Читать книгу Organizacja ruchu kolejowego - Marianna Jacyna - Страница 3

Autoryzacja bezpieczeństwa [150] – wydawana jest zarządcy infrastruktury, który ustanowił system zarządzania bezpieczeństwem oraz jest zdolny do spełnienia wymagań bezpieczeństwa w zakresie projektowania, eksploatacji i utrzymania infrastruktury.

Bocznica stacyjna – punkt ekspedycyjny zlokalizowany obrębie stacji w postaci odgałęziającego się toru, który jest przystosowany do obsługi ładunków.

Bocznica szlakowa (dawniej ładownia) – punkt ekspedycyjny zlokalizowany na szlaku w postaci odgałęziającego się toru, który jest przystosowany do obsługi ładunków. Bocznicą szlakową może być stacja nieczynna pod względem techniczno-ruchowym.

Certyfikat bezpieczeństwa [150] – wydawany jest przewoźnikowi kolejowemu, który ma zaakceptowany system zarządzania bezpieczeństwem oraz jest zdolny do spełnienia wymagań bezpieczeństwa.

Infrastruktura kolejowa [178] – linie kolejowe oraz inne budowle, budynki i urządzenia wraz z zajętymi pod nie gruntami, usytuowane na obszarze kolejowym, przeznaczone do zarządzania, obsługi przewozu osób i rzeczy, a także utrzymania niezbędnego w tym celu majątku zarządcy.

Interoperacyjność linii kolejowej – linia kolejowa, której podsystemy strukturalne: Infrastruktura, Energia i Sterowanie – urządzenia przytorowe spełniają wymagania zasadnicze interoperacyjności (są zgodne z Technicznymi Specyfikacjami Interoperacyjności, TSI).

Interoperacyjność pociągu – skład pojazdów szynowych, których wszystkie podsystemy strukturalne spełniają wymagania zasadnicze interoperacyjności (są zgodne z TSI) oraz dla którego spełnione są wymagania interoperacyjności w podsystemie funkcjonalnym Ruch kolejowy.

Interoperacyjność pojazdu – wagon pasażerski lub towarowy, którego podsystem strukturalny Tabor spełnia wymagania zasadnicze interoperacyjności (jest zgodny z TSI) lub pojazd trakcyjny, którego podsystemy strukturalne Tabor i Sterowanie spełniają wymagania interoperacyjności (są zgodne z TSI).

Interoperacyjność systemu kolei – cechy i właściwości systemu w obszarze ograniczonym granicą rozważanych podsystemów strukturalnych i funkcjonalnych, w którym pociąg i linia kolejowa składają się ze zgodnych interoperacyjnych podsystemów strukturalnych oraz spełnione są wymagania interoperacyjności dla podsystemów funkcjonalnych.

Kolejowe przewozy pasażerskie – przewóz osób z wykorzystaniem środka transportu kolejowego.

Kompatybilność pojazdu z trasą – zgodność parametrów technicznych i eksploatacyjnych pociągu z parametrami trasy, po której pociąg się porusza.

Linia kolejowa [178] – tory kolejowe wraz z zajętymi pod nie gruntami oraz przyległy pas gruntu, a także budynki, budowle i urządzenia przeznaczone do prowadzenia ruchu kolejowego, wraz z zajętymi pod nie gruntami.

Linia komunikacyjna [176] – połączenie komunikacyjne na liniach kolejowych, wraz z oznaczonymi miejscami do wsiadania i wysiadania pasażerów na liniach komunikacyjnych, po których odbywa się publiczny transport zbiorowy.

Mijanka – stacja, na której możliwe jest tylko krzyżowanie i wyprzedzanie pociągów (oprócz jednego toru głównego zasadniczego mijanka ma tylko jeden tor główny dodatkowy).

Nieprzerwany ruchu pociągu – realizacja założonego biegu pociągu z zatrzymaniem wyłącznie dla potrzeb z góry założonych czynności handlowych lub wynikających z organizacji ruchu na linii kolejowej, natomiast niewynikająca z różnic technicznych i eksploatacyjnych między sieciami kolejowymi państw UE.

Odcinek linii kolejowej [178] – część linii kolejowej zawarta między stacjami węzłowymi albo między punktem początkowym lub końcowym linii kolejowej a najbliższą stacją węzłową.

Organizacja [95] – odwzorowanie sposobu współdziałania elementów systemu podczas realizacji zadania.

