Читать книгу Susanna M Lingua-keur 15 - Susanna M Lingua - Страница 9

In Ouma se losieshuis veroorsaak die koms van die Myburghs ’n hele konsternasie. Die gesin word die volgende dag verwag en nou moet Ouma op die nippertjie besef dat sy geen vertrek beskikbaar het wat as dokter Chris Myburgh se spreekkamer kan dien nie. Sy voel juis so moeg en afgemat van al die voorbereidings wat vir die nuwe gaste getref moet word. En nou weer die kwessie van ’n spreekkamer. Haar probleme is veelvoudig.

Na etlike oorwegings besluit die ou dame om Rista se privaat sitkamertjie aan die dokter af te staan as spreekkamer.

Wat Rista daarvan gaan sê, weet sy nie. Al wat sy op die oomblik weet, is dat sy die Myburgh-gesin gerieflik moet huisves en van alle benodigdhede voorsien.

Aangesien die vertrek wat as spreekkamer moet dien eintlik ’n stoepkamer is, sal dit vir daardie doel ook veel geriefliker wees omdat dit totaal afgesonder is van die huis en sy bewoners.

Laat die middag het Ouma en die huishulpe uiteindelik alles in gereedheid vir die nuwe gaste en kan ook sy ’n rukkie ontspan.

In die badkamer wat uitsluitlik vir die Myburghs se gebruik aangebring is, is dokter Chris Myburgh besig om hom gereed te maak vir die nag.

Hy is aangenaam verras deur die gasvryheid waarmee hulle ontvang is. Hy het sulke hartlikheid nie verwag nie. Selfs die dorpie en die hospitaal, wat nie te groot is nie maar baie goed ingerig, het sy verwagtinge ver oortref.

Dan dink hy weer aan die gesellige aand wat hulle vanaand in die stadsaal deurgebring het. Só het hy dan ook terselfdertyd al die vooraanstaande inwoners van Kroondal ontmoet.

Môre sal hy maar vir eers net rondkuier in die hospitaal om gewoond te raak aan alles. Die dag daarna sal hy sy taak met alle ywer aanpak, sy lewenstaak wat hy eerste en bo alles stel, sy taak om die smartlike lyding van sy medemens te versag. Elke sieke wat die hospitaal gesond en vol lewenslus verlaat, is vir hom ’n pêrel in sy kroon.

Vir die armes wat dit nie kan bekostig nie, lewer hy sy diens gratis, want ook húlle is sy medemens. En al kan hulle hom nie in klinkende munt vergoed nie, is hulle opregte dankbaarheid vir sy dienste vergoeding op sigself en voel hy terselfdertyd ook ryklik beloon.

Die vertroue wat hy by kinders inboesem, is ook altyd vir die ouers verbasend om te aanskou. Ja, Chris is ’n liefhebber van kinders. Hulle sorglose bestaan was nog altyd vir hom ’n lus om te aanskou. Die bestaan van die mens was nog altyd vir hom die grootste wonderwerk van God.

Die geneeskundige beroep is vir Chris ’n edel beroep wat skoon gehou moet word – dit is sy lewensideaal – en daarom streef hy dag en nag om dit na die beste van sy vermoë te beoefen, want dan alleen sal sy lewe vir hom bevredigend wees.

In die operasieteater is daar ’n doodse stilte. Niemand praat ’n woord nie. Net ’n paar verpleegsters beweeg stilweg heen en weer terwyl die assistentgeneesheer en die suster aan weerskante van die operasietafel staan en wag, elk met ’n masker op die gesig en geklee in die gewone lang gewaad wat deur elke lid van die diensdoenende personeel in die teater gedra word.

Aan die bopunt van die tafel sit die narkotiseur. Sy oë is stip gevestig op die apparate langs hom wat die pasiënt se asemhaling en bloeddruk aandui.

Almal wag in spanning op die koms van dokter Myburgh, wat vandag ’n delikate operasie in Kroondal se hospitaaltjie sal waarneem.

In die waskamer is Chris druk besig om sy hande te skrop. Hy is heeltemal kalm, want die geringste bewing van die hand wat die ontleedmes hanteer, mag noodlottig wees vir die pasiënt wat so oneindig baie vertroue in hom het.

Hy besef wel deeglik dat dit ’n uiters gewaagde operasie is wat hy binne enkele minute moet gaan uitvoer. Maar hy deins nie terug nie. Hy moet net kalm bly. Dit mag nie misluk nie. Dit moet ’n sukses wees. Almal se hoop en vertroue is op hom gevestig. Hy sal met al sy krag veg om haar lewe te spaar. Sy is die moeder van drie kindertjies en daardie drie onskuldige kinders gaan nie moederloos wees nie – nie as hy dit kan verhelp nie. Hy moet haar gesond aan hulle teruggee. Daarom het hy die geneeskunde as lewensideaal aanvaar.

Dan trek hy haastig die gesteriliseerde handskoene aan wat die verpleegster vir hom reghou.

