Читать книгу Die versoeking van Thomas Maas - Chris Karsten - Страница 9

2de ontmoeting met Amalia Rojas | Maandag 19 Oktober

Maandagaand in die restaurant se tuin sit die sowat twintig besoekers in die gemoedelike skemeraand by tafeltjies onder bome, omgeef deur die aromas van koffie en blomme. Sue Greene spreek hulle toe, die bekwame, vriendelike gesig van die Rojas-perdryskool. En Thomas voel instinktief dat Florie in goeie hande gaan wees.

Maar hy voel ook bietjie bekaf. Hoekom, weet hy nie juis nie. Want hy kry al die antwoorde.

Hy loer rond, hoor die vrae uit die gehoor, luister na Sue. Al wat hý wil weet, is oor veiligheid: hoe veilig ’n tienjarige op die rug van so ’n perd is, hoe mak die perd is, of hy nie vir ’n koue pampoen gaan skrik en met sy kind op loop sit nie? Sue stel hom dadelik gerus, sê dit is ’n algemene kwelling onder ouers en sy is bly oor die vraag. Maar hulle kinderponies is goed en professioneel afgerig en sag van aard. Nog nooit het ’n kind afgeval nie.

Dit verlig die onrus wat Donna geplant het, maar nie die ongedurigheid nie. Nee, teleurstelling. Dis wat dit is. Is hy teleurgesteld omdat sý nie hier is nie … Amalia Rojas? Want dis tog die indruk wat hy gister van haar gekry het, dat sy self hier sal wees om nuwe lede te verwelkom. En is hy nie ’n nuwe lid nie … wel, die pa van ’n nuwe lid nie?

Is dit sý wat so aan hom jeuk?

Halfnege begin die besoekers opstaan. Daar is nie meer vrae nie, alles lyk uitgepluis, almal lyk tevrede. Thomas, nou alleen by ’n tafeltjie, sluk sy koffie, reg om ook te ry.

Dan, plotseling, is sy hier, onverwags uit die skaduwees van die lowertuin se wasige ligte. Van agter om sy stoel, haar hand ligweg oor sy skouer. “A, meneer Maas, jy’t toe gekom.”

Hy probeer orent kom, maar die hand hou hom ferm op plek. “Nee, sit.”

“Gedog jý gaan ons kom toespreek?”

Sy skuif om na oorkant sy tafeltjie, in stywe T-hemp en fleurige los romp, haar hande op die rug van ’n stoel. “Dis Sue se werk, sy’s die bestuurder. Sy’s omtrent alles. Sy ken die besigheid amper beter as ek. Sy kyk na die ruiters, ek kyk na die perde.” Sy glimlag. “Jy’s alleen hier. Vroulief by die huis … Donna, nè?”

Hy knik.

Sy trek die stoel uit en die armbande ritsel. “Gee jy om as ek ’n oomblik sit?”

Toe ruik hy haar. Half verdoesel deur die soet vanielje uit die maanblomme se wit kelke bereik ’n vleugie van háár geur sy neus. En stuur, asof deur ’n ligte skok, ’n impuls tot iewers diep in die sentrum van sy lyf, waar dit ’n wyle vertoef, voor dit sy onderlyf bereik.

Hy kyk op, betrap haar donker oë op hom, steeds die glimlag om daardie vol lippe, klam in die onhelder lig.

Hy skuif die koppie weg en vra: “Uh … iets om te drink?”

Sy bepeins die vraag. “Ja, ek dink tog so,” en wink vir die kelner. “Twee glasies rooiwyn, seblief, Vusi.” Sy kyk vraend na Thomas: “Is shiraz oukei?”

Hy knik weer, begin voel soos een van daardie knikkende honde van jare her op paneelborde of in agtervensters van ou karre. Dis wat sy aan hom doen! Want aan sy gesonde selfvertroue skort gewoonlik min. Maar vanaand, in die geselskap van hierdie betowerende vrou, is hy skoon van sy klip af. Duidelik is Amalia Rojas daaraan gewoond om haarself te laat geld.

“Jou aksent?” vra hy.

“Ja, almal wonder altyd. Dis Spaans. Ek’s van Argentynse herkoms. Dis waar my perde ook vandaan kom. Ek voer hulle uit Argentinië in en ek rig hulle almal self af.”

