Читать книгу Ева ў пошуках Адама (зборнік) - Коллектив авторов, Ю. Д. Земенков, Koostaja: Ajakiri New Scientist - Страница 4

Проста ноч. Проста дождж. Проста яна зноў не спіць. Зоркі даўно ўжо не падаюць з неба – няма чаго восені збіраць у свой вялікі саламяны кошык. А буйныя жоўтыя вяргіні пад акном з асалодай глытаюць гэты дождж – яны яго не баяцца, бо жывыя… Дождж ідзе кожную ноч другі тыдзень. І роўна столькі яна не спіць. І роўна столькі яго няма…

Яна вярнулася дадому – яго ўжо не было. Не было нават банальнай запіскі: «Я кахаю іншую» ці там «Ад’язджаю назаўжды». Нічога – ні яго, ні запіскі. Ён, як сапраўдны мужчына, забраў з сабою толькі зубную шчотку і дзве-тры сваіх кашулі. Як можна так пайсці, пражыўшы разам не адзін год? Як у ваду кануў. Яна засталася адна ў сваім куце, у сваёй адзіноце, у сваім вялікім рознагалосым шматпавярховым доме.

Дом, у якім яна жыве, стаіць на скрыжаванні ўсіх дарог, і яно – ростані, а не сустрэчы… Цягнікі ляцяць, ляцяць… Яна даўно прызвычаілася да іх, як і ўсе іншыя ў іхнім доме, і не заўважала іх грукату, і так спакойна сабе спала… Бо ён быў побач…

Напярэдадні яго раптоўнага знікнення яна сасніла сон: стаіць на вялікім зялёным узгорку дзяўчынка ў празрыстай белай сукенцы з вішанькамі, у чорных лакавых пантофельках (такія сукенка з вішанькамі і лакавыя пантофелькі былі ў яе калісь у далёкім дзяцінстве). Стаіць яна, тая дзяўчынка, на ўзгорку і запускае ў неба папяровага змея. А змей не ўзлятае… Дзіўны сон…

Гэты дождж ідзе ўжо другі тыдзень – сто гадоў… Дом, у якім яна жыве, падобны на шматпавярховы карабель, што акружаны ліловымі хвалямі вады і нікуды не плыве. А мог бы сабе і плыць, бо перад ім – бязмежнасць, бо ён на ўскраіне, на невялікім узвышшы. Горад недзе там, унізе, далёка-далёка, са сваімі зморанымі людзьмі, валацужнымі сабакамі, чужымі дзецьмі ў пясочніцах, гукамі, шумам тармазоў, пахам нагрэтага асфальту… Тут – толькі грукат колаў пралятаючых цягнікоў, пах чыгункі і палыну… І чаму яна не нарадзіла тады, чаму? А магла ж… І ён хацеў. А яна спалохалася: як будзем гадаваць, ты – не працуеш, я – вішу на валаску на працы… Не сёння-заўтра скароцяць… А чаму было б не нарадзіць? Было б зараз дзіцятка – курносенькае, бялявенькае, як і ён… У кватэры пахла б пялёнкамі, яна спявала б калыханачку: «Люлі, люлі, люлі… Усе даўно паснулі, спяць даўно ўсе дзеці, коцік спіць на плоце…» Як-небудзь выгадавалі б, паднялі б на ногі… Навокал – адны ж пахаванні… Гэта яна вінаватая: нарадзіла б – застаўся б…

А цяпер – адна бяссоніца. Гадзіннік. Усе яе гадзіннікі нейкія няправільныя, у іх штосьці здарылася з механізмамі: яны ідуць вельмі павольна, не так, як трэба. Так павольна, што аж страшна…