In sy groen gewaad en gemaskerde gesig gaan Chris die teater binne met vaste, veerkragtige tred. Hy merk die spanning op elke gesig teenwoordig, maar dit beroof hom nie van sy kalmte nie. Hy het al baie delikate operasies uitgevoer.

Langs die tafel aan die regterkant van die pasiënt neem hy sy plek in.

Etlike sekondes rus sy oë op die narkotiseur.

Met ’n knik gee die narkotiseur te kenne dat die pasiënt heeltemal verdoof is en dat die operasie nou maar ’n aanvang kan neem. Hy self stel groot vertroue in hierdie jong spesialis wat hom tot dusver uitstekend van sy taak gekwyt het.

Met ’n vaste hand neem Chris die vlymskerp ontleedmes van sy kollega en assistent. Dan maak hy die eerste insnyding vinnig en behendig.

Nou begin die stryd in alle erns. Selfs met die tyd moet daar rekening gehou word. Groot sweetdruppels begin later op Chris se breë voorkop pêrel. Dan verwyder ’n verpleegster dit liggies sonder om hom in die minste te steur in sy groot taak, waarmee hy onafgebroke voortgaan en waarop al sy aandag toegespits is.

Vinnig en behendig beweeg sy hande terwyl die horlosie bokant die deur se wysers stadig beweeg en die tyd aftik.

Eindelik is die gevaarlike gewas verwyder en moet Chris weer eens ’n stryd teen die horlosie aandurf. Die pasiënt kan nie veel langer onder verdowing gehou word nie. Sy word elke minuut swakker.

Chris begin ’n wedloop teen die tyd, maar ’n knap en ervare chirurg soos hy ken die tempo waartoe sy hande in staat is.

Toe hy die laaste steek bind, slaak hy saggies ’n sug van verligting. Weer eens het hy die horlosie uitoorlê. Sy taak is suksesvol afgehandel en nou kan hy maar net hoop dat daar geen komplikasies intree nie.

Nadat hy nog ’n keer in die rigting van sy pasiënt gekyk het, verlaat hy die vertrek sonder om ’n woord te sê om sy hande te gaan was en ook om van sy lang oorjurk ontslae te raak.

Terwyl hy besig is om sy hande te was, kom sy kollega, dokter Leon, en die suster die vertrek binne.

Toe dokter Leon sy stil en bedaarde kollega met bewondering aanstaar, merk hy trots op: “Geluk, dokter Myburgh, ek bewonder jou vernuf en knaphandigheid. Nou kan ek begryp hoe jy dit op so ’n jeugdige leeftyd so ver gebring en ook sulke roem oorsee verwerf het. Nogmaals geluk, hoor. Ek is baie dankbaar dat ons uiteindelik so ’n ervare en bekwame chirurg soos jy in ons midde het.”

Met ’n opreg waarderende “Dankie, dokter Leon,” beskou Chris die gesprek as afgehandel en stuur dit dan ook dadelik in ’n ander rigting deur te vra: “Hoe gaan dit nou met ons pasiëntjie van gisteroggend, kollega?”

“Nee, die kêreltjie lyk gaaf.”

“Wel, ek sal hom graag eers wil sien voor ek my rondes in die ander sale doen.”

“Die outjie sal vreeslik bly wees. Hy vra al juis die hele oggend by die verpleegsters of jy hom ook sal besoek. Die kind is gek na jou, dokter Myburgh.”

Met ’n sweem van ’n glimlaggie stap Chris saam met dokter Leon die lang gang af na die kinderafdeling sonder om ’n woord te uiter.

“En toe? Hoe gaan dit vanoggend met die grootman?”

“As ek so stil lê, is dit glad nie seer nie, dokter,” sê die seuntjie. “Ek voel ook glad nie meer siek nie. Ek is so bly dokter het vir my ook kom kuier. Kyk hoe mooi het die suster my hare gekam, dokter.”

“Dis mooi, Ronnie. En ek is so bly om te hoor dat jy beter voel. Probeer maar so min as moontlik rondspring, dan sal jy sien hoe gou jy gesond word. Voor jy nog daaroor dink, speel jy al weer met jou maatjies op julle grasperk. Jy moet die verpleegsters vra om jou hare elke môre so mooi te kam, hoor!”

“Ja, dokter. En wanneer ek weer by die huis is, sal ek vir dokter my groot voetbal en my treintjie gaan wys. Dis ’n blou trein met agt trokke. Mammie sê ek kan nie hier in die hospitaal daarmee speel nie, ek sal net die verpleegsters pla.”

“Dit sal gaaf wees, Ronnie. Onthou nou, sodra jy weer tuis is, moet jy my daardie treintjie wys, hoor! Ek is nou baie nuuskierig om dit te sien,” glimlag hy.

“Dis ’n baie mooi trein, dokter,” eindig hy trots.

“Ek sal dit graag wil sien, Ronnie. En onthou, jy moet jou nou mooi stil gedra, anders sal jy straks nie gou kan huis toe gaan nie en dan moet ek nog langer wag om die treintjie te sien. Soet bly en gou gesond word. Môre kom ek weer.”