“Maar jy praat so vlot Afrikaans?”

“Omdat ek al so lank hier woon, langer as ’n dekade. My man, uh, hy’s ’n Boertjie. ’n Daneel.” Sy betrag hom eers weer voor sy byvoeg: “Boertjie, maar nie plaasboertjie nie.”

O so, tog getroud, maar sonder ring. Wel baie armbande wat klingelend saampraat.

“Hy’s nie hier nie?”

’n Sigeuner. Dít is waaraan Amalia Rojas hom herinner. So rustig agteroor in haar stoel, vingers spelend met die armbande.

“Hy’s nooit hier nie,” sê sy. “Die perde is mý stokperdjie. Hulle hou my besig terwyl hy elders sy eie ding doen.” ’n Hartklop of twee. “Hy ontwikkel landgoedere en bou huise.”

Vusi bring die wyn en skink. Thomas se oë bly oor háár landskap dwaal, uitgedaag deur die welige kontoere van die stywe bloes.

“Cheers!” sê sy en lig haar glas.

“Cheers.” Hy sluk. Om hulle kuier die laaste klompie voornemende klante. “Dit word laat … ”

“Hy’s in Argentinië,” sê sy sag, afgetrokke, asof dit net ’n gedagte is wat onverhoeds in woorde uitglip, turend by hom verby na iets in die verte.

“Wie – jou man?”

Sy sel lui. Donna. “Thomas …”

“Wat’s fout?” Hy herken oombliklik daardie hoë toon van angstigheid in haar stem, wat neig om aan paniek te grens, gewoonlik gereserveer vir nuus oor een van die kinders.

“Dis Pa …”

“Donna, haal diep asem. Wat van Pa?”

“Hy’s weg.”

“Weg? Wat bedoel jy?” Hoe kan Rolf weg wees?

“Tant Lizzie het gebel. Dis donker en Pa is nie by sy huis nie.”

Thomas blaas ’n sug eenkant toe uit, lig sy wenkbrou na die mooi Argentynse vrou met die rooiwyn aan haar klam rooi lippe. “Tant Lizzie, huh?”

“Dis negeuur, Thomas! En hy antwoord nie sy sel nie, ek’t al hoeveel boodskappe gelos.”

“Hy’s by Willem Nolte, Donna. En hy’t sy foon by die huis vergeet, jy weet hoe verstrooid hy word.”

“Hy’s nie by Willem nie, ek’t klaar soontoe gebel.”

“Dan drink hy en Wollie ’n knerts en speel skaak. En jy weet hoe hulle oor die skaakbord van tyd vergeet.”

Amalia Rojas sit haar glas neer. Hy draai sy oë na haar. Dit lyk of sy ’n oomblik huiwer, en staan op. Beskou hom eers weer, draai dan weg. Sy oë volg haar terwyl sy stadig tussen die tafeltjies en gaste wegslenter. Die bos swart hare oor die skouers, rug en skouers kiertsregop soos dié van ’n balletdanser, die geoliede wieg van haar tergende heupe. Hy hou haar dop tot by die groepie waar sy opnuut aan’t gesels raak.

“Thomas!” sê Donna.

“Ek’s hier.”

“Ek het soontoe ook gebel. En na die Krone en Swanepoels. Nie een het hom vandag gesien nie.”

“Wat van sy suster? Het jy tant Sienie gebel?”

Hy merk hoe sy ’n slag na hom loer, half onder haar hare deur. Haar tande pêrels in die glim van ’n lig toe sy vir ’n opmerking lag, die verbeelde ritseling van haar armbande toe sy haar hand lig om die hare met haar vingers van haar gesig weg te kam. Eers dán draai sy haar gesig na haar gespreksgenote terug, beëindig die kontak. Of ’n mimiese boodskap?

“Thomas!” sê Donna. “Hoe lank gaan jy nog besig wees? Ek’s regtig bekommerd, tant Lizzie sê hy’s nooit so laat uit nie.”

“Goed, ek’s op pad.”

Hy staan op.

By haar raak hy met sy vingers aan haar arm: “Jammer oor die onderbreking.”

Sy haal ’n skouer op, leun effe na hom oor en fluister vertroulik met ’n warm asem: “As die baas bel … ” Hou haar hand dan formeel vir hom. “Sien jou later, meneer Maas. Groete by die huis.”

