Читать книгу Choroby wieku podeszłego - Tomasz Kostka - Страница 13

Częstość nadciśnienia tętniczego (HA) wzrasta z wiekiem i osiąga około 70% u osób powyżej 70. roku życia, przy czym aż u ²/₃ chorych w starszym wieku stwierdza się izolowane nadciśnienie skurczowe. Nadciśnienie skurczowo-rozkurczowe dotyczy około 30% chorych w starszym wieku, a tylko 2-5% stanowią przypadki izolowanego nadciśnienia rozkurczowego.

Badania światowe wskazują, że nadciśnienie tętnicze jest najistotniejszym czynnikiem ryzyka umieralności i zachorowalności. Stanowi podstawowy czynnik ryzyka wielu poważnych schorzeń układu sercowo-naczyniowego:

• miażdżycy;

• przerostu lewej komory serca:

• przerostu błony środkowej tętnic;

• choroby wieńcowej:

• niewydolności serca;

• migotania przedsionków;

• udaru mózgu;

• miażdżycy zarostowej tętnic;

• otępienia;

• niewydolności nerek.

W wyniku badania NATPOL III stwierdzono, że w Polsce HA dotyczy około 30% osób, a w populacji > 65. roku życia sięga 59%. Ryzyko rozwoju HA w okresie całego życia szacuje się na około 90%.

Ryzyko następstw HA wzrasta z wiekiem, np. ryzyko choroby wieńcowej w przebiegu HA u osoby w wieku podeszłym jest około 3-krotnie wyższe niż u chorych w młodszym wieku. Należy podkreślić, że u osób powyżej 45. roku życia wartość ciśnienia tętniczego skurczowego (RRsk) determinuje w większym stopniu ryzyko sercowo-naczyniowe niż wartość ciśnienia tętniczego rozkurczowego (RRrozk). Jednocześnie należy pamiętać, że grupą szczególnie wysokiego ryzyka są chorzy z dużą różnicą wartości RRsk i RRrozk – tzw. ciśnieniem tętna (PP – pulse pressure). Wartość PP ma w tym wypadku większe znaczenie kliniczne niż średnia wartość ciśnienia tętniczego (RR). Badania naukowe wskazują, że u chorych starszych powikłania nadciśnienia tętniczego zależą od wartości PP i RRsk, podczas gdy w młodszych grupach wiekowych znaczenie ma raczej wartość RRsk i RRrozk.

Do rozwoju nadciśnienia tętniczego predysponują zachodzące z biegiem lat zmiany w układzie sercowo-naczyniowym (tabela 4.1).

Tabela 4.1. Zmiany w układzie krążenia wynikające ze starzenia się

Uwaga!

Z biegiem lat, wraz z postępem patologicznych zmian w naczyniach (tabela 4.1), RRsk stale wzrasta, natomiast RRrozk wzrasta do 5. dekady życia, a następnie ulega obniżeniu. Zjawisko to obserwuje się u obu płci.

Zmiany te powodują ograniczenie elastyczności tętnic. W następstwie sztywnienia ściany aorty dochodzi do zwiększonego obciążenia lewej komory serca. Obserwuje się również włóknienie myocardium i dysfunkcję rozkurczową lewej komory serca.