Читать книгу Ginekologia i położnictwo 2/2018 - Группа авторов - Страница 12
Choroba Hashimoto. Objawy, diagnostyka, leczenie
EPIDEMIOLOGIA
ОглавлениеCzęstość występowania choroby Hashimoto oceniana jest, jak wspomniano, na podstawie obecności przeciwciał, jeszcze bez zaburzeń czynności tarczycy, albo wystąpienia fazy niedoczynności tarczycy utajonej lub jawnej. Choroba Hasimoto dotyczy 10–20% populacji, co pozwala zakwalifikować ją jako najczęstszą chorobę autoimmunizacyjną [2]. Występuje 2–4 razy częściej, a nawet 10-krotnie częściej u kobiet niż u mężczyzn. Częstość jej występowania wzrasta z wiekiem. Spotykana jest w większości u rasy białej i u Japończyków, głównie na obszarach wysokiej podaży jodu [12–14]. Dowodem na predyspozycję płci żeńskiej jest częstsze występowanie przeciwciał a/TPO u kobiet w stosunku do mężczyzn, odpowiednio 13,9 i 2,8% [12]. Zaobserwowano, że kobiety z wywiadem ciążowym mają częściej podwyższone stężenie a/TPO w porównaniu z grupą kobiet, które nigdy nie były w ciąży [2]. W badaniu amerykańskim oceniającym stan zdrowia i odżywienia populacji – NHANES III (National Health and Nutrition Examination Survey) – częstość występowania przeciwciał a/TPO u zdrowych osób rasy białej oceniono na 12,3%, wśród ludności pochodzenia meksykańskiego na 10,1% i znacznie mniej wśród Amerykanów rasy czarnej – tylko 4,5% [15]. Podwyższone stężenie przeciwciał a/TPO we krwi obwodowej występuje prawie u 80% pacjentów z chorobą Hashimoto, a u ponad 60% chorych w tej grupie miana a/TPO są bardzo wysokie. U mniejszej liczby pacjentów (u około 50%) również stężenie przeciwciał a/Tg jest wyraźnie podwyższone [13]. Według badania NHANES III u 25% chorych z chorobą Hashimoto nie stwierdza się obecności przeciwciał a/TPO ani a/Tg [15].
W wieloośrodkowym badaniu (PolSenior), przeprowadzonym w latach 2007–2010 w Polsce wśród osób w wieku 65–90 lat, podwyższone stężenie a/TPO stwierdzono ogółem u 19% badanych. Częstość występowania dodatnich a/TPO była wyższa u kobiet niż u mężczyzn; dotyczyła odpowiednio 26,6 vs. 15,5% badanych [16]. Częstość niedoczynności zależy od podaży jodu i dotyczy na obszarze dostatecznej podaży jodu 350 przypadków na 100 000 kobiet na rok i 60 przypadków na 100 000 mężczyzn na rok, a na obszarze niedoboru jodu tylko 44 kobiet i 12 mężczyzn na 100 000 na rok [2]. Częstość subklinicznej niedoczynności tarczycy oceniana jest na 4–10% populacji, natomiast częstość występowania jawnej klinicznie niedoczynności szacuje się na 1–3% [2]. We wspomnianym badaniu PolSenior spośród 1542 osób, u których oznaczono stężenia a/TPO i TSH, stan eutyreozy stwierdzono u 72% badanych, u 20,6% zdiagnozowano niedoczynność tarczycy, a u 7,4% – nadczynność tarczycy [16]. Choroba Hashimoto może współistnieć z niedomogą innych gruczołów, w tym nadnerczy, gonad, przytarczyc, wysepek trzustkowych, a także może towarzyszyć innym schorzeniom autoimmunizacyjnym, takim jak zespół Sjögrena, miastenia, celiakia, niedokrwistość Addisona-Biermera, i chromosomalnym, takim jak zespoły: Downa, Klinefeltera, Turnera. Choroba Hashimoto jest czynnikiem ryzyka chłoniaka złośliwego i według części autorów także raka brodawkowatego tarczycy [2].