Haar hand is warm en sag, en op pad kar toe dink hy: Amalia Rojas het ’n vreemde uitwerking op hom. Is dit hoe alle mans haar ervaar? En hoekom geen ring aan daardie trouvinger nie?

Maar dan skuif hy haar uit sy gedagtes uit, dwing sy aandag na Donna se oproep en sy skoonpa. Waar kan hy wees? En maak dit saak? Hoekom kan hulle Rolf tog nie in vrede los om sy eie lewe te lei nie? Hoekom hom soos ’n kind oppas? Orige ou Lizzie voor in die koor.

Thomas stop by Blue Haven se sekuriteit en vee die kaart oor die valhek se oog. Hy leun by die venster uit, ken omtrent al die wagte. Een kom uit die verligte wagkamer.

“Roy, meneer Rolf is weg, het jy hom dalk hier sien uitgaan?”

“Ja, meneer Rolf het nog gegroet en gesê hy stap gou winkel toe.”

“Stap? Hy’s sonder sy kar uit?”

“Meneer Rolf hou mos van stap.”

“En hoe laat was dit?”

“O, so vyfuur, meneer Maas, so spitstyd, jy weet, toe almal van die werk af huis toe begin kom het.”

Thomas ry in, verby rye meenthuise met netjiese tuine. 32 is Rolf s’n, 34 Lizzie s’n. Lizzie ontferm haar al oor Rolf van hy ’n wewenaar is. En praat van die duiwel! Hy sien hoe sy hom onder haar stoeplig inwag. Donna moet haar laat weet het.

“Hy’s nog nie terug nie,” sê sy met ’n armswaai na 32. “En hy’t nie eers gegroet sodat mens darem weet waarheen hy gaan nie.”

“Hy’s mos winkel toe, of hoe?”

“Dit het hy nie vir my gesê nie, anders kon hy vir my twee tamaties saamgebring het. Toe ek weer sien, piekel hy hek toe.”

“Doen hy dit gewoonlik? Sê hy altyd vir tant Lizzie wanneer hy winkel toe gaan, of waarheen ook al?”

“Altyd. Dalk het ek hom nie hoor klop nie, met dié dat ek die radiostorie sit en luister het. My verbeel ek hoor iets, maar toe ek uitkyk, trek hy al doer.”

“Daar was niks snaaks aan hom nie? Ek bedoel, hy’t nie vroeër laat val dat iets hom pla nie?”

“Niks van daai aard nie. Rolf is Rolf, hy’s elke dag dieselfde. Dalk bietjie meer verstrooid, maar dis mos hoe ons almal raak, in hierdie verstrooide jare. Hy’t gister sy sleutels hier by my kom soek. Sondagoggend, ja. Gesê hy moet daar by julle gaan eet en hy kry nie sy sleutels nie. Was mos Florie se verjaardag, as ek dit nie mis het nie. Ewentwil, ek loop soek toe saam met hom. Ons keer die hele huis om. Later sê ek wag, nou eers bietjie tee vir krag. Ek haal die melk uit, en daar lê die sleutels in die yskas! Kan jy glo?”

“Dankie, tant Lizzie. Ek’s seker hy’t net by een van sy vriende gaan kuier en tred verloor met tyd. En sy selfoon hier vergeet. Laat ek gaan kyk of ek ’n spoor in sy huis kry.”

“Ek sal kom help,” bied sy aan. “Waarna soek ons?”

“Dis al amper tienuur, verby slaaptyd, ek sal regkom.”

Rolf en Patricia het afgeskaal tot net twee slaapkamers ná sy aftrede. Veertig jaar ’n onderwyser in dieselfde skool, veertig jaar in dieselfde groot huis in Randburg, Donna en Neels se grootwordplek. Rolf is ’n gewoontedier, haat dit as sy roetines versteur word. In die stilligheid vermoed Thomas dat Rolf sy vrou erg verkwalik het dat sy hom alleen agtergelaat het toe sy ten laaste nie meer die krag kon opvorder teen haar siekte nie.

