, sy is baie teleurgesteld, soos jy self kan begryp. Sy dring daarop aan dat ek net vir ses maande werk en dan teruggaan.”

“Jou klein skelm, en jy vertel my nou eers daarvan.”

“Wel, alles hang natuurlik daarvan af of ek in die volgende maand werk kry.”

“Met Pieter en Jurie se hulp sal jy ongetwyfeld baie gou ’n betrekking vind, Rista.”

“Nee, maatjie, as jy reken dat ek Jurie of meneer Myburgh daarmee gaan lastig val, begaan jy ’n groot fout. Ek is geensins van plan om vir iemand ’n las te wees nie en jy behoort dit immers te weet.”

“Hemel, dié meisiemens,” kla sy teenoor Jurie en Pieter. “Sy wil nou werklik ook nie eens dat ’n mens haar ’n guns bewys nie, begryp jou aan!”

“Ja, dis nogal jammer, nè?” sê Pieter.

“Maar kyk, julle vergeet blykbaar dat Rista oud genoeg is om haar sake self te reël en dat sy geen hulp van ander nodig het nie,” berispe Jurie hulle goedig. Hy begryp volkome waarom sy ander se hulp afkeur. Noudat sy uit is onder die beskermde vlerke van ’n sorgsame Oumatjie wat gewoonlik alles vir haar doen en reël, wil sy graag op haar eie bene staan en dinge vir haarself doen.

“Jy het volkome gelyk, ou vriend,” hoor hy Pieter weer sê. “Maar jy besef blykbaar nie dat my persoonlike assistent reeds kennis gegee het en die end van die maand my kantoor gaan verlaat nie, nè?”

“Maar dan is dit mos ’n gulde kans vir jou om self vir Rista te nader, Pieter.”

“Juis, dis net wat ek beoog het. Maar toe weier sy mos ons hulp en jy sterk haar sowaar nog in haar kwaad.”

“Nou ja, vriend, al raad wat ek jou nou kan verskaf, is dam haar by en praat die ou sakie uit. Ek is seker, indien jy haar baie mooi soebat en belowe om vir haar goed te wees soos ’n eie vader, of selfs soos ’n eie oupa, sy jou sekerlik sal bejammer en uit die verknorsing sal help.”

In die kombuis is Brenda besig om koppies reg te sit terwyl Jurie die elektriese ketel half met water vul en dit aanskakel. Hy gaan sit op ’n stoel langs die tafel en kyk hoe sy vrou keurig versnaperinge in die vorm van soutigheidjies voorberei.

“Jurie,” sê sy sag, vertroulik. “Het jy gemerk hoe bewonderend Pieter Rista aangestaar het nadat jy hulle aan mekaar bekendgestel het?”

“Ek het nou net oor dieselfde onderwerp sit en dink en tot die slotsom gekom dat hy bepaald ’n gelukkige vent sal wees indien hy beter vaar as Johan en sy voorgangers.”

“Wat bedoel jy, my man?”

“Rista is nog glad nie ryp vir ’n man se liefde nie. Ek sê jou nou dat menige man nog dieselfde paadjie sal bewandel as Johan. Net, met sommige mag dit dalk slegter gaan. Almal het nie die innerlike krag wat Johan het nie – veral nie Pieter nie.”

“Nou waarom vertel jy hom nie al hierdie feite nie, Jurie?”

“Moet jou nie daaroor ontstel nie. Pieter is g’n kind nie. Hy behoort immers self te kan sien dat Rista nog onvoorbereid is om enige man se liefde te aanvaar. Haar optrede spreek tog vanself. Sy behandel almal asof hulle haar broers is en dit is genoeg bewys dat sy nog nie reg is vir ’n verhouding nie.”

Nadat Brenda en Jurie die eetkamer verlaat het, sit Pieter etlike sekondes lank swyend aan ’n sigaret en suig terwyl hy peinsend voor hom uitstaar. Dan draai hy hom half om, kyk Rista kalm aan en sê saaklik: “Juffrou, ek wil jou graag spreek in verband met die betrekking waarvan ek netnou gepraat het. Soos jy reeds weet, gaan my persoonlike assistent die einde van die maand weg. Nou het ek gewonder of jy boekhou ook kan doen, want tik en boekhou is eintlik ’n vereiste in my kantoor.”

“Tik en boekhou is al wat ek kan doen, omdat ek nie juis vir enigiets opgelei is nie.”

“Wel, as dit die geval is, is alles in die haak. Ons kan nog oor die salaris praat. Nou is die vraag nog net of jy bereid is om die pos te aanvaar. Jy gaan my tog seker nie teleurstel nie, juffrou. Ek weet werklik nie of ek gou ’n plaasvervanger sal vind nie, want tot dusver het daar nog nie eens een kom aansoek doen om die betrekking nie.”

“Wat my betref, meneer Myburgh, is jou betrekking net so goed soos enige ander. Dus sal ek my op die eerste van volgende maand in jou kantoor aanmeld. Ek hoop net dat jy my werk bevredigend sal vind. Jy begryp natuurlik dat ek nog nooit voorheen in ’n kantoor gewerk het nie en dat ek dus geen ondervinding het nie. Maar ek belowe darem om my bes te doen.”