Organizacja ruchu kolejowego – ogół metod i przedsięwzięć prowadzących do uporządkowania ruchu na sieci kolejowej.

Parametry techniczno-eksploatacyjne linii kolejowej [58] – ustalone przez zarząd kolei dla danej linii parametry określające: maksymalną dopuszczalną prędkość eksploatacyjną pojazdów kolejowych, maksymalne dopuszczalne naciski na tor kolejowy, obciążenie przewozami.

Planowanie [73] – czynności wykonywane przed podjęciem działania, antycypacyjne podejmowanie decyzji.

Pociąg [143] – jest to skład wagonów lub innych pojazdów kolejowych sprzęgniętych z czynnym pojazdem trakcyjnym lub pojazd trakcyjny osygnalizowany i przygotowany do jazdy lub znajdujący się w drodze.

Podsystem [165] – część systemu kolei o charakterze strukturalnym bądź funkcjonalnym, dla której ustalono odrębne zasadnicze wymagania dotyczące interoperacyjności systemu kolei.

Podsystem funkcjonalny [24] – część systemu kolei o charakterze eksploatacyjnym, dla którego ustalono odrębne zasadnicze wymagania dotyczące interoperacyjności systemu kolei w obszarach: ruch kolejowy, utrzymanie, aplikacji telematycznych dla przewozów pasażerskich i dla przewozów towarowych.

Podsystem strukturalny [24] – część systemu kolei o charakterze strukturalnym, dla którego ustalono odrębne zasadnicze wymagania dotyczące interoperacyjności systemu kolei w obszarach: infrastruktura, energia, sterowanie i tabor.

Pojazd kolejowy [178] – pojazd dostosowany do poruszania się na własnych kołach po torach kolejowych.

Pojazd trakcyjny [178] – pojazd kolejowy z napędem własnym.

Posterunek bocznicowy – posterunek następczy, który jest urządzony na szlaku w miejscu odgałęzienia się bocznicy szlakowej; bierze udział w prowadzeniu ruchu pociągów poruszających się po szlaku w charakterze posterunku odstępowego oraz w prowadzeniu ruchu pociągów wjeżdżających i wyjeżdżających z bocznicy szlakowej w charakterze posterunku zapowiadawczego.

Posterunek następczy – posterunek ruchu, który reguluje następstwo pociągów na przyległych do niego szlakach.

Posterunek odgałęźny – posterunek zapowiadawczy zlokalizowany poza stacją, w miejscu odgałęzienia linii kolejowej, przejścia szlaku jednotorowego w dwutorowy i odwrotnie lub połączenia torów na szlaku.

Posterunek odstępowy – reguluje następstwo pociągów w postaci wydania zezwolenia na przejazd pociągu, pod warunkiem że przyległy szlak jest wolny.

Posterunek pomocniczy – posterunek ruchu urządzony na szlaku w miejscu odgałęzienia się bocznicy szlakowej; nie jest wyposażony w semafory, prowadzi ruch wyłącznie pociągów wjeżdżających i wyjeżdżających z bocznicy szlakowej, nie bierze udziału w prowadzeniu ruchu pozostałych pociągów poruszających się po szlaku.

Posterunek ruchu – punkt eksploatacyjny na sieci kolejowej, który prowadzi użytkowanie kolei polegające na bezpiecznym, sprawnym i płynnym prowadzeniu ruchu kolejowego.

Posterunek zapowiadawczy – posterunek następczy, który ma możliwość dokonania zmiany kolejności jazd pociągów wyprawianych na przyległe do niego szlaki.

Praca eksploatacyjna – miernik charakteryzujący pracę wykonaną przez pociągi, uwzględniający ich przebieg; wyraża się ją jako iloczyn liczby eksploatowanych pociągów i odległości przez nie pokonanej.

Praca przewozowa [1] – miernik charakteryzujący wielkość przewozów pasażerskich i towarowych. W przypadku przewozów pasażerskich to iloczyn liczby pasażerów i odległości ich przejazdu [pasażerokilometry], natomiast w przypadku przewozów towarowych to iloczyn przewiezionej masy netto ładunku i odległości jego przewozu [nettotonokilometry].

Przesyłka towarowa [175] – rzeczy przyjęte do przewozu na podstawie jednego listu przewozowego lub innego dokumentu przewozowego.

Przewozy w systemie rozproszonym – przewozy niespełniające warunków określonych dla przewozów w systemie zwartym.

Przewozy w systemie zwartym – przewozy realizowane ze stacji nadania do stacji przeznaczenia, bez wykonywania pracy manewrowej między tymi stacjami.