Hy stap in. Eetkamer, sitkamer, kombuis alles oop. In die hoek van die sitkamer staan sy teleskoop. Rolf sê hy soek ’n bewoonbare planeet, verkieslik in ’n ander galaksie, want aardbewoners het hierdie een nou so opgeneuk dat dit nie meer lank gaan hou nie. En hy vat vir Antonie en Patty en Florie saam, hulle verdien ’n beter, ongeskonde plek. Dol oor die drie kleinkinders. Hy leer Antonie van sonnestelsels, supernovas en swartgate, speel vir Patty cd’s van duette vir klarinet en tjello uit Bach se Engelse en Franse suites, gesels met Florie oor boerperde, arabierperde, volbloedperde, en oor Pegasus en Bucephalus.

Thomas dwaal deur die huis. Niks vreemds of uit plek wat hom opval nie. Vir ’n man wat sy hele lewe ’n vrou gehad het, leef Rolf nie slordig nie. Dalk te wyte aan die orde van sy wiskundige brein: wiskundeboeke apart van musiekboeke, musiekboeke apart van sterrekundeboeke. Asof hy sy liefde vir wiskunde en vir musiek en vir die astronomie in drie afsonderlike kompartemente uitleef.

Thomas besef opnuut hoe sleg hy sy skoonpa eintlik ken. Oppervlakkig, ja, langer as twee dekades al. Maar wat in Rolf Geyer se private kop en hart aangaan, daarvan het hy geen benul nie. Hy het hom verheug gesien by die geboorte van die tweeling, en weer later met Florie. En hy het hom somber en aangedaan gesien op skoonma Pat se begrafnis. Dit is al emosies wat hy van Rolf ken. Hy en sy skoonpa leef by mekaar verby, hulle geselsery is sonder innigheid, algemeen, oor banaliteite soos sport en politiek. Oor sy kleinkinders gesels hy met Donna, sy lieflingdogter. Vir Donna sal hy sekerlik ook wil saamvat na sy suiwer, onbesoedelde eksoplaneet, bestem vir net goeie mense.

In Rolf se ruimteskip sal daar vir hóm, Thomas, nie plek wees nie. Hy wonder soms oor Rolf se wrewelrigheid teenoor hom. Nee, wrewelrigheid is dalk te erg, eerder mishae. Sy skoonseun het Rolf Geyer nog altyd mishaag.

Thomas ontken dit nie. In sy en Donna se huwelik was, en is, soms onvrede, selfs stille oproer. In watter huwelik is daar nie verskille nie? Maar hulle beperk dit tot die slaapkamer se vier mure, daardie vertrek wat bedoel is vir min en onmin.

Of het Donna iets aan haar pa uitgelap, hetsy onbewaak of aspris, wat so aan Rolf se siel bly knaag? Oor daardie slag toe hy, Thomas, die smal weg effe misgetrap het?

Dit het Donna seergemaak, en daaroor was hy bitter jammer. En hy het dit so vir haar gesê. Wat meer kon hy doen?

In Rolf se slaapkamer trek hy laaie en deure oop, in die badkamer tel hy bottels op, lees etikette. Baie vitamiene en aanvullings. Cayenne. Flaxseed Oil. B12+Folic Acid. Ca+Mg. Super B. Ook voorskrifmedisynes. Dopaquel, Coxleon, Aricept. Dié name knoop hy aan sy oor. En Gen-Payne, Rennies en Cinnarizine vir naarheid. Op sy bedkas lê The Moment of Proof: Mathematical Epiphanies, die Bulletin of the American Mathematical Society en Journal of Clinical and Experimental Neuropsychology. Rolf se leesstof vir saans se ontspanning. Langsaan ’n boek: Iris. A Memoir of Iris Murdoch.

Niks wat enige lig laat val op sy verdwyning nie. Hy sit ligte af en stap terug sitkamer toe. En kry Rolf se selfoon langs die TV se afstandbeheerder.

In die kombuis is ’n paar stukkies skottelgoed in die opwasbak, eenkant ’n leë KFC-boks. Eet sy skoonpa gemorskos? Ja, natuurlik, hy is lief vir pizza. Maar KFC?

Sy sel lui. “Thomas …”

“Ek’s in sy blyplek, Donna, ek kry niks nie.”

“Hulle het hom gekry.” Die toon hoog en tranerig.

Hy ys. “Waar? Waar’s hy?”