“Daaraan twyfel ek nie ’n oomblik nie, juffrou. Daar sal natuurlik die een en ander wees waarmee jy nie vertroud is nie, maar jy sal gou daaraan gewoond raak. Dit is nie so vreeslik moeilik nie.” Hy druk die sigaretstompie in die asbakkie op die tafel dood. Dan neem hy weer langs Rista op die bank plaas. “Wel, juffrou, aangesien ons van volgende maand af gaan saamwerk, kan ons maar net so wel al begin vriende word. Dit sal tog uiters onaangenaam wees om op kantoor soos twee vreemdelinge in mekaar se teenwoordigheid te wees. Dink jy nie self so nie?”

“Ja, dit sal nogal ongesellig wees,” glimlag sy toegewend. Hy kom vir haar voor as ’n goeie werkgewer, glad nie die soort wat heeldag opgeblaas agter ’n dik sigaar sit met sy hakke op die lessenaar gestut, net oorgehaal om fout te vind nie. Nee wat, ons sal goed oor die weg kom, besluit sy in haar enigheid.

“Gaaf,” hoor sy Pieter dan weer sê. “As jy dan met my saamstem, stel ek voor dat ons mekaar in die vervolg op ons name noem. Solank ons mekaar die heeltyd ‘juffrou’ en ‘meneer’ sal nie een van ons regtig gemaklik en tuis voel in die ander een se teenwoordigheid nie. En dit is wat ek graag wil verhoed, Rista. Ek wil hê ons moet nog groot vriende word.”

Sonder enige waarskuwing gaan die middeldeur skielik oop en Brenda kom by die eetkamer in. Asof hy reeds jare al daaraan gewoond is om ’n skinkbord te dra, volg Jurie kort op haar hakke met ’n skinkbord wat vier koppies koffie en ’n bord met versnaperinge bevat.

Hy bedien eers die twee dames en dan sy vriend, Pieter. Nadat hy almal behoorlik oorlaai het met eetgoed, help hy homself en gaan dan langs sy vrou op die leuning van haar stoel sit.

“En toe,” vra Jurie vir Pieter, “hoe ver het jy toe met Rista en die werkprobleem gevorder?”

“Gits, Jurie,” begin Pieter luimig, “hoe sal ek nou sê, man? Dit was natuurlik ’n hele konsternasie en byna het dit nog op ’n tweegeveg ook uitgeloop. Sy was vasbeslote om nie kop te gee nie, en so ook ek. Maar sy het darem later ingestem om haar op die eerste van volgende maand in my kantoor te kom aanmeld. Nou is die vraag egter nog of sy haar in die môre gaan aanmeld of wel in die middag.” Toe hy merk dat die twee dames hulle gesprek geniet, gaan hy voort: “Maar ek moes haar nou letterlik smeek, soebat, pleit – ag, ek weet nie meer wat nog alles nie. Uiteindelik val dit my by van die raad wat jy my vroeër gegee het. En jou waarlik, ou Jurie, toe ek haar belowe dat ek vir haar so goed sal wees soos haar eie oupa nooit vir haar kan wees nie, stem sy sowaar tot my grootste verbasing onmiddellik in.”

Die twee dames lag lakker. Pieter sit hulle geamuseerd en aanstaar asof hulle die snaaksste verskynsels is wat hy nog ooit op aarde gesien het, terwyl Jurie hulle sydelings glimlaggend betrag.

“Ja-nee, as jy darem in so ’n stryd geslaag het, ou vriend, is die Kaap voorwaar Hollands,” kom dit veelseggend van Jurie wat goed besef hoe geheg sy vrou aan Rista is en hoe verheug sy moet wees noudat Pieter Rista se verblyf by hulle moontlik gemaak het. Hy sal die eerste jaar van hulle huwelik darem nie vergeet nie. Brenda het byna meer getreur oor haar vriendin as oor haar eie moeder. Hoeveel kere het hy haar nie daardie tyd betrap met rooi gehuilde oë nie, en net hy het geweet dat dit na Rista was wat sy so verlang het. As ou Pieter nou maar net sy kaarte mooi speel, sit Jurie heimlik en dink.

Vir ’n halfuur is Jurie só verdiep in sy eie gedagtes dat hy totaal onbewus is van wat die ander drie om hom sit en gesels. Hy is dus aangenaam verras om te hoor dat Rista en Pieter mekaar reeds op hulle voorname noem. Nee, wag, besluit hy, Pieter ken sy storie.

Dan hoor hy Pieter weer sê terwyl hy opstaan en na sy horlosie kyk: “Mense, ek het die aandjie baie geniet, maar ek moet nou regtig gaan. Dis al verskriklik laat en ek moet môreoggend ’n uiters ingewikkelde saak in die hof verdedig.”

“Wel, jy moet gou weer kom kuier, Pieter,” nooi Jurie hom terwyl hy ook opstaan van die stoel se leuning.

“En wat makeer julle dat julle nie ook vir my kom kuier nie?”

“Kyk, Pieter, ek het jou reeds gesê dat my vrou …”

“Luister, Jurie,” val hy hom goedig in die rede, “Brenda is nog glad nie ’n invalide nie, hoor. En dis verniet dat jy my dit wil probeer wysmaak net omdat ek ’n ongetroude kêrel is en veronderstel is om niks van sulke vroulike sake af te weet nie. Ek is seker die ritjie Waterkloof toe sal Brenda die wêreld se goed doen. Probeer dit gerus.”

“Ons sal vir seker kom kuier, Pieter.”

Hy bedank sy gasvrou vir die genoeglike aandjie en groet die twee dames voordat hy saam met Jurie die vertrek verlaat.