Przewoźnik kolejowy (ang. railway undertaking) [178] – przedsiębiorca uprawniony na podstawie licencji do wykonywania przewozów kolejowych lub świadczenia usługi trakcyjnej.

Przystanek osobowy – punkt ekspedycyjny zlokalizowany na szlaku, który jest przystosowany do obsługi pasażerów i zatrzymują się na nim pociągi wyznaczone rozkładem jazdy.

Punkt ekspedycyjny – punkt eksploatacyjny na sieci kolejowej, w którym wykonuje się odprawę pasażerów i/lub ładunków.

Punkt ładunkowy [95] – punkt (miejsce) załadunku, wyładunku lub przeładunku.

Rozkład jazdy pociągów [178] – plan, według którego mają się odbywać przejazdy pociągów na danej sieci kolejowej lub jej części, w czasie, w którym on obowiązuje.

Sieć kolejowa [178] – układ połączonych ze sobą linii kolejowych będących własnością zarządcy infrastruktury lub zarządzanych przez zarządcę infrastruktury.

Skład pociągu [167] – zestawione pojazdy kolejowe bez czynnego pojazdu trakcyjnego przygotowane do jazdy w pociągu lub znajdujące się w nim.

Stacja kolejowa [143] – posterunek ruchu następczy zapowiadawczy, w obrębie którego, oprócz toru głównego zasadniczego, znajduje się co najmniej jeden tor główny dodatkowy, a pociągi mogą rozpoczynać i kończyć bieg, krzyżować się i wyprzedzać, jak również zmieniać skład lub kierunek jazdy.

Stacja ładunkowa [50] – stacja, na której odbywa się nadawanie (ładowanie) i odbieranie (rozładowywanie) przesyłek towarowych.

Stacja węzłowa – stacja, na której łączą się szlaki z trzech lub więcej kierunków.

System zarządzania bezpieczeństwem (ang. safety management system, SMS, w Polsce również określany tym skrótem) [158] – zbiór opracowanych i wdrożonych zasad pozwalających na zapewnienie bezpieczeństwa wewnętrznego podmiotu i bezpiecznych relacji z otoczeniem (innymi podmiotami).

Szlak kolejowy [42] – odcinek drogi kolejowej między dwoma sąsiednimi punktami zapowiadawczymi (stacjami, mijankami, rozgałęzieniami); dzieli się na odcinki zwane odstępami.

Świadectwo bezpieczeństwa [150] – wydawane jest podmiotom innym niż przewoźnik i zarządca, które mają zdolność do bezpiecznego prowadzenia ruchu kolejowego i realizacji przewozów kolejowych.

Trasa pociągu [178] – określenie w rozkładzie jazdy położenia pociągu w funkcji czasu jazdy, służące do oceny wykorzystania zdolności przepustowej linii kolejowej.

Usługa trakcyjna [178] – działalność przewoźnika kolejowego polegającą na zapewnieniu pojazdu kolejowego z napędem wraz z obsługą maszynistów do wykonywania przewozu kolejowego albo zapewnienie obsługi maszynistów do prowadzenia pojazdu kolejowego z napędem.

Wymagania zasadnicze [24] – określone w dyrektywie w sprawie interoperacyjności systemu kolei we Wspólnocie UE, dotyczące składników interoperacyjności, podsystemów i ich powiązań, które powinny być spełnione w transeuropejskim systemie kolei w celu zapewnienia interoperacyjności systemu kolei. Klasyfikowane są według następujących kategorii: bezpieczeństwo, niezawodność, dostępność, zdrowie, ochrona środowiska naturalnego, kompatybilność techniczna, utrzymanie i eksploatacja.

Zarządca infrastruktury – przedsiębiorstwo samodzielnie lub poprzez podmioty trzecie zajmujące się udostępnianiem infrastruktury lub, w przypadku budowy nowej infrastruktury, mogące także pełnić funkcję inwestora.

Zdolność przepustowa linii kolejowej – maksymalna liczba pociągów lub par pociągów, która może w sposób płynny przejechać po analizowanej linii kolejowej w ciągu określonego czasu – zazwyczaj doby.

Zdolność przewozowa linii kolejowej – liczba pasażerów lub ton ładunku, która może być przewieziona po analizowanej linii kolejowej w określonym przedziale czasu, w istniejących warunkach technicznych, przy wykorzystaniu typowego taboru i określonej strukturze potrzeb przewozowych.