“Helen Joseph se ongevalle.”

“Is hy …”

“Gaan haal hom, Thomas. Hy’s oukei, ek het met hom gepraat.”

“Wat het gebeur?”

“Hy sê hy’t verdwaal.”

“Is hy beseer?”

“Hy sê in die donker kon hy nie sien nie, toe struikel en val hy. En hy’s moeg, ’n veiligheidswag het hom later eers gekry.”

“Maar wáár?”

“Gaan haal hom. Die vrae is vir later, bring eers my pa huis toe.”

Dit is nie ’n plek waar hý wil siek lê nie. Nie in enige hospitaal nie, maar veral nie hier nie. Oor hoe hierdie trauma-afdeling naweke lyk, kan hy net ril. Hy laat sweef sy blik oor die siekes en beseerdes en gewondes en draai na die vrou by die toonbank: “My skoonpa …”

“Meneer Geyer?” Sy beduie. “Hy was erg deurmekaar en moeg. Maar geen ernstige beserings nie. ’n Paar skrape en kneusings.”

Hy volg die vinger na die hoek van die wagkamer. Merk Rolf skuins agter ’n groot man met ’n verband om die kop en een oog, ou bloed aan sy hemp. Rolf sit met ’n slap nek, ken op die bors, ingedoke asof hy slaap.

“Is hy aangerand?”

“Nee, hy sê hy’t geval. Security het hom gebring. Hier’s ’n naam en nommer as jy hulle wil bel vir meer info.”

“Waar’t hulle hom gekry?”

“Cresta se parkeerterrein.”

Cresta-winkelkompleks? Hy het ten minste agt, tien kilo’s ver geloop. Hoe kon hy so verdwaal het?

“Was hy, jy weet …” Maar hy weet Rolf drink nie. Dalk ’n sjerrie af en toe in die winter, miskien twee. En ’n whisky, of twee, wanneer hy by Wollie gaan skaak speel.

Sy skud haar kop. “Ons het hom getoets, nugter soos moederowerste. Jy kan hom maar huis toe vat. Teken hier vir sy ontslag, en dis die traumadokter se voorskrif, net as hy pyn het.”

“Het hy iets gesê oor wat gebeur het?”

“Erg onsamehangend, sê die dokter.”

“Maar hy’t tog sy dogter se nommer gegee, sodat julle kon bel?”

“Dis op sy medical bracelet, haar naam en nommer.”

Hy staar na haar, draai om.

“Ek stuur ’n portier,” sê sy toe hy na Rolf wegstap.

’n Patetiese bondel. Hande op sy skoot oormekaar gevou. Bruin velvlekke, bultende blou are. Kneukels rooi en velaf geskuur. Wilde slaaphare. Waar’s sy ewige slappet? Vars pleisters teen ’n wangbeen en oogbank. Snytjie aan sy onderlip. Sy broek se knie vuil geskuur. En die bloed? Moet van die val wees. En hy sal ook ander kneusings en skrape en bloukolle hê. Maar hulle sou hom ondersoek en elke plek behandel het.

Hy vat Rolf aan die skouer. “Pa, kom. Kom ons gaan huis toe.”

Sy gesig skrik op. Sy bleek oë waterig, een asof soetskeel deur die splinterglas van ’n lens. Hy druk die bril op sy neus terug, moet sukkel om te fokus, tussen sy wenkbroue ’n diep frons. Arme man, hy is inderdaad verwar en steeds geskok.

Thomas help hom op. “Kan Pa staan?” Hy kan die ketting om die dik, harige pols onthou, maar het nie daarop ag geslaan nie. Nou merk hy die plaatjie, soos dié wat sommige chroniese siektelyers dra, met noodnommers en bloedgroep.

Die portier verskyn met ’n rolstoel en help Rolf om, steeds woordeloos, sy sit te kry. Hy stoot hom uit en help hom in die Opel in. Eers toe hy wegtrek, besef Thomas dat Rolf nog nie ’n enkele woord met hom gepraat het nie.

“Hoe voel Pa? Seer van die vallery, pootuit van die loop?”

Geen reaksie nie. Hy loer. Sy skoonpa se gesig is weggedraai, starend deur die syvenster die nag in.

“Pa?”

Die grom is skaars hoorbaar.