Усе даўно паснулі на гэтым караблі. Суседзі справа – Ала і Аляксандр, над якім усе чамусь смяюцца. Ён носіць смешныя акуляры з тоўстымі шкельцамі, расказвае ўсім, што яму прыходзяць сігналы з космасу, і будуе маленькую хуткаходную шхуну проста ў паветцы каля гаражоў… Неяк ён выявіў, што ў іх кватэры крыніца чорнай энергіі – на сценах і столі нешта нячыстае. Адразу ж перафарбаваў, перабяліў усё, каб было лягчэй уваходзіць у астрал. Усе смяюцца, а яго Ала кажа: «Няхай! Яны ж не ведаюць самага галоўнага – ён вельмі светлы, ён умее кахаць. Нам з сынам страшэнна пашанцавала: ён незвычайны, чысты, добры чалавек… І шхуну сваю ён абавязкова пабудуе, хай смяюцца…»

А злева, мабыць, спіць глыбокім сном Каціная Каралева – так яе ўсе клічуць у двары. У яе сем котак, і яна выносіць, выводзіць іх на прагулку некалькі разоў на дзень. Каціная Каралева – прыгожая бледная дама ў выцертым норкавым манто, якога не скідае ні зімой, ні ўлетку. Некалі яна працавала касцюмеркай у мясцовым тэатры, была імпазантнай і вясёлай. Заўжды раздавала ўсім кантрамаркі, цытавала Шэкспіра і Мальера. Яна раптоўна страціла мужа: яго збіла машына на рагу перад пясчаным кар’ерам. Ён памёр, а яна захварэла. Цяпер усё ўспрымае неадэкватна, блытае дні, імёны і цытуе драматургаў зусім не да месца…

Спіць і дзяўчынка Іра з вялікімі чырвонымі стужкамі ў валасах. Дождж змыў яе класікі каля пад’езда, і заўтра яна іх зноў намалюе. Усе спяць. Адна яна не спіць і слухае свой няправільны гадзіннік.

Недзе мокрая шыпшына плача ў вясковым агародчыку, вада стыне ў калодзежы ад ранніх вераснёвых халадоў… Чаму ж яно так сталася?.. Хіба яна зрабіла каму-небудзь зло ў гэтым свеце?.. Яна магла б знайсці патрэбныя словы для рыб і птушак, злодзеяў і анёлаў… Яна магла б жыць з пракажонымі, карміць іх хлебам, абмываць іхнія раны… Яе не палохаюць чужыя хваробы і беднасць… Хай толькі ён вернецца!.. Яна не святая, так. Святы – гэта той, праз каго свеціць сонца… Хай толькі ён вернецца!…

А ён не вяртаецца, бо яна зрабіла нешта не так… Чаму было не нарадзіць?..

Бяда – гэта калі ты паміраеш ад чакання і гадзіннік убівае табе ў галаву свае хвіліны-цвікі… І нікому нічога да таго, нават таму, каго ты так чакаеш…

Ніхто ў гэтым свеце не падыходзіць да цябе выпадкова – гэта закон усіх светаў… Вельмі важна, хто падыдзе першы. І вельмі важна яго пазнаць. Ён падышоў да яе на той плошчы з галубамі, залітай сонцам… Яна пазнала яго, і ён застаўся побач на цэлыя тры гады…

А раніцай трэба некуды ісці, трэба нешта рабіць. А ёй не хочацца нават і выходзіць з кватэры. Раптам ён прыйдзе, а яе няма…

Чаму ж яна не нарадзіла?..

Раніцай усё будзе, як заўжды. Дождж, нарэшце, скончыцца. Каціная Каралева выведзе на прагулку сваё бела-шэрае вусатае сямейства. Аляксандр адвядзе сына да школы і пабяжыць у паветку будаваць шхуну, а Ала будзе развешваць бялізну пад вербамі і спяваць. Ірынка з чырвонымі стужкамі паскача па зноў намаляваных клетках.

Але гэта будзе заўтра. А цяпер яшчэ ноч, яшчэ дождж, і яна не спіць. І хай ідзе гэты дождж, ідзе і не сціхае. Яна будзе ляжаць і слухаць яго. Хай ён вісіць цёмнай вільготнай заслонай над усім светам, над восенню, над яе акном. Бо ўжо нічога няма: ні зямлі, ні агню, ні яго, ні яе… Хай ідзе дождж і пахне тым, чаму ніколі, мабыць, не збыцца.

Паветраны змей не ўзляціць: хіба можна запускаць папяровую птушку ў неба ў такое надвор’е?..