Читать книгу Choroby wieku podeszłego - Tomasz Kostka - Страница 14

Kryteria rozpoznawania nadciśnienia tętniczego w starszym wieku są takie jak w młodszych grupach wiekowych.

Nadciśnienie rozpoznaje się przy wartościach ciśnienia tętniczego (RR) powyżej 140/90 mm Hg w warunkach gabinetu lekarskiego i powyżej 130/85 mm Hg przy pomiarze w domu chorego. Za granicę rozpoznania HA u chorych na cukrzycę przyjmuje się RR < 1 30/80 mm Hg według zaleceń Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego (PTD) 2008 (podobnie jak Amerykańskiego Towarzystwa Diabetologicznego – ADA – z 2003 roku).

U chorych na cukrzycę zaleca się, aby pomiar RR w warunkach domowych wskazywał wartości RR < 125/75 mm Hg. Wymóg ten jest podyktowany zwiększonym ryzykiem chorób układu sercowo-naczyniowego u osób z cukrzycą w porównaniu z pozostałą populacją. Ryzyko to jest z powodu samej cukrzycy 2-4-krotnie większe, a przy współistniejącym nadciśnieniu tętniczym wzrasta jeszcze 3-krotnie. Ponadto HA u chorujących na cukrzycę podwaja całkowitą śmiertelność i ryzyko udaru mózgu, a także istotnie przyspiesza progresję groźnych powikłań cukrzycy – retinopatii, nefropatii i neuropatii. Uważa się, że HA może być przyczyną aż 75% incydentów sercowo-naczyniowych w cukrzycy. W dużym, wieloletnim badaniu UKPDS stwierdzono, że obniżenie RR o 10 mm Hg u chorego na cukrzycę zmniejsza:

▶  ryzyko zgonu z powodu cukrzycy o 17%;

▶  umieralność całkowitą o 8%;

▶  ryzyko zawału serca o 12%;

▶  ryzyko udaru mózgu o 19%.

Do rozpoznania HA konieczne jest stwierdzenie ww. wartości RR w wyniku obliczenia średniej z co najmniej dwukrotnych pomiarów w warunkach standardowych, podczas dwóch kolejnych wizyt.

Warunki i metody rozpoznawania nadciśnienia tętniczego:

• RR spełniające kryteria HA w co najmniej dwukrotnych pomiarach (2 wizyty):

• pomiar RR na obu kończynach górnych:

• próba ortostatyczna:

• automatyczne monitorowanie RR (ABPM – ambulatory blood pressure monitoring);

• pomiary RR w domu chorego (samokontrola).

Uwaga!

RR u osób w starszym wieku charakteryzuje się większą zmiennością niż u osób z młodszych grup wiekowych.

Badania dodatkowe w diagnostyce HA u osób starszych

Zasady leczenia osób starszych z HA pozostają takie same jak u osób z młodszych grup wiekowych. Obejmują one ocenę:

▶  zaawansowania HA, w tym zmian narządowych, a zwłaszcza ocenę funkcji nerek;

▶  występowania czynników ryzyka powikłań sercowo-naczyniowych;

▶  istniejących chorób towarzyszących, związanych z HA.

W diagnostyce HA wykorzystuje się:

▶  EKG;

▶  metody obrazowe (USG jamy brzusznej, serca, tarczycy, USG-Doppler, rezonans magnetyczny, tomografię komputerową, badania scyntygraficzne nerek, arteriografię nerkową);

▶  ocenę histopatologiczną (biopsja nerek);

▶  badania laboratoryjne (w tym: morfologię, badanie ogólne moczu, wskaźniki funkcji nerek, lipidogram, oznaczenie stężenia hormonu tyreotropowego – TSH).

Uwaga!

Obecnie uważa się, że ocena dna oka u osób starszych ma drugorzędne znaczenie, ponieważ ewentualne zmiany liii stopnia często wynikają z wieku chorego. Ocena taka jest natomiast absolutnie konieczna u chorych z ciężką postacią HA.