“Wat het gebeur?”

“Ek het verdwaal.”

“Pa het gou Checkers toe gestap. Mos net daar om die hoek. Toe kry hulle Pa by Cresta. Dis halftwaalf in die nag, Donna is dood van die kommer.”

Met sy blik voor hom in die straat voel hy eerder as sien hoe Rolf sy gesig van die venster na hom draai. Hulle oë ontmoet vlugtig in flertse ligrefleksies van verbygaande karre en lamppale.

In sy afgemete stem is ’n moegheid, maar tog ook ’n stelligheid: “Jy maak nie weer my dogter seer nie. Hoor jy my?”

“Pa, dis …” Hy los, en die halwe sin bons in die donker kar rond soos iets tasbaars tussen hulle. Dis so lank gelede, wou hy sê.

So, dan hét Donna dit tog met haar ouers bespreek.

Hulle ry in stilte huis toe.

“Pa,” sê Donna, “wat het gebeur?”

In hulle sitkamer met die koppie sterk, soet tee lyk dit of Rolf sy geestelike ewewig begin herwin, sommer aanvallend boonop. “Mos gesê ek’t verdwaal, finish en klaar. Het nie een van julle nog ooit ’n verkeerde afdraai gevat nie? En moenie op my afpraat nie, ek’s nie ’n kind nie. Wie gaan my huis toe vat? Thomas?”

“Dis middernag, Pa,” sê Donna. “Ek maak vir Pa hier op die sofa bed op.”

“Ek slaap in my eie bed.” Hy sluk die laaste tee en sit sy koppie neer, vee met die rugkant van ’n hand oor die druppels aan die stoppelken. “Thomas?” sê hy weer.

Rolf kreun met die onsekere opstaan, en Thomas tree nader en help hom op.

Donna kom sit haar arm om sy middel. “Ai tog, Pa.”

“Dis die dêm knie,” brom hy. “Maar ek’s nou reg, kort net ’n goeie slaap.”

“Het Pa nog ’n ou bril? As die kinders môre vroeg skool toe is, kom haal ek Pa om ’n nuwe lens te gaan kry,” sê Donna. Sy omhels hom. “En moenie weer sonder die sel winkels toe gaan nie. Nêrens heen nie.”

Thomas help hom buitentoe. Hy struikel ’n slag by die voordeur se trappe en sy hand en vingers sluit soos ’n klou om Thomas se voorarm. Rolf Geyer is nie besonder lank nie, maar hy is breed en sterk met ’n dik nek en skof, was inderdaad op sy dag ’n stut met groot belofte, tot sy eerste knieoperasie. Die einste knie wat hom vroeër hierdie aand ook weer in die steek gelaat het.

* * *

Die volgende oggend sê Thomas met die instap: “Môre, Annie, jy lyk besonder mooi en opgeruimd vanoggend. Hoe laat is die eerste een?” Dit is hoe hy haar groet, elke oggend. Hy geniet dit om pluimpies uit te deel, sy om hulle te ontvang. Wen-wen. Buitendien, haar goeie gene is duidelik te sien, al die jare nog, vandat sy as ooglike jong vrou destyds by hom begin werk het.

“Negeuur,” sê sy. “Jou koffie wag al, jy’s laat.” Ooglik én bekkig.

“Bietjie van ’n huismoles gehad,” sê hy. Maar steek in sy kantoordeur vas. “Nie die soort waaraan jy dink nie. Rolf. Hy’t gisteraand verdwaal. Doen my ’n guns.” Hy draai terug na haar lessenaar en gaan skryf die name vir haar neer: Dopaquel, Coxleon, Aricept. “Bel dokter Manzi, vra hom waarvoor elkeen voorgeskryf word, en wat elkeen se newe-effekte is.”

“Newe-effekte soos confusion?” sê sy.

“Só erg dat Rolf kilometers ver bebloed en gedisoriënteerd aangetref word en nie sy eie naam en adres kon onthou nie. As die veiligheidswag hom nie daar gekry het nie …”

In die oop deur vra sy: “Hoe was gisteraand se meeting?”

“Baie goed, Florie gaan dit regtig geniet. Ek’s diep in jou skuld oor daardie perdryskool wat jy aanbeveel het. Ek hou van die plek. En van sy mense.”