Só beweeg Chris van die een saal na die ander. Vir elkeen het hy ’n vriendelike glimlag, woorde van troos en bemoediging. Sy pasiënte, oud en jonk, het hom reeds innig lief. Hy is die lieflingdokter van Kroondal. En almal bejeën hom met eerbied en respek, want sy diens is te alle tye tot hulle beskikking.

Selfs in die middel van die koudste, reënerigste nag in Augustusmaand word hy onverwags en dringend ontbied om ’n kraamgeval op een van die naburige plase te gaan waarneem. Ofskoon hy weet dat die mense baie arm is en nie sy rekening sal kan betaal nie, aarsel hy nie ’n minuut om te gaan nie. Twee lewens is in die weegskaal.

Ofskoon Chris al dertig is, het hy nog maar weinig aandag aan die vroulike geslag bestee. Om die waarheid te sê, het hy nog geen vrou ooit die hof gemaak nie.

Maar wat soms wel sy gedagtes in dié rigting dwing, is die foto van die fraai en alombekende Rista wat teen die muur van die ontvangskamer in die losieshuis pryk.

Haar uiterlike skoonheid is vir hierdie stil en besadigde geneesheer wat nog selde aangetrokke gevoel het tot ’n jong vrou, uiters aangrypend.

Etlike minute sit Chris nou al peinsend na die portret en kyk terwyl sy medeloseerders nog besig is met hul middagmaal. Hy het so baie van haar goeie hoedanighede gehoor dat dit vir hom kompleet voel asof hy haar al jare ken. Sy sal beslis ’n aanwins wees in enige man se huis, dink hy by homself. Sowel haar innerlike as haar uiterlike skoonheid is onverbeterlik. Dan sê hy hardop aan Ouma toe hy merk dat sy bewus is van sy bewonderende blik op die portret: “Jy het ’n baie mooi kleindogter, mevrou.”

Ouma is aangenaam getref deur hierdie onverwagte opmerking van Chris. “Ja, ek is regtig verheug dat sy by jou broer werk. Ek voel nou meer gerus oor haar. ’n Mens weet nooit met watter soort mense sy straks in aanraking sou gekom het indien sy ’n betrekking elders aanvaar het nie.”

“Ja, en volgens Pieter kom hulle twee nogal goed oor die weg. Hy sal jou dogter beskerm teen alle onheil, want hy klink selfs effens verlief op die swartkopnooi.”

“Wel, hy sal ’n gelukkige man wees indien hy haar kry as vrou,” laat sy vader veelseggend hoor.

“Vir my sal dit natuurlik die meeste beteken. Dan het ek tog uiteindelik die dogter wat ek my lewe lank na verlang en nooit gehad het nie,” merk Chris se ma op, duidelik verheug oor so ’n moontlikheid.

“Dit wil ek glo, my ou moedertjie. Ek wens hom alle sukses toe.”

“Nou toe nou,” kom dit verbaas van sy vader. “Nou verstaan ek jou glad nie, Chris. Eers gee jy die indruk dat jy self ’n ogie op haar het, en in dieselfde asem wens jy Pieter alle sukses toe met sy hofmakery by haar.”

“Ek sal nooit eens daarvan droom om Pieter se geluk in die wiele te ry nie, Pa. Ek sal dit ook nie duld dat iemand anders dit doen nie. Pieter se leed is ook my leed en sy geluk beteken ook my geluk.”

“Jy is darem baie beskermend teenoor jou tweelingbroer, ou seun. Jy vergeet blykbaar dat hy net so oud en goed ontwikkel is soos jy en sy eie weg vir hom in die lewe moet baan.”

“Nee, Pa. Pieter is nie halfpad so gesond en sterk soos Pa meen nie. Daardie laaste siekbed en toe kort op dié se hakke weer die operasie, het sy liggaamskragte totaal ondermyn. Pieter besit nie ’n kwart van die krag en uithouvermoë wat hy behoort te hê nie. En sy geweldige praktyk is ook so uitgebrei dat hy nooit die tyd vind om êrens ’n bietjie te gaan rus nie.”

“Is jy bekommerd oor Pieter se gesondheid, my kind?”

“Ja, Pa. Pieter het ’n lang vakansie nodig. Dis hoog tyd dat hy verlof neem.”

“Pieter sal wel gaan rus sodra hy voel dat die werk hom begin baasraak.”

“Dis juis die ding, Pa. Pieter kan geen bekwame persoon vind om sy praktyk waar te neem nie. Almal is deesdae oorlaai met werk. As ék ’n prokureur was, sou ek sy praktyk ’n jaar lank oorgeneem en hom Europa toe gestuur het.”

“Wel, dit sal jou niks baat om jou te staan en bekommer nie, Chris. Jou pligte is self so veeleisend dat dit jou ook straks een van die dae gaan …”

“Dan het ek nog altyd my gesonde krag om op staat te maak, Pa,” val hy die ouer man goedig in die rede. “My gestel is nog lank nie so swak dat my pligte my sal baasraak nie,” glimlag hy.

Dan begin die telefoon in sy spreekkamer skril lui as teken dat sy dienste êrens dringend